U Selo Kiafwana Bundw’e Vuvu!

“Oyeno mpe ke nwiyivwidi ko.”​—1 Kor. 6:19, 20.

NKIA MVUTU OVANA?

Nkia kiyekwa kakala kiau o ntaudi kuna nz’ankulu?

Nkia kiyekwa bena kiau selo yawonso ya Nzambi?

Aweyi tufwete badikilanga uselo weto?

1. O wantu a nza aweyi bebadikilanga luvevoko?

VIOKA 2,500 za mvu, mvangi a yimpa mosi wa mwisi Ngerekia wasoneka vo: “Ke vena muntu ko ozolanga kala ntaudi yovo mbundu.” O unu wantu ayingi bekwikilanga e diambu diadi. Ntaudi i ndiona obangikwanga yo funtuka, osalanga ke mu wete dia yandi kibeni ko, kansi muna wete dia mfumu andi ona okunyalanga.

2, 3. (a) E ntaudi yovo selo yasakalala ya Kristu aweyi bebadikilwanga? (b) Nkia yuvu tubadika mu kuma kia uselo?

² Yesu wavova vo alongoki andi bafwete kala selo yovo ntaudi zasakalala. Kansi, o kala selo muna Kikristu kiakieleka ke dikululanga zitu ko yovo twasa lubangamu. E ntaudi zazi bezitiswanga yo bundw’e vuvu. Kasikil’owu, badika dina Yesu kavova mu kuma kia “ntaudi” mosi vitila lufwa lwandi. Kristu wavova vo ovana mbebe kwa “ntaudi akwikizi yo lulungalalu.”​—⁠Mat. 24:​45-47.

³ Diamfunu mu zaya vo muna sono kiakaka e ntaudi ndioyu oyikilwanga vo “selo.” (Tanga Luka 12:​42-44.) Akristu ayingi akwikizi bena o moyo o unu ke bena mu buka kia ntaudi akwikizi yo lulungalalu ko. Kana una vo i wau, Nkand’a Nzambi usonganga vo awonso besadilanga Nzambi bayekekwa uselo. Nkia mbebe bena yau? Aweyi bafwete yo badikilanga? Muna zaya e mvutu, yambula twabadika e kiyekwa kia selo kuna nz’ankulu.

KIYEKWA KIA SELO

4, 5. Nkia kiyekwa bakalanga kiau e selo kuna nz’ankulu? Yik’e nona.

⁴ Kuna nz’ankulu, o selo i ntaudi wambundwanga e vuvu yo vewa kiyekwa kia lunga-lunga esi nzo ye mavwa ma mfumu andi. O selo wakalanga ye wisa kiayingi ye mbebe ya lunga-lunga e ­salanganu ya mfumu a nzo, nzimbu, ye ntaudi zakaka. Tulenda mona e ziku kia diambu diadi muna nona kia Elieze, ona wavewa e kiyekwa kia lunga-lunga e salanganu yawonso ya Abarayama. O Abarayama nanga Elieze katuma kuna Mesopotamia mu vavila o mwan’andi Isaki o nkento. Ekwe kiyekwa kiamfunu kavewa!​—⁠Etu. 13:2; 15:2; 24:​2-4.

⁵ O Yosefe wa mwan’a ntekelo a Abarayama, walunga-lunga e nzo ya Potifa (Etu. 39:​1, 2) Kuna kwalanda, o Yosefe wakala ye selo kia yandi kibeni ona wavewa kiyekwa “kia nzo a Yosefe.” E selo kiaki wakubika fulu mu tambula mpangi kumi za Yosefe. Muna lutumu lwa Yosefe, e selo kiaki wakubika mambu mawonso mu kuma kia mbungw’a palata ina bavova vo yiwa yayiwa. Kieleka, e selo mbebe yampwena bakalanga yau.​—⁠Etu. 43:​19-25; 44:​1-12.

6. Akuluntu Akristu nkia salu yaswaswana besalanga?

⁶ Kuna kwalanda, Paulu wa ntumwa wasoneka vo akengi Akristu bafwete kala ‘selo ya Nzambi.’ (Tito 1:⁠7) Wau vo besolwanga mu vungula “ekambi dia Nzambi,” akuluntu bevananga luludiku yo vit’o ntu muna nkutakani. (1 Pet. 5:​1, 2) Kansi, e malau ma salu maswaswana. Kasikil’owu, ayingi mun’akuluntu Akristu o unu mu nkutakani mosi besadilanga. Akengi a zunga bekingulanga nkutakani zayingi. Afidi a Mavula belunga-lunganga e nkutakani za nsi yawonso. Kana una vo i wau, divavwanga vo yau awonso balungisa e salu yau ye kwikizi kiawonso. Yau awonso ‘mbalu beta’ vana meso ma Nzambi.​—⁠Ayib. 13:⁠17.

