Tala mambu

Tala ntu mia mambu

“Ngina Yeno”

“Ngina Yeno”

“Ngina Yeno”

“Engi belundumuk’oku y’oku, o luzayilu lusaka.”—DAN. 12:4.

NKIA MVUTU OVANA?

O ‘zayi waludi’ aweyi uwokelelanga o unu?

Awana betambulwilanga eludi aweyi bawokelele?

Mu nkia mpila zayi waludi uwokelelanga?

1, 2. (a) Aweyi tuzayidi vo Yesu okalanga yo nkangu andi o unu ye osinga kala yau kuna sentu? (b) Nze una tutanganga muna Daniele 12:4, nkia nsambu besinga vwa awana belongokanga Nkand’a Nzambi ye sungididi kiawonso?

YINDULA vo mu Paradiso se una. Konso lumbu osikamanga yo vimpi wambote y’etima diayantika lumbu kiampa ye kiese kiawonso. Kumonanga diaka mpasi ko. Konso kimbevo wakala kiau, kifokokele. Kuna diaka ye mfunu wavwata matalatala ko, matu maku metoma wanga, nzunu aku utoma nunkutanga, moko maku metoma simbanga, lubini lwaku lutoma monanga ntomo a madia. Nitu aku yakumama, una ye salu kiakiese, vwidi akundi ayingi ye mawonso matokanesenge mafokokele. E zazi i nsambu osinga vwa muna Kintinu kia Nzambi. Kristu Yesu wa Ntinu ona wasolwa, osinga sambula awonso bekala muna Kintinu kiandi yo kubalonga muna zayi wa Yave.

2 Yave osinga kala ye selo yandi yakwikizi, ekolo besala e salu kia longa wantu mu nza yawonso kuna sentu. Tuka kolo Nzambi yo Mwan’andi besadisanga selo yakwikizi muna salu kia longa akaka. Una katombokele ko kun’ezulu, Yesu wasia nsilu kw’alongoki andi akwikizi vo okala yau. (Tanga Matai 28:19, 20.) Muna kala ye lukwikilu lwasikila muna nsilu wau, yambula twabadika ungunza wavumunwinwa kwa Nzambi kasoneka Daniele kuna Babele vioka 2.500 za mvu. Daniele wasoneka mu kuma kia lumbu yambaninu eyi tuzingilanga vo: “Engi belundumuk’oku y’oku, o luzayilu lusaka.” (Dan. 12:4) E mvovo a Kiyibere wasekolwa vo “lundumuk’oku y’oku,” usongele vo toma fimpa diambu yovo longoka ye sungididi kiawonso. O longoka ye sungididi kiawonso nsambu zayingi ditwasanga. Awana belongokanga Nkand’a Nzambi ye sungididi kiawonso, besambulwa yo zayi waludi kia Diambu dia Nzambi. Ungunza wau usonganga mpe vo engi betambulwila ‘zayi waludi.’ Vana ntandu, o zayi wau usaka. Wantu mu nza yawonso bekala y’elau dia longoka zayi waludi. Ekolo tubadika e mpila ilunganenanga ungunza wau, tumona vo Yesu okalanga ye alongoki andi o unu; Yave osinga lungisa nsilu miandi miawonso.

‘O ZAYI WALUDI’ USENGOMOKENE

3. Adieyi diabwila “o zayi waludi” vava antumwa awonso bafwa?

3 Vava antumwa awonso bafwa, umpengomoki wasakulwa vana vena Akristu aludi wayantika yo sayana mu fulu yawonso nze tiya. (Mav. 20:28-30; 2 Tes. 2:1-3) Vioka mvu miayingi, ‘o zayi waludi’ waswekama wakala tuka kw’awana ke bazaya oma ma Nkand’a Nzambi ko ye kw’awana mpe bakiyikilanga vo Akristu. Kana una bevovanga vo bekwikilanga muna Nkand’a Nzambi, afidi a Kikristu kia Kimpangila belonganga malongi ma nsambila zaluvunu ye “malongi ma nkwiya” oma mekululanga o zitu wa Nzambi. (1 Tim. 4:1) Wantu awonso mu tombe kia mwanda bakala. Elongi dia Nzambi mu ntatu, moyo ulembi fwa yo lubangamu lwakwele mvu kuna bilungi, i malongi makaka m’abendomoki.

