Tala mambu

Tala ntu mia mambu

Aleke, Nufilwa kwa Diambu dia Nzambi

Aleke, Nufilwa kwa Diambu dia Nzambi

Aleke, Nufilwa kwa Diambu dia Nzambi

“Baka ngangu, baka mbakula.”—NGA. 4:5.

1, 2. (a) Nki kiasadisa Paulu wa ntumwa mu sunda e ntonta kanwananga zau? (b) Aweyi olenda vwila e ngangu ye umbakuzi?

‘AVO nzolele o vang’edi diambote, edi diambi dina yame.’ Nga ozeye ona wavova e mvovo miami? Paulu wa ntumwa wavova mio. Kana una vo wazolanga Yave, ezak’e ntangwa diampasi diakalanga kwa Paulu mu vanga edi diambote. Aweyi kamonanga mu kuma kia diambu diadi? Wasoneka vo: “Ekw’omono muntu a nkangu a ntim’e!” (Roma 7:21-24) Nga wamona kala nze una Paulu kamona? Nga ezak’e ntangwa diampasi dikalanga kwa ngeye mu vanga edi diambote? Nga ediadi dikutokanesanga nze Paulu? Avo i wau, ku kendalala ko. Paulu wasunda e ntonta zazi, ngeye mpe olenda zo sunda.

2 Paulu wasunda e kuma kadi wayambula vo kafilwa kwa “mambu mavimpi.” (2 Tim. 1:13, 14) Muna kuma kiaki, wavwa e ngangu ye umbakuzi kavwang’o mfunu muna sunda e ntonta yo bak’e nzengo zambote. Yave wa Nzambi olenda kusadisa mu vwa e ngangu ye umbakuzi. (Nga. 4:5) Okutuvananga luludiku lwamfunu muna Nkand’a Nzambi una vo i Diambu diandi. (Tanga 2 Timoteo 3:16, 17.) Badika una olenda bakila nluta mia nkanikinu mia Nkand’a Nzambi mu mpila okadilanga ye mase maku, mu mpila osadilanga e nzimbu ye vava okalanga ngeye mosi.

Filwa kwa Diambu dia Nzambi Muna Zingu kia Esi Nzo

3, 4. Ekuma olenda mwena vo diampasi mu lemvokela mase maku? Ekuma mase maku bekusilang’e nsiku?

3 Nga diampasi dikalanga kwa ngeye mu lemvokela nsiku mia mase maku? Ekuma dikadilanga diampasi? Nanga luzolo lwa kuyitumina una lwau. O kala ye ngindu zazi ke diambi ko. Kadi disonganga vo mu nungunuka una. Kansi, wau vo wakinu muna nzo a mase maku, ofwete kubalemvokelanga.—Ef. 6:1-3.

4 O bakula ekuma mase maku bekusilang’e nsiku dilenda kusadisa mu kubalemvokela. Dialudi vo, ezak’e ntangwa olenda kuyimwena nze Brielle, * una ye kimbuta kia mvu 18, ona wavova mu kuma kia mase mandi vo: “Mase mame bavilakana emvimba dina bevavanga aleke a ntel’ame. Ke bezolanga ko vo yasonga e ngindu zame yo bak’e nzengo mono kibeni yovo bazolele vo yakala kaka mwan’akete.” Nze Brielle, nanga omonanga vo mase maku nsiku miayingi bekusilanga. Kansi, mase maku bekusilang’e nsiku ekuma kadi zola bekuzolanga. Vana ntandu, mase m’Akristu bazeye wo vo mbebe bavanwa kwa Yave ya kulunga-lunga.—1 Tim. 5:8.

5. O lemvokela mase maku nkia nluta dilenda kutwasila?

5 Kieleka, o lemvokela e nsiku mia mase maku dina nze ngeye ofutanga nzimbu wasompekwa kwa banco. Ekolo otoma futanga e mfuk’aku, e banco ikubunda e vuvu yo kusompeka diaka e nzimbu. Diau adimosi mpe, mfuka una yau ya zitisa yo lemvokela mase maku. (Tanga Ngana 1:8.) Ekolo olemvokelanga mase maku, yau mpe beyantika vevola e nsiku miau. (Luka 16:10) Kansi, kele vo nkumbu miayingi okululanga e nsiku mia mase maku, diampasi dikala mu katula e nsiku miau yovo balenda nkutu kudikila e nsiku.

