Aleke, Adieyi Nuzolele Vanga Muna Zingu Kieno?
Aleke, Adieyi Nuzolele Vanga Muna Zingu Kieno?
‘E ndwana nwananga ke ina nze ndion’owanda tembwa ko.’—1 KOR. 9:26.
1, 2. Muna sikila ekolo okitukanga se mbuta, nki ofwete kala kiau?
AVO mu nkangalu zolele kwenda mu nzila ina kuzayidi ko, divavanga vo wakala ye nkanda wazayila nzila kumosi ye bússola. O nkanda ukusadisa mu sikidisa e nzila ofwete landa. E bússola ikusadisa walembi vila. Kansi, kele vo kuzeye fulu okwenda ko, o nkanda ye bússola ke ikala mfunu ko. Muna lembi vila, ofwete zaya e fulu ozolele kwenda.
2 Diau adimosi dilenda kubwila ekolo okitukanga se mbuta. Ovwidi nkanda ye bússola ilenda kusadisa. O Nkand’a Nzambi una nze nkanda wa zayila nzila owu ulenda kusadisa mu sola e nzila ofwete landa. (Nga. 3:5, 6) Kele vo e ntona zaku zatoma longwa, zilenda kusadisa walembi vengomoka muna nzila yambote. (Roma 2:15) E ntona zaku zilenda sala nze bússola. Kansi, muna kala ye zingu kiakiese, ofwete zaya dina ozolele vanga. Ofwete kuyisila makani masikila.
3. Nkia nluta kayika Paulu muna 1 Korinto 9:26 kalenda baka o muntu uyisididi makani?
3 Paulu wa ntumwa wayika e nluta mia kuyisila makani muna zingu yo sia ngolo za lungisa mo. Wasoneka vo: ‘Nlundumukang’e ndundumuka ina vo ke yakati-kati ko; e ndwana nwananga ke ina nze ndion’owanda tembwa ko.’ (1 Kor. 9:26) Avo okedi ye makani, kulundumuka nkatu ko. Ke kolo ko, divava vo wabak’e nzengo muna mambu mamfunu mu kuma kia nsambila, salu, sompa yo wuta wana ye makaka mpe. Ezak’e ntangwa, olenda nwana ye ngindu zayingi. Kansi, avo oteka kuyisila makani yo bak’e nzengo zina ngwizani ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi, kuvumukunwa ko walanda nzila zambi.—2 Tim. 4:4, 5.
4, 5. (a) Adieyi dilenda kubwila kele vo kuyisididi makani ko? (b) Ekuma ofwete yambulwila vo luzolo lwa yangidika Nzambi lwafila e nzengo zaku muna zingu?
4 Avo kuyisididi makani ko, akundi aku y’alongi balenda kuvukumuna mu vanga mana bamwene vo mambote kwa ngeye. Kansi, kana nkutu vo makani masikila una mau, akaka balenda kusonga e ngindu zau. Vava bezayisanga e ngindu zau, ukiyuvula: ‘Nga e ngindu zau zikunsadisa mu yindula Nsemi ame ekolo yakinu nleke yovo zikumvukumuna mu lembi wo vanga?’—Tanga Kimpovi 12:1.
5 Ekuma ofwete yambulwila vo luzolo lwa yangidika Nzambi lwafila e nzengo zaku muna zingu? Ekuma kadi o Yave yandi watuvana lekwa yawonso yambote tuna yau. (Yak. 1:17) Elo, yeto awonso tufwete vutulanga matondo kwa Yave. (Lus. 4:11) Nga vena ye mpila isundidi olenda songela luyangalalu lwaku avo ke yindula Yave ko vava osolanga dina ozolele vanga muna zingu? Yambula twabadika makani mamfunu olenda kuyisila ye una lenda mo lungisila.
Nkia Makani Olenda Kuyisila?
6. Nki’ekani diamfunu olenda kuyisila? Ekuma?
6 Nze una twalongokele mun’elongi diaviokele, dimosi muna makani mamfunu olenda kuyisila i zay’e ziku vo mana masonama muna Nkand’a Nzambi maludi. (Roma 12:2; 2 Kor. 13:5) Akundi aku nanga mun’elongi dia lunungunuku bekwikilanga yovo mu malongi makaka maluvunu mu kuma kia sia vo akaka bekubavovesanga vo bakwikila muna malongi mama. Kansi, ongeye kufwete kwikila mu malongi mawonso ko, wau vo akaka bekuvovesanga vo wakwikila mo. Sungamena vo Yave ozolele vo wansadila muna nyindu aku wawonso. (Tanga Matai 22:36, 37.) O S’eto ezulu ozolele vo wakwikila mu mambu mena vo maziku.—Ayib. 11:1.
