Tatidila Mwand’a Ungudi wa Nkutakani
Tatidila Mwand’a Ungudi wa Nkutakani
“E nsambu za Mfumu Yesu Kristu zikala ya mianda mieno.” —FILI. 4:23.
AWEYI TULENDA SADISILA AKAKA BATATIDILA MWAND’A UNGUDI WA NKUTAKANI . . .
․․․․․
vava tukalanga entwadi ye mpangi zeto?
․․․․․
muna salanga e salu kia umbangi yo vema kw’awonso?
․․․․․
muna zayisa kw’akuluntu kele vo muntu osumukini esumu diampwena?
1. Ekuma Paulu yo Yesu basanisina nkutakani a Filipi ye Tuatira?
AKRISTU a tandu kiantete muna Filipi asukami bakala. Kansi, akwa ntim’a mvevo bakala yo toma zola mpangi zau z’akwikizi. (Fili. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Muna kuma kiaki, Paulu wa ntumwa wabasonekena vo: “E nsambu za Mfumu Yesu Kristu zikala ya mianda mieno.” (Fili. 4:23) Wau vo Akristu muna nkutakani a Tuatira basonganga mpe fu yayi, o Yesu Kristu ona wakembeswa wabavovesa vo: “Nzeye mo, o mavangu maku, yo zola kwaku, yo lukwikilu luaku, ye nsadil’aku, yo luzindalalu luaku, y’owu wa mavangu maku mansukinina, vo masundidi oma mantete.”—Lus. 2:19.
2. Adieyi tuvanganga muna siamisa mwanda usongwanga mu nkutakani eto?
2 O unu mpe konso nkutakani a Mbangi za Yave ina ye mwand’andi yitoma songanga. Nkutakani zakaka zitomene zayakana muna ngemba yo zola besonganga. Zakaka zizayakene muna vema kwau besonganga muna samuna e nsangu za Kintinu ye kuyivana emvimba muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Vava tusonganga mwanda wau yeto awonso, tusiamisanga kintwadi yo lunungunuku lwa nkutakani. (1 Kor. 1:10) Kuna diak’e sambu, avo fu yambi tusonganga tulenda yoyesa akaka muna nkutakani yo kubafila mu yima fu kia yambulwila mavangu mambi. (1 Kor. 5:1; Lus. 3:15, 16) Nkia mwanda utoma songwanga muna nkutakani aku? Adieyi olenda vanga muna wokesa mwand’a ungudi muna nkutakani?
SIAMISA MWAND’A UNGUDI
3, 4. Aweyi tulenda ‘kembelela Yave muna nkutakani ayingi’?
3 Ntozi a nkunga wavova vo: “Ikuvana matondo [Yave] muna nkutakani ayingi; Ikukembelela vana vena nkangu angolo.” (Nku. 35:18) O ntozi a nkunga wakembelelanga Yave vava kakalanga ye selo yakaka ya Nzambi. Muna tukutakanu tweto konso lumingu, musungula mun’elongi di’Eyingidilu, tukalanga y’elau diambote dia songa vema yo lukwikilu lweto muna vananga e mvutu. Yeto awonso diambote twakiyuvulanga vo: ‘Nga ibakanga nluta mu vana mvutu muna tukutakanu? Nga itoma kubamanga mu vana mvutu za lukasakeso? Wau vo i se yovo ngudi, nga isadisanga wan’ame bateka kubikanga mvutu zau yo kubalonga una balenda vanina mvutu mu mvovo mia yau kibeni?’
4 Tulenda songa vo tuna ye ntim’asikila vava tuyimbilanga nkunga muna tukutakanu. Davidi wavova vo: “O ntim’ame usikidi, e Nzambi, o ntim’ame usikidi: Nyimbila yo sika masikilu.” (Nku. 57:7) E nkunga tuyimbilanga muna tukutakanu, mikutuvananga elau dia ‘yimbidila Yave yo sika masikilu’ ye ntim’asikila. Avo kuzeye yimbila nkunga miayingi ko, ekuma olembi mio longokela muna fuku wa nsambila ya esi nzo? Yambula twakala y’ekani dina kakala diau ntozi a nkunga ona wavova vo: “Nyimbila kwa Yave muna zingu kiame: Nyimbidila Nzambi wau ngina una.”—Nku. 104:33.
