O ntinu a Suria wavavanga kanga Elesa wa ngunz’a Nzambi. Vava kawa vo Elesa kuna Dotane kakala, mbanza yazungwa kwa yaka yandá, o ntinu wafila makesa mandi kuna Dotane kumosi ye mvalu yo makalu ma vita. Muna menemene, makesa mazunga e mbanza.—2 Nti. 6:13, 14.

Vava selo kia Elesa kasikama mu menemene yo vaika kuna mbazi, wamona makesa m’atantu yo mona o wonga. Wavova vo: “Ekwe, e mfumu, aweyi tuvanga?” Elesa wamvutula vo: “Kumoni wonga ko, kadi aya bena yeto basundidi ana bena yau o wingi.” I bosi, o ngunza wasamba vo: “E Yave watemona meso mandi, kamona.” Lusansu luvovanga vo: “O Yave otemonwene meso ma selo, omwene: o mongo uzele ye mvalu yo makalu ma tiya e kinzieta kia Elesa.” (2 Nti. 6:15-17) Adieyi tulenda longoka muna lusansu lwalu ye muna mambu makaka mavangama muna zingu kia Elesa?

Kana una vo Elesa wazungwa kwa makesa ma Suria, wavuvama kakala, kadi wabundang’e vuvu muna Yave ye wamonanga vo Yave wantaninanga. O unu ke tuvavanga mona masivi ko, kansi tuna ye ziku vo Yave otaninanga nkangu andi nze buka. Yeto mpe tulenda vova vo twazungwa twina kwa mvalu ye makalu ma tiya. Avo tukwikidi vo Yave otaninanga nkangu andi yo kumbunda e vuvu, osinga kutuvuluza yo kutusambula. (Nku. 4:8) Yambula twabadika una tulenda vwila e nluta muna mambu makaka mavangama muna zingu kia Elesa.

Lumbu kimosi, ekolo Elesa kavatanga muna mpatu, o Eleya wa ngunza wamfinama yo kumvwika mvwatu andi a kingunza. Muna vanga ediadi, Eleya wavana mboka kwa Elesa mu kala se selo kiandi. Elesa wabokela akundi andi yo lambisa elambu diampwena mu kanina se yo ngudi andi yo sisa e nzo andi muna landa Eleya. (1 Nti. 19:16, 19-21) Wau vo Elesa wakala ye luzolo lwa vanga konso dina Nzambi ke kumvovesa, Yave wansadila mu mpila zayingi. Kuna kwalanda, wantumbika se ngunza vana fulu kia Eleya.

Nanga Elesa wasadila Eleya mu mvu sambanu. Muna kolo kiaki kiawonso, Nkand’a Nzambi uvovanga vo Elesa yandi kaka ‘wayitilanga maza vana moko ma Eleya.’ (2 Nti. 3:11) Muna lumbu yayina, o wantu mu moko badilanga. Ke basadilanga nsoma ko yovo mbele ngatu lekwa kiakaka. Vava bafokolanga o dia, o ntaudi wayitilanga maza vana moko ma mfumu andi kimana kasukula e moko. Muna kuma kiaki, e salu yakaka ya Elesa yasakalala yakala. Kana una vo i wau, wabadikilanga dio s’elau diampwena dia kala selo kia Eleya.

Diau adimosi mpe o unu, Akristu ayingi bekuyivananga mu salu yayingi ya ntangwa ke ntangwa. Ekuma? E kuma kadi bekwikilanga muna Yave ye bazolele sadila ngolo zau muna salu kia Yave. Kasikil’owu, akaka besisanga nzo zau mu kwenda sadila kuna Betele, tunga fulu ya nsambila yovo mu salu yakaka ina wantu ayingi bebadikilanga vo yasakalala. Kansi, ke Nkristu mosi ko ofwete badikila e salu yayi vo yakondwa mfunu. Kadi Yave oyangalelanga e salu yawonso ina selo yandi besalanga.—Ayib. 6:10.

Vitila ‘katombola Eleya kun’ezulu muna kimbongela,’ Nzambi wantuma kuna Betele tuka kuna Ngilengale. Eleya wavovesa Elesa vo kasala kwandi. Kansi Elesa wavova vo: “Kikuyambula ko.” Ekolo bakala muna nkangalu, Eleya wavovesa Elesa vioka nkumbu miole vo kasala kwandi, kansi Elesa kazola ko. (2 Nti. 2:1-6) Nze una Rutu katatidila Naomi, o Elesa mpe watatidila Eleya. (Rutu 1:8, 16, 17) Ekuma? E kuma kadi Elesa wayangalelanga elau kavewa kwa nzambi dia sadila Eleya.

Elesa mbandu ambote katusisila. Kele vo tutambwidi konso elau dia salu muna Nkubik’a Nzambi, tutoma dio zitisa avo tusungamene vo Yave tusadilanga. Ke vena elau disundidi ediadi ko.—Nku. 65:4; 84:10.