7, 8. (a) Nkia makani malenda kusadisa mu kumika lukwikilu lwaku? (b) Adieyi dilenda bwa ekolo olungisanga makani makaka wayisila?
7 Muna kumika lukwikilu lwaku, diambote wasikidisa makani mana ozolele lungisa mu nzaki. Olenda kuyisila ekani dia sambanga lumbu yawonso. Muna kusadisa wavanganga sambu yasikididi yo lembi vutukilanga mambu, olenda yindula yovo soneka mambu mamfunu mevangamanga konso lumbu mana olenda sia muna sambu yaku. Kufwete samba kaka ko mu kuma kia mambu mampasi mabwididi, kansi mpe mu kuma kia mana mayangidikidi. (Fili. 4:6) Ekani diakaka olenda kuyisila i tanganga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso. Nga ozeye wo vo kele vo otangidi kapu tatu yovo tanu konso lumbu, olenda tanga Nkand’a Nzambi wamvimba mu mvu mosi? * Muna Nkunga 1:1, 2 tutanganga vo: ‘Nkwa nsambu o muntu . . . una y’eyangi muna nsiku a Yave; muna nsiku andi i kevungutilang’o fuku yo mwini.’
8 Ekani diatatu olenda lungisa mu nzaki i vananga mvutu muna konso lukutakanu. Kuna lubantiku, olenda tanganga e mvutu zasonama yovo tanga sono kia Nkand’a Nzambi. Kuna kulanda, olenda kuyisila ekani dia vananga e mvutu muna mvovo mia ngeye kibeni. Kieleka, konso ntangwa ovananga e mvutu, lukau ovananga kwa Yave. (Ayib. 13:15) Vava olungisa makani mama, etima diaku yo luyangalalu lwaku muna Yave luwokela. Okala mpe wakubama mu sikidisa mana ozolele lungisa kuna sentu.
9. Avo ku nteleki a Kintinu ko, nkia makani ma kusentu olenda kuyisila?
9 Nkia makani ma kusentu olenda kuyisila? Avo kwayantikidi samuna nsangu zambote ko, olenda kuyisila ekani dia kituka se nteleki a Kintinu. Vava olungisa ekani diadi diamfunu, ofwete kala y’etima dia salanga lumbu yayingi. Kufwete viokesa ngonde amvimba ko lembi sila umbangi. Ofwete mpe longoka sadila Nkand’a Nzambi muna salu kia umbangi. Kele vo ovangidi wo, otoma yangalela e salu kia samun’e nsangu zambote. I bosi, olenda sia ngolo za salanga kwayingi muna salu kia nzo ye nzo yovo fila elongi dia Nkand’a Nzambi. Nze nteleki walembi vubwa, ekani disundidi o mfunu olenda kuyisila i kuyifwanisa muna luvubu yo kiyekola mu kituka se Mbangi a Yave wa Nzambi.
10, 11. Nkia makani balenda kuyisila aleke ana bavubwa?
10 Avo ke kolo ko wavubilu mu kituka selo kia Yave, olenda mpe kuyisila makani mana olungisa kuna sentu. Ezak’e ntangwa olenda vana moko kwa nkutakani mu sadila mu zunga ina vo ke yitoma sadilwanga ko. Olenda mpe sadila nkum’aku mu sala nze mviti a nzila ansadisi yovo a ngonde ke ngonde. Mazunda ye mazunda m’aviti a nzila balenda kuvovesa ye kiese kiawonso vo e salu kia ntangwa ke ntangwa i mpila isundidi o wete olenda yindulwila Mvangi aku muna kileke kiaku. Olenda lungisa makani mama ekolo ozinganga ye mase maku. E nkutakani eno mpe ivwa nluta kele vo olungisi mo.
11 Makani makaka olenda lungisa kuna sentu ke metwasa kaka nluta muna nkutakani eno ko. Kasikil’owu, olenda kuyisila ekani dia kwenda sadila mu zunga yovo nsi zivavanga ateleki ayingi. Olenda sadisa muna salu kia tunga Maseka ma Kintinu yovo mavula muna nsi zakaka. Olenda mpe kuyisila ekani dia sadila kuna Betele yovo kota muna salu kia misionario. Kansi, o vubwa i kani diantete diamfunu ofwete kuyisila muna lungisa makani tuyikidi. Avo kwavubilu ko, badika dina divavwanga muna lungisa ekani diadi muna zingu kiaku.
