Tala mambu

Tala ntu mia mambu

Kala ye Kiese Muna Vanganga Luzolo lwa Nzambi

Kala ye Kiese Muna Vanganga Luzolo lwa Nzambi

Kala ye Kiese Muna Vanganga Luzolo lwa Nzambi

“Nuvwata vangu kiame, . . . , nwasolola vundu kia mioyo mieno.”—⁠MAT. 11:⁠29.

1. O Nzambi adieyi kasikidisa vana Mongo a Sinai? Ekuma?

VAVA ekangu dia Nsiku diasikidiswa vana Mongo a Sinai, vasikidiswa mpe e nkubika ya Lumbu kia Vundu muna konso lumingu. Muna Mose, Yave wavovesa nkangu a Isaele vo: “Lumbu sambanu i sala salu kiaku, e lumbu kiansambwadi i’vunda; e ngombe aku y’ebuluku bakala ye vundu, o mwan’a ntaudi aku ankento mpe, ye nzenza basakumuka.” (Luv. 23:​12) Elo, wau vo Yave watokananenanga e wete di’awana bakala kuna nsi a Nsiku, wavaula lumbu kiamvimba kimana nkangu andi “basakumuka” yovo bavunda.

2. Nkia nluta babakanga Aneyisaele muna zitisa Lumbu kia Vundu?

2 Nga e Lumbu kia Vundu kiavaulwa kaka kimana nkangu wavunda? Ve. Lumbu kiamfunu mpe kiakala kwa Aneyisaele mu sambila Yave. O zitisa e Lumbu kia Vundu diavananga mase elau dia longa esi nzo zau kimana “basimba nzil’a Yave, bavang’owu wa songa.” (Etu. 18:​19) E lumbu kiaki kiavananga mpe esi nzo y’akundi au elau dia badika mavangu ma Yave yo kala vamosi y’akaka. (Yes. 58:​13, 14) Edi diasunda o mfunu, e Lumbu kia Vundu kiakala se kini kia ntangwa ina ikala luvevoko lwasikila muna Luyalu lw’Ezunda dia Mvu lwa Kristu. (Roma 8:​21) Adieyi tuvova mu kuma kia lumbu yeto? Akweyi ye aweyi Akristu akieleka ana belandanga nzila za Yave, balenda sololwela kiese?

Solola Kiese Muna Nkutakani y’Akristu

3. Aweyi Akristu a tandu kiantete basadisilanga muntu yo nkw’andi? Nkia nluta diatwasa?

3 Paulu wa ntumwa wayikila nkutakani y’Akristu vo “elunzi, yo nkubilw’a ludi.” (1 Tim. 3:​15) Akristu a tandu kiantete batambulanga lusadisu vava bakasakesanga yo vangamesa muntu yo nkw’andi muna zola. (Ef. 4:​11, 12, 16) Ekolo kakala kuna Efeso, Paulu wakasakeswa kwa esi nkutakani ya Korinto ana bankingulanga. Tala e nluta diatwasa. Paulu wavova vo: “Ngyangalele muna ngiz’a Setefana, yo Fotunato, yo Akayiko: . . . Bavutulwisi moyo ame.” (1 Kor. 16:​17, 18) Diau adimosi mpe, vava Tito kayenda kuna Korinto mu sadisa mpangi zandi, Paulu wasonekena nkutakani yayi yo vova vo: “O moyo andi uvutulwisu kwa yeno awonso.” (2 Kor. 7:​13) O unu, Mbangi za Yave bekasakeswanga vava bekalanga vamosi ye mpangi zau Akristu.

4. Aweyi tutambulwilanga lukasakeso vava tukalanga muna tukutakanu ye mpangi zeto?

4 Otomene wo zaya vo tukutakanu kiese kiayingi tutwasanga. Vava tukalanga muna tukutakanu ye mpangi za nkutakani eto, ‘tufiaulwisanga yovo kasakesa muntu yo nkw’andi muna lukwikilu.’ (Roma 1:​12) Mpangi zeto z’Akristu ke mpasi wantu kaka ko ana tuzayanene. Kansi, akundi eto akieleka ana tuzolanga yo zitisa. Kiese kiayingi tukalanga kiau vava tulungananga yau muna tukutakanu tweto.​—⁠File. 7.

