Yuvu Y’atangi
Adieyi Yeremiya kazola vova vava kayika Rakele wadilanga wan’andi?
Muna Yeremiya 31:15 tutanganga vo: “I wau wuwu kavovele o Yave, e ndinga yawakana muna Rama, wodiana ye dilu kiayingi, o Rakele odidilanga wan’andi: okadidi ovew’elongi muna kuma kia wan’andi, kadi ke bena vo ko.”
O wana wole a Rakele ke bayifwila ko vitila yandi kibeni kafwa. Muna kuma kiaki, e mvovo mia Yeremiya miasonekwa vioka 1.000 dia mvu vava Rakele kafwa, milenda moneka vo ke miaziku ko.
O mwan’antete a Rakele, Yosefe. (Etuku 30:22-24) Kuna kwalanda, Rakele wafwa vava kawutanga Benyamini wa mwan’andi anzole. Muna kuma kiaki tulenda kiyuvula: Ekuma sono kia Yeremiya kivovelanga vo Rakele wadilanga mu kuma kia wan’andi ‘ke bakala diaka ko’?
Yosefe wana wole kakala yau, Manase yo Eferaime. (Etuku 41:50-52; 48:13-20) Kuna kwalanda, e kanda dia Eferaime diakituka se kanda diasunda e ngolo muna kanda dia kintinu kia Isaele kia node ye diasunzulanga makanda kumi ma kintinu kia node. E kanda diankaka diatuka muna Benyamini wa mwana wakaka a Rakele, diakituka se kintinu kia sude kia Yuda. Muna kuma kiaki, Rakele ngudi zawonso za Isaele kasunzulanga, i sia vo, kintinu kia node ye kia sude.
Vava nkand’a Yeremiya wasonekwa, e kintinu kia node kia Isaele kianwaniswa kwa Asuri yo sundwa, ndonga muna Aneyisaele banatwa muna kinkole. Kansi akaka muna mbongo a Eferaime batinina kuna Yuda. Muna mvu wa 607 vitila Kristu, esi Babele banwanisa makanda mole ma kintinu kia sude kia Yuda yo kubanata muna kinkole. Ndonga muna yau babakwa muna mbanz’a Rama yakala kilometa nana ye node a Yerusaleme. (Yeremiya 40:1) Nanga akaka muna zunga kia Benyamini bavondelwa, kuna Rakele kazikilwa. (1 Samuele 10:2) Muna kuma kiaki, o mansanga ma Rakele, ntantu za lufwa lwa wana awonso a Benyamini mesonganga yovo ana bavondwa muna zunga kiakina kiakala lukufi ye Rama. Kuna diak’esambu, e mvovo mia Yeremiya ngudi zawonso za Isaele miyikanga ana badilanga mu kuma kia lufwa lwa nkangu a Nzambi vava wanatwa muna kinkole.
Kansi, e mvovo mia Yeremiya mu kuma kia Rakele wadilanga wan’andi, ungunza mpe. Miyikanga dina diabwa vioka mvu nkama vava Yesu kakala nsedia. Erodi wa ntinu wakanikina vo bavonda wan’amakala awonso muna Beteleme ana bakala ye kimbuta kia mvu miole yovo awana ke balungisi mvu miole ko bakala kuna sude ya Yerusaleme. Yindula e kazu kia ngudi awaya badilanga mu kuma kia wan’au bafwa, ke bakala diaka ko! E dilu yayi yakala nze yau yawakananga kwandá nze kuna Rama kuna node ya Yerusaleme.—Matai 2:16-18.
Muna kuma kiaki, muna lumbu ya Yeremiya ye muna lumbu ya Yesu, e ntantu za Rakele ‘wadilanga wan’andi,’ ziyikanga e nkenda bamona angudi kuna Yuda ana bafwilwa o wan’au. Kansi, awana bafwila muna “nsi a mbeni,” balenda vutuka zinga diaka vava kikala o lufuluku.—Yeremiya 31:16; 1 Korinto 15:26.