4. Buka kimosi ki’Akristu aweyi bayantikila satulula ‘zayi waludi’ muna mvu a 1870?

4 Kansi, mvu makumaya una “lumbu yambaninu” ke yayantikidi ko, muna mvu a 1870 buka kiakete ki’Akristu akieleka kuna Pennsylvania, Estados Unidos bayantika kutakana muna longoka Nkand’a Nzambi ye sungididi kiawonso yo satulula ‘zayi waludi’. (2 Tim. 3:1) Bakiyikilanga vo Alongoki a Nkand’a Nzambi. Alongoki awaya ke “akwa ngangu y’alungaladi” ko ana kayika Yesu vo o zayi waswekama kwa yau. (Mat. 11:25) Asakaladi bakala y’etima dia vanga luzolo lwa Nzambi. Bafimpa, badika, tanga Nkand’a Nzambi ye sungididi kiawonso yo lomba luludiku lwa Nzambi muna sambu. Batezanesanga mpe sono ya Nkand’a Nzambi yo fimpa nkanda miakaka miasoneka asatuludi ayingi a Nkand’a Nzambi. Malembe-malembe, Alongoki a Nkand’a Nzambi bayantika bakula ludi kina kiafilakeswa tuka mvu miayingi.

5. Nki’ekani bavaikisila yinkanda-nkanda yayikilwanga vo Umbangu Wankulu?

5 Kana una vo Alongoki a Nkand’a Nzambi batoma yangalela mu kuma kia mambu balongokanga yo zayi una basengomona, ka bayitundidika ko ngatu yika vo mu umbakuzi wa yau kibeni basololwela mambu mampa. (1 Kor. 8:1) Kansi, bavaikisa yinkanda-nkanda yayikilwanga vo Old Theology (Umbangu Wankulu). Ekani bavaikisila yinkanda-nkanda yayi i sadisa wantu batoma bakula ludi kia Nkand’a Nzambi. E finkanda-nkanda fiantete fiakala ye malongi mayingi ma Nkand’a Nzambi masadisa wantu mu bembola “malongi mawonso ma luvunu ma wantu yo sengomona malongi maludi ma Mfumu eto ye antumwa.”—The Old Theology, No. 1, Abidi 1889, lukaya lwa 32.

6, 7. (a) Nkia ludi bebakulanga Mbangi za Yave tuka muna mvu a 1870? (b) Nkia malongi ma ludi otoma yangalelanga?

6 Ekwe ludi besengomonanga Mbangi za Yave tuka muna mvu a 1870! * E ludi kiaki ke kiampasi ko mu bakula, ke malongi ma ndongota za mambu ma nsambila ko. Kansi, i malongi mekutuvevolanga yo kutusadisa mu zaya nsas’a zingu yo kutuvana e vuvu ye zingu kiakiese. Mekutusadisanga mu zaya Yave, kiwuntu kiandi ye makani mandi. Mekiesesanga e fulu kia Yesu muna nkubik’a Nzambi, e kuma kayizila ova nza yo fwa ye dina kevanganga owau. Eludi kiaki kisengomonanga mpe e kuma Nzambi kayambulwila o bi, e kuma tufwilanga, e kuma tufwete sambilanga ye una tulenda kadila ye kiese.

