Bunda Yave E Vuvu Ekolo Mbaninu Ifinamanga
Bunda Yave E Vuvu Ekolo Mbaninu Ifinamanga
“Nubunda Yave e vuvu yakwele mvu.”—YES. 26:4.
1. Nkia nswaswani ina vana vena selo ya Nzambi yo wantu a nza?
MU NZA yayi tuzingilanga, wantu ayingi ke bezayanga diaka ko kana nki yovo nani bafwete bund’e vuvu, nanga wau vo nkumbu miayingi bekendelekwanga. Ekwe nswaswani ye selo ya Yave! Wau vo ngangu za Nzambi zikubafilanga, batomene wo zaya vo ke bafwete sia vuvu kiau mu nza yayi ko yovo kwa ‘ayadi.’ (Nku. 146:3) Kansi, beyekolanga zingu kiau vana moko ma Yave, kadi bazeye wo vo okubazolanga ye olungisanga Diambu diandi.—Roma 3:4; 8:38, 39.
2. Adieyi kavova Yosua mu songa vo Nzambi wafwana kikilu bundw’e vuvu?
2 Kuna nz’ankulu Yosua wasonga vo Nzambi wafwana kikilu bundw’e vuvu. Vava kiafinamanga lufwa lwandi, wavovesa mpangi zandi Aneyisaele vo: “Nuzeye wo muna nsi zeno zawonso za ntima yo muna fulumwinu yeno yawonso, vo ke vakulukidi diambu ko muna mawonso mambote kavova Yave wa Nzambi Yos. 23:14.
muna diambu dieno; mawonso malunganini oko nwina.”—3. E nkumbu a Nzambi adieyi isonganga mu kuma kiandi?
3 Yave olungisanga e nsilu miandi ke mu kuma kia zola kaka ko kesonganga kwa selo yandi, kansi mu kuma kia nkumbu andi. (Luv. 3:14; 1 Sam. 12:22) Mu kuma kia nkumbu a Nzambi, e mvovo mia lubantiku mia nkanda mosi (The Emphasized Bible) wasonekwa kwa J. B. Rotherham, miyikanga vo e nkumbu a Nzambi ina ye nsasa vo Nzambi olenda kituka konso owu uvwilu mfunu mu lungisa nsilu miandi. Vava tuwanga e nkumbu andi, tusungamenanga vo olungisanga mawonso kevovanga. Olenda vanga mawonso kazolele, konso ntangwa yovo konso fulu. Ka vena diambu diampimpita ko kwa yandi. O Nzambi kesinga yambula ko vanga oma mena ngwizani ye nsas’a nkumbu andi.
4. (a) E sono kia Yesaya 26:4 adieyi kikutuvovesanga twavanga? (b) Adieyi tufimpa mun’elongi diadi?
4 Ukiyuvula: ‘Nga ntomene zaya kieleka Yave muna kumbund’e vuvu? Nga ikalanga ye vuvu kia kusentu wau nzeye wo vo Nzambi una ye wisa muna mawonso?’ Muna Yesaya 26:4 tutanganga vo: “Nubunda Yave e vuvu yakwele mvu: kadi muna Ya Yave i mwin’etadi dia mvu ya mvu.” Kieleka, Nzambi kevanganga diaka masivi ko muna tanina wantu nze una kavanga kuna nz’ankulu. Kansi, nze “etadi dia mvu ya mvu” tulenda kumbund’e vuvu “yakwele mvu.” Aweyi Nzambi kesadisilanga asambidi andi akwikizi o unu? Yambula twafimpa mpila tatu: Okutukumikanga vava tuvavanga lusadisu lwandi muna zizidila e ntonta, okutusadisanga vava tuvezwanga yo siwa kitantu ye okutukumikanga vava tukalanga yo ntelamw’a moyo. Ekolo tufimpa mambu mama, yindula una olenda siamisina e vuvu kiaku muna Yave.