5. Aweyi tulenda kasakesela muntu yo nkw’andi muna tukutakanu twampwena?

5 E nkubika zakaka zikututwasilanga kiese i tukutakanu tweto twampwena. Vana ntandu a malongi ma Nkand’a Nzambi tutambulanga, tukutakanu twatu tukutuvananga elau dia ‘sâdila’ yovo wokesa yikundi yeto. (2 Kor. 6:​12, 13) Kansi, adieyi tuvova kele vo diampasi dikalanga mu zayana yo wantu mu kuma kia nsoni? Imosi muna mpila tulenda zayanena ye mpangi zeto z’akala ye z’akento i kuyivanga muna salu ya tukutakanu. Mpangi mosi ankento ona wayivana muna salu kia velelesa fulu kuna lukutakanu lwa nsi zayingi, wavova vo: “Kuna lukutakanu, kiazayana yo wantu ayingi ko, katula kaka esi nzo ame ye akundi ame. Kansi, wau vo yavana e moko muna salu kia velelesa, yazayana ye mpangi zayingi. Diakiese kikilu diakala.”

6. Nkia diambu dilenda kututwasila kiese muna lumbu ya vundu?

6 Aneyisaele bayendanga kuna Yerusaleme muna nkinzi ntatu miakubikwanga konso mvu mu diambu dia nsambila. (Luv. 34:​23) Nkumbu miayingi, ediadi diavavanga vo basisa mpatu ye nzo zau za tekela yo vanga nkangalu a lumbu yayingi muna malu mu nzila zazala ye mbundukutu. Kana una vo i wau, o kwenda kuna tempelo “kiese kiayingi” diabatwasilanga ekolo bamonanga awana ‘bakembelelanga Yave.’ (2 Tus. 30:​21) O unu, selo yayingi ya Yave bemonanga mpe kiese vava bekangalanga y’esi nzo zau mu kwenda kingula evula dia Mbangi za Yave yovo Betele. Nga olenda vanga e nkubika yayi y’esi nzo aku muna lumbu ya vundu?

7. (a) O kala vamosi y’ampangi aweyi dilenda twasila nluta? (b) Adieyi dilenda kitula nkinzi miami se miakiese?

7 O kala vamosi y’esi nzo ye akundi muna nkinzi dilenda mpe kala dia lukasakeso. Solomo wa ntinu angangu wavova vo: “Ke ven’edi disuvidi o wete ko, ovo muntu kadia yo nua yo mwesa moyo andi o wete muna mfuntu andi.” (Kim. 2:​24) E nkinzi miami ke mivuvikanga kaka ntima ko, kansi misiamisanga mpe o zola kweto muna mpangi zeto ekolo tutoma kubazayanga. Muna kala se ntangwa ya kiese, diambote nkinzi miami miakalanga miakete. Vafwete mpe kala ye mpangi ovit’o ntu, musungula kele vo malavu mankolwa mekala vo.

Salu kia Umbangi Kiese Kitwasanga

8, 9. (a) Yika una nsangu kasamunanga o Yesu zaswaswanena ye zina za Afarisi. (b) Nkia nluta tubakanga vava tusamunanga e nsangu za Nkand’a Nzambi kw’akaka?

8 Yesu nkwa vema kakala muna salu kia umbangi. Wakasakesa mpe alongoki andi mu kuntanginina. Tulenda mona e ziku kia diambu diadi muna mvovo miandi vo: “O nsâlu wayingi, kansi nsadi mike. Dianu vo, nudodokela mfumu a nsâlu, katuma nsadi muna nsâlu andi.” (Mat. 9:​37, 38) E nsangu kasamunanga o Yesu ntima kikilu zavuvikanga, “nsangu zambote” zakala. (Mat. 4:23; 24:​14) Zaswaswana zakala ye nsiku miambâdi mina Afarisi bakomekenanga nkangu.​—⁠Tanga Matai 23:​4, 23, 24.

9 Vava tusamunanga nsangu za Kintinu kw’akaka, tulungisanga nsatu zau za mwanda. Dikutusadisanga mpe mu wokesa umbakuzi ye luyangalalu lweto muna malongi ma Nkand’a Nzambi. Ntozi a nkunga wavova vo: “Aleluya! Kadi diambote dia yimbidila Nzambi eto; kadi diawete.” (Nku. 147:⁠1) Nga olenda wokesa e kiese omonanga muna kembelela Yave kuna kwa mfinangani zaku?

10. Muna vwa nluta muna salu kia umbangi, nga divavanga kaka vo wantu batambulwila e nsangu tusamunanga? Sasila.

10 Dialudi vo, muna zunga yakaka o wantu betoma yangalelanga e nsangu zambote. Kansi muna zunga yakaka, o wantu ke beyangalelanga zo ko. (Tanga Mavangu 18:​1, 5-8.) Avo muna zunga ozingilanga o wantu ke beyangalelanga nsangu za Kintinu ko, diambote wasia e sungididi muna wete ovanganga muna sila umbangi. Sungamena vo e ngolo ovanganga za samun’e nkumbu a Yave ke zankatu ko. (1 Kor. 15:​58) Vana ntandu, e nluta mia salu kia umbangi ke mitukanga mu mpila ina wantu betambulwilanga nsangu zambote ko. Tulenda kala ye vuvu vo muna luzolo lwa Yave, o wantu akwa ntima miambote bevwa elau dia wa e nsangu zambote za Kintinu.​—⁠Yoa. 6:⁠44.

