Sadila Kimpumpa mu Mpila Yambote

“On’olenda wo tambula, mbula katambula wo.”—MAT. 19:12.

1, 2. (a) Yesu, Paulu ye akaka aweyi babadikila kimpumpa? (b) Ekuma akaka balembi badikilanga kimpumpa nze lukau?

KA LUKATIKISU ko vo longo i lumosi muna tukau twamfunu kavana o Nzambi kwa wantu. (Nga. 19:14) Kansi, Akristu ayingi bena vo ampumpa bekalanga mpe ye zingu kiakiese. Mpangi Harold, una ye kimbuta kia mvu 95 ona kasidi sompa ko, wavova vo: “Kana una vo izolanga kala vamosi y’akaka yo kubasonga o zola, kimonanga kinsona ko vava ikalanga mono mosi. Ndenda vova vo lukau lwa kala mpumpa ngina lwau.”

² Yesu Kristu ye Paulu wa ntumwa bavovela oma ma kimpumpa. Paulu wayikila nkutu kimpumpa vo lukau lwa Nzambi. (Tanga Matai 19:11, 12; 1 Korinto 7:7.) Kana una vo i wau, ke awonso ko bena ampumpa muna luzolo lwa yau kibeni. Ezak’e ntangwa, mambu mebwanga muna zingu kia muntu mekitulanga dio se diampasi mu solola ona kesompana yandi. Akaka, una baviokesa mvu miayingi muna longo, bekitukanga se ampumpa mu kuma kia vambana kwa longo yovo lufwa lw’akazi au. Mu nkia mpila kimpumpa kilenda kadila se lukau? Aweyi Akristu bena vo ampumpa balenda sadila kimpumpa kiau mu mpila yambote?

Lukau Lwamfunu

3. Akristu ampumpa nkia nluta balenda tambula?

³ Nkumbu miayingi, ndiona una vo mpumpa  ntangwa yayingi ye luvevoko kekalanga lwau ke mu ndiona wasompa ko. (1 Kor. 7:32-35) Ediadi dikumvananga elau dia wokesa salu kiandi kia umbangi, sâdila muna zola yo toma finama Yave. Muna kuma kiaki, Akristu ayingi beyangalelanga e nluta mitwasanga kimpumpa yo baka e nzengo za ‘tambulwila kio’ kana mu fikolo. Akaka nanga ke bayindulanga kala mpumpa ko, kansi vava e zingu kiau kiasoba, batoma badika diambu diadi muna sambu yo bakula vo muna lusadisu lwa Yave, yau mpe balenda sikidisa ntima miau. Muna mpila yayi, batambulwila e nsobani zavangama muna zingu kiau yo baka e nzengo za kala mpumpa.—1 Kor. 7:37, 38.

4. Akristu ampumpa ekuma balenda kuyibadikila vo bafwana mu sala e salu kia Nzambi?

⁴ Akristu ampumpa bazeye wo vo, muna badikilwa vo mfunu bena kwa Yave ye muna nkubik’andi, ke divavanga ko vo basompa. Nzambi osonganga o zola kwa konso muntu mu yeto. (Mat. 10:29-31) Ke vena muntu ko yovo lekwa kilenda kutuvambula muna zola kwa Nzambi. (Roma 8:38, 39) Twakala twasompa yovo tu ampumpa, tuvwidi kuma yayingi mu kuyibadikila vo mfunu twina muna salu kia Nzambi.

5. Adieyi divavwanga mu baka nluta muna zingu kia kimpumpa?

⁵ Nze una muntu kesilanga ngolo mu zaya toma yimbila yovo tá somba, ngolo mpe divavanga mu sadila lukau lwa kimpumpa mu mpila yambote. Ozevo, aweyi Akristu ampumpa, kiakala mpangi z’akala yovo z’akento, aleke yovo ambuta, kiakala vo mu luzolo lwau yovo mu kuma kia mambu ma zingu, balenda sadila kimpumpa kiau mu mpila yambote? Yambula twabadika e nona ya lukasakeso y’Akristu a tandu kiantete yo zaya dina tulenda longoka muna nona yayi.

