1. Ekuma wantu ayingi ke bezayanga ko dibundu bafwete sola?

MABUNDU mayingi o unu mevovanga vo Kristu belandanga yo sambila Nzambi muna mpila ina ketondanga. Ekiaki i kuma wantu ayingi ke bezayanga ko kana nkia dibundu bafwete sola. Bekukiyuvulanga: “Nga vena ye dibundu dimosi kaka dialudi yovo mabundu mawonso metondakananga kwa Nzambi?” Adieyi tuvova mu kuma kieto? Nga tuna kikilu ye ziku vo ludi tulonganga? Nga tuna ye ziku vo Mbangi za Yave yau kaka besambilanga Nzambi muna mpila ina ketondanga? Aweyi tulenda kadila ye ziku kiaki? Yambula twafimpa e ziku kia mambu.

2. Landila e sono kia 1 Tesalonika 1:5, ekuma Paulu wa ntumwa kakadila ye ziku vo mana kakwikilanga maludi?

² Paulu wa ntumwa wakala kikilu ye ziku vo mana kakwikilanga maludi. (Tanga 1 Tesalonika 1:5.) Kakwikila kaka ko mu kuma kia sia vo, e mambu mama kiese mantwasilanga. Paulu nlongoki ambote a Bibila kakala. Wakwikilanga vo e “Sono yawonso yavumunuinua kwa Nzambi.” (2 Tim. 3:16) Adieyi Paulu kalongoka muna Sono? Muna Sono, Paulu wasolola mo e ziku kina ke kilendi fidiswa mpaka ko vo Yesu i Masia ona wasilwa o nsilu. Kuna diak’e sambu, e ziku kiaki i kiau afidi a nsambila a Kiyuda babembola. Afidi awaya akwa disu ku nsi a lukaya, bavovanga vo ludi kia Nzambi balonganga kwa nkangu, kansi bavanganga mana Nzambi kemenganga. (Tito 1:16) Kansi Paulu kakala nze wantu awaya ko. Kasolanga ko mana kafwete kwikila muna Diambu dia Nzambi. Wakubama kakala  muna longa yo sadila “lukanu lwawonso lwa Nzambi.”—Mav. 20:27.

3. Muna kala kikilu ye ziku vo mu ludi twina nga tufwete baka e mvutu za yuvu yeto yawonso? (Tala e babu, “ E Ngindu ye Mavangu ma Yave, ‘Mengi, ke Metangakana Ko.’”)

³ Akaka beyindulanga vo e dibundu dialudi difwete vana e mvutu za yuvu yawonso o wantu bevanganga, kana nkutu yuvu ina Bibila ke kivaninanga yo mvutu ko. Nga e diambu diadi dilendakana? Badika e nona kia Paulu. Wakasakesa ampangi vo “nufimpa mambu mawonso.” Kansi wavova mpe vo vakala ye mambu mayingi mana yandi kibeni kabakulanga ko. (1 Tes. 5:21) Paulu wasoneka vo: “O zayi weto wa ndambu.” Wakudikila vo: “Tumwenanga muna pelo ke kitoma mwesanga ko.” (1 Kor. 13:9, 12) Paulu kabakulanga mambu mawonso ko. Oyeto mpe ke tubakulanga mambu mawonso ko. Kansi, Paulu wabakulanga mambu masina mu kuma kia Yave. E mambu mama, mafwana makala muna kunkwikidisa vo wasolola e ludi.

4. Aweyi tufwete kadila ye ziku vo mu ludi kikilu twina? Adieyi tulongoka mu kuma kia Akristu akieleka?

⁴ Imosi muna mpila tulenda kadila ye ziku vo mu ludi kikilu twina, i tezanesanga e mbandu ina Yesu kasisa mu kuma kia nsambila ye una Mbangi za Yave bevanganga o unu. Mu longi diadi, tulongoka vo Akristu akieleka (1) ke besambilanga teke ko, (2) nkumbu a Yave bezitisanga, (3) ludi bezolanga, ye (4) betoma zolanga mpangi zau.

5. Adieyi tulongokele mu kuma kia mpila ina Yesu kasambidilanga Nzambi? Aweyi tulenda sadila mana kalonga?

⁵ Wau vo Yesu watoma zolanga Yave, yandi kaka kasambilanga, kana nkutu vava kakala kuna zulu ye vava kayiza ova ntoto. (Luka 4:8) Idiau mpe kalonga kwa alongoki  andi vo bafwete sambila kaka Yave. Kiakala Yesu yovo alongoki andi akwikizi, ke basadilanga teke ko muna nsambila. Wau vo Nzambi ke monekanga ko, ke vena muntu ko olenda vanga lekwa kiafwanana yo Yave. (Yes. 46:5) Kansi, adieyi tuvova mu kuma kiavanga e teke iyikilwanga vo asantu yo samba kwa yau? Muna nsiku anzole a Nsiku Kumi, Yave wavova vo: “Kufwete kuyivangila teke kiavalwa ko yovo fwaniswa kia konso lekwa kina kuna zulu yovo ova ntoto . . . Kufwete yo vumbamena ko.” (Luv. 20:4, 5) Kwa awana bazolele sambila Nzambi, e mvovo miami miatoma kiá.