7. Aweyi tuzayidi vo Akristu awonso selo bena?

⁷ Adieyi tuvova mu kuma ki’Akristu ayingi akwikizi bena vo ke akuluntu ko? Petelo wa ntumwa wasoneka mu kuma ki’Akristu awonso vo: “Konso muntu, muna una katambula lukau, nusadilanga lo vovo nwina, nze selo yambote ya nsambu za Nzambi za mpila mu mpila.” (1 Pet. 1:1; 4:​10) Muna nkenda zandi, Nzambi ovananga tukau kwa yeto awonso kumosi ye ngangu yovo umbangu una tulenda sadila muna wete dia mpangi zeto Akristu. Muna kuma kiaki, awonso besadilanga Nzambi bafwana yikilwa vo selo. O uselo wau zitu ye mbebe ukubatwasilanga.

KWA NZAMBI TUVWILU

8. Nkia diambu diamfunu tufwete sungamenanga?

⁸ Vena ye mambu tatu tufwete badika wau vo tu selo yovo ntaudi. Diantete: Yeto awonso kwa Nzambi tuvwilu ye fundiswa tufundiswa kwa yandi. Paulu wasoneka vo: ‘Oyeno ke nwiyivwidi ko; kadi mu ntalu nwasumbilwa,’ muna menga ma Kristu. (1 Kor. 6:​19, 20) Wau vo kwa Yave tuvwilu, tufwete lemvokelanga e nkanikinu miandi, kadi ke miampasi ko. (Roma 14:8; 1 Yoa. 5:⁠3) Tukitukanga mpe se ntaudi za Kristu. Nze ntaudi kuna nz’ankulu, luvevoko lwayingi tuvewanga, kansi ke lwa vanga konso dina tuzolele ko. Tufwete lungisanga mbebe zeto nze una tukanikinwanga. Kiakala nki’elau dia salu tuna diau, yeto awonso twakinu tu ntaudi za Nzambi yo Kristu.

9. Nkia kingana kayika o Yesu mu songa ngwizani vana vena mfumu yo ntaudi?

⁹ Yesu watusadisa mu zaya e ngwizani ina vana vena e mfumu yo ntaudi. Lumbu kimosi, wazayisa alongoki andi kingana kia ntaudi mosi wavutuka kuna nzo una kasala lumbu kiamvimba. Nga o mfumu wamvovesa vo: ‘Wiza, wavwanda kuna meza’? Ve. Wavova vo: “Nda kubika nlekelo ame, i bosi, ovinda nlele aku wansadila, yavana ndia yanua; oku kukwiziwa, odia wanua.” Nkia nsasa kavana Yesu muna kingana kiaki? “Diau adimosi mpe oyeno, ovo nuvangidi mawonso nuvoveso, nuvova vo, yeto tu ntaudi akondwa mfunu; tuvangidi mana tufwete vanga.”​—⁠Luka 17:​7-10.

10. Adieyi disonganga vo Yave oyangalelanga e ngolo tuvanganga mu kunsadila?

¹⁰ O Yave oyangalelanga e ngolo tuvanganga mu kunsadila. O Nkand’a Nzambi ukutuvovesanga vo: “Nzambi kakondelo nsongi ko, ovo ovilakanwa salu kieno, yo zola nusongèle nkumbu andi.” (Ayib. 6:​10) Yave ke kutulombanga ko vo twavanga dina ke tulenda ko. Vana ntandu, konso dina katulombele i muna wete dieto, ke dikudikilanga e mpasi ko. Kana una vo i wau, muna kingana kia Yesu, o ntaudi kakiyangidika ko muna sianga zolela yandi va fulu kiantete. E diambu diasina i diadi: Vava tukuyiyekolanga kwa Nzambi, tusolanga sia luzolo lwandi va fulu kiantete muna zingu kieto. Nga ke wau ko e?

ADIEYI YAVE KEVAVANGA KWA YETO AWONSO

11, 12. Wau vo tu ntaudi, nkia fu tufwete songanga? Adieyi tufwete venga?

¹¹ Diambu diazole i diadi: Nze ntaudi, yeto awonso nkanikinu miau amosi tulemvokelanga. Dialudi vo ezaka mbebe muna nkutakani kw’Akristu akete kaka zivewanga. Kansi, mbebe zayingi zivewanga kw’awonso muna nkutakani. Kasikil’owu, wau vo tu alongoki Akristu ye Mbangi za Yave, diamfunu kikilu twazolaziananga. Yesu wavova vo o zola i sinsu kiswaswanesanga Akristu akieleka. (Yoa. 13:​35) Kansi, ke tusonganga kaka zola kwa mpangi zeto Akristu ko. Tusianga ngolo za songa zola kw’awana ke una yau lukwikilu lumosi ko. Ediadi i diambu konso muntu mu yeto kafwete vanga.