Kala Mpumpa Muna Kileke

6, 7. (a) Nki’elau bakala diau wan’amakento a Filipo muna salu kia Nzambi? (b) Timoteo aweyi kasadila e mvu miandi mia kimpumpa mu mpila yambote? Nkia nluta katambula muna sadila mvu miandi mia kileke?

⁶ Filipo, wa nteleki a nsangu zambote, wan’amakento yá kakala yau ana batanginina o vema kwa s’au muna salu kia teleka nsangu zambote. (Mav. 21:8, 9) O sakula i lumosi muna tukau twa mwand’avelela. Wan’amakento awaya basadila lukau lwalu muna lungisa ungunza wasonama muna Yoele 2:28, 29.

⁷ Timoteo i nleke ona wasadila kimpumpa kiandi mu mpila yambote. Tuka muna kinsedia walongwa “e sono yavelela” kwa ngudi andi Yunike, ye nkak’andi ankento Loi. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Kansi, nanga vava kaka Paulu kakingula e mbanz’au Luseta mu nkumbu  antete muna mvu a 47 wa Tandu Kieto, i bakituka Akristu. Una vavioka mvu miole, vava Paulu kabakingula muna nkumbu wezole, Timoteo nanga kimbuta kia mvu 20 kakala. Kana una vo nleke ye muntu ampa muna ludi, “wakala ye nkumbu ambote” vana vena akuluntu Akristu kuna Luseta ye Ikonio. (Mav. 16:1, 2) Muna kuma kiaki, Paulu wabokela Timoteo mu kala se nkundi andi a salu. (1 Tim. 1:18; 4:14) Ka tuna ye ziku kiasikididi ko kisonganga vo Timoteo kasompa ko. Kansi, tuzeye wo vo vava kakala nleke, watambulwila e mboka kavewa kwa Paulu yo vw’elau dia sala mu mvu miayingi nze misionario ye nkuluntu ekolo kakala mpumpa.—Fili. 2:20-22.

8. Nki kiasadisa Maku una vo Yoane mu kala y’etima dia salu ya mwanda? Nkia nsambu diantwasila?

⁸ Muna kileke kiandi, Maku una vo Yoane, wasadila mpe mvu miandi mia kimpumpa mu mpila yambote. Yandi ye ngudi andi Maria kumosi yo Banaba wa yitu kiau, mu nkutakani ya Yerusaleme bakala. Esi nzo a Maku nanga zingu kiambote bakala kiau, kadi bakala ye nzo a yau kibeni muna mbanza ye ntaudi. (Mav. 12:12, 13) Kana una vo i wau, Maku kakala nkw’eloko ko ngatu kuyivana muna mavwa kimana kasompa yo wuta wana. O kala vamosi y’antumwa diankasakesa mu yima etima dia salu kia kimisionario. Muna kuma kiaki, muna kileke kiandi, wayikama Paulu yo Banaba muna nkangalu au wa salu kia kimisionario yo kala se selo kiau. (Mav. 13:5) Kuna kwalanda, wakangala yo Banaba, i bosi yo Petelo kuna Babele. (Mav. 15:39; 1 Pet. 5:13) Ke tuzeye ko kana mvu nkwa Maku kakala mpumpa. Kansi, wazayakana nze muntu wayivananga mu sadila akaka ye muna salu kia Nzambi.

9, 10. Aleke Akristu bena vo ampumpa, nkia malau bena mau mu wokesa salu kiau kia umbangi? Yik’e nona.

