E Nkubika ya Vaikisa Muntu mu Nkutakani Ekuma Inina ya Zola?
JULIAN osungamenanga una kamona vava kawá luzayisu vo mwan’andi ke Mbangi a Yave diaka ko. Wavova vo: “Yamona nze vika sia vo e nza ifokokele. Yandi i mwan’ame antete ye twatoma zolananga. Salu yayingi twasalanga entwadi.” Julian wavova vo mwan’andi fu yambote kakala yau, kansi kuna kwalanda wasoba yo yantika vanga oma mambi. O nkaz’a Julia wabokomoka ye dilu ye kazaya ko una kalenda kumfiaulwisa. Julian wavova vo: “Twakiyuvulanga kana vo ke twatoma lungisanga ko e mbebe eto nze mase.”
Nkia kuma ina muna Nkand’a Nzambi ifilanga mu vaikisa muntu mu nkutakani? Wau vo mpasi ye ntantu ditwasanga, ekuma tulenda vovela vo o vaikisa muntu mu nkutakani vangu dia zola?
EKUMA MUNTU KEVAIKISILWANGA MU NKUTAKANI?
Avo mosi muna Mbangi za Yave wavubwa ovolele sumu diampwena ye kavilukidi ntima ko, ofwete vaikiswa mu nkutakani.
Yave kevavanga ko vo twakala wantu alunga. Kansi edi kevavanga vo selo yandi balemvokela nsiku miandi yo kala bavelela. Kasikil’owu, Yave okanikinanga selo yandi bavenga masumu nze zumba, sambila teke, wivi, luvunu, vonda ye mpandu.—1 Korinto 6:9, 10; Lusengomono 21:8.
Mana Yave kevavanga kwa yeto ke mambâdi ko, tanina mekututaninanga. Kasikil’owu, yeto awonso tuzolanga zinga vamosi ye akwa luvuvamu, ziku ye unsongi. Eyayi i fu isonganga mpangi zeto z’akala ye z’akento. Ekuma besongelanga fu yayi? Ekuma kadi bayiyekola kwa Yave yo sia nsilu wa zingila e ngwizani ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi.
Kansi, adieyi tuvova kele vo Nkristu wavubwa ovolele sumu diampwena mu kuma kia lutovoko? Ediadi diavangama kala kwa selo yankaka ya Yave kuna nz’ankulu, 2 Samuele 12:13.
kansi Yave kababembola mvimba ko. Muna bong’e nona, kana una vo Davidi wa Ntinu watá zumba yo vondesa muntu, Natani wavovesa Davidi vo Yave ololokele sumu diandi.—Ekuma Yave kalolokela Davidi? Kadi Yave wamona vo Davidi waviluka kieleka o ntima. (Nkunga 32:1-5) O unu mpe, muntu osumukini olenda lolokwa avo ovilukidi kieleka o ntima yo yambula vanga edi diambi. (Mavangu 3:19; 26:20) Avo akuluntu bena muna buka kia afundisi bamwene vo muntu kavilukidi ntima ko, muntu ndioyo kafwete vaikiswa mu nkutakani.
Avo mosi muna esi nzo eno yovo nkundi aku ovaikisu mu nkutakani, dilenda kala diampasi mu tonda nzengo zazi, olenda yindula vo ke nzengo za zola ko. Kansi, Diambu dia Yave dikutusonganga vo vaikisa muntu mu nkutakani vangu dia zola.
NLUTA MIA VAIKISA MUNTU MU NKUTAKANI
Yesu wavova vo e ‘ngangu zilungisilwanga muna mavangu mandi.’ (Matai 11:19) Yambula twabadika kuma tatu isonganga vo o vaikisa muntu mu nkutakani nzengo zambote.
O vaikisa muntu mu nkutakani dikatulanga luvezo muna nkumbu a Yave. Mana tuvanganga malenda twasa nkembo yovo luvezo muna Yave, kadi wau vo tu Mbangi zandi, nkumbu andi tunatanga. (Yesaya 43:10) Nze una mavangu ma mwana malenda twasila zitu yovo luvezo muna mase mandi, e mavangu ma selo ya Yave malenda twasa zitu yovo luvezo muna Yave. Muna lumbu ya Yezekele, esi zula bayikilanga Ayuda muna nkumbu a Yave. (Yezekele 36:19-23) Diau dimosi mpe o unu, wantu beyikilanga Mbangi za Yave muna nkumbu a Yave. Muna kuma kiaki, avo tulemvokele nsiku mia Yave, tutwasa nkembo muna yandi.