6. Amase aweyi balenda sadisila aleke mu songa lemvo?

6 Imosi muna mpila mase balenda sadisila wan’au mu lemvokela e nsiku miau i kubasonga e mbandu. Etima diau dia lemvokela e nsiku mia Yave difwete songa vo e nsiku mia Nzambi ke miampasi ko. Etima besonganga disadisa aleke mu bakula vo diamfunu mu lemvokela e nsiku bevanwanga kwa mase mau. (1 Yoa. 5:3) Vana ntandu, Nkand’a Nzambi uyikanga ekolo ina Yave kavana elau kwa selo yandi mu songa e ngindu zau muna maka mambu. (Etu. 18:22-32; 1 Nti. 22:19-22) Nga vena ye ntangwa ina mase balenda vana wan’au elau dia songa e ngindu zau?

7, 8. (a) Nkia diambu benwananga diau aleke ayingi? (b) Nki kilenda kusadisa mu bak’e nluta mun’elongi ovewanga?

7 Aleke balenda mpe funga makasi mu kuma kia mana bevoveswanga kwa mase mau. Ezak’e ntangwa, olenda kuyimwena nze nleke una ye nkumbu a Craig, ona wavova vo: “Ngudi ame nze polisia kakala, mbi ame kaka kavavanga.”

8 Nkumbu miayingi, elongi yovo tumbu kivewanga muna yika e mbi kavangidi o muntu. O Nkand’a Nzambi usonganga vo diampasi dikalanga mu tambulwila elongi, kana nkutu vo vena ye kuma kiasikila divaninu. (Ayib. 12:11) Nkia nluta olenda baka mun’elongi ovewanga? Diambu diamfunu ofwete sungamenanga i dia sia vo mase maku bekuvananga elongi e kuma kadi zola bekuzolanga. (Nga. 3:12) Bazolele kusadisa mu venga e fu yambi yo yima fu yambote. Mase maku bazeye wo vo, avo ke basingikidi ko, dikala nze yau bekumenganga. (Tanga Ngana 13:24.) Zaya dio vo vava muntu kelongokanga, vilwa mpe kevanganga. Muna kuma kiaki, vava ovewang’elongi vavanga bakula e ngangu zina muna diambu bavovese. “Nkitu [a ngangu] uviokele nkitu a palata, o nlut’andi una wa wolo wabiza.”—Nga. 3:13, 14.

9. Vana fulu kia kwamanana yindula dina bamwene vo diambi, adieyi aleke balenda vanga?

9 Amase mpe vilwa bevanganga. (Yak. 3:2) Ezak’e ntangwa vava bekunuvanang’elongi, balenda vova diambu dilenda kulweka ntima. (Nga. 12:18) Adieyi dilenda fila mase mu vanga wo? Dilenda kala vo diambu dikubatokanesanga yovo balenda mona vo yau i akwa kuma muna vilwa ovangidi. Vana fulu kia kwamanana yindula dina diambi bavovele, ekuma olembi kubavutulwila matondo mun’etima bena diau dia kusadisa? E fu kia tambulwila elongi kisinga kusadisa vava okituka se mbuta.

10. Aweyi olenda bakil’e nluta muna malongi ovewanga kwa mase maku?

10 Nga zolele bak’e nluta muna malongi ovewanga kwa mase maku? Avo i wau, ofwete tomesa mpil’aku ya mokena. Aweyi olenda wo vangila? Ediantete, ofwete toma wunikinanga. Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: “Muntu, mbula kawa-wa-wa; o vova, malembe; o makasi, malembe.” (Yak. 1:19) Vana fulu kia vava kuyitanina, sia ngolo za teka wunikina yo bakula dina mase maku bazolele vova. Sia sungididi muna diambu bevovanga, ke mu mpila bavovele dio ko. I bosi, muna luzitu, vutukila muna mvovo mia ngeye kibeni dina divovele mase maku. Avo ovangidi wo, bebakula vo watamb’o matu mu dina bavovese. Adieyi ofwete vanga kele vo ozolele songa e kuma kia dina ovovele yovo vanga? Nkumbu miayingi, dia ngangu mu ‘konka befo yaku’ yavana ovanga dina bazolele mase maku. (Nga. 10:19) Vava mase maku bemona vo ubalemvokele, oyau mpe bekala yo luzolo lwa wá dina okubavovesa. Ovanga wo disonga vo Diambu dia Nzambi dikufilanga.

Filwa kwa Diambu dia Nzambi Vava Osadilanga Nzimbu

11, 12. (a) O Nkand’a Nzambi adieyi ukutukasakesanga mu vanga mu kuma kia nzimbu? Ekuma? (b) Mase maku aweyi balenda kusadisila mu mpila ya sadila e nzimbu?