Ekuma Ofwete Vubilwa
12. Ekuma akaka bevubilwanga? Ekuma ngindu zazi ke zinina zasikila ko?
12 Nga olenda yika e kuma muntu kafwete vubilwa? Akaka balenda banza vo i mu kubatanina muna lembi sumuka. Akaka bemonanga vo yau mpe bafwete vubwa wau vo akundi au bavubilu. Aleke akaka bevubwanga mu yangidika mase mau. Kansi, muntu ke vubwanga ko kimana kalembi vanga diaka masumu kuna sweki, ngatu muna tanginina akaka. Ofwete baka nzengo za vubwa vava obakula e nsas’a kala Mbangi a Yave yo mona vo wafwana mu tambulwila e mbebe yayi.—Kim. 5:4, 5.
13. Adieyi difwete kufila muna vubwa?
13 Kimosi muna kuma ofwete vubilwa i kia sia vo Yesu wakanikina alandi andi vo ‘bakitula wantu s’alongoki yo kubavuba.’ Yandi mpe wavubwa muna song’e mbandu. (Tanga Matai 28:19, 20; Maku 1:9.) Vana ntandu, luvubu diambu diamfunu kw’awana bazolele vuluka. Una kayika Noa watung’e nzaza ina kavuluzilwa kumosi y’esi nzo andi muna Kizalu, Petelo wa ntumwa wavova vo: “Mana mekunuvùluza wau, ma nkutu-bandu, i sia vo, vubwa, . . . muna lufuluku lua Yesu Kristu.” (1 Pet. 3:20, 21) Kansi, ediadi ke disongele ko vo luvuluku kiau kaka i kuma ofwete vubilwa. Edi difwete kufila muna vubwa i zola kwaku muna Yave y’etima dia kunsadila muna nsi a ntim’aku yawonso, fulumwinu, nyindu, yo mun’efuka diaku diawonso.—Maku 12:29, 30.
14. Ekuma akaka bekatikisilanga o vubwa? Kansi, nkia vuvu balenda kala kiau?
14 Akaka lukatikisu bekalanga lwau muna vubwa mu kuma kia wonga wa vaikiswa muna nkutakani. Nga ngeye mpe wonga wau okalanga wau? Avo i wau, wonga wau ulenda kala wambote. Ulenda songa vo ozeye e mbebe ya kala Mbangi a Yave. Nga vena diaka ye kuma kiakaka? Nanga kuna kikilu ye ziku ko vo lemvokela nsiku mia Nzambi i diambu disundidi o wete ofwete vanga muna zingu. Avo i wau, o yindula e mfwilu mibakanga awana bekululanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi dilenda kusadisa mu baka nzengo zambote. Kuna diak’e sambu, dilenda kala vo nsiku mia Nzambi ozolanga, kansi kukalanga ye vuvu ko vo olenda zingila ngwizani ye nsiku miami. Ekiaki kilenda kala sinsu kiambote, kadi disonganga vo lulembamu una lwau. Vana ntandu, o Nkand’a Nzambi uvovanga vo e ntima mia wantu alembi lunga miatekama. (Yer. 17:9) Kansi, olenda sunda kele vo okwamanene ‘lunda diambu dia Nzambi.’ (Tanga Nkunga 119:9.) Konso diambu dikusimbanga mu lembi vubwa, ofwete dio singika. *
15, 16. Aweyi olenda zayila vo wafwana mu vubwa?
15 Kana una vo i wau, aweyi olenda zayila vo wafwana mu vubwa? Imosi muna mpila, i kiyuvula e yuvu nze: ‘Nga yafwana sasila malongi masina ma Nkand’a Nzambi kw’akaka? Nga ikuyivananga muna salu kia umbangi kana nkutu vava mase mame ke bevanganga wo ko? Nga isiang’e ngolo za kala muna tukutakanu twawonso tw’Akristu? Nga isungamenanga e lumbu kina yasunda ntonta z’akundi? Nga ikwamanana sadila Yave kana nkutu vo mase y’akundi ame bayambwidi wo vanga? Nga isambanga mu kuma kia ngwizani ame yo Nzambi? Nga yakiyekola emvimba kwa Yave muna sambu?’
