Tukumikwanga mu Zizidila Ntonta yo Sunda Lukendalalu

“Oyeno nutambula nkuma, vava kekunuyiz’o mwand’avelela.”—MAV. 1:8.

1, 2. Nkia lusadisu Yesu kasia o nsilu kw’alongoki andi? Ekuma bavwila lo mfunu?

YESU wazaya wo vo alongoki andi ke balendi lungisa mawonso kabakanikina ko muna ngolo za yau kibeni. Avo tubadikidi e salu kiampwena bakala kiau kia sila umbangi, ye ngolo z’atantu au kumosi ye lutovoko lwa nitu, ka lukatikisu ko vo, nkuma usundidi bavwang’o mfunu. Muna kuma kiaki, vitila katomboka kun’ezulu, Yesu wasia nsilu kw’alongoki andi vo: “Oyeno nutambula nkuma, vava kekunuyiz’o mwand’avelela; oyeno mpe nukala mbangi zame muna Yerusaleme, yo muna Yuda ye Samaria yawonso, yo kuna nsuk’a nza.”—Mav. 1:8.

² Nsilu wau wayantika lungana kina kia Pentikosti ya mvu a 33 wa Tandu Kieto, vava mwand’avelela wakumika alandi a Yesu Kristu mu zadisa Yerusaleme ye malongi mau. Ke vakala ntantu ko wafwana ningamesa salu kiaki. (Mav. 4:20) Alandi akwikizi a Yesu kumosi yo yeto, nkum’a Nzambi tuvwanga o mfunu “e lumbu yawonso, yakuna nsuk’a tandu.”—Mat. 28:20.

3. O nkuma Yave ulenda kutusadisa mu vanga nkia diambu?

³ Yesu wasia nsilu kw’alongoki andi vo ‘betambula nkuma, vava mwanda avelela ukubayizila.’ O nkuma una Yave wa Nzambi a Mpungu-ngolo kevananga kwa selo yandi, ukutusadisanga mu kala ye ngolo ye ngangu za lungisa kiyekwa kieto nze Akristu. Vava dikalanga o mfunu, nkuma wau ukutusadisanga mpe mu zizidila e ntonta zikutubwilanga.—Tanga Mika 3:8; Kolosai 1:29.

4. Nkia mambu tubadika mun’elongi diadi? Ekuma?

⁴ O nkuma tuvwanga muna mwand’avelela aweyi umonekenanga? Nkia mambu tulenda vanga muna lusadisu lwa mwand’avelela? Ekolo tusadilanga Nzambi ye kwikizi kiawonso, nkakalakani zayingi tuwanananga zau, ezi zitukanga kwa Satana, kwa nz’andi, yovo muna kiwuntu kieto kialembi lunga. Nze Akristu, diamfunu twasundang’e nkakalakani zazi, kimana twayivana muna salu kia umbangi yo kala ye ngwizani ambote yo Yave. Yambula twabadika una mwand’avelela ulenda kutusadisila mu sunda ntonta, lutovoko ye lukendalalu.

Tukumikwanga mu Zizidila Ntonta

5. E sambu aweyi kilenda kutukumikina?

⁵ Yesu walonga alandi andi basambanga vo: “Kutufidi ko muna umpukumuni, kansi utuvuluza muna mbi.” (Mat. 6:13) Yave ke yambulanga selo yandi yakwikizi ko ana belombanga lusadisu lwalu. Lumbu kimosi, Yesu wavova vo ‘o Tata kun’ezulu, ovan’o mwand’avelela kw’awana bekunlomba.’ (Luka 11:13) Dia lufiaulwisu dia zaya vo Yave osianga o nsilu wa kutuvana nkuma mu vanga edi diansongi. Kansi, ediadi ke disongele ko vo Yave okututanina  twalembi tontwa. (1 Kor. 10:13) Kansi vava tutontwanga, i ntangwa tufwete sakisa o samba.—Mat. 26:42.

6. Yesu nki kasadila mu vana mvutu muna ntonta za Satana?

⁶ Yesu wasadilanga sono ya Nkand’a Nzambi mu vana mvutu muna ntonta za Nkadi Ampemba. Yesu Diambu dia Nzambi kasungamenanga vava kavutulanga vo: “Diasonama vo . . . Diasonama diaka vo . . . Katuka, e Satana: kadi diasonama vo, o Yave wa Nzambi aku, i’fwete kunda, yandi kaka i’fwete sadila.” O zola muna Yave ye muna Diambu diandi kwafila Yesu mu sunda ntonta zazi. (Mat. 4:1-10) Vava Yesu kazizidila ntonta zazi, o Satana wanyambula.

