Bakivana Kuna Mvevo mu Kwenda Sadila kuna Brasil

MUNA mvu miavioka, Rúbia (1) mpangi ankento una ye kimbuta kia mvu 30, wayenda kingula Sandra (2) on’osalanga se mviti a nzila muna nkutakani mosi yakete kuna sude ya Brasil. Vava bakala kumosi, vabwa diambu diasivikisa Rúbia yo soba e zingu kiandi. Nkia diambu diabwa? Yambula yandi kibeni Rúbia katuzayisa dio.

“KIAKWIKILA KO MANA YAWÁ”

“Sandra wampovesa twenda kingula nkento mosi ona kalongokanga yandi Nkand’a Nzambi. Ekolo balongokanga, nkento ndioyo wavova vo: ‘E Sandra, dumbelele tatu kuna salu kiame bazolele longoka Nkand’a Nzambi, kansi yabavovese vo bavingila e ntangw’au. Nzeye wo vo kuna ye ntangwa ko mu mvu wau.’ Kiakwikila ko mana yawá. O wantu ana bazolele zaya Yave bafwete vingila!  Muna nkutakani ame, diampasi dikalanga mu solola kana nkutu muntu mosi ona zolele longoka Nkand’a Nzambi. Ekolo twakala muna nzo a nlongoki ndiona, yayantika yima luzolo lwa sadisa wantu muna mbanza yaina yakete. Ke kolo ko yayaluka muna mbanza yampwena yazigilanga yo kwenda sadila muna mbanza ina Sandra kasadilanga e salu kia kimviti a nzila.”

Nkia nluta kabaka Rúbia? Wavova vo: “Vioka ngonde zole yayantika longoka Nkand’a Nzambi yo wantu 15, nze Sandra mono mpe ngina yo wantu ayingi bekunvingilanga muna longoka Nkand’a Nzambi.”

WAKASAKESWA MU TOMA FIMPA USELO WANDI

Diego (3) mpangi eyakala una ye kimbuta kia mvu 20, wayenda kingula mpangi mosi yo nkaz’andi besalanga e salu kia kimviti a nzila kuna mbanza Prudentópolis kuna sude ya Brasil. E nkingula yayi yansivikisa kikilu yo kunkasakesa mu toma fimpa uselo wandi. Wavova vo: “Kiakala yo vema ko muna nkutakani ame, konso ngonde ola zakete kaka yasalanga muna salu kia umbangi. Kansi, vava yakingula aviti a nzila awaya yo mona kiese kiau vava banzayisanga oma ma salu kiau kia umbangi, kana una vo kiafwana kubasadisa ko, yatezanesa kiese kiau muna salu kia umbangi ye mpila yasadilanga kio kondwa kwa kiese. Vava yamona e kiese yo luyangalalu lwau, yayindula vo mono mpe ndenda kala ye zingu kia kiese nze yau.” Vava kavutuka, Diego wayantika sala e salu kia kimviti a nzila.

Nga u nleke a Mbangi a Yave ona osamunanga nsangu zambote yo kwenda muna tukutakanu twa Kikristu, kansi ezak’e ntangwa omonanga vo kukalanga yo vema ko muna salu kia umbangi nze Diego? Avo i wau, nga olenda soba mpila zingu kiaku mu kwenda sadila kuna kuvwidi ateleki ayingi a Kintinu o mfunu? Ediadi dilenda kusadisa mu mona e kiese kitukanga muna salu kia samuna nsangu za mbote. Dialudi, e ngindu zasisa e zingu kiambote zilenda kumwesa wonga. Kansi, vena ye aleke ayingi bevanganga wo. Bevanganga mawonso muna soba makani ye zolela yau kimana bayivana emvimba muna salu kia Yave. Badika e nona kia Bruno.

 NLONGI A NKUNGA YOVO SELO KIA NZAMBI?

