“Se Nulukila Funa wa Afarisi”

Yesu walukisa alongoki andi vo: “Se nulukila funa wa Afarisi, una wa kuvunina.” (Luka 12:1) E mpila Matai kasonekena lulukisu lwalu isonganga vo Yesu “malongi” m’Afarisi katumba.—Mat. 16:12.

Ezak’e ntangwa, Nkand’a Nzambi usadilanga “funa” nze sinsu ki’esumu. Ka lukatikisu ko, malongi ye mavangu ma Afarisi, nkangu mafilanga mu sumuka. Ekuma malongi m’Afarisi makadila se vonza kiampwena?

1 Afarisi baluta kuyitundidikanga yo kuyibadikila vo asongi yo veza nkangu.

Yesu watumba fu kiaki kiambi muna kingana kiandi. Wavova vo: “O Mfarisi otelamene, wiyisambidi vo, e Nzambi, itondele, kadi kina nze wantu akaka ko, akwa mbiki, avilwa, minta-zumba, musungula nkwa mpaku andioyu. Muna lumingu, lumbu yole mfionkononanga; e tini kina kiekumi i mvakulanga muna konso kina mbaka. Vo i nkwa mpaku, otelamene kuna vala, kazolele sampul’o meso oku’zulu ko, tulu kiandi aka kabundidi, oku vo, e Nzambi, umfwa nkenda, i nsumuki kwame.”—Luka 18:11-13.

Yesu wasanisina fu kia lulembamu kasonga nkwa mpaku. Wavova vo: “Inusamunwini vo, ndioyu okulumukini kuna nzo andi olungisu ke mu ndiona [Mfarisi] ko: e kuma, konso on’okukundidika, osakidikwa; konso on’okusakidika, okundidikwa.” (Luka 18:14) Kanele vo akwa mpaku bazayakana vo minkondwa ziku, Yesu wazola sadisa akwa mpaku akaka ana bawanga malongi mandi. Kuna kwalanda, nwole muna yau, Matai ye Zakai bakituka s’alandi andi.

Adieyi tulenda vanga kele vo tuyantikidi sia sungididi kiasaka muna vilwa ye lutovoko lw’akaka yo kuyibadikila vo tusundidi akaka mu kuma kia mana tuzeye vanga yovo mu kuma kia kiyekwa twavewa muna nkubik’a Nzambi? Tufwete venga ngindu zazi mu nzaki, kadi Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “O zola tasi kulandula, kuna yo walakazi; o zola ke kuna ya kimpala ko; o zola ke kukusàna ko, ke kukutùndisa ko; ke kulembwa nsongi ko, ke kukuvàvila wandi ko, ke kusukw’ekudi ko, ke kubadika diambi ko; ke kumwena vilwa wete ko, kansi kumwena wete kumosi ye ludi.”—1 Kor. 13:4-6.

Tufwete tanginina ngindu za Paulu wa ntumwa ona wavova vo: “Kristu Yesu wayiz’ova nza kavuluz’asumuki; ana bena vo omono i mbuta.” —1 Tim. 1:15,16.

Yuvu ya badika:

Nga nzeye wo vo i nsumuki ye mu nkenda za Yave kaka ndenda vuluzilwa? Nga iyindulanga vo nsundidi akaka mu kuma kia mvu yisalanga ye kwikizi, elau dia salu yavewa mu nkubik’a Nzambi ye ngangu zame?

  2 Afarisi bazolanga sivikisa akaka muna songa unsongi wau vana vena ndonga. Etunda yo yikilwa nkumbu zanene bazolanga.

Kansi, Yesu wavova vo: “O mavangu mau mawonso, bevanganga mo bamoneka kwa wantu: kadi besanzula nkinda zau, yo vongesa nswiku mia mvwatu, yo zola vwandu yantete kuna malambu, ye kunda yantete muna masambilu, yo kayiswa muna mazandu, yo yikwa kwa wantu vo, Nlongi.” (Mat. 23:5-7, NW) E nkal’au yaswaswana kikilu ye nkala Yesu. Kana una vo Mwan’alunga a Nzambi kakala, Yesu nlembami kakala. Vava muntu mosi kanyikila vo “wambote,” Yesu wavova vo: “Adieyi ungikidi vo mono i wambote? ke vena mosi wambote ko, mosi kak’okatuka o Nzambi.” (Maku 10:18) Lumbu kimosi, muna longa e fu kia lulembamu kw’alandi andi, Yesu wasukula malu m’alandi andi.—Yoa. 13:1-15.

O Nkristu akieleka kafwete kala ye fu kia sadila akw’andi minkwikizi. (Ngal. 5:13) Musungula awana bevavanga kifwanisa se akengi muna nkutakani. Avo muntu ‘ukengi kevavanga’ salu kiambote kazolele, kansi kafwete kala y’ekani dia sadisa akaka. “Ukengi” ke tunda ko. Awana besalanga se akengi bafwete kala yo “ntim’anleka” nze Yesu.—1 Tim. 3:1, 6; Mat. 11:29.

Yuvu ya badika:

Nga iluta songanga edienga kw’awana bena ye kiyekwa muna nkutakani y’ekani dia vava etunda yovo elau diakaka dia salu? Nga yizolanga kaka sala e salu ina ilenda sivikisa akaka yo kunsanisina? Nga ivavanga kuyisonga vo nsundidi akaka?

  3 E fu ya kisi nsi ye nkanikinu mia Afarisi miakitula Nsiku se wampasi kuna kwa nkangu.

O Nsiku a Mose watoma songa una nkangu Isaele bafwana sambila Yave. Kansi, ke wayikanga mawonso ko bafwana vanga. Kasikil’owu, o Nsiku wasimanga sala konso salu muna Lumbu kia Vundu, kansi ke wasasilanga ko kina bafwete sala ye kina ke bafwete sala ko. (Luv. 20:10) Afarisi vava bamona vo nsiku ke wasasilanga mawonso ko basikidisa nsiku ye fu yau ya kisi nsi. Vana fulu kia lemvokela nkanikinu mia mbadi mia Afarisi, Yesu walemvokela Nsiku a Mose. (Mat. 5:17, 18; 23:23) Wabakula ekani dia Nsiku a Nzambi. Yesu wabakula vo e nkenda yo walakazi i diambu dia sina muna Nsiku. Wasonganga ntim’anleka kana nkutu vava alandi andi bankendelekanga. Kasikil’owu, muna fuku kabakama, wawondelela alongoki andi atatu kimana balungalala yo yingila. Kansi, baleka kwau. Vana fulu kia kubatumba, Yesu wabavovesa kuna ngemba vo: “O mwand’ele uzolele, kansi e nitu yatovoka.”—Maku 14:34-42.

Yuvu ya badika:

Nga nsiku mia mono kibeni ivavanga sikidisa yo komekena akaka kimana balemvokela mio? Nga ikalanga ye tezo mu mana ivavanga kw’akaka?

Badika e nswaswani muna malongi ma Yesu ye m’Afarisi. Nga vena ye diambu olenda singika? Avo i wau, ekuma olembi dio singikila vana vau?

[Foto ina muna lukaya lwa 28]

Afarisi basanzulanga nkinda zau. —Mat. 23:2, 5

[Mafoto zina muna lukaya lwa 29]

Nswaswani ye Afarisi bayitundidikanga, akuluntu Akristu bekuyisakidikanga yo sadila akaka

[Foto ina muna lukaya lwa 30]

Nga okalanga ye tezo mu mana ovavanga kw’akaka nze Yesu?