Bunda Nzambi e Vuvu Vava Otontwanga mu Vanga edi Diambi
5. Nkia ntangwa dikalanga diampasi mu bund’e vuvu muna Nzambi?
5 Ke diampasi ko mu bund’e vuvu muna Yave mu kuma kia nsilu kasia wa Paradiso yovo wa lufuluku, wau vo i mambu tulakukilwanga moyo. Kansi, diampasi dikalanga mu kumbund’e vuvu vava tubakang’e nzengo za lemvokela yovo lembi lemvokela e nsiku miandi mia nkal’ambote, yo kala kikilu ye ziku vo landa nzila zandi i diambu diambote tufwete vanga ye kiese ditwasanga. Solomo wa ntinu wasoneka vo: “Bunda Yave e vuvu yo ntim’aku wawonso, kuyekamena waku umbakuzi ko: Muna ngyenda zaku zawonso untadila, oyandi osingika nzila zaku.” (Nga. 3:5, 6) Tal’e mvovo “ngyenda” ye “nzila” zeto. Elo, muna mambu mawonso ma zingu kieto, tufwete songanga vo Nzambi tubundang’e vuvu, ke mu kuma kia nsilu kaka ko tuvingilanga wau vo tu Akristu. Aweyi tulenda songela e vuvu kiaki vava tunwananga ye ntonta?
6. Aweyi tulenda siamisina etima dieto dia vengomona ngindu zambi?
6 O venga oma mambi mu nyindu diyantikilanga. Roma 8:5; Efeso 2:3.) Aweyi olenda siamisina etima diaku dia vengomona ngindu zambi? Badika mpila tanu olenda wo vangila: 1. Lomba lusadisu lwa Nzambi muna sambu. (Mat. 6:9, 13) 2. Badika e nona ya Nkand’a Nzambi y’awana balemvokela Yave ye y’awana balembi kunlemvokela. I bosi, yindula dina diababwila. * (1 Kor. 10:8-11) 3. Yindula e mpasi ye ntantu nulenda mona, ngeye y’azodi aku kele vo osumukini. 4. Badika una Nzambi kemonanga vava mosi muna selo yandi kebwanga mu sumu diampwena. (Tanga Nkunga 78:40, 41.) 5. Yindula e kiese kemonanga o Yave vava selo kiandi kiakwikizi kevenganga edi diambi yo vanga edi diambote, kiakala va ndonga yovo va yandi mosi kaka. (Nku. 15:1, 2; Nga. 27:11) Ongeye mpe lenda songa vo Yave obundang’e vuvu muna vanganga oma mambote.
(TangaBunda Nzambi e Vuvu Vava Ovezwanga yo Siwa Kitantu
7. Nkia mpasi kanwana zau Yeremiya? Aweyi kamonanga ezak’e ntangwa?
7 Ayingi muna mpangi zeto besadilanga mu zunga yampasi kikilu. Yeremiya wa ngunza mu zunga ya mpila yayi kasadilanga, i sia vo, muna zunga kia kintinu kia Yuda vava kiakala muna lumbu yampasi yavitila lufwasu lwandi. E kwikizi kiandi muna Yave kiatontwanga lumbu yawonso wau vo nsangu za mfundis’a Nzambi kasamunanga. Vakala nkutu ye ntangwa ina Buruki wa nsoneki andi kamona vo oyoyele kwandi. (Yer. 45:2, 3) Nga Yeremiya wakendalala? Elo, ezak’e ntangwa kakendalalanga. Wavova vo: “Kiasibw’e lumbu kina yawutuka.” Wakudikila vo: “Nkia kuma yawutukila yamona mfuntu ye ntantu, e lumbu yame yamana muna nsoni?”—Yer. 20:14, 15, 18.
8, 9. Mun’owu wa Yeremiya 17:7, 8 ye Nkunga 1:1-3, adieyi tufwete vanga muna kwamanana yima bundu?
