Kala yo Vema Muna Nsambila Aludi
Kala yo Vema Muna Nsambila Aludi
“O nsâlu wayingi, kansi nsadi mike.”—MAT. 9:37.
1. Ayeyi i nsas’a mvovo nzaki?
YINDULA vo nkanda una wau uvava vo watangwa kwa muntu akaka kuna mfoko a salu. Adieyi ovanga? Osoneka vana ntandu vo, “VANA MVUTU MU NZAKI!” Yindula vo muntu owizanene yandi, kansi e ntangwa nusilanene se ifwana. Adieyi ovanga? Mu nzaki odiatila. Elo, avo salu una kiau ofwete fokola, kansi e ntangwa yakete, nanga otokananga kwayingi. Ovanga e ngolo za sala yo vema kwawonso. Diadi disonga vo e salu osalanga kia nzaki.
2. Nkia salu kisundidi o mfunu kina Akristu akieleka bafwete sala ye nzaki zawonso o unu?
2 Kuna kw’Akristu akieleka o unu, ke vena salu kisundidi o mfunu ko avo ke samuna nsangu zambote za Kintinu ko yo kitula wantu a zula yawonso s’alongoki. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Muna yika mvovo mia Yesu, Maku wasoneka vo e salu kiaki kifwete salwa “ekulu,” i sia vo, una mbaninu ke yalweke ko. (Maku 13:10) Ediadi diamfunu kikilu, kadi Yesu wavova vo: “O nsâlu wayingi, kansi nsadi mike.” E mbongo ke ivingilanga ko, divavanga vo yakutikwa una nsungi ke yaviokele ko.—Mat. 9:37.
3. Wantu ayingi adieyi bevanganga mu kuyivana muna salu kia umbangi?
3 Wau vo e salu kia samun’e nsangu zambote kiamfunu kwa yeto, divavanga vo twasia sungididi kia sadila ntangwa ye ngolo zeto muna salu kiaki. Diakiese mu mona vo mpangi zayingi bevanganga wo. Akaka bevevolanga e zingu kiau kimana bayivana muna salu kia ntangwa ke ntangwa nze aviti a nzila, misionario yovo asadi a Betele mu nza yawonso. Salu kiayingi bekalanga kiau. Beyambulanga mayingi muna zingu kiau ye bewanananga mpe ye mambu mayingi mampasi. Kansi, Yave okubasambulanga kwayingi. Tutoma yangalelanga salu kiau. (Tanga Luka 18:28-30.) Kana una vo akaka ke belendanga kota mu salu kia ntangwa ke ntangwa ko, bekuyivananga muna salu kia vuluza mioyo mia wantu yo sadisa wan’au kimana yau mpe bavuluka.—Nsi. 6:6, 7.
4. Ekuma akaka beyambulwilanga sala mu nzaki?
4 Nze una tulongokele, edi difilanga muntu mu sala ye nzaki i zaya vo e salu kesalanga kivwidi ntangwa yasikidiswa kifwete fokoka. O Nkand’a Nzambi ye mambu mebwanga ova nza mesonganga vo mu lumbu yambaninu tuzingilanga. (Mat. 24:3, 33; 2 Tim. 3:1-5) Kansi, ka vena muntu ko ozeye e ntangwa ikwiza e mbaninu. Vava kayika “sinsu” kisonga e “mbaninu a tandu,” Yesu wavova vo: “Owu wa lumbu kiakina ye ola, ke ven’on’ozeye wo ko, kana mbasi ezulu, yovo Mwana, nangu Se kaka.” (Mat. 24:36) Muna kuma kiaki, diampasi dikalanga kw’akaka mu sala ye nzaki mvu ke mvu, musungula kele vo se tuka kolo bevanganga wo. (Nga. 13:12) Nga diau mpe divangamanga kwa ngeye? Adieyi dilenda kutusadisa mu sala ye nzaki e salu kina Yave wa Nzambi ye Yesu Kristu batuvana?
Tutanginina Yesu wa Mbandu Eto
5. Yesu aweyi kasongela etima dia sala mu nzaki muna salu kia umbangi?
5 Mun’awonso basala e salu kia Nzambi ye nzaki zawonso, Yesu Kristu i mbandu isundidi. Wavanga wo kadi salu kiayingi kakala kiau kafwete sala mu kolo kia mvu ntatu kaka ye ndambu. Kana una vo i wau, Yesu mayingi kavanga mu kuma kia nsambil’aludi lutila wantu akaka. Walonga akaka e nkumbu Es’andi y’ekani diandi, wasamuna nsangu zambote za Kintinu, wasenzeka umpuki ye malongi maluvunu m’afidi a mabundu yo yikama kimfumu kia Yave yamuna lufwa. Wayivananga kwayingi mu kwenda longa, sadisa yo wuka wantu. (Mat. 9:35) Ke vena mosi ko wavanga mana Yesu kavanga mu kolo kiakete. Kieleka, Yesu mambu mayingi kavanga.—Yoa. 18:37.