11 Nkand’a Nzambi uvovanga vo: ‘E nzimbu tanina zitaninanga.’ Kansi, e sono kiaki kisonganga mpe vo ngangu zisundidi o mfunu ke mu nzimbu ko. (Kim. 7:12) Diambu dia Nzambi dikutukasakesanga mu zitisa nzimbu, kansi ke tuzodi zo ko. Ekuma tufwete vengela e fu kia zola nzimbu? Badika e nona eki: E mbele sadilwa kiamfunu vana koko kwa nkwa ngangu. Kansi, avo yiveno kw’ezowa, e mbele ilenda kituka se má kia vonza. Avo zeye zo toma sadila, e nzimbu zilenda kala mpe sadilwa kiamfunu. Nkumbu miayingi “awana bazolele o vwama” befwasanga yikundi, ngwizani yambote y’esi nzo ye ngwizani au yo Nzambi. Muna kuma kiaki, bekuyisianga “muna mbidi a mpasi.”—Tanga 1 Timoteo 6:9, 10.

12 Aweyi olenda longokela sadila nzimbu mu mpila yambote? Ekuma olembi yuvulwila mase maku una olenda sadila nzimbu zaku? Solomo wasoneka vo: “O nkwa ngangu kawa, kanungunukw’o zayi; o mbakuzi kabaka tuludiku twavimpi.” (Nga. 1:5) Nleke mosi una ye nkumbu Anna, walombanga luludiku kwa mase mandi, wavova vo: “O s’ame wandonga una ndenda sadila e nzimbu yo kunsonga o mfunu wa lundang’e nzimbu mu kuma kia esi nzo.” Diau adimosi mpe, ngudi a Anna wanlonga diambu diamfunu. Anna wavova vo: “Wansonga o mfunu wa tezanesanga e ntalu a lekwa una kiasumbidi kio ko.” Ediadi nkia nluta diatwasa kwa Anna? Wavutula vo: “Owau, ilendanga lunga-lunga e nzimbu zame. Isolanga lekwa ya sumba. Muna kuma kiaki, ivenganga kuyisia muna mfuka zakondwa mfumu yo kala ye luvuvamu lwa ntima.”

13. Aweyi olenda kadila ye volo vava osadilanga e nzimbu?

13 Kele vo una ye fu kia sumba lekwa mu sivikisa akundi aku, olenda kuyisia mu mfuka. Nki kilenda kusadisa mu venga e fu kiaki? Ofwete kala ye volo muna mpila osadilang’e nzimbu. I diau kevanganga Ellena, una ye tezo kia 20 ma mvu. Wavova vo: “Vava ivaikanga y’akundi ame, iteka kubikanga ye sikidisa e nzimbu zina nsadila. . . . Ikwendanga sumba e lekwa kumosi y’akundi bazeye sadila nzimbu, ana balenda kunkasakesa mu tezanesa e ntalu yo lembi sumba lekwa kiantete kina mbwene.”

14. Ekuma ofwete kuyikebela muna “luvuki lua umvwama”?

14 O zaya sadila e nzimbu diambu diamfunu muna zingu. Kansi, Yesu wavova vo awana ‘bazeye nsatu zau za mwanda’ nsambu zayingi bevwanga. (Mat. 5:3) Walukisa vo “luvuki lua umvwama” lulenda fila muntu mu yambula sia mambu ma mwanda va fulu kiantete. (Maku 4:19) Muna kuma kiaki, yambula wafilwa kwa Diambu dia Nzambi yo kala ye tezo muna mpila osadilang’e nzimbu.

Filwa kwa Diambu dia Nzambi Vava Okalanga Ngeye Mosi

15. Nkia ntangwa e kwikizi kiaku muna Nzambi kitoma tontwanga?

15 Nkia ntangwa obenze e kwikizi kiaku muna Nzambi kilenda tontwa, vava okalanga y’akaka yovo vava okalanga ngeye mosi? Dialudi, vava okalanga kuna sikola yovo kuna salu, ofwete sianga sungididi muna mambu malenda sia e ngwizani aku yo Yave mu vonza. Vava oyambulanga sia e sungididi i ntangwa ina otoma tontwanga mu kulula e nsiku mia nkal’ambote mia Nzambi. Vava okalanga ngeye mosi, diasazu dikalanga mu kulula nkanikinu mia nkal’ambote.

16. Ekuma ofwete lemvokela Yave kana nkutu va fulu kia ngeye mosi?

16 Ekuma ofwete lemvokela Yave kana nkutu vava okalanga ngeye mosi? Sungamena diambu edi: Ongeye olenda kendeleka ntim’a Yave yovo yangidika ntim’andi. (Etu. 6:5, 6; Nga. 27:11) Yave oyangalela mavangu maku mambote kadi ngeye “kasidi o moyo.” (1 Pet. 5:7) Ozolanga vo wanwila kimana wavwa e nsambu. (Yes. 48:17, 18) Yave wakendalala kikilu vava akaka muna selo yandi kuna nz’ankulu balembi kunwila. (Nku. 78:40, 41) Kuna diak’e sambu, Yave watoma zolanga Daniele wa ngunza, kiaki i kuma kayikilwa kwa mbasi vo “muntu otomene zolwa.” (Dan. 10:11) Ekuma? E kuma kadi, Daniele wasikila ye kwikizi muna Nzambi, ke va fulu kia ndonga kaka ko kansi vava kakalanga mpe va fulu kia yandi mosi.—Tanga Daniele 6:10.