8 Kana una vo i wau, Yeremiya kayoya ko. Wakwamanana bund’e vuvu muna Yave. Muna kuma kiaki, ngunza ndioyo wa nkwa kwikizi wamona ndungan’a mvovo mia Yave miasonama muna Yeremiya 17:7, 8: “Nkwa nsambu o muntu on’obunda Yave e vuvu, o Yave i vuvu kiandi. Kadi okala nze nti ukuninu vana ndambu a maza, on’oyalanges’e mianzi vana ndambu a nzadi, kemona wonga ko ovo kiungula kikwiza, o lukaya luandi lukal’aka nkunzu; keteleka moyo ko muna mvu a kala, ngatu lembw’o yima bundu.”
9 Nze nti uyimanga bundu ‘wakunwa vana ndambu a maza’ yovo utoma tekelelwanga, Yeremiya ‘kalembwa yima bundu’ ko. Kansi, watatidila e Nto a “maza” ma moyo yo lemvokela mawonso kavoveswanga kwa Yave. (Tanga Nkunga 1:1-3; Yer. 20:9) Ekwe mbandu ambote katusisila o Yeremiya, musungula kw’akaka mu yeto besadilanga Nzambi mu zunga yampasi! Avo mu zunga ya mpila yayi osadilanga, kwamanana bund’e vuvu muna Yave, ona okusadisa kimana wazindalala ekolo osilanga nkumbu andi umbangi.—Ayib. Heb. 13:15.
10. Nkia nsambu tuna zau? Nkia kiuvu tufwete kiyuvula?
10 Muna kutusadisa mu sunda e mpasi za lumbu yayi yambaninu, Yave okutuvananga lekwa yayingi. Kasikil’owu, watuvana e Diambu dia Nzambi, edi disekolwanga mu mpila yatoma kiá mu ndinga zayingi. Okutuvananga madia mayingi ma mwanda muna ntaudi akwikizi yo lulungalalu. Okutuvananga mpe ulolo wa mpangi zanzolwa tukalanga yau vamosi muna tukutakanu twakete ye twampwena. Nga obakanga nluta muna nkubika zazi? Awonso bevanganga wo “beyimbila muna wete wa ntima.” Kansi, awana balembi wilanga Nzambi ‘bekaza muna mpasi za ntima, yo wodiana muna ntelekw’a mioyo.’—Yes. 65:13, 14.
Bunda Nzambi e Vuvu Vava Okalanga yo Ntelekw’a Moyo
11, 12. Mu kuma kia mpasi za nza, adieyi diangangu tufwete vanga?
11 Nze una wasakulwa, e mpasi ova nza mu Mat. 24:6-8; Lus. 12:12) Vava kizalu kikwizanga, nkumbu miayingi o wantu bemantanga vana ntandu a nludi a nzo yovo tinina va konso fulu kiazanguka. Diau adimosi, ekolo e mpasi ova nza ziwokelanga, ayingi bevavilanga etininu kw’awana bena ye mavwa, kw’ayadi, kwa mfumu za mabundu y’akwa ngangu za nza. Kansi, etininu diambote ke dina mu wantu awaya ko. (Yer. 17:5, 6) Kansi, e selo ya Yave bavwidi etininu diambote, i sia vo, “Etadi dia mvu ya mvu.” (Yes. 26:4) Ntozi a nkunga wavova vo: “[Yave] i’tadi diame yo luvuluku: W’etininu diame dianda.” (Tanga Nkunga 62:6-9.) Aweyi tukitulwilanga etadi diadi s’etininu dieto?
wokela kaka zina. (12 Tutininanga kwa Yave vava tulemvokelanga e Diambu diandi dina vo diaswaswana ye ngangu za wantu. (Nku. 73:23, 24) Muna bong’e nona, wantu befilwanga kwa ngangu za nza balenda kutuvovesa vo: ‘O muntu nkumbu mosi kaka kezinganga, toma sadila zingu kiaku.’ ‘Vava e salu kiambote.’ ‘Sala e nzimbu zayingi.’ ‘Sumba eki, sumbu ekina.’ ‘Kangalanga; wazaya fulu yayingi ova nza.’ Kuna diak’e nsangu, e ngangu za Nzambi zikutuvananga luludiku olu: ‘Ana besadilanga nza yayi, bakala nze ana ke besadilanga yo mu mambu mawonso ko: kadi e mpw’a nza yayi mu soba ina.’ (1 Kor. 7:31) Diau adimosi, Yesu watukanikina vo twasianga mambu ma Kintinu va fulu kiantete yo lundila ‘lusalu lweto kun’ezulu,’ kuna ke lulendi vila ko.—Mat. 6:19, 20.