⁹ Aleke ayingi o unu muna nkutakani besadilanga mpe mvu miau mia kimpumpa mu kuyivana muna salu kia Nzambi. Nze Maku yo Timoteo, beyangalalanga wau vo kimpumpa kikubavananga elau dia ‘sadila Mfumu kondwa mvwangalakani.’ (1 Kor. 7:35) O kala mpumpa elau diampwena kikilu. Ampumpa bavwidi malau mayingi ma salu, nze kala mviti a nzila, sadila kuna kuvavwanga ateleki ayingi a Kintinu, longoka nding’a kinzenza, tunga Maseka ma Kintinu yovo Mavula, kota Sikola ya Nkubama ya Uselo yovo sadila ku Betele. Avo wakinu nleke una vo mpumpa, nga ovavanga sadila malau una mau?

¹⁰ Mpangi mosi nkumbu andi Mark, wayantika salu kia mviti a nzila muna kileke, wakota Sikola ya Nkubama ya Uselo yo sadila mu nsi zayingi ova nza. Vava kayindula mvu 25 se kena muna salu kia ntangwa ke ntangwa, wavova vo: “Isianga ngolo za kasakesa awonso muna nkutakani, sala yau entwadi muna salu kia umbangi, kubakingula, kubabokela kuna nzo ame mu dia yau vamosi yo kubika nkinzi mu siamisa kimwanda ki’ampangi. Mawonso mama kiese kiayingi mekuntwasilanga.” Nze una usonganga mvovo mia Mark, kiese kiasikila muna zingu mu vana kikwizilanga. O kuyivana emvimba muna salu kia Nzambi, malau mayingi divananga mu kayila akaka. (Mav. 20:35) Kana nkutu nkia makani luna mau, umbangu yovo ngangu, yeno aleke nuvwidi salu yayingi nulenda sala muna salu kia Mfumu.—1 Kor. 15:58.

11. O lembi sompa mu nzaki, nkia nluta ditwasanga?

¹¹ Kana una vo aleke ayingi etima dia sompa bekalanga diau, vena ye kuma yasikila mu lembi sompa nzaki. Paulu wakasakesa aleke mu vingila yavana ‘bekola’ yovo kivioka ekolo kina e nsatu za vukana zikalang’e ngolo. (1 Kor. 7:36) Ntangwa divavanga muna kuyizaya ngeye kibeni yo vwa ngangu zikusadisa mu toma sola ndiona osompana yandi. O vang’e nsilu a longo ke diambu diakete ko, o nsilu wau ufwete zingila zingu kieno kiawonso.—Kim. 5:2-5.

 Kala Mpumpa Muna Kinunu

12. (a) Ana wa nkento ansona aweyi kabadikila kimpumpa kiandi? (b) Nki’elau kavwa?

¹² Ana oyikwanga muna nkand’a Luka, nanga wakendalala kwayingi vava nkaz’andi kafwa, una balungisa mvu nsambwadi mia lukazalu. Ke tuzeye ko kana vo bakuyiwutila mwana yovo ngindu za sompa diaka kakala zau. Kansi, Nkand’a Nzambi usonganga vo muna kimbuta kia mvu 84, Ana mpumpa kakala. Muna kuma kia dina divovanga Nkand’a Nzambi, tulenda kala ye ziku vo Ana wasadila mvu miandi mia kimpumpa mu toma finama Yave. Ana ‘kakatukanga muna tempelo ko, wasambang’aka yo fionkonona yo dodokela fuku yo mwini.’ (Luka 2:36, 37) Wasianga mambu ma mwanda va fulu kiantete muna zingu kiandi. Ediadi ngolo diavavanga, kansi wavwa mpe nsambu zayingi. Wavewa elau dia mona Yesu muna kinsedia yo zayisa akaka e nsambu zitwasa Masia.—Luka 2:38.

13. (a) Adieyi disonganga vo Donka wayivananga muna salu ya nkutakani? (b) Aweyi Donka kasambulwilwa mu kuma kia mavangu mandi mambote ye tukau twandi twa nkenda?