5, 6. Aweyi tulenda songela fu kia zola nzenza yo kayila akaka? E fu kiaki aweyi kilenda kasakesela ampangi muna nkutakani?
5 Okala ye fu kia tambulanga mpangi zeto, i mpila yakaka tulenda siamisina o zola muna nkutakani. Muna kapu kia nsuka kia nkand’andi kasoneka kwa esi Ayibere, Paulu wavova vo: “E nzolani a ungudi mbula yasikila. Ke nuvilakanw’o zola nzenza ko.” (Ayib. 13:1, 2) O bokela nkengi a zunga yo nkaz’andi muna nzo eto y’awana bena mu salu kia ntangwa ke ntangwa muna nkutakani, i mpila yambote ya songela ntim’amvevo. Ezak’e ntangwa, tulenda bokela mpe akento ansona, ngudi yovo mase ma mpumpa y’akaka beza dila muna nzo eto yovo bakala muna nsambila ya esi nzo eto.
6 Paulu wakanikina Timoteo kimana kakasakesa akaka “bavanga mawete, bavwamina muna mavangu mambote, bakawulwila kuna mvevo, bakal’akwa ngemba, bayisadilang’o lusalu lua nkubilw’ambote muna ntangwa ina ikwiza, basimb’o moyo wina vo moyo kikilu.” (1 Tim. 6:17-19) Paulu wakanikina akw’andi asambidi bakala ye fu kia kayila akaka. Kana nkutu muna ntangwa mpasi za zingu, tulenda songa fu kia kayila akaka. E mpila yambote tulenda wo vangila, i natanga akaka muna kalu dieto yovo kubavana tiki vava tukwendanga muna tukutakanu twampwena. Adieyi tuvova mu kuma kia mpangi ana betambulanga lusadisu lwalu? Balenda kasakeswa kimana basonganga fu kiaki muna nkutakani yo vutulanga matondo. Balenda kasakeswa mpe bavananga konso kina balendele kw’awana bena ye makalu kimana basumba mazi ma kalu. Vana ntandu, tufwete vaulanga ntangwa kimana twakalanga kumosi ye mpangi zeto za mwanda muna songa vo tukubazolanga yo kubavwa o mfunu. Vava tusonganga mavangu mambote “kw’esi kilukwikilu” yo sadila ntangwa ye mavwa meto muna kubasadisa, nzol’eto muna yau ilenda wokela yo kasakesa akaka muna nkutakani basonganga fu yayi.—Ngal. 6:10.
7. O lunda mbumba muna mambu mangani, aweyi dilenda siamisina o zola muna nkutakani?
7 O lunda mbumba y’akundi eto dilenda siamisa mpe o zola vana vena mpangi zeto z’akala y’akento. (Tanga Ngana 18:24.) Akundi akieleka bazeye lunda mbumba. Avo mpangi eto utuzayisi diambu dia mbumba, disonganga vo obundanga e vuvu vo ke tuzayisa dio kw’akaka ko. Ediadi dilenda siamisa o zola kweto. Yambula twavanga wawonso mu wokesa nzolani a ungudi muna nkutakani yo kala nze akundi balenda bundwa vuvu muna lundanga mbumba.—Nga. 20:19.
KALA YO VEMA MUNA SALU KIA UMBANGI
8. Nkia luludiku lwavewa kwa mpangi muna nkutakani ya Laodikia y’ekuma?
8 Yesu wavovesa nkutakani ya Laodikia vo: “Nzeye mo, o mavangu maku, kwanzizi ko, ngatu watiya: kala vo okala wanzizi, ovo watiya. Dianu vo, wau kina vo waleboka, kuna watiya ko, ngatu wanzizi, ikulùkila muna nu’ame.” (Lus. 3:15, 16) Ampangi muna nkutakani ya Laodikia ke bakala yo vema ko muna salu ya Kikristu. Ediadi nanga diayoyesa ngwizani y’akaka muna nkutakani. Muna kuma kiaki, Yesu kuna zola kwawonso wabavovesa vo: “Konso ana nzolele, ikubasemba yo longa: dianu vo, si’e sungididi, yo vilukw’o ntima.”—Lus. 3:19.