Nsambila ya Esi Nzo Kiese Itwasanga

11. O Yave nkia mbebe kavana kwa mase? Aweyi balenda yo lungisila?

11 Mase bevuminanga Nzambi bena ye mbebe ya longa wan’au oma ma Yave ye nzila zandi. (Nsi. 11:​18, 19) Avo u se, nga ovaulanga e ntangwa ya longa wan’aku oma ma S’eto ezulu? Muna kusadisa walungisa mbebe yayi yamfunu yo lungisa nsatu za esi nzo aku, Yave ovananga madia mambote ma mwanda muna nkanda, yinkanda-nkanda, vídeo ye muna Cassete ye CD.

12, 13. (a) Nkia nluta balenda baka esi nzo muna Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo? (b) Aweyi mase balenda kitulwila elongi dia esi nzo se ntangwa yakiese?

12 Vana ntandu, o ntaudi akwikizi yo lulungalalu wavanga e nkubika mu kuma kia Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo. O fuku wau uvaulwanga konso lumingu mu kuma ki’elongi dia Nkand’a Nzambi dia esi nzo. Ayingi bevovanga vo e nkubika yayi isadisanga mu wokesa zola vana vena esi nzo yo siamisa ngwizani au yo Yave. Kansi, aweyi mase balenda kitulwila elongi dia esi nzo se ntangwa yakiese?

13 O Fuku wa Nsambila ya Esi Nzo ufwete kalanga ntangwa yakiese. O Nzambi tusambilanga ‘Nzambi akiese,’ ozolanga vo yeto mpe twakala ye kiese vava tukunsambilanga. (1 Tim. 1:11; Fili. 4:⁠4) O vaula fuku wau mu badika malongi ma Nkand’a Nzambi nsambu zayingi ditwasanga. Mase balenda soba e mpil’au ya longela muna yindula dina balenda vanga yo kalanga ye ndekwa. Kasikil’owu, mpangi mosi yo nkaz’andi balomba kwa Brandon wa mwan’au wa mvu kumi kavanga elongi diakala yo ntu a diambu vo, “Ekuma Satana Keyikilwanga vo Nioka Muna Nkand’a Nzambi?” Brandon wakendalala wau vo nioka kezolanga. O tezanisa Satana ye nioka ke dianyangidika ko. Esi nzo zakaka bevanganga e fuka ya tusansu tuna muna Nkand’a Nzambi, konso muntu muna yau osunzulanga muntu mosi, muna tanganga e mvovo mia muntu ndiona muna Nkand’a Nzambi yovo songa dina kavanga. E mpila zazi za longela ke zisevesanga kaka esi nzo ko, kansi zilenda mpe sadisa wan’aku bavovanga yo kubasadisa mu kotesa nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna ntima miau. *

Venga Mambu Malenda Kuyoyesa

14, 15. (a) Aweyi e mambu metokanesanga wantu mewokelelanga mu lumbu yayi yambaninu? (b) Nkia mpasi zakaka tulenda mweswa?

14 Mambu metokanesanga wantu mu wokela kaka mena mu lumbu yambaninu ya nza yayi yambi. Ayingi betokananga mu kuma kia kondwa salu yovo mpasi zakaka za zingu. Kana nkutu ana besalanga, nkumbu miayingi e nzimbu befutwanga mu nkutu yazala ye mavundu zinatinwanga, ke zivananga lusadisu lwafwana ko kwa esi nzo zau. (Tezanesa ye Kangai 1:​4-6.) Ayadi ke belendanga sadisa nkangu una ufwene ko, kadi besianga sungididi mu vava sukisa umpumbulu ye mambu makaka mambi. Ayingi bekendalalanga mu kuma kia vilwa wa yau kibeni.​—⁠Nku. 38:⁠4.

15 Akristu akieleka mpe bemonanga e mpasi za nza yayi iyalwanga kwa Satana. (1 Yoa. 5:​19) Ezak’e ntangwa, alandi a Kristu balenda mweswa mpasi zakaka ekolo besianga ngolo za sikila ye kwikizi muna Yave. Yesu wavova vo: “Ovo bambangika, oyeno mpe bekunubangika.” (Yoa. 15:​20) Kansi, kana nkutu vava ‘tubangikwanga,’ o Nzambi ‘ke kutuyambulanga ko.’ (2 Kor. 4:⁠9) Ekuma tulenda wo vovela?