7 Owau tulenda bakula nsas’a ungunza ‘waswekama’ tuka mvu miayingi owu ulungananga mu lumbu yayi yambaninu. (Dan. 12:9) Wakaka muna ungunza wau wa Nkand’a Nzambi una muna Nsangu Zambote Zasoneka antumwa yamuna nkand’a Lusengomono. Yave okutusadisanga mu bakula mambu mabwa kansi ke twamona mo ko, nze vava Yesu kayadikwa, vava kanwana yo Satana kun’ezulu yo kumveta ova ntoto. (Lus. 12:7-12) Nzambi okutusadisanga mpe mu bakula nsas’a mambu tumonanga nze vita, nzakama za ntoto, vuku, mvengele yo wantu balembi vuminanga Nzambi ana besakisanga e mpasi ‘za lumbu yayi yambaninu.’—2 Tim. 3:1-5; Luka 21:10, 11.

8. Nani okutusadisanga mu bakula mambu tumonanga yo wá?

8 Diasazu kwa yeto mu bakula dina Yesu kavova kw’alongoki andi vo: “Mansambu o meso mana memon’oma numona: inusamunwini vo ngunza zingi ye ntinu mingi miazol’o mon’oma numona, mau ke bamoni; miazola mpe o w’oma nuwa, mau ke bawe.” (Luka 10:23, 24) Tukwikilanga vo Yave wa Nzambi kaka okutusadisanga mu mona yo wá mambu mama. Tuvutulanga matondo wau vo Nzambi osadilanga “nsadisi” i sia vo mwand’andi avelela kimana wafila alandi a Yesu “muna ludi kiawonso”! (Tanga Yoane 16:7, 13.) Elo, tufwete badikilanga ‘zayi waludi’ nze lusalu lwantalu yo samuna wo kw’akaka kuna mvevo.

“ENGI” BETAMBULWILA ‘ZAYI WALUDI’

9. Nkia nkoki wavaika mun’Eyingidilu dia Kingelezo dia ngonde Abidi ya mvu a 1881?

9 “Vioka mvu miole vava kiayantika vaikiswa A Torre de Vigia yovo Eyingidilu, muna Eyingidilu dia ngonde Abidi ya mvu 1881 mwavaika nkoki vo 1000 di’ateleki diavavwanga. Diavova vo: “Tuwondelele awana bena vo e mpila zingu kiau kilenda kubavana elau dia sadila ndambu a lumbu yovo lumbu yawonso muna salu kia Mfumu . . . vo: Mun’owu wa ngangu zeno, nwenda muna mbanza zanene ye zakete mu sala nze Colportor yovo Ateleki, nuenda muna fulu yawonso mu vava Akristu akwa ziku, ndonga muna yau bavwidi etima muna Nzambi kana una vo ke bena yo zayi waludi ko, nwenda kubazayisa umvwama wa nkenda za Es’eto yo wete wa Diambu diandi.”

10. Wantu ayingi adieyi bavanga vava batanga nkoki wakota mu salu kia ntangwa ke ntangwa?

10 E nkoki wau wasonga vo Alongoki a Nkand’a Nzambi bazaya wo vo e salu kisundidi o mfunu kuna kw’Akristu akieleka i samuna nsangu zambote. Wau vo muna ntangwa yayina wantu akete kaka bayendanga muna tukutakanu twa Alongoki a Nkand’a Nzambi, ke bakala ye ziku ko vo 1.000 dia wantu betambulwila nkoki wauna. Kansi, wantu ayingi vava batanga yinkanda-nkanda yayina yo bakula vo ludi yalonganga, vana vau batambulwila nkoki wauna. Kasikil’owu, muna mvu a 1882, eyakala dimosi kuna mbanza Londres Inglaterra, vava katanga A Torre de Vigia ye finkanda fiavaikiswa kwa Alongoki a Nkand’a Nzambi, wasoneka vo: “Dodokolo dieno, nundonga e mpila mfwete sadila e salu kia umbangi kina Nzambi kazolele vo kiasalwa.”

11, 12. (a) Nze una tuvanganga o unu, colportor nki’ekani bakala diau? (b) Ampangi ana basalanga e salu kia colportor aweyi basikidisilanga “kalasi” yovo “nkutakani”?