9. E ngolo tusianga muna salu kia umbangi, nkia nluta zilenda twasa muna nkutakani?
9 Muna wokesa ngwizani ambote muna nkutakani, tufwete kalanga yo vema muna salu kia umbangi. E nkutakani yakubikwa y’ekani dia vava awana bena nga mameme muna zunga yo kubakasakesa muna mwanda. Muna kuma kiaki, tufwete salanga yo vema muna kitula wantu se alongoki nze una Yesu kavanga. (Mat. 28:19, 20; Luka 4:43) Avo tusalanga e salu kia umbangi yo vema kw’awonso, tukala ntwadi nze “akw’andi a Nzambi a salu.” (1 Kor. 3:9) Vava tusalanga y’akaka muna salu kia umbangi yo mona una betatidilanga lukwikilu lwau yo songa zola muna Yave ye ludi, tutoma kubazitisa yo kubazola. O salanga “kumosi” muna samuna nsangu zambote, dilenda siamisa ungudi weto muna nkutakani.—Tanga Sefaniya 3:9.
10. E ngolo tuvanganga mu wokesa salu kia umbangi nkia nluta zilenda twasa kw’akaka muna nkutakani?
10 E ngolo tuvanganga mu wokesa salu kia umbangi zilenda kasakesa akaka. Avo tuvwanga o mfunu wantu tuwanananga yau muna salu kia umbangi yo sia ngolo za simba ntima miau, kiese kieto kiwokela. (Mat. 9:36, 37) Avo tukalanga ye kiese muna salu kia umbangi, akw’eto ateleki tusalanga yau bekala mpe ye kiese. Vava Yesu katuma alongoki andi muna salu kia umbangi, wabatuma nwole-nwole. (Luka 10:1) Ediadi ke diabakasakesa kaka ko yo kubakubika, kansi diawokesa mpe kiese kiau muna salu kia umbangi. Nga ke tuyangalelanga sala kumosi ko y’ateleki avema a Kintinu? E kiese kiau kilenda kutukasakesa yo kutusadisa mu zindalala sala e salu kia umbangi.—Roma 1:12.
VENGA FU KIA YIDIMA YO SWEKA ESUMU
11. Nkia fu bayima Aneyisaele muna lumbu ya Mose? Nkia mfwilu diabatwasila?
11 Vava Yave kakitula Aneyisaele se zula kiampa, ke vavioka kolo ko bakendalala yo yantika yidima. Ediadi diabafila mu telamena Yave, Mose yo Arone. (Luv. 16:1, 2) Akete kaka muna Aneyisaele ana batuka kuna Engipito bakota muna Nsi a Nsilu. O Mose mpe kakota ko muna nsi yayina wau kafungila Aneyisaele makasi mu kuma kia mavangu mau mambi. (Nsi. 32:48-52) Adieyi tulenda vanga muna venga mwand’ambi?
12. Aweyi tulenda vengela fu kia yidima?
12 Tufwete kuyikenga mu lembi yima fu kia yidima. O kala yo lulembamu yo zitisa awana bena ye wisa, dilenda kutusadisa mu lembi yima fu kiaki. Tufwete solanga mpe awana tuvanga yau kikundi. O sola nsaka zambi yo viokesanga ntangwa yasaka y’akundi a salu yovo akundi a sikola ana ke bezitisanga nkanikinu mia Yave ko, dilenda twasa mfwilu. Diambote twavenga vanga yikundi y’awana bena ye fu kia yidima ye kuyitumina.—Nga. 13:20.
13. Aweyi e fu kia yidima kilenda kakidila lunungunuku lw’akaka muna nkutakani?
13 E fu kia yidima kilenda kakidila lunungunuku lwa mwanda lw’akaka. Kasikil’owu, e fu kia yidima kilenda fwasa kintwadi ye luvuvamu muna nkutakani. Vana ntandu, o yidimina mpangi zeto dilenda kubatwasila ntantu yo kutufila mpe mun’esumu dia kumba yo levola akaka. (Fuka 19:16; 1 Kor. 5:11) Akaka bakala ye fu kia yidima muna nkutakani a tandu kiantete, babembola “e kimfumu yo tiangun’o zitu.” (Yuda 8, 16) Awana bayidiminanga ampangi bakala ye kiyekwa muna nkutakani ke bavwa edienga dia Nzambi ko.