¹² Divavanga mpe vo twasonganga fu ya nkal’ambote. Tufwete venga e fu isimwanga muna Diambu dia Nzambi. Paulu wasoneka vo: “Aminta-zumba, y’asambidi a teke, y’akwa ngyambila, y’ana bekukitulanga, y’akala bekupitakesanga y’akala, ya mivi, y’akw’eloko, ya nduvu za vinyo, y’akwa malevo, ya mindia-nzimbu, kintinu kia Nzambi ke bevwila kio ko.” (1 Kor. 6:​9, 10) Dialudi vo ngolo divavanga muna zingila ngwizani ye nkanikinu mia Nzambi. Kansi, e ngolo tuvanganga ke zankatu ko, nluta miayingi zikututwasilanga, nze mpil’a zingu ikutusadisanga mu kala yo vimpi wambote, ngwizani ambote y’akaka ye tondakana kwa Nzambi.​—⁠Tanga Yesaya 48:​17, 18.

13, 14. Nkia salu kiavewa kw’Akristu awonso? Aweyi tufwete badikilanga salu kiaki?

¹³ Tufwete sungamena mpe vo ntaudi salu kavewanga. Yeto mpe tuna ye salu twavewa. Lukau lwamfunu twatambula, i sia vo, zayi wa ludi. Nzambi ovavanga vo twazayisa zayi wau kw’akaka. (Mat. 28:​19, 20) Paulu wasoneka vo: “O muntu, mbula katubalulwil’e mbalula yayi vo tu aleke a Kristu, tu selo ya mfundu za Nzambi.” (1 Kor. 4:⁠1) Paulu wabakula vo uselo wandi wavavanga vo katoma lunga-lunganga “mfundu” a Nzambi katambula yo zayisa mfundu wau kw’akaka nze una Yesu Kristu wa Mfumu andi kakanikina.​—⁠1 Kor. 9:⁠16.

¹⁴ E salu kia zayisa e ludi kw’akaka i salu kia zola tufwete sala. Kansi, e mpil’a zingu kia konso Nkristu kiaswaswana. Awonso ke besalanga mpila mosi ko. Yave otomene wo zaya. Edi disundidi o mfunu i vanga wawonso tulenda. Muna mpila yayi, tusonganga nzol’a mvevo kwa Nzambi ye kwa mfinangani zeto.

MFUNU WA KALA NKWA KWIKIZI

15-17. (a) Ekuma o ntaudi kafwete kadila nkwa kwikizi? (b) Nkia kingana kayika Yesu mu songa e mfwilu mia kondwa kwikizi?

¹⁵ E diambu diatatu divavwanga, vana ntandu a mambu mole tuyikidi kala i diadi: Tufwete kala akwa kwikizi, ana bafwete bundw’e vuvu. O ntaudi olenda kala ye umbangu ye fu yayingi yambote, kansi e fu yayi ke ikala mfunu ko kele vo kesonganga kwikizi ko kwa mfumu andi. E kwikizi mfunu kina muna kala ntaudi ambote. Sungamena dina Paulu kasoneka: “Divavwa muna selo kawanwa vo nkwa kwikizi.”​—⁠1 Kor. 4:⁠2.

¹⁶ Avo tu akwa kwikizi, ka lukatikisu ko vo nsambu zayingi tuvwa. Avo tukondelo kwikwizi, mfwilu tubaka. Tulenda bakula diambu diadi muna kingana kia talanta kiatá Yesu. O ntaudi ona wasong’e kwikizi yo ‘vanga kinkita’ muna nzimbu za mfumu andi wasanisinwa yo sambulwa. Kansi, ndiona wakondwa kwikizi muna nzimbu kavewa kwa mfumu andi wabadikilwa vo ntaudi “ambi,” ‘molo’ ye “yakondw’o mfunu.” E talanta ina kavewa yankatulwa yo vaikiswa kuna mbazi.​—⁠Tanga Matai 25:​14-18, 23, 26, 28-30.

¹⁷ Lumbu kiakaka, Yesu wayika e mfwilu mia kondwa kwikizi. Wavova vo: “Vakedi mvwama, yakala ye selo kiambuta; kina kiabakwa kwa yandi vo vwa kwandi kabungidi. Umbokele, umvovese vo, aweyi iwididi? Ta kiselo kiaku e mbalu; kulendi kala diaka u selo ko.” (Luka 16:​1, 2) Wau vo ntaudi yayi vwa kwa mfumu andi kafwasanga, o mfumu wanyinga. Ediadi elongi diamfunu kikilu kwa yeto! Ke tuzolele kala minkondwa kwikizi ko mu kuma kia dina tulombwanga.