13. Mun’owu wa sono kia 1 Yoane 2:15-17, nkia yuvu tufwete kiyuvula?
13 E mpila obadikilanga e “nza” ye ‘lekwa ina mu nza’ nga isonganga vo Nzambi obundang’e vuvu? (1 Yoa. 2:15-17) Nga olutanga yangalela e nsambu kekutuvananga o Yave ye malau ma salu ya Kintinu ke mu lekwa ya nza ko? (Fili. 3:8) Nga osianga ngolo za kala ye ‘disu dia kumosi’? (Mat. 6:22) Dialudi vo Nzambi ke zolanga ko vo wakala u molo, musungula kele vo wana una yau. (1 Tim. 5:8) Kansi, ovavanga vo selo yandi basia e vuvu muna yandi, ke mu nza ya Satana ko.—Ayib. 13:5.
14-16. O kala ye ‘disu dia kumosi’ yo sia oma ma Kintinu va fulu kiantete nkia nsambu ditwasanga?
14 Badik’e mbandu a Richard yo Ruth, besansanga wana tatu. Richard wavova vo: “O ntim’ame wampovesanga vo ndenda vanga mayingi muna salu kia Yave. Kana una vo zingu kiambote yakala kiau, yamonanga vo nsuvidi kaka yavananga kwa Nzambi. Vava yasamba mu kuma kia diambu diadi yo toma badika, mono yo Ruth twabak’e nzengo vo yalomba nswa kwa mfumu a salu kimana yasalanga kaka lumbu yá muna lumingu, kana una vo e nzimbu mpasi zakala muna nsi. O mfumu a salu watonda e ndomb’ame yo yantika sala muna lumbu yayina mu ngonde mosi.” Aweyi Richard kemonanga o unu?
15 Wavova vo: “Kana una vo kifutwanga diaka nzimbu zayingi ko, owau ngina ye lumbu yayingi ya kala vamosi y’esi nzo ame yo longa wan’ame. Yawokesa e salu kiame kia umbangi, ilongokanga Nkand’a Nzambi yo wantu ayingi yo vit’o ntu muna nkutakani. Wau vo ikalanga ye ntangwa yafwana mu sadisa wan’eto, Ruth nkumbu miayingi kesalanga se mviti a nzila ansadisi. Yabak’e nzengo za kwamanana sadila e nkubika yayi ekolo ngina y’elau dia vanga wo.”
16 Roy yo Petina, ana besansanga mwan’au ankento, bakulula lumbu yau ya salu kia kinitu kimana bayivana muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Roy wavova vo: “Lumbu tatu yasalanga muna lumingu, o Petina lumbu yole. Twayaluka mpe muna nzo ampwena twakala yo kwenda mu nzo yakete eyi ke yakala mpasi ko mu lunga-lunga. Una mwan’eto eyakala ye wa nkento ke bawutukidi ko, salu kia mviti a nzila twasalanga. Ke twavidisa etima dieto ko dia salu kia mviti anzila. Muna kuma kiaki, vava wan’eto bakituta s’ambuta, twavutuka muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Ke vena ye nzimbu ko tulenda tezanesa ye nsambu tutambulanga.