Petelo wa ntumwa wavovesa Akristu vo: “Nze wan’a lemvo, ke nwiyisienge e fwani-fwani yo maketo meno mankulu ma bubu kieno ko: kansi wau kena vo wavauka, ndiona wanusuma, oyeno mpe nuvauka muna nkala yawonso; kadi diasonama vo, Nwakal’avauki; e kuma kadi, omono i Mvauki.” (1 Petelo 1:14-16) Kasikil’owu, avo tuyivene muna mavangu ma zumba, luvezo tutwasa muna nkumbu a Nzambi. Kansi, vava tukalanga ye nkal’avelela, nkembo tutwasanga kwa Yave.
Avo Mbangi a Yave uyivene mu mavangu mambi, o wantu ana banzeye nanga bemona mana kevanganga. Muna kuma kiaki, vava bezaya vo ke Mbangi a Yave diaka ko, bebakula vo nkangu a Yave ulemvokelanga nkanikinu mia Nkand’a Nzambi yo tanina nkutakani kimana yakala yavelela. Muna bong’e nona, yakala dimosi kuna Suíça wayenda ku lukutakanu yo vova vo ozolele kituka Mbangi a Yave. Wau vo nsang’andi wavaikiswa mu nkutakani mu kuma kia zumba, wazola kituka mosi muna dibundu dina ke “diyambulwilanga mavangu mambi ko.”
O vaikisa muntu ditaninanga nkutakani kimana yakala yavelela. Paulu wa ntumwa walukisa esi Korinto mu kuma kia vonza kia yambulwila nsumuki olembi vilukanga o ntima kakwamanana muna nkutakani. Watezanesa umpukumuni wa wantu awaya ye mfuna eyi isayananga muna mbumba wawonso. Paulu wavova vo: “Fifuna fiandwelo fifunisa mbumba mvimba.” I bosi wabavovesa vo: “Nukul’o muntu ambi vovo nwina.”—1 Korinto 5:6, 11-13.
O “muntu ambi” ndiona wayivananga mu mavangu ma zumba kondwa kwa nsoni. Akaka muna nkutakani bayantika nkutu 1 Korinto 5:1, 2) Ediadi dia vonza kikilu kadi diadi fila Akristu ankaka mu yantika kuyivana muna mavangu ma zumba oma masayana muna mbanz’a Korinto. Diau dimosi mpe o unu, avo nkutakani iyambulwidi sumu diampwena, akaka balenda yantika badikila nkanikinu mia Yave vo ke mina mfunu ko. (Kimpovi 8:11) Nze una ‘matadi maswekama muna maza’ malenda dimunuina muntu, asumuki ana balembi vilukang’o ntima balenda fwasa lukwikilu lw’akaka muna nkutakani.—Yuda 4, 12.
vava vakuba muna vangu diandi diambi. (O vaikisa muntu mu nkutakani dilenda sadisa nsumuki mu zaya e mbi andi. Yesu wayika kingana kia toko dimosi wasisa nzo a mase mandi, wayivana mu mavangu mambi yo fwasa nzimbu zandi zawonso. Toko diadi wayiza bakula vo e mpil’a zingu kakala kiau wau kasisa nzo a mase mandi ke kiakala kiambote ko. Muna kuma kiaki, waviluk’o ntima yo vutuka kuna nzo a mase mandi. O se diandi wayangalala vava kamona mwan’andi osobele fu yandi yo kuntambula diaka muna nzo. (Luka 15:11-24) Kingana kiaki kikutusadisanga mu bakula una Yave kemonanga vava muntu kevilukang’o ntima. Wavova vo: “Kiyangalèle lufwa lua kimpumbulu ko; kansi e kimpumbulu kaviluka muna nzil’andi kazinga.”—Yezekele 33:11.
E nkutakani ya Akristu ina nze esi nzo eto muna mwanda. Vava muntu kevaikiswanga muna nkutakani, ke mwisi nzo eto diaka ko. Vava kemona e mfwilu mia vangu diandi diambi, olenda bakula vilwa kavanga yo sungamena e kiese kakalanga kiau vava kakala ye ngwizani ambote yo Yave ye nkutakani. Ediadi dilenda kunkasakesa mu vutuka muna nkutakani ina vo i nzo andi.