16 O luvubu ke diambu diakete ko, kadi zingu kia muntu lusobanga. Nga wazikuka yamu tezo kia toma badika diambu diadi? O kala wazikuka ke disongele kaka ko vo fila malongi mambote kun’evovelo yovo vana mvutu zambote muna tukutakanu. Kansi, divavanga vo wakala wafwana mu baka e nzengo mun’owu wa umbakuzi wa nkanikinu mia Nkand’a Nzambi. (Tanga Ayibere 5:14.) Kele vo wafwana mu vubwa, zaya dio vo elau diampwena una diau, i sia vo, sadila Yave ye nsi a ntima yawonso yo kala ye mpila zingu kisonganga vo wakiyekola kikilu kwa yandi.
17. Nki kilenda kusadisa mu sunda e ntonta zilenda kubwila vava ovubwa?
17 Vava ovubwa, olenda kala ye kiese kiayingi kia sadila Nzambi. Kansi, ke kolo ko lenda wanana ye mpasi zilenda tonta lukwikilu ye kwikizi kiaku. (2 Tim. 3:12) Kuyindula ko vo e mpasi zazi ngeye mosi kaka onwana zau. Vava luludiku lwa mase maku. Lomba luludiku kwa mpangi zazikuka muna nkutakani. Vanga e kikundi y’awana balenda kusadisa. Ku vilakana ko vo Yave okulunga-lunga yo kuvana o nkuma ovwidi o mfunu mu zizidila konso diambu diampasi dilenda kubwila.—1 Pet. 5:6, 7.
Aweyi Olenda Lungisila Makani Maku?
18, 19. Aweyi olenda bakila nluta mia badika mana osianga va fulu kiantete?
18 Kana nkutu vo makani mambote una mau, nga omonanga vo kuna ye ntangwa ko ya vanga dina ozolele? Avo i wau, ofwete vava zaya mana osianga va fulu kiantete. Muna bong’e nona: Bonga elonga diampwena yo si’e matadi manene muna kati. I bosi, sia esenge yavana dizala. Elonga dizele ye matadi y’esenge. I bosi, katula yawonso mun’elonga, vambula matadi y’esenge. Owau yantika si’e esenge mun’elonga, i bosi si’e matadi vana ntandu. E matadi masuvidi. Ekuma? E kuma kadi esenge ntete osidi mun’elonga.
19 Diau adimosi divangamanga vava osadilanga e ntangw’aku. Kele vo otudidi mambu nze nsaka va fulu kiantete, kukala ye ntangwa yafwana ko muna zingu kiaku mu vanga mambu masundidi o mfunu nze mambu ma mwanda. Kansi, kele vo olende luludiku lwa Nkand’a Nzambi lwa ‘tond’oma masongele,’ okala ye ntangwa ya kuyivana muna mambu ma Kintinu ye ntangw’a nsaka.—Fili. 1:10.
20. Ekolo osiang’e ngolo za lungisa makani maku, adieyi ofwete vanga kele vo ntelamwa moyo yovo lukatikisu una lwau?
20 Ekolo osiang’e ngolo za lungisa makani maku, kumosi ye dia vubwa, ezak’e ntangwa olenda telamw’o moyo yo katikisa. Kele vo diadi divangamene, “yekek’ezitu diaku kwa Yave, yandi okusikina.” (Nku. 55:22) Owau, una y’elau dia sala e salu kisundidi o mfunu muna lusansu lwa wantu, salu kia samun’e nsangu zambote yo longa wantu, eki kisalwanga mu nza yawonso. (Mav. 1:8) Olenda kwaku sola lembi kuyivana yovo kuyivana una ufwene mu salu kiaki. Kuyoyi ko muna sadila e ngangu zaku mu sadila Nzambi yo van’e moko muna Kintinu kiandi. Kusinga kuyibanza ko muna sadila “Nsemi aku muna lumbu yaku ya kileke.”—Kim. 12:1.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
^ tini. 7 Tala mun’Eyingidilu dia Oktoba-Desemba, 2009, lukaya lwa 23-26.
^ tini. 14 Muna zaya mayingi mu kuma kia diambu diadi, tala nkanda Os Jovens Perguntam—Respostas Práticas, Volume 2, kapu kia 34.
Nkia Mvutu Ovana?
• Ekuma ofwete kuyisila makani?
• Nkia makani makaka masundidi o mfunu mu lungisa?
• Adieyi divavwanga mu lungisa ekani dia vubwa?
• O badika mana osianga va fulu kiantete, aweyi dilenda kusadisila mu lungisa makani maku?
[Yuvu ya Longoka]
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 13]
Nga una y’ekani dia tanga Nkand’a Nzambi lumbu yawonso?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 15]
Nki kilenda kusadisa mu lungisa ekani dia vubwa?
[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 16]
Adieyi olongokele muna nona kiaki?