Yambula “Luvuvamu lua Nzambi” Lwayingila Ntim’aku
17. Muna kuma kia lembi zaya oma ma mbazi, aweyi e sono ya Nkand’a Nzambi ikufiaulwisilanga?
17 Ke mosi ko mu yeto ozeye dina dilenda kutubwila o mbazi, kadi ‘e kolo ye mambu ma kinsalukisa’ mebwilanga awonso. (Kim. 9:11) Kansi, o lembi zaya oma mebwa mbazi ke difwete kulula luvuvamu lweto ko o unu, nze una uvanganga awana bakondelo luvuvamu lutukanga muna kala ye ngwizani ambote yo Nzambi. (Mat. 6:34) Paulu wa ntumwa wasoneka vo: “Ke nutelamenwa uma moyo ko; kansi muna mambu mawonso, muna sambu yo ludodokelo yo matondo, e ndomba zeno, mbula zazayiswa kwa Nzambi. O luvuvamu lua Nzambi, luna luviokele nyindu wawonso, luyingila ntima mieno, yo makani meno.”—Fili. 4:6, 7.
18, 19. O Nzambi aweyi kekutufiaulwisilanga? Yik’e nona.
18 Mpangi zayingi z’akala ye z’akento bena mu mpasi, bemonanga luvuvamu lwa ntima lutukanga kwa Yave. Mpangi mosi ankento wavova vo: “Nkumbu miayingi yavoveswanga kwa dotolo vo yatambulwila vutulwa menga. Avo umbwene kaka, wangyuvulanga vo: ‘Ekuma ovangilanga uzowa wa lembi tonda vutulwa menga?’ Nkumbu miayingi yasambanga kwa Yave muna nsi a ntima. Vana vau, luvuvamu lwandi lwayizanga muna mono. E ngolo zame zakitukanga nze z’etadi. Kana una vo yatovoka kikilu mu kuma kia menga makuluka, yalendanga vana mvutu zakiá za Nkand’a Nzambi mu kuma kia nzengo zame.”
19 Ezak’e ntangwa, o Nzambi osadilanga mpangi zeto yovo madia ma mwanda mu kutuvana lusadisu tuvwidi o mfunu. Nanga wawá kala mpangi eyakala yovo ankento wavova vo: “Elongi diadi kikilu yavavidinge. Mu kuma kiame disonekeno!” Elo, kana nkutu nkia mpasi tuna zau, Yave okutusonga zola kwandi kele vo tumbundidi e vuvu. Ovanganga wo kadi tu “mameme” mandi, wasia mpe nkumbu andi muna yeto.—Nku. 100:3; Yoa. 10:16; Mav. 15:14, 17.
20. Ekuma selo ya Yave bekadila kuna luvuvamu vava nza ya Satana ifwaswa?
20 Muna ‘lumbu kia makasi ma Yave’ eki kifinamanga, e lekwa yawonso ina wantu a nza ya Satana besiang’e vuvu fwaswa isinga fwaswa. Wolo, palata ye lekwa yakaka yamfunu ke itanina muntu ko. (Sef. 1:18; Nga. 11:4) Kwa ‘tadi dia mvu ya mvu’ kaka tulenda tinina. (Yes. 26:4) Muna kuma kiaki, yambula twabund’evuvu kieto muna Yave, muna diatilanga muna nzila zandi zansongi, muna samunang’e nsangu za Kintinu kiandi kana una vo tuvezwanga yo siwa kitantu yo yekeka o ntelekw’eto a moyo kwa yandi. Avo tuvanga wo, ‘tukala ku mavolo, ke mu wonga wa bi ko.’—Nga. 1:33.
[Mvovo Vana Yand’a lukaya]
^ tini. 6 Tala muna nkanda ‘Nusikila Muna Zola kwa Nzambi,’ lukaya lwa 102-106.
Nga Olenda Sasila?
Aweyi tulenda bundil’e vuvu muna Nzambi
• vava tutontwanga mu vanga edi diambi?
• vava tuvezwanga yovo siwa e kitantu?
• vava tukalanga ye ntelekw’a moyo?
[Yuvu ya Longoka]
[Foto ina muna lukaya lwa 13]
O lemvokela nkanikinu mia Nzambi kiese ditwasanga
[Foto ina muna lukaya lwa 15]
‘Yave i tadi dia mvu ya mvu’