14, 15. (a) O yambulwila muntu osumukini esumu diampwena nkia mfwilu dilenda twasa muna nkutakani? (b) Adieyi tufwete vanga avo tuzeye mpangi osumukini kuna sweki?
14 Adieyi tuvanga avo tuzeye mpangi osumukini kuna sweki, nze kolwa malavu, tala yo tanga mavangu ma zumba yovo tá zumba? (Ef. 5:11, 12) Avo tumwene mpangi sumukini esumu diampwena yo zima meso, Yave olenda katula mwand’andi avelela muna nkutakani. (Ngal. 5:19-23) Nze una Akristu antete muna Korinto batanina nkutakani muna umpukumuni, o unu mpe e nkutakani ifwete taninwa muna umpukumuni wambi. Adieyi olenda vanga muna tatidila luvuvamu lwa nkutakani?
15 Nze una uyikilu kala, diamfunu twalundanga e mbumba muna mambu makaka, musungula vo akaka batuzayisi diambu dia mbumba. Diambi kikilu ye mfwilu miayingi ditwasanga muna sengomona diambu dia ngani dia mbumba. Kansi tù, avo tuzeye muntu osumukini esumu diampwena, tufwete dio zayisa kw’akuluntu. Mun’owu wa Nkand’a Nzambi, yau bena ye mbebe ya tala dio. (Tanga Fuka 5:1.) Muna kuma kiaki, avo tuzeye mpangi osumukini esumu diampwena, tufwete kunkasakesa kavava lusadisu lw’akuluntu. (Yak. 5:13-15) Kansi, avo kavangidi wo ko muna kolo kiafwana, tufwete dio zayisa kw’akuluntu.
16. Avo tuzeye mpangi osumukini esumu diampwena ozayisa dio kw’akuluntu aweyi dilenda sadisila mu tatidila luvuvamu muna nkutakani?
16 E nkutakani ya Kikristu i’tininu dia mwanda, muna tanina yo tufwete zayisanga akuluntu awana besumukanga. Avo akuluntu basadisi nsumuki kaviluka ntima yo tambulwila elongi, o luvuvamu lwa nkutakani ke lukala diaka mu vonza ko. Kansi, adieyi tuvanga kele vo nsumuki kavilukidi ntima ko yo lembi tambulwila elongi di’akuluntu? Muna tanina mwand’a nkutakani muna umpukumuni wambi, kafwete vaikiswa mu nkutakani. (Tanga 1 Korinto 5:5.) Elo, muna tatidila luvuvamu lwa nkutakani, konso muntu mu yeto ozeye mpangi osumukini, kafwete dio zayisa kw’akuluntu yo landa luludiku lwau. Yambula yeto awonso twavanganga owete kwa mpangi zeto z’akala y’akento muna tanina e nkutakani.
SIAMISA “UNTWADI WA MWANDA”
17, 18. Adieyi dilenda kutusadisa mu “lunda untwadi wa mwanda”?
17 Muna zindalala “mun’elongi dia ntumwa,” Akristu muna tandu kiantete basiamisa mwanda kintwadi wa nkutakani. (Mav. 2:42) Balemvokela malongi ma Nkand’a Nzambi yo landa luludiku lwa ambuta. Diau adimosi mpe o unu, wau vo akuluntu betoma landanga luludiku lwa buka kia ntaudi akwikizi yo lungalalu, besadisanga yo kasakesa yeto awonso twatatidila mwanda kintwadi wa nkutakani. (1 Kor. 1:10) Vava tulemvokelanga malongi ma nkubik’a Yave metukanga muna Nkand’a Nzambi yo landa luludiku lwa akuluntu, tusonganga e ziku vo tusianga “sungididi kia lunda untwadi wa mwanda muna kangwa kia ungudi.”—Ef. 4:3.
18 Yambula twavanga mawonso tulenda muna tatidila mwand’a ungudi wa nkutakani. Avo tuvangidi wau tukala ye ziku vo ‘e nsambu za Mfumu Yesu Kristu zikala ye mwanda tusonganga.’—Fili. 4:23.
[Yuvu ya Longoka]
[Foto ina muna lukaya lwa 19]
Nga osiamisanga mwand’a ungudi muna toma kubikanga mvutu zaku?
[Foto ina muna lukaya lwa 20]
Siamisa mwand’a ungudi muna toma yimbilanga nkunga mieto