7. O Nkand’a Nzambi aweyi ukutusadisilanga mu zizidila ntonta?

⁷ Wau vo Yesu wabundang’e vuvu muna sono ya Nkand’a Nzambi muna zizidila ntonta za Nkadi Ampemba, oyeto tufwete sakisa wo vanga. Kieleka, muna zizidila ntonta za Nkadi Ampemba ye nkwiya miandi, divavanga vo twazaya yo lemvokela nkanikinu mia Nzambi. Wantu ayingi beyambulanga vo nkanikinu mia Nkand’a Nzambi miabafila vava belongokanga Nkand’a Nzambi yo bakula e ngangu ye unsongi wa Nzambi. Elo, “e diambu dia Nzambi” divwidi nkuma wa zaya “mpambula za mbalu yo makani ma ntima.” (Ayib. 4:12) Avo oyimini e fu kia tanganga yo badika e sono ya Nkand’a Nzambi, otoma vwa ‘zayi wa ludi kia Yave.’ (Dan. 9:13) Muna kuma kiaki, diamfunu twabadikanga e sono isonganga oma ma lutovoko lweto.

8. Aweyi tulenda vwila mwand’avelela?

⁸ Vana ntandu a kala yo zayi wa Nkand’a Nzambi, Yesu wazizidila ntonta e kuma kadi “wazala yo mwand’avelela.” (Luka 4:1) Muna vwa o nkuma ye ngangu, tufwete finama Yave muna toma sadilanga e nkubika kevanganga mu kutuvana mwand’avelela nze tanga Nkand’a Nzambi, samba yo lungananga ye mpangi zeto z’akala ye z’akento. (Yak. 4:7, 8) Ndonga bebakanga mpe nluta mia kuyivana emvimba muna salu ya Kikristu eyi ikubasadisanga mu sia e sungididi muna mambu ma mwanda.

9, 10. (a) Nkia ntonta zitoma bwilanga ampangi muna zunga kieno? (b) O badika yo samba aweyi kulenda kukumikina mu zizidila e ntonta kana nkutu vava okalanga wayoya?

⁹ Nkia ntonta ozizidilanga? Nga otontwanga mu sikamesa e nzol’a kimakangu yo muntu una vo ke nkaz’aku ko? Kele vo kwasompa ko, nga otontwanga mu tambulwila banda kimakangu yo muntu una vo mundembi kwikila? Vava Nkristu ketalanga televizau yovo sadila Internete, vana vau olenda tontwa mu tala mambu masafu. Avo diadi dikubwilanga, adieyi ovanganga? Diangangu mu badika una evangu dimosi diambi dilenda kufidila mun’evangu diakaka yo bwa mun’esumu diampwena. (Yak. 1:14, 15) Yindula e nkenda dilenda twasa kwa Yave, kwa mpangi muna nkutakani ye yitu yaku, kele vo ovangidi esumu. Kuna diak’esambu, e ntona zambote zisadisanga mu tatidila nsiku mia Nzambi. (Tanga Nkunga 119:37; Ngana 22:3.) Konso ntangwa obwilanga ntonta zazi, kala y’ekani dia lomba nkuma muna sambu kimana wasunda zo.

¹⁰ Vena mpe ye diambu diakaka tulenda sungamena muna ntonta za Nkadi Ampemba. Satana watonta Yesu vava kavanga lumbu 40 muna makanga lembi dia. Ka lukatikisu ko vo, Nkadi Ampemba wazaya wo vo eyayina i ‘ntangw’ambote’ ya tonta kwikizi kia Yesu. (Luka 4:13) Satana ovavanga mpe ntangw’ambote ya tonta kwikizi kieto. I kuma vo, diambote twakalanga twakumama muna mwanda. Nkumbu miayingi, Satana okututontanga vava tukalanga twatovoka. Muna kuma kiaki, konso ntangwa tukalanga twayoya yovo  twakendalala, tufwete si’e ngolo za lomba lusadisu lwa Yave kumosi yo mwand’andi avelela.—2 Kor. 12:8-10.