6. Yesu adieyi katoma siang’e sungididi muna zingu kiandi?
6 Adieyi diafila Yesu mu sala yo vema kwawonso muna salu kia umbangi? Muna ungunza wa Daniele, Yesu wazaya e ntangwa ina kasikidisa o Yave kafwete sala e salu kiandi. (Dan. 9:27) Nze una wasonama muna ungunza wau, e salu kia Yesu ova ntoto kifokoka “muna kati kia lumingu,” i sia vo, mu mvu ntatu ye ndambu. Ke kolo ko vava kakota muna Yerusaleme mu mvu wa 33 wa Tandu Kieto, Yesu wavova vo: “E ntangwa ilueke kekembesw’o Mwan’a muntu.” (Yoa. 12:23) Kana una vo Yesu wazaya wo vo lufwa lwandi lufinamene, ke diau ko katoma siang’e sungididi muna zingu kiandi ngatu kumfila mu sala kwayingi. Edi katoma siang’e sungididi i sadila malau mawonso mu vanga luzolo lwa S’andi yo songa zola kwandi muna wantu. O zola kwaku kwamfila mu lungalakesa alongoki yo kubalonga. I bosi, wabatuma muna salu kia samuna nsangu zambote. Wavanga wo kimana alongoki bakwamanana sala salu kina kayantika yo vanga mana nkutu oyandi kavanga ko.—Tanga Yoane 14:12.
7, 8. Adieyi basungamena alongoki vava Yesu kavelelesa tempelo? Ekuma Yesu kavangila wo?
7 Diambu dimosi kavanga o Yesu muna zingu kiandi disonganga o vema kakala kwau. E diambu diadi diavangama kuna lubantiku lwa salu kiandi, muna kolo kia nkinzi a Nduta wa mvu a 30 wa Tandu Kieto. Vava Yesu y’alongoki andi balwaka muna Yerusaleme, bamona ‘ana batekanga ngombe, yo mameme, yo mayembe, a mimbudianzimbu mpe bavwanda.’ Adieyi kavanga o Yesu? Aweyi alongoki andi babadikila evangu diandi?—Tanga Yoane 2:13-17.
8 Dina o Yesu kavanga yo vova muna lumbu kiakina, diasungamesa alongoki o ungunza wasonama muna nkunga wayimbila Davidi oku vo: “Eketo dia nzo aku dimpempwele.” (Nku. 69:9) Mu nkia mpila? Dina kavanga o Yesu dia vonza kikilu diakala. Kadi, e mfumu za tempelo, i sia vo, anganga, asoneki ye wantu akaka, yau banungununanga e kinkita kiavangilwanga muna tempelo. Muna senzeka yo vunzanesa dina bavanganga, Yesu wayikitula se mbeni a mfumu za dibundu za tandu kiakina. Nze una alongoki babakula e diambu diadi, Yesu wasonga vo ‘eketo dia nzo a Nzambi’ yovo vema muna nsambil’aludi kakala kwau. Eketo nki? Nga nswaswani dina yo sala mu nzaki?
Nswaswani Vana Vena Sala mu Nzaki ye Kala Y’eketo
9. Ayeyi i nsas’a mvovo eketo?
9 Disionario dimosi disasilanga e mvovo “eketo” nze “vema yovo etima dia vanga diambu.” O kala y’eketo dilenda mpe kala ye nsas’a kala ye unkabu yovo ye nsongo. Kieleka, Yesu fu yayi kasonga muna salu kiandi kia umbangi. Muna kuma kiaki, nsekola imosi (Today’s English Version) isekolanga sono kiaki vo: “O vema muna nzo aku, e Nzambi, kulemanga mu mono nga tiya twanyuyi.” Muna ndinga zakaka kuna Oriente, o mvovo wasekolwa vo “eketo” uvwidi mvovo miole mina ye nsasa vo “ntim’a tiya-tiya,” nze vika sia vo wau ulemanga. Ke diesivi ko vo alongoki basungamena e mvovo mia Davidi vava bamona dina kavanga o Yesu muna tempelo. Nki ozevo kialemesanga o ntim’a Yesu yovo kumfila mu vanga wo?