¹³ Nkento mosi nkumbu andi Donka yovo Tabita, wazingilanga kuna Yafo, mbanza yakala va ndambu a simu dia mbu dianingamenanga nzaza kuna node ya Yerusaleme. Wau vo Nkand’a Nzambi ke uyikanga nkaz’andi ko, nanga mpumpa kakala muna kolo kiakina. Donka “wabilama yo mavangu mambote yo tukau twa nkenda.” Wau vo yinkutu yayingi katungilanga akento ansona y’akaka, wantu batoma kunzolanga. Muna kuma kiaki, vava kafwa mu kuma kia kimbevo, e nkutakani yatuma wantu kwa Petelo mu kundodokela kenda fula mpangi au ankento ona batoma zolanga. Vava e nsangu za lufuluku lwandi zamwangana kuna Yafo, ayingi bakwikila muna Mfumu. (Mav. 9:36-42) Mu kuma kia mavangu mandi mambote, Donka nanga wasadisa ayingi muna yau.

14. Adieyi difilanga Akristu bena vo ampumpa mu finama Yave?

¹⁴ Nze Ana ye Donka, ayingi muna nkutakani o unu bakinu yovo bekitukanga ampumpa muna kimbuta. Akaka nanga ke basolola muntu ko balenda sompana yandi. Akaka longo lwafwa yovo nkaz’andi wafwa. Wau vo ke bena yo yakala ko yovo nkento ona balenda zayisa e ngindu zau, Akristu bena vo ampumpa belongokanga yekeka ezitu diau kwa Yave. (Nga. 16:3) Silvia, wa mpangi ankento una vo mpumpa, osadilanga kuna Betele se vioka mvu 38, obadikilanga kimpumpa kiandi nze nsambu. Wavova vo: “Ezak’e ntangwa ikendalalanga mu kala mpumpa. Ikiyuvulanga, ‘Nani olenda kunkasakesa?’” Kansi, wakudikila vo: “O bund’e vuvu vo Yave ozeye nsatu zame lutila nkutu mono mosi, dikunsadisanga mu toma kumfinama. Lukasakeso ke lukondwanga ko, nkumbu miayingi mu mpila ina kiayindulanga ko.” Yave keyambula kutukasakesa ko, avo tukumfinama ntangwa zawonso.

15. Akristu ampumpa aweyi besâdilanga muna zola?

¹⁵ Kimpumpa kivananga elau dia “sâdila” muna zola. (Tanga 2 Korinto 6:11-13.) Jolene wa mpangi ankento, una vo mpumpa, ona oviokese kala mvu 34 muna salu kia ntangwa ke ntangwa, wavova vo: “Isianga ngolo za vanga yikundi yasikila, ke yo wantu a ntel’ame kaka ko, kansi yo wantu a ntela zawonso. O kala mpumpa dikunsadisanga mu toma sadila Yave yo sadisa yitu yame, mpangi zame z’akala ye z’akento ye mfinangani zame. Ekolo mvu miviokanga, e kiese kiame kia kala mpumpa kiwokelanga.” Anunu, avanguki, se yovo ngudi osansanga wana yandi mosi, aleke y’akaka muna nkutakani beyangalelanga lusadisu betambulanga kw’ampumpa. Kieleka, konso ntangwa tusonganga o zola kw’akaka, kiese kiayingi tumonanga. Nga ongeye mpe olenda “sâdila” muna zola kwaku kw’akaka?

 Kala Mpumpa Muna Zingu Kiawonso

16. (a) Ekuma Yesu kakadila mpumpa muna zingu kiandi? (b) Paulu aweyi kasadila kimpumpa kiandi mu mpila yambote?

¹⁶ Yesu kasompa ko, kadi diavavanga vo katoma kubama yo lungisa salu kiandi. Wakangalanga kwayingi, wayantikanga e salu muna mene yakuna masika yo vana moyo andi se kimenga. O kala mpumpa diansadisa mu lungisa salu kiandi. Paulu wa ntumwa wakangala mazunda ye mazunda ma kilometa yo mona mpasi zayingi muna salu kia umbangi. (2 Kor. 11:23-27) Dilenda kala vo entete Paulu wasompa kakala, kansi wasola e zingu kia kimpumpa vava kasolwa se ntumwa. (1 Kor. 7:7; 9:5) Muna kuma kia salu kia umbangi, Yesu ye Paulu bakasakesa akaka mu tanginina e mbandu au kele vo balenda wo vanga. Kansi, ke mosi ko muna yau wasikidisa vo muntu kafwete kala mpumpa muna sala e salu ya mwanda.—1 Tim. 4:1-3.