17. Nkia yuvu ofwete kiyuvula vava osolanga e nsaka osakana?

17 Muna sikila ye kwikizi muna Nzambi vava okalanga ngeye mosi, ofwete kala ye ‘ngangu za swaswanesa wete yo bi.’ I bosi, ofwete longa yo sadil’e ‘ngangu’ zazi muna vanganga oma ozeye vo mambote. (Ayib. 5:14) Muna bong’e nona, vava osolanga e miziki owa, e filmes otala yovo e site okota muna Internete, e yuvu ilende ilenda kusadisa mu sola edi diambote yo venga edi diambi. Ukiyuvula: ‘Nga mambu mama malenda kunkasakesa mu fwila akaka e nkenda yovo dikumfila mu mwena ‘mpasi za muntu akaka’ e kiese?’ (Nga. 17:5) ‘Nga dikunsadisa mu ‘zola wete’ yovo dikituka se diampasi kwa mono mu ‘menga bi’?’ (Am. 5:15) Dina ovanganga vava okalanga va fulu kia ngeye mosi disonganga mana oyangalelanga.—Luka 6:45.

18. Adieyi ofwete vanga kele vo diambu diambi ovanganga kuna sweki? Ekuma?

18 Adieyi ofwete vanga kele vo diambu dina ozeye vo diambi ovanganga kuna sweki? Sungamena vo, “on’ofukidi makuzuka mandi, kevatumuka ko: On’otambulwila yo yambula mo, ofwilwa nkenda.” (Nga. 28:13) Dia uzowa mu kwamanana vanga edi diambi yo ‘kendelek’o mwand’avelel’a Nzambi.’ (Ef. 4:30) Mbebe una yau kwa Nzambi, kwa mase maku ye kwa ngeye kibeni ya funguna konso diambu diambi ovangidi. Muna diambu diadi, “mbuta za dibundu” balenda kusadisa. Yakobo wavova vo: “Bansambila [muntu osumukini], yo kunkusil’o mazi muna nkumbu a Mfumu: e sambu kia lukwikilu kivuluz’on’oyela, o Mfumu okuntelamesa; ovo sumuka kasumukini, oyambulwilwa mo.” (Yak. 5:14, 15) Dialudi vo ediadi dilenda kutwasila e nsoni yo vewa e tumbu. Kansi, avo okala ye unkabu wa lomba lusadisu, ovenga mfwilu miayingi. Dikutwasila mpe luvuvamu lwa ntima yo kala ye ntona zambote.—Nku. 32:1-5.

Mwesa Ntim’a Yave Kiese

19, 20. O Yave adieyi kazolele muna ngeye? Kansi adieyi ofwete vanga?

19 Yave ‘Nzambi a kiese,’ ozolele vo ngeye mpe wakala ye kiese. (1 Tim. 1:11) Wete diaku kevwang’o mfunu. Kana nkutu ke vena muntu ko omonanga e ngolo osianga mu vanga edi diambote, kansi Yave omonanga zo. Ke vena diambu diaswekama ko vana meso ma Yave. Okutalanga ke mu vava vilwa waku ko, kansi mu kusadisa mu vanga edi diambote. “O meso ma Yave mekwendanga ya kuku ya kuna ova nza yawonso kakumama muna diambu di’awana bena yo ntim’asikila oku kena.”—2 Tus. 16:9.

20 Muna kuma kiaki, yambula wafilwa kwa Diambu dia Nzambi yo lemvokela mana kevovanga. Muna mpila yayi, ovwa ngangu ye umbakuzi ukusadisa mu sunda e mpasi yo baka nzengo zambote muna zingu. Kuyangidika kaka Yave ye mase maku ko, kansi okala mpe ye zingu kiakiese.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

^ tini. 4 E nkumbu zasobwa.

Nkia Mvutu Ovana?

• Nkia mambu benwananga mau aleke? Aweyi balenda sundila e ntonta yo bak’e nluta mia nsiku ye malongi bevananga mase mau?

• Ekuma dinin’o mfunu mu kala ye nyindu asikila mu kuma kia nzimbu?

• Aweyi olenda songela kwikizi kwa Yave kana nkutu va fulu kia ngeye kibeni?

[Yuvu ya Longoka]

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 6]

Nga osikila ye kwikizi muna Nzambi vava okala ngeye mosi?