Tukumikwanga mu Sunda Lutovoko ye Lukendalalu

11, 12. (a) Ekuma wantu ayingi bekendalelanga o unu? (b) Nki kilenda kutukumika mu sunda lukendalalu?

¹¹ Wau vo tu wantu alembi lunga, nkumbu miayingi tukendalalanga. Ediadi dialudi, e kuma kadi ekolo tuzingilanga kiampasi kikilu. Nanga ekolo tuzinganga i kisundidi e mpasi muna lusansu lwa wantu. (2 Tim. 3:1-5) Ekolo Armangedo ifinamanga, e mpasi za kondwa nzimbu, mambu metokanesanga ngindu ye ntonta zakaka mu wokela kaka zina. Muna kuma kiaki, dikitukanga se diampasi kw’akaka mu lungisa kiyekwa kiau kia lunga-lunga esi nzo zau. Ediadi dilenda kubayoyesa yo kubakendeleka. Kele vo ediadi divangamanga kwa ngeye, aweyi olenda sundila e ntonta zazi?

¹² Sungamena vo Yesu wasia nsilu kw’alongoki andi vo okubavana nsadisi, i sia vo, mwand’avelel’a Nzambi. (Tanga Yoane 14:16, 17.) O mwanda wau i ngolo zisundidi e ngolo zawonso mu nsema. Muna mwand’avelela, Yave olenda “lutakesa” kutuvana nkuma tuvwidi mfunu mu zizidila konso mpasi. (Ef. 3:20) Nze una kavova Paulu wa ntumwa, avo tubundidi e vuvu muna mwanda wau, tuvwa “ulolo wa nkuma” kana nkutu “tuniemenenwa muna ndambu zawonso.” (2 Kor. 4:7, 8) Yave kesianga nsilu wa katula mpasi ko vana vau, kansi osianga nsilu vo muna mwand’andi okutuvana nkuma mu zizidila mpasi zazi.—Fili. 4:13.

13. (a) Aweyi nleke mosi kakumikinwa mu zizidila e mpasi? (b) Nga ozeye wantu akaka bezizidilanga mpasi?

¹³ Badika e nona kia Stephanie wa mviti a nzil’a ngonde ke ngonde, una ye kimbuta kia mvu 19. Vava kakala ye kimbuta kia mvu 12, wabakama kimbevo kia tomfo (tumor celebral). Tuka ntangwa yayina, wapasulwa nkumbu miole, wawukwa muna lusadisu lwa radioterapia, wabwa vioka nkumbu miole lembi kuyizaya. Ediadi diantwasila kimbevo ki’evola kuna ndambu a lumonso ye lembi toma monanga diaka. Stephanie osianga e ngolo mu vanga mambu mana kebadikilanga vo masundidi o mfunu, nze kwenda  mu tukutakanu tw’Akristu ye salu kia umbangi. Kieleka, omonanga una mwand’a Yave ukunsadisilanga muna zizidila e mpasi zazi. Muna nkanda misasilanga Nkand’a Nzambi, muna ye nona y’ampangi ikunkasakesanga vava kekalanga wakendalala. Mpangi z’akala ye z’akento bekunkasakesanga muna kunsonekena e nkanda yovo mokena yandi kuna lubantiku yovo kuna mfoko a lukutakanu. Akwa luzolo lwambote bekwendanga kuna nzo andi mu longoka Nkand’a Nzambi mu songa vo beyangalelanga mana Stephanie kekubalonganga. Mu kuma kia mambu mama mawonso, Stephanie ovutulanga matondo kwa Yave. Otoma yangalelanga e sono kia Nkunga 41:3, kadi okwikilanga vo kilungananga muna yandi.

14. Adieyi tufwete venga vava tukalanga twayoya? Ekuma?

¹⁴ Vava tukalanga twayoya yovo twakendalala, ka tufwete yindula ko vo o yambula e salu ya mwanda dilenda kulula mpasi. Ediadi i diambu disundidi o bi tulenda vanga. Ekuma? E kuma kadi e salu nze kala y’elongi dia yeto kibeni ye dia esi nzo, salu kia umbangi yo kalanga muna tukutakanu i mpila yambote tulenda tambulwila mwand’avelela. E salu ya Kikristu kumika ikutukumikanga. (Tanga Matai 11:28, 29.) Nkumbu miayingi, mpangi z’akala ye z’akento bekwizanga mu tukutakanu bayoya, kansi vava bevutukanga kuna nzo, bemonanga vo o nkum’au uvutukidi.