Ekolo bakangalanga, Eleya wavovesa Elesa vo: “Se lombi kwaku edi ozolele yavangila, wau kikatwilu ko vovo wina.” Elesa wavutula vo: “Yambula kunku yole ya mwand’aku yakal’omu mono.” Nze una wavanga Solomo muna mvu miavioka, Elesa walomba dina dilenda kunsadisa mu sadila Yave una ufwene. (1 Nti. 3:5, 9; 2 Nti. 2:9) Kuna Isaele, o mwan’antete watambulanga kunku yole mun’evwa dia se diandi. (Nsi. 21:15-17) Muna kuma kiaki, Elesa walomba vo kavinga vana fulu kia Eleya nze ngunza. Walomba mpe mwand’a Eleya, kimana kakala ye unkabu yo vema nze kuna Eleya kakala kwau muna nsambil’aludi.—1 Nti. 19:13, 14.

Adieyi Eleya kavanga muna ndomb’a selo kiandi? O ngunza wavova vo: “Dia mpasi edi olombele, kansi ovo okumbona vava nkatwilu vovo wina, i dikal’oko wina; kansi ovo ke wau ko, ke dikala ko.” (2 Nti. 2:10) E mvutu za Eleya nsasa zole zakala. E nsasa yantete, Nzambi kaka wafwana baka e nzengo kana vo Elesa olenda tambula dina kalomba. Yazole, muna tambula dina kalomba, kafwete kwamanana yo Eleya, kana nkutu nkia diambu dibwa.

Nga Nzambi wavana Elesa dina kalomba? Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Una se bekwendanga yo mokena, vamonek’ekalu dia tiya ye mvalu mia tiya mibavambanisi; o Eleya opemokene muna kimbongela kun’ezulu. O Elesa omwene wo.” * Ezazi i mvutu za Yave muna ndomb’a Elesa. Elesa wamona vava Eleya kabongwa. Watambula kunku yole ya mwand’a Eleya yo kituka se ngunza vana fulu kiandi.—2 Nti. 2:11-14.

Elesa wabonga o mvwatu a Eleya wa kingunza una wasotoka yo vwata wo. O mvwatu wau wasonga vo Elesa se ngunz’a Nzambi. Kuna kwalanda, wasonga e ziku kiakaka vo ngunz’a Nzambi kakala vava kavambula e maza ma Nkoko a Yodani mu mpil’e sivi.

Elesa nanga kasala vilakana ko dina kamona vava Eleya katomboka kun’ezulu muna kimbongela. Konso muntu wadi sivika mu mona makalu ma vita ye mvalu mia tiya. Ekiaki i ziku kiasonganga vo Yave wavana Elesa dina kalomba. Vava Yave kevananga e mvutu za sambu yeto, ke tumonanga mona-meso ko kia mvalu ye makalu ma vita melemanga tiya. Kansi, tukalanga ye ziku vo Nzambi osadilanga nkum’andi muna kutusadisa kimana luzolo lwandi lwavangama. Vava tumonanga una Yave kesambulwilanga e nkubik’andi ova ntoto, dina nze yeto tumonanga ekalu di’ezulu dikwendanga.—Yez. 10:9-13.

Elesa mambu mayingi kamona mansonganga e ziku kia nkum’a Yave. Kieleka, o mwand’avelela a Nzambi wasadisa ngunza mu vanga masivi 16, vioka nkumbu miole mana Eleya kavanga. * Vava Elesa kazungwa kwa makesa ma Suria kuna Dotane, i nkumbu w’ezole kamona e mvalu ye makalu ma vita malemanga o tiya.

Kana una vo wazungwa kw’atantu kuna Dotane, Elesa wavuvama kakala. Ekuma? E kuma kadi lukwikilu lwasikila kakala lwau muna Yave. Yeto mpe lukwikilu lwa mpila yayi tuvwidi o mfunu. Muna kuma kiaki, tulombanga mwand’avelela a Nzambi kimana twasonga lukwikilu ye fu yakaka ya mbongo a mwanda.—Luka 11:13; Ngal. 5:22, 23.

Dina diavangama kuna Dotane diasadisa mpe Elesa mu bund’e vuvu muna Yave ye vu kiandi kia mbasi. Nzambi watuma mbasi zandi mu zunga e mbanza yo tanina Elesa muna atantu andi. I bosi, Yave wavuluza Elesa ye selo kiandi muna vonda o meso ma atantu. (2 Nti. 6:17-23) Muna kolo kiakina kia mpasi, ye muna mambu makaka, Elesa wasonga lukwikilu yo bund’evuvu kiandi kiawonso muna Yave.

Nze Elesa, yambula yeto mpe twabund’evuvu muna Yave wa Nzambi. (Nga. 3:5, 6) Avo tuvangidi wo, ‘Nzambi okutufwa nkenda, yo kutusambula.’ (Nku. 67:1) Dialudi vo ke tuzungwanga kwa makalu ma tiya ko ngatu kwa mvalu, kansi Yave otaninanga nkangu andi o unu. Osinga wo tanina mpe muna kolo kia ‘mpasi zayingi.’ (Mat. 24:21; Lus. 7:9, 14) Wau vo e lumbu kiaki ke kialweke ko, yambula twasungamenanga vo ‘Nzambi i tininu dieto.’—Nku. 62:8.