10. Ayeyi i nsas’a mvovo “eketo” muna Nkand’a Nzambi?
10 E mvovo “eketo” muna nkung’a Davidi mu mvovo wa Kiyibere watuka usekolwanga vo “kimpala” muna sono yakaka ya Nkand’a Nzambi. Muna nsekola ya Nkand’a Nzambi, ezak’e ntangwa o mvovo wau usekolwanga vo “nsongo.” (Tanga Luvaiku 20:5; 34:14; Yosua 24:19.) Disionario dimosi disasilanga mvovo mia Nkand’a Nzambi divovanga mu kuma kia mvovo wau vo: “Nkumbu miayingi e mvovo wau usadilwanga kw’awana basompa . . . Nze una yakala yovo nkento kevavilanga vo nkaz’andi kakala kaka wandi, Nzambi mpe ovavanga vo selo yandi basambila kaka yandi.” Muna kuma kiaki, eketo muna Nkand’a Nzambi ke kala kaka y’etima dia vanga diambu ko, nze etima bekalanga diau o wantu muna nsaka zina betoma zolanga. Eketo kakala diau o Davidi ke diambi ko, i sia vo, kala ye nsongo muna Yave yovo etima dia tanina nkumbu andi ambote yo katula konso luvezo lwatwaswa muna nkumbu a Yave.
11. Nki kiafila Yesu mu kala yo vema?
11 Alongoki a Yesu ke bavanga vilwa ko muna sungamena mvovo mia Davidi vava bamona dina Yesu kavanga muna tempelo. Yesu wayivana muna salu kia umbangi ke mu kuma kia sia kaka ko vo vakala ye ntangwa yasikidiswa, kansi mu kuma kia vema yovo nsongo zandi muna nkumbu a S’andi ye muna nsambil’aludi. Vava kamonanga una e nkumbu a Nzambi yavezelwanga yo tiangunwa, wasonga o vema yovo nsongo zandi yo vanga diambu mu velelesa yo. Vava Yesu kamona alembami babangikwanga yo vunwa kwa mfumu za mabundu, vema kwandi kwamfila mu vevola wantu yo senzeka mavangu m’afidi awaya.—Mat. 9:36; 23:2, 4, 27, 28, 33.
Kala yo Vema Muna Nsambila Aludi
12, 13. E mfumu za mabundu ma Kikristu kia Kimpangila o unu, adieyi bevanganga mu kuma kia (a) Nkumbu a Nzambi? (b) Kintinu kia Nzambi?
12 E fu ya wantu bekiyikilanga vo Nzambi besambilanga yafwanana ye yina ya wantu a lumbu ya Yesu. Kasikil’owu, sungamena vo e diambu diantete kalonga o Yesu kw’alongoki andi, dina bafwete lombanga muna sambu i mu kuma kia nkumbu a Nzambi. Bafwete lomba vo: “Yambula nkumbu aku yazitiswa.” (Mat. 6:9) Nga owanga e mfumu za mabundu, musungula za Kikristu kia Kimpangila, belonganga wantu e nkumbu a Nzambi yo zitisa yo? E mfumu zazi befilanga wantu mu badikila Nzambi vo nkwa nsoki ye wampasi mu bakula, muna longanga malongi maluvunu nze elongi dia Nzambi mu ntatu, dia moyo ulembi fwanga ye dia bilungi bia tiya. Bevezesanga mpe Nzambi mu kuma kia mavangu mau mambi ye umpuki wau. (Tanga Roma 2:21-24.) Vana ntandu, bevanganga mawonso muna sweka nkumbu a Nzambi yo katula yo nkutu muna nsekola zau za Nkand’a Nzambi. Muna mpila yayi, bekakidilanga wantu balembi finama Nzambi yo kala ye ngwizani ambote yo yandi.—Yak. 4:7, 8.
13 Yesu walonga mpe alandi andi basambanga mu kuma kia Kintinu kia Nzambi: “E kintinu kiaku kiza. O luzolo luaku luavangam’ova nza nze koko’zulu.” (Mat. 6:10) Kanele vo e mfumu za mabundu ma Kikristu kia Kimpangila nkumbu miayingi bevutukilanga e sambu kiaki, bekasakesanga wantu mu vana e moko muna mambu ma mbumba ye nkubika zakaka za nza. Vana ntandu, bevezanga awana bekuyivananga muna salu kia samuna nsangu zambote za Kintinu kiaki. Muna kuma kiaki, ndonga bekiyikilanga vo Akristu ke bevovelanga Kintinu kia Nzambi ko ngatu kwikila kio.