Muna sadisa muntu wavaikiswa mu nkutakani kavutuka, tufwete kunsonga o zola muna tatidilanga nkanikinu wau. Kasikil’owu, yindula vo wantu wole bevingilanga vo bavuluzwa mu lumbu kia kiozi kiayingi. Wau vo kiozi kisakidi, mosi muna yau oyoyele yo bakama tulu. Kansi avo olele vana mbungezi, olenda fwa. Muna kunsadisa kalembi leka, o nkundi andi unwende mbata vana lose. Kana una vo mpasi kemona, dilenda vuluza moyo andi. Davidi ngindu zau zimosi kakala zau vava kavova vo: “O nkwa nsongi ovo kangwanda, i diangemba didi.” (Nkunga 141:5) Kana una vo e tumbu mpasi kiantwasila, Davidi wazaya wo vo sadisa kikunsadisa.
Nze una e mbata ilenda vuluzila muntu, ezak’e ntangwa dilenda vava vo muntu kavaikiswa mu nkutakani kimana kavutuka kwa Yave. O mwan’a Julian tuyikidi kuna lubantiku lwa longi diadi wasoba e zingu kiandi yo vutuka muna nkutakani una vavioka mvu kumi tuka kavaikisilwa mu nkutakani. Owau osalanga se nkuluntu. Wavova vo: “O vaikiswa mu nkutakani diansadisa mu mona mfwilu mia vangu diame. Tumbu kiaki yavuanda o mfunu.”—Ayibere 12:7-11.
AWEYI TULENDA SONGELA VO TUZOLANGA AWANA BAVAIKISWA MU NKUTAKANI
Dia nkenda kikilu dikalanga avo muntu ovaikisu mu nkutakani. Kansi, ediadi ke disongele ko vo kalendi diaka vutuka kwa Yave ko. Diamfunu yeto awonso twayambula vo e tumbu kialungisa e kani diandi. Aweyi tulenda wo vangila?
Akuluntu ngolo bevanganga za tanginina zola kwa Yave, musungula vava bezayisanga kwa muntu vo ke Mbangi a Yave diaka ko. Kuna ngemba ye sikididi kiawonso bekunsonganga dina kafwete vanga muna vutuka kwa Yave ye muna nkutakani. Avo muntu wavaikiswa mu nkutakani *
osonganga vo luzolo lwa vutuka mu nkutakani kena lwau, akuluntu balenda kunkingulanga mu kunsungamesa dina kafwete vanga muna vutuka kwa Yave.Esi nzo besonganga zola muna nkutakani ye muna ndiona wavaikiswa vava beyikamanga e nzengo za akuluntu. Julian wavova vo: “Kana una vo kayambula kala mwan’ame ko, e mpil’a zingu kiandi nkaku yasianga vana kati kweto.”
Awonso muna nkutakani besonganga zola muna ndiona wavaikiswa mu nkutakani vava beyikamanga e tumbu kaveno kwa Yave muna nzil’a akuluntu. Ediadi disongele vo ke bafwete kalanga yandi ntwadi ko ngatu mokena yandi. (1 Korinto 5:11; 2 Yoane 10, 11) Vana ntandu, ampangi muna nkutakani bafwete songanga o zola yo sadisa yitu ya ndiona wavaikiswa mu nkutakani. Ekiaki kolo kiampasi kwa yitu yandi. Ke tufwete vanga diambu ko dilenda kubafila mu yindula vo yau mpe bavaikiswa mu nkutakani.—Roma 12:13, 15.
Julian wavova vo: “E nkubika ya vaikisa muntu mu nkutakani mfunu kikilu ina, kadi ikutusadisanga mu zingila e ngwizani ye nkanikinu mia Yave. Kana una vo tulenda mona ntantu, kuna kulanda e nkubika yayi nluta itwasanga. Kele vo yayambulwila vangu diambi dia mwan’ame, kadi vutuka ko mu nkutakani.”
^ tini. 24 Tala Eyingidilu dia 15 Abidi 1991, lukaya lwa 21-23, mu Kimputu.