Muna mvu miavioka, Bruno (4) una ye kimbuta kia mvu 28 walongoka nkunga muna sikola yitomene zayakana, wakala y’ekani diakituka se nlongi a nkunga. Watoma nungunuka muna longoka e nkunga, nkumbu miayingi wabokelwanga mu kwenda longa nkunga kwa buka kimosi ki’ayimbidi. Kieleka nzimbu zayingi kadi vwa muna salu kiaki. Kana una vo i wau, Bruno wavova vo: “Yamona vo diambu diakondwanga muna zingu kiame. Yakiyekola kwa Yave, kansi yazaya wo vo kiansadilanga emvimba ko una ufwene, ediadi diantokanesanga. Yasamba kwa Yave mu kuma kia diambu diadi yo mokena ye mpangi za zikuka muna nkutakani. Vava yatoma fimpa e diambu diadi, yabaka e nzengo za yambula salu kia nkunga muna sia salu kia umbangi va fulu kiantete yo kwenda sadila kuna zunga kiavavanga ateleki ayingi a Kintinu.” Nkia nluta kabaka muna nzengo zandi?

Bruno wayaluka yo kwenda kuna mbanza Guapiara yina ye tezo kia wantu 7.000 ye kilometa 260 muna lwaka kuna mbanza São Paulo. Nsobani yampwena kikilu kavanga. Wavova vo: “Yayenda zingila mu nzo yakete yakondwa geleira, televizau yovo Internete. Kansi, nzo yayina yakala ye mpatu a bundu ye ndunda.” Ekolo kasadilanga muna nkutakani yayina yakete, konso lumingu Bruno wazadisanga nkutu andi yo madia, maza ye nkanda yo manta muna tuku-tuku kiandi mu kwenda sila umbangi muna mavata. Ndonga muna mavata mama ke bateka wá nsangu zambote ko. Wavova vo: “Wantu 18 ilongokanga yau Nkand’a Nzambi. Omona una alongoki a Nkand’a Nzambi basobela zingu kiau, kiese kiayingi diampana. Yabakula vo yasolola dina diakondwanga muna zingu kiame, o sia mambu ma Kintinu va fuku kiantete, kiese kia kieleka diantwasilanga. Kiadi kala ye kiese kiaki ko kele vo yakivana muna vava mavwa.” Nkia salu Bruno kasalanga muna kuyilunga-lunga ekolo kakala kuna Guapiara? Wavova vo: “Yalonganga wantu mu zaya sika viola.” Wakwamanana mu salu kiandi.

“KIAVUTUKA DIAKA KO”

Mariana (5) una ye kimbuta kia mvu 20 wawanana ye mambu mana Bruno kawanana mau. Salu kia  mfundisi kasalanga, kansi kana una vo nzimbu zayingi kafutwanga muna salu kiaki, kakalanga ye kiese ko. Wavova vo: “Yabakula vo ‘tembwa yananukinanga.’” (Kimp. 1:17) Mpangi zayingi bankasakesa mu sala e salu kia kimviti a nzila. I bosi, Mariana, ye akundi andi Bianca (6), Caroline (7), yo Juliana (8), babaka e nzengo za lungananga mu nkuntakani mosi yakala kuna Barra do Bugres, lukufi ye Bolivia, kansi kwandá yakala ye nzo zau. Nkia diambu diabwa?

Mariana wavova vo: “Yakala y’ekani diakala ko ngonde tatu kaka. Kansi, kuna mfoko a ngonde zozo, wantu 15 se yalongokanga yau Nkand’a Nzambi. Alongoki awaya, lusadisu lwayingi bavwanga o mfunu muna nungunuka mu ludi. Kiakala yo unkabu ko muna kubazayisa vo mfwete kwenda. Muna kuma kiaki, kiavutuka diaka ko.” E mpangi zazi yau ayá babaka nzengo za lembi vutuka. Nga Mariana wamona kiese muna salu kiandi kiampa? Wavova vo: “Wau vo Yave wansadila muna sadisa wantu mu soba e mpila zingu kiau, ediadi ditoma kungyangidikanga. Diansambu mu zaya vo owau isadilanga ngolo ye ntangw’ame muna salu kisundidi o mfunu.” Caroline wayika mu mvovo miankufi una yau ayá bamona: “Vava ikwenda lekanga, iyangalalanga mu zaya vo ikivene emvimba muna salu kia Kintinu. Isiang’e sungididi muna mpila ndenda sadisila awana ilongokanga yau o Nkand’a Nzambi. Diakiese kikilu mu mona una benungunikinanga. Imonanga e ziku kia mvovo miami: ‘Numika, nwatala wo vo Yave wambote.’”—Nku. 34:8.