14. Aweyi afidi a mabundu ma Kikristu kia Kimpangila beyambulwilanga longa Diambu dia Nzambi?
14 Muna sambu kiandi kwa Nzambi, Yesu wavova ye ziku kiawonso vo: “E diambu diaku i ludi.” (Yoa. 17:17) Vitila katomboka kun’ezulu, Yesu wavova vo osinga sola “ntaudi akwikizi yo lulungalalu” mu vana madia ma mwanda kwa nkangu andi. (Mat. 24:45) Kana una vo bevovanga vo Diambu dia Nzambi belonganga, nga e mfumu za mabundu ma Kikristu kia Kimpangila besalanga ye kwikizi kiawonso e salu bavewa kwa Mfumu au? Ve. Belonganga vo mana masonama muna Nkand’a Nzambi lusansu lwa nkatu. Vana fulu kia dikila asambidi au madia ma mwanda oma malenda kubavana zayi yo kubafiaulwisa, e mfumu za mabundu befisanga matu m’asambidi au muna kubalonga ndongota za wantu. Vana ntandu, beyambulanga longa nsiku mia nkal’ambote mia Nzambi mu lembi veza asambidi au ana bekwikilanga vo mana bevanganga mambote kwandi.—2 Tim. 4:3, 4.
15. Aweyi omonanga mu kuma kia mawonso mevanganga mfumu za mabundu muna nkumbu a Nzambi?
15 Muna kuma kia mambu mama mawonso bevanganga muna nkumbu a Nzambi, wantu ayingi bekendalalanga yovo bembola lukwikilu lwau muna Nzambi ye muna Nkand’a Nzambi. Bebwanga muna ntambu a Satana ye nz’andi yambi. Adieyi oyindulanga vava omonanga yo wá mambu mevangamanga lumbu yawonso? Wau vo u selo kia Yave, vava omonanga una nkumbu a Nzambi ivezelwanga, nga ke dikufilanga ko mu vanga wawonso olenda mu katula luvezo lwalu? Vava omonanga akwa luzolo lwambote bevunwanga, nga ke dikufilanga ko mu fiaulwisa akwa ntima miakendalala? Vava Yesu kamonanga wantu muna lumbu yandi “bavwa zavunwa yo tendangiana, nze mameme makondwa mvungudi,” kamonanga kaka nkenda ko. Kansi, ‘wabalonganga mambu mayingi.’ (Mat. 9:36; Maku 6:34) Tuvwidi kuma yayingi mu kala yo vema muna nsambil’aludi, nze Yesu.
16, 17. (a) Adieyi difwete kutufila mu kala yo vema muna salu kia umbangi? (b) Adieyi tubadika mun’elongi dilanda?
16 Avo tukedi yo vema muna salu kia umbangi, e mvovo mia Paulu wa ntumwa muna 1 Timoteo 2:3, 4, mikala ye nsasa kwa yeto. (Tanga.) Ke tukuyivananga kaka mu salu kia umbangi ko mu kuma kia zaya vo mu lumbu yambaninu tuzingilanga, kansi i luzolo lwa Nzambi vo wantu bazay’e ludi kimana yau mpe balongoka kunsambila yo kunsadila yo sambulwa. Tusalanga kwayingi muna salu kia umbangi ke mu kuma kia sia kaka ko vo e kolo kikufamene, kansi mu kuma kia sia vo nkumbu a Nzambi tuzolele zitisa yo sadisa wantu bazaya luzolo lwandi. Tusonganga o vema muna nsambil’aludi.—1 Tim. 4:16.
17 Nze nkangu a Yave, tu akwa nsambu wau tuzey’e ludi mu kuma ki’ekani dia Nzambi muna wantu ye ntoto. Tuna twakubama mu sadisa wantu basolola kiese ye vuvu kiasikila kia kusentu. Tulenda kubasonga una balenda vuluzilwa vava e nza yayi ya Satana ifwaswa. (2 Tes. 1:7-9) Vana fulu kia kendalala yovo yoya wau vo e lumbu kia Yave kimonekanga nze kiau kizingilanga, tufwete yangalala wau vo twakinu ye ntangwa ya songa vema kweto muna nsambil’aludi. (Mika 7:7; Kab. 2:3) Aweyi tulenda kadila yo vema? Tubadika diambu diadi mun’elongi dilanda.
Nga Olenda Sasila?
• Nki kiafila Yesu mu kuyivana muna salu kia umbangi lembi yoya?
• Ayeyi i nsas’a mvovo “eketo” muna Nkand’a Nzambi?
• Nkia mambu tumonanga o unu mafwete kutufila mu kala yo vema muna nsambil’aludi?
[Yuvu ya Longoka]
[Foto ina muna lukaya lwa 8]
Yesu wasianga sungididi muna vanga luzolo lwa S’andi yo songa o zola kwa wantu
[Foto ina muna lukaya lwa 10]
Tuvwidi kuma yayingi mu kala yo vema muna nsambil’aludi