11 Muna mvu a 1885, tezo kia 300 z’Alongoki a Nkand’a Nzambi basalanga e salu kia colportor (aviti a nzila a ngonde ke ngonde). Nze una tuvanganga o unu, colportor bakala y’ekani dia sadisa wantu kimana bakituka s’alongoki a Yesu Kristu. Kansi, ndekwa basadilanga zaswaswana y’ezi tusadilanga o unu. O unu, tulonganga Nkand’a Nzambi una ufwene kwa konso muntu. I bosi, tubokelanga muntu ndioyo keza kutakana yeto muna nkutakani yasikidiswa. Kansi, muna ntangwa yayina, entete ateleki bakayanga nkanda kwa wantu, i bosi babokelanga awana basonganga luzolo lwambote kimana balongoka Nkand’a Nzambi entwadi muna buka. Vana fulu kia longoka ye konso muntu, basikidisanga “kalasi” yovo “nkutakani.”

12 Kasikil’owu, muna mvu a 1907, buka kimosi kia colportor bayenda muna mbanza mosi mu vava wantu bakala yo nkanda Aurora do Milênio (wayikilwanga mpe vo Estudos das Ecrituras). A Torre de Vigia (Eyingidilu) yasonga vo: “E buka kiakete ki’awana basonga luzolo lwambote bakutakana muna nzo mosi. Nteleki wasasila oma ma nkanda Plano Divino das Eras lumbu kiawonso kia Lumingu. Muna lumingu lwalanda wabakasakesa kimana bakutakananga ntangwa zawonso.” Muna mvu a 1911, ampangi basoba ndekwa zakaka. Ampangi makumatanu ye nana bayantika kingula Estados Unidos ye Canadá yawonso muna fila elongi dia nkangu wawonso. Ampangi awaya basonekanga nkumbu ye fulu bazingilanga akwa luzolo lwambote ana bawanga elongi dia nkangu yo kubakasakesa kimana bakutakananga muna nzo yo sikidisa “kalasi” kiampa. Muna mvu a 1914, tezo kia 1.200 za nkutakani z’Alongoki a Nkand’a Nzambi zakala mu nza yawonso.

13. Adieyi disivikisi mu kuma kia lunungunuku lwa salu kia umbangi o unu?

13 O unu, tezo kia 109.400 za nkutakani zina mu nza yawonso. Tezo kia 895.800 z’ampangi besalanga e salu kia kimviti a nzila. Owau, o lutangu lwa wantu betambulwilanga ‘zayi waludi’ yo sadila wo muna zingu kiau, lufinamene lwaka mu mafuku nana (8.000.000). (Tanga Yesaya 60:22.) * O lunungunuku lwalu lw’esivi kadi Yesu wavova vo alongoki andi besinga ‘saulwa kw’awonso’ muna kuma kia nkumbu andi. Wavova mpe vo, besinga bangikwa, siwa mu pelezo yo vondwa nkutu. (Luka 21:12-17) Kanele vo Satana ye nkwiya miandi ye wantu akaka besianga nkangu a Yave kintantu, selo ya Nzambi bevwanga nluta miayingi muna salu kiau kia kitula wantu s’alongoki. O unu, besamunanga nsangu zambote “muna nza yawonso” tuka muna mavata ma mfinda, ma miongo, muna makanga, muna mbanza yamuna fulu yandá. (Mat. 24:14) E salu kiaki mu lusadisu lwa Nzambi kisadilwanga.

‘ZAYI WALUDI USAKA’