Ekwe kiese kemonanga Yave mu mona o wokela kwa lutangu lwa mpangi z’aleke mu nza yawonso ‘bekuyivananga kuna mvevo’ muna samuna e nsangu zambote za Kintinu muna fulu yandá! (Nku. 110:3; Nga. 27:11) Asadi awaya bekuyivananga kuna mvevo wawonso, betambulanga nsambu za Yave.—Nga. 10:22.

[Babu/​Foto ina muna lukaya lwa 5]

“Ke Tukondwanga má Ko”

Vava João Paulo ye Noemi wa nkaz’andi bazola kwenda sadila kuna kwavavwanga ateleki ayingi, mpangi zakaka bavava kubayoyesa. Akaka muna nkutakani bavova vo: “Mpasi za zingu numona muna kwenda zingila mu mbanza yakete.” “Ekuma nufwete yalukila? Vena ye mambu mayingi nulenda vanga mu nkutakani eto.” João Paulo wavova vo: “Diampasi diakala mu wá mvovo miami, kadi miatukendelekanga.” Kansi, vava basala mvu miayingi kuna zunga kiavavanga ateleki ayingi, João Paulo ye Noemi bakala ye kiese muna nzengo babaka za wokesa salu kiau kia umbangi. João Paulo wavova vo: “Muna kolo kiaki kiawonso tuna kwaku, mono yo nkaz’ame ke tukondwanga má ko. Muna kuma kia lekwa yina twavwanga kikilu o mfunu, tulenda vova ye ziku kiawonso vo owau lekwa yayingi tuna yau ke mu yina twakala yau ko.” Noemi wakudikila vo: “E nzengo twabaka ke zankatu ko.”

Diampasi kikilu mu zingila muna mbanza zakete. Awana bayaluka yo kwenda muna mbanza zakete akweyi bebakilanga nzimbu muna kuyilunga-lunga? Bekalanga ye ndekwa za sala e salu ya mpila mu mpila. Akaka belonganga ndinga Kingelezo yovo ndinga yakaka, akaka besalanga nze alongi a wana muna malongi ma sikola, akaka belondanga mvwatu, kusa mpemba muna nzo yovo konso salu balenda sala mu ndambu a lumbu. Adieyi bevovanga awana bayaluka muna zunga yivwilu ateleki ayingi o mfunu? E nsambu bevwanga zikubasadisanga mu zizidila e mpasi bewanananga zau.

[Babu/​Foto ina muna lukaya lwa 6]

Viangi Yovo Nlakukw’a Moyo

Tiago wavova vo: “Vava yalwaka muna nkutakani yampa, yayantika kendalala. Ateleki akete kaka bakala muna mbanza ye ke mwakala fulu kia viokesela ntangwa ko. Viangi kiayingi yamonanga. Yabakula vo mfwete vanga diambu muna kuyikasakesa. Muna kuma kiaki, yayantika sia ngolo muna kulukiana ye mpangi muna nkutakani. Ediadi diansadisa kikilu. Yavanga yikundi yampa, ke vavioka kolo ko yayanza, kiamonanga diaka mpasi ko mu kuma kia viangi.”

[Foto ina muna lukaya lwa 3]

Noemi yo João Paulo kuna Ascurra, Santa Catarina