17. O unu, aweyi akaka belandilanga mbandu a Yesu yo Paulu? Ekuma tulenda kadila ye ziku vo Yave oyangalelanga awana bevanganga wo?

¹⁷ Vena mpe y’akaka o unu besolanga e zingu kia kimpumpa kimana bayivana kwayingi muna salu ya mwanda. Harold, ona tuyikidi kala, oyangalelanga e mvu 56 kaviokese kala muna salu kia Betele. Wavova vo: “Yamuna kolo yalungisa mvu kumi kuna Betele, yamona akazi ayingi bayambula sadila kuna Betele mu kuma kia mayela yovo mu kwenda lunga-lunga mase mau m’anunu. Mase mame bafwa yau awole. Kansi, wau vo itoma zolanga sadila ku Betele, kiazola sia salu kiame mu vonza ko mu kuma kia sompa.” Diau adimosi, Margaret, mpangi ankento osalanga se mviti a nzila se vioka mvu miayingi, wavova vo: “Muna zingu kiame, ikalanga ye malau mayingi ma sompa, kansi kikalanga y’etima diadi ko. Isadilanga luvevoko lutwasanga zingu kia kimpumpa mu kuyivana muna salu kia umbangi. Ediadi kiese kiayingi dikuntwasilanga.” Elo, Yave kesinga vilakana ko awonso besolanga zingu kia kimpumpa mu kuma kia nsambil’aludi.—Tanga Yesaya 56:4, 5.

Toma Sadila Kimpumpa Kiaku

18. Akaka aweyi balenda kasakesela yo sadisa Akristu ampumpa?

¹⁸ Akristu awonso bena vo ampumpa bekuyivananga muna salu kia Yave, bafwete sanisinwa yo kasakeswa. Tutoma kubazolanga ye lusadisu bevananga muna nkutakani. Avo tukala se “mpangi, ye nsanga, ye ngudi, yo wana” muna mwanda, ke bemona nkutu kinsona ko.—Tanga Maku 10:28-30.

19. Adieyi olenda vanga mu sadila kimpumpa kiaku mu mpila yambote?

¹⁹ Kiakala vo mu luzolo lwa ngeye kibeni winina u mpumpa yovo mu kuma kia mambu ma zingu, e nona yasonama muna Nkand’a Nzambi kumosi ye nona y’ampangi mu lumbu yeto isonganga ziku vo olenda kala ye zingu kiakiese yo sala kwayingi. E kimpumpa kilenda kala nze lukau luna twavingilanga. Dilenda kala mpe vo ke twavingilanga lo ko. Vena ye tukau tuyangalelanga vana vau, kansi tukau twakaka ke vana vau ko tuyangalelanga to. O yangalela yovo lembi yangalela lukau tutambwidi, diambu dia ngindu za muntu. Adieyi olenda vanga mu sadila kimpumpa kiaku mu mpila yambote? Toma finama Yave, uyivana mu salu kia Nzambi una ufwene yo songanga o zola kw’akaka. Nze longo, kimpumpa kilenda twasa nluta miayingi kele vo tubadikidi kio nze una Nzambi kebadikilanga kio yo sadila lukau lwalu mu mpila yambote.

Nga Osungamene?

• Aweyi kimpumpa kilenda kadila se lukau?

• Aweyi kimpumpa muna kileke kilenda kadila se nsambu?

• Akristu ampumpa nkia malau bena mau mu toma finama Yave yo songa zola kw’akaka?

[Yuvu ya Longoka]

[Mafoto zina muna lukaya lwa 18]

Nga otoma sadilanga malau una mau muna salu kia Nzambi?