14. Aweyi ‘zayi waludi’ uwokelelanga muna nkanda minietekwanga?

14 Wau vo ateleki ayingi besamunanga nsangu zambote, o ‘zayi waludi’ uwokelanga. O zayi wau uwokelanga mpe muna nkanda minietekwanga. Muna ngonde a Yuli ya mvu a 1879, Alongoki a Nkand’a Nzambi bavaikisa Eyingidilu diantete muna Kingelezo diayikilwanga vo, A Torre de Vigia de Sião e Arauto da Presença de Cristo. Eyingidilu diadi dianietekenwa muna kompani dimosi, 6.000 ma yinkanda-nkanda yanietekwa muna Kingelezo. Charles Taze Russell wakala ye kimbuta kia mvu 27 y’akw’andi Alongoki a Nkand’a Nzambi tanu bazikuka, basalanga kumosi muna soneka finkanda-nkanda fiafi. O wau, Eyingidilu divaikiswanga mu 195 za ndinga. Eyingidilu, i finkanda-nkanda filutidi kaywa omu nza yawonso, konso ngonde 42.182.000 ma yinkanda-nkanda yinietekwanga. E Despertai! i finkanda-nkanda fiazole filutidi kaywa omu nza yawonso, konso ngonde 41.042.000 ma Despertai! zinietekwanga mu 84 dia ndinga. Vana ntandu, tezo kia 100 a mafuku ma nkanda yo Nkand’a Nzambi minietekwanga muna konso mvu.

15. Akweyi kutukanga e nzimbu zisadilwanga muna nieteka nkanda mieto?

15 E salu kiaki mu tukau twamvevo kisadilwanga. (Tanga Matai 10:8.) Ediadi ditoma sivikisanga wantu ana besalanga kinkita kia nieteka nkanda, kadi bazeye wo vo e papela, tinta ye sadilwa yakaka nzimbu zayingi ifwanga. Mpangi mosi osumbanga sadilwa ya nietekena nkanda wavova vo: “Akiti ana bekingulanga mavula meto ma nietekena nkanda betoma sivikanga wau bewanga vo e salu kiaki mu tukau twamvevo kisadilwanga. Besivikanga mpe wau bemonanga vo ndonga muna awana besadilanga muna mavula ma Betele aleke ye besalanga ye kiese kiawonso.”

E NZA YIZALA YO ZAYI WA NZAMBI

16. Ekuma Yave kewokeselanga ‘zayi waludi’?

16 O ‘zayi waludi’ uwokelelanga y’ekani diambote. Nzambi ozolele vo “wantu a mpila zawonso bavuluzwa, yo luaka muna visa kia zay’e ludi.” (1 Tim. 2:3, 4 NW) Yave ozolele vo wantu bazaya eludi kimana bansambila una ufwene yo vwa nsambu zandi. Muna sengomona ‘zayi waludi,’ Yave okutikanga nsadiswa z’Akristu akuswa akwikizi. Okutikanga mpe “ndong’ayingi” “muna zula yawonso, yo makanda, ye nsi, ye ndinga” awaya bena ye vuvu kia zinga yakwele mvu ova ntoto.—Lus. 7:9.

17. O lunungunuku lwa nsambil’aludi adieyi lusonganga?

17 O lunungunuku lwa nsambil’aludi mu nza yawonso mu kolo kia mvu 130, lusonganga vo Nzambi yo Yesu Kristu wa Ntinu andi ona kasola bekalanga yo nkangu a Yave ova ntoto muna kubafila, kubatanina, kubakubika yo kubalonga. Lunungunuku lwau lusonganga mpe vo Yave osinga lungisa nsilu miandi mu kuma kia kusentu. Dialudi, “e nza izala yo zayi wa Yave, una mefuka kalunga o maza.” (Yes. 11:9) Ekwe nsambu besinga vwa wantu!

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

^ tini. 6 Muna zaya diaka mayingi tala DVD Testemunhas de Jeová—Fé em Ação, Parte 1: Da Escuridão para a Luz ye Testemunhas de Jeová—Fé em Ação, Parte 2: Deixam a Luz Brilhar.

^ tini. 13 Tala nkanda Profecia de Isaías—Uma Luz Para Toda a Humanidade—volume II, lukaya lwa 320.

[Yuvu ya Longoka]

[Foto ina muna lukaya lwa 6]

Alongoki antete a Nkand’a Nzambi asakaladi bakala y’etima dia vanga luzolo lwa Nzambi

[Foto ina muna lukaya lwa 7]

Yave oyangalalanga ngolo ovanganga muna samuna ‘zayi waludi’ mu kuma kia Nzambi