16. Nki kilenda kutusadisa mu lembi vidisa kiese kieto?

16 Yesu wavova vo: “Nwiz’oku ngina, yeno awonso nufuntukanga yo bimuka yo mazitu, ikunuvundisa.” (Mat. 11:​28) Vava tusonganga lukwikilu muna kimenga kia lukulu kia Kristu, tukuyisianga vana moko ma Yave. Muna mpila yayi, tutambulanga “ulolo wa nkuma.” (2 Kor. 4:⁠7) O “nsadisi,” una vo i mwand’avelel’a Nzambi, ukumikanga lukwikilu lweto kimana twalenda zizidila mpasi yo lembi vidisa kiese kieto.​—⁠Yoa. 14:26; Yak. 1:​2-4.

17, 18. (a) Nkia fu tufwete venga? (b) O kuyivana muna mambu ma nza nkia mfwilu dilenda twasa?

17 O unu, Akristu akieleka bafwete venganga mwand’a nza yayi ufilanga wantu mu kuyivana muna nkembo. (Tanga Efeso 2:​2-5.) Avo ke wau ko, tulenda vukumunwa kwa “eketo dia nitu, y’eketo dia meso, yo lusanu luavela lua zingu.” (1 Yoa. 2:​16) Tulenda mpe vunwa mu kwikila vo kuyivana muna zolela ya nitu kiese ditwasa. (Roma 8:⁠6) Kasikil’owu, wantu ayingi bekuyivananga muna malavu mankolwa, tanga yovo tala mavangu ma zumba, lutisa tezo muna nsaka ye mambu makaka mambi, kadi bebanzanga vo malenda kubavuvika e ngindu. O “tumpeso” twa Satana wantu tuvunginikanga, ke tutwasanga kiese kiasikila ko.​—⁠Ef. 6:⁠11.

18 Dialudi vo, o dia, nua yo sakana ke diambi ko kele vo tuvangidi wo muna tezo. Kansi, ke tulendi yambula ko vo mambu mama makala vana fulu kiantete muna zingu kieto. O kala ye tezo ye volo mfunu kwina, musungula mu lumbu yayi tuzingilanga. O kuyivana muna mambu ma yeto kibeni dilenda kutuyoyesa yamu tezo kia kituka se ‘miolo yo lembi wuta mbongo muna zayi wa Mfumu eto Yesu Kristu.’​—⁠2 Pet. 1:⁠8.

19, 20. Adieyi tulenda vanga muna kala ye kiese kiasikila?

19 Avo tuwizanese ngindu zeto ye nkanikinu mia Yave, tubakula vo e nkembo mia nza yayi kiese kia kolo kiandwelo kaka mitwasanga. Mose wazaya diambu diadi. Yeto mpe tufwete dio zaya. (Ayib. 11:​25) E ziku kia diambu i kiaki: O vanga luzolo lwa S’eto ezulu diau ditwasanga kiese kiasikila.​—⁠Mat. 5:⁠6.

20 Yambula twakwamanana kala ye kiese muna vanganga luzolo lwa Nzambi. Avo tuvanga wo, ‘tuvanina mambu mambi ye maketo ma nza o nkalu, ekolo “tutadilang’e vuvu kiansambu, yo lusengomoko lua nkembo a Nzambi anene [ye] wa Mvuluzi eto Yesu Kristu.” (Tito 2:​12, 13) Muna kuma kiaki, yambula twazindalala kala kuna nsi a vangu kia Kristu muna sakalelanga wisa kiandi yo luludiku lwandi. Avo tuvanga wo, tukala ye kiese kiasikila.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

^ tini. 13 Muna zaya mambu makaka mesonganga una elongi dia esi nzo dilenda kadila diakiese yo longa diambu kwa wana, tala mun’Eyingidilu dia 15 Oktoba, 2009, lukaya lwa 29-31.

Nkia Mvutu Ovana?

• O nkangu a Yave aweyi besololwelanga kiese o unu?

• E salu kia umbangi aweyi kikututwasilanga kiese kumosi y’awana tumokenanga yau?

• Aweyi mase balenda kitulwila elongi dia esi nzo se diakiese?

• Nkia mambu malenda kutuyoyesa muna mwanda?

[Yuvu ya Longoka]

[Foto ina muna lukaya lwa 26]

O nata e vangu kia Yesu kiese kiayingi ditwasanga