NGA DIANGANGU O KUYITEZANESA Y’AKAKA?

18. Ekuma tufwete vengela fu kia kuyitezanesa y’akaka?

¹⁸ Konso muntu mu yeto olenda kiyuvula: ‘Aweyi ibadikilanga uselo wame?’ O kuyitezanesa y’akaka dilenda kututwasila mpasi. Nkand’a Nzambi ukutuvovesanga vo: “Konso muntu, mbula katont’ekiandi salu, ozevo, o lusanu kekala luau, lua yandi kibeni kaka, ke lua muntu akaka ko.” (Ngal. 6:⁠4) Vana fulu kia tezanesa e salu tusalanga ye kina ki’akaka, tufwete sianga sungididi muna salu kina tulenda sala. Ediadi dikututanina mu lembi kituka akwa lulendo yovo kendalala. Avo tutomene kuyifimpa, tulenda bakula vo mambu soba mesobanga. Dilenda kala mu kuma kia kimbevo, kinunu yovo mbebe za mpila mu mpila tuna zau, ke tulendanga diaka vanga mawonso ko mana twavanganga. Kuna diak’esambu, tulenda kweto vanga mayingi ke mu mana twavanganga ko. Avo i wau, nga tulenda wokesa salu kieto?

19. Ekuma ke tufwete kendalela ko avo ke tutambwidi kiyekwa ko kina tuvavanga?

¹⁹ E diambu diakaka tufwete badika i kiyekwa tuna kiau yovo kina tuvavanga tambula. Kasikil’owu, o mpangi olenda kala y’etima dia sala nze nkuluntu muna nkutakani yovo fila elongi muna tukutakanu twakete yovo twampwena. Diambote twasianga e ngolo za kuyifwanisa mu tambula kiyekwa. Kansi, ke tufwete kendalalanga ko avo ke tutambwidi kiyekwa ko mu kolo kina tuyindulanga. Muna kuma kia mambu mayingi tulembi zaya, emaka malau ma salu tulenda mo vewa mu mvu milanda ke mu una twayindulanga ko. Sungamena vo Mose wabanzanga vo wafwana kakala mu vaikisa Aneyisaele muna Engipito, kansi wavingila diaka mvu 40 yavana kavewa kiyekwa kiaki. Ediadi diamvana e ntangwa ya yima fu ina kevwa o mfunu muna fila nkangu wauna wakala vo akwa ntima miambadi ye akolami.​—⁠Mav. 7:​22-25, 30-34.

20. Adieyi tulenda longoka muna nona kia Yonatane?

²⁰ Ezak’e ntangwa, vena ye malau makaka ma salu mana ke tusinga tambula ko. I diau diabwila Yonatane. Wau vo mwan’a Saulu, yandi wafwana kituka se ntinu a Isaele awonso. Kansi, Nzambi wasola Davidi ona wakala vo nleke kwa yandi mu kala se ntinu. Adieyi Yonatane kavanga mu kuma kia nsobani yayi? Watambulwila yo yikama Davidi yamu tezo kia sia zingu kiandi mu vonza. Wavovesa Davidi vo: “Ngeye okala ntinu muna Isaele, omono i nlandi omo ngeye.” (1 Sam. 23:​17) Nga obakwidi dina tulenda longoka? Yonatane watambulwila dina diabwa. Nswaswani yo s’andi kamwena Davidi kimpala ko. Vana fulu kia mwena akaka kimpala mu kuma kia kiyekwa baveno, yeto awonso tufwete sianga sungididi muna kiyekwa twavewa. Tulenda kala ye ziku vo muna nz’ampa, Yave olungisa e zolela yambote ya selo yandi yawonso.

21. Aweyi tufwete badikilanga uselo weto?

²¹ Wau vo tu ntaudi, tufwete sungamenanga vo ke tuna mu ubundu wa dilu ye mpasi ko. Twaswaswana kikilu twina. Tu ntaudi za zitu kikilu, yo vewa salu kiampwena kina ke kisinga vutukilwa ko, kia samuna nsangu zambote mu lumbu yambaninu ya nza yayi. Ekolo tusalanga salu kiaki, tuna ye luvevoko lwa zaya una tufwete lungisila kiyekwa kieto. Muna kuma kiaki, yambula twakala selo yakwikizi yo yangalela elau tuna diau dia sadila Ona osundidi nene mu nsema wawonso.

[Yuvu ya Longoka]

 [Mafoto zina muna lukaya lwa 12]

Tufwete lungisanga e salu twavewa ye kwikizi kiawonso