15. (a) Sadila sono kia Nkand’a Nzambi mu songa vo Yave kasia nsilu ko vo e zingu ki’Akristu ke kikala kiampasi ko. (b) Nzambi nkia nsilu kekutusilanga, nkia kiuvu utwasanga?

¹⁵ Kieleka vo, ediadi ke disongele ko vo kala nlongoki a Kristu diambu diakete. Ngolo divavanga mu kala Nkristu akwikizi. (Mat. 16:24-26; Luka 13:24) Kansi, muna lusadisu lwa mwand’avelela, Yave olenda kumika ndiona oyoyele. Yesaya wa ngunza wasoneka vo: “Awana betadila Yave benungunukina ngolo zau o va; bevumuka muna mave nze ngo-ezulu; belundumuka, ke mu yoya; bediata, ke mu fwa mfune.” (Yes 40:29-31) Muna kuma kiaki, diambote twakiyuvula: Nkia mambu kieleka mekungyoyesanga muna mwanda?

16. Adieyi tulenda vanga mu venga maka mambu malenda kutuyoyesa yo kutukendeleka?

¹⁶ E Diambu dia Yave dikutuwondelelanga vo ‘twatond’oma masongele.’ (Fil Fili. 1:10) Muna tezanesa e zingu ki’Akristu yo nkula, Paulu wa ntumwa wavumunwinwa mu vova vo: “Mbula twavengeka nkankalakani yawonso . . . , mbula twalundumukina kuna zizi o nkula tusidilu.” (Ayib 12:1) Edi kazola vova vo tufwete venga e mambu ye mazitu makondwa o mfunu oma malenda kutuyoyesa. Akaka mu yeto nanga beyoyanga mu kuma kia kuyivana mu salu yayingi. Muna kuma kiaki, kele vo nkumbu miayingi okalanga wayoya yo mona vo zitu diayingi una diau, diamfunu wafimpa e ntangwa oviokesanga muna salu ya nitu, mu nkangalu, mu nsaka ye salu yakaka. Ntima nleka yo lusakalalu lulenda kutusadisa mu zaya e tezo kieto yo venga salu yakondwa o mfunu.

17. Ekuma akaka bekendalelanga, kansi nkia nsilu Yave kekutusilanga mu kuma kia diambu diadi?

¹⁷ Dilenda kala mpe vo akaka mu yeto bekendalalanga wau vo e mbaninu a tandu kiaki ke yayizidi ko nze una bayindulanga.  (Nga. 13:12) Awana bekendalalanga mu kuma kia diambu diadi, balenda kasakeswa muna mvovo miasonama muna Kabakuke 2:3: “E mona-meso kiakinu sala yamu ntangw’asiwa, kiasazuka yakuna nsuka, ke kivuna ko, kana kidingalala, vingila kio; kadi kwiz’aka kikwiza, ke kivekama ko.” Tuna ye vuvu vo e mbaninu a tandu kiaki ikwiza muna ntangwa ina kasikidisa o Yave.

18. (a) Nkia nsilu ukutukumikanga? (b) Elongi dilanda nkia nluta dikututwasila?

¹⁸ Kieleka, selo yawonso ya Yave belakukilwang’o moyo e lumbu kina besinga vwa diaka “ngolo za kileke.” (Yobi 33:25) Kana nkutu owau, tulenda kumikwa kwa mwand’avelela ekolo tusalanga e salu ya mwanda. (2 Kor. 4:16; Ef. 3:16) Kuyambula ko vo lutovoko lwakakidila mu lembi tambula e nsambu zakwele mvu. E mpasi zawonso, kiakala ntonta, lutovoko yovo lukendalalu, fokoka zifokoka, kana nkutu ke mu kolo kiaki ko, kansi muna nz’ampa ya Nzambi. Mun’elongi dilanda, tufimpa una mwand’avelela ukumikinanga Akristu mu zizidila lubangamu, mu sunda umpukumuni w’akundi yo zizidila mpasi zakaka.

Nkia Mvutu Ovana?

• O tang’o Nkand’a Nzambi aweyi dilenda kutukumikina?

• E sambu yo badika aweyi kulenda kutukumikina?

• Aweyi olenda vengela maka mambu malenda kukendeleka?

[Yuvu ya Longoka]

[Foto ina muna lukaya lwa 24]

Tukutakanu tw’Akristu tulenda kutukumika muna mwanda