6. Nkia mbandu a nsambila belandanga e Mbangi za Yave o unu?

⁶ Asoneki a tusansu bevovanga vo muna lumbu ya antumwa, Akristu Nzambi kaka basambilanga. Kasikil’owu, nkanda mosi a lusansu uvovanga vo Akristu awaya “bamenganga” e ngindu za sadila e teke muna nsambil’au. O unu, Mbangi za Yave mpe belandanga e mbandu yasiswa kwa Akristu a tandu kiantete. Oyeto ke tusambanga kwa teke ya “asantu” ko ngatu kwa ambasi. Ke tusambanga mpe kwa Yesu ko. Ke tusambilanga e sinsu ya nsi ko yovo vanga konso diambu disonga vo ayadi a nsi eto tusambilanga. Kiakala nkia diambu dilenda kutubwila, tuzolele kala ye kani dia lemvokela e mvovo mia Yesu vo: “Yave wa Nzambi aku kaka ofwete sambila.”—Mat. 4:10.

7. Nkia nswaswani ina vana vena Mbangi za Yave ye mabundu mankaka?

⁷ O unu, wantu ayingi bezolanga tamba o matu muna malongi ma afidi a mabundu ana batomene zayakana. Betoma yangalelanga wantu awaya yo lwaka nkutu mu tezo kia kubasambila. Bekwendanga muna mabundu mau, sumba e nkanda miau yo kubavana e nzimbu zayingi yovo yikama e nkubika zau. Akaka bekwikilanga muna mawonso bevovanga afidi awaya a mabundu. E kiese bekalanga kiau mu mona afidi awaya, dina nze yau bamwene Yesu. Kansi, asambidi a Yave ke alandi a wantu ko. Kana una vo tuzitisanga awana bevitanga o ntu vana kati kweto, tulemvokelanga dina Yesu kalonga vo: “Yeno awonso nu ampangi.” (Mat. 23:8-10) Ke tusambilanga wantu ko, kiakala mfumu za mabundu ngatu mfumu za tuyalu. Ke tuyikamanga mpe nkubika zau ko. Muna kuma kiaki, ke tukuyisianga mu mambu mambumba ma nza yayi ko. Muna mambu mama mawonso tuyikidi, oyeto twaswaswana kikilu ye mabundu mankaka mevovanga vo oyau mpe Akristu.—Yoa. 18:36.

8. Aweyi tuzayidi wo vo Yave ozolele vo e nkumbu andi yakembelelwa yo zayakana kwa wantu?

⁸ Lumbu kimosi Yesu wasamba vo: “E Tata, kembesa e nkumbu aku.” Yandi kibeni Yave wavana e mvutu za sambu kiaki vava kavova mu nding’angolo tuka kuna zulu vo okembesa e nkumbu andi. (Yoa. 12:28) Muna salu kiandi kia umbangi, Yesu wakembelela e nkumbu a Se diandi. (Yoa. 17:26) Muna kuma kiaki, Akristu akieleka bebadikilanga dio se lau diampwena muna sadila e nkumbu a Nzambi yo zayisa yo kwa akaka.

9. Aweyi Akristu a tandu kiantete basongela vo nkumbu a Nzambi bazitisanga?

⁹ Muna tandu kiantete, ke vavioka kolo ko vava nkutakani ya Kikristu yasikidiswa, Yave ‘wavutula e sungididi kiandi kwa esi zula kimana kasola vana bena o nkangu muna nkumbu andi.’ (Mav. 15:14) Akristu awaya a tandu kiantete, bayangalelanga sadila e nkumbu a Nzambi yo zayisa yo kwa akaka. Batoma  sadilanga e nkumbu a Nzambi vava basamunanga e nsangu zambote ye vava basoneka e nkanda mia Bibila. * Muna mpila yayi, basonga vo yau kaka i nkangu wayikilwanga muna nkumbu a Nzambi.—Mav. 2:14, 21.

10. Nkia ziku kisonganga vo Mbangi za Yave yau kaka i nkangu uyikilwanga muna nkumbu a Yave?

¹⁰ Nga Mbangi za Yave yau kaka i nkangu uyikilwanga muna nkumbu a Yave? Tala e ziku kia diambu diadi. O unu, mfumu zayingi za mabundu, bevanganga mawonso muna sweka e ziku kisonganga vo Nzambi una ye nkumbu. Bakatula nkutu e nkumbu yayi muna nsekola zau za Bibila. Besimanga sadila e nkumbu yayi muna mabundu mau. * Kieleka, ke vena muntu ko olenda katikisa vo Mbangi za Yave yau kaka bezitisanga e nkumbu a Nzambi una ufwene. Tutoma zayisanga e nkumbu a Nzambi kwa akaka lutila mabundu mawonso. Muna mpila yayi, tuvanganga mawonso tulenda muna zingila e ngwizani ye nkumbu tuyikilwanga, i sia vo, Mbangi za Yave! (Yes. 43:10-12) Tuvaikisi kala vioka milhões 240 ma Bibila ya Nsekola ya Nz’ampa. E nsekola yayi, isadilanga e nkumbu a Yave muna fulu yawonso asekodi a Bibila bakatula yo. Tuvaikisanga mpe e nkanda misasilanga e Bibila yo sadila e nkumbu a Yave mu vioka 1.000 dia ndinga.

11. Aweyi Akristu a tandu kiantete basongela vo ludi bazolanga?

¹¹ Yesu wazolanga e ludi, i sia vo, ludi mu kuma kia Nzambi ye makani mandi. Yesu wazingila e ngwizani ye ludi kiaki yo zayisa kio kwa wantu akaka. (Yoa. 18:37) Alandi akieleka a Yesu mpe batoma zolanga ludi. (Yoa. 4:23, 24) Kieleka, Petelo wa ntumwa wayikila e nsambila a Kikristu vo “e nzil’a ludi.” (2 Pet. 2:2) Mu kuma kia zola kwau muna ludi, Akristu a tandu kiantete babembola malongi ma mabundu, fu ya kisi nsi ye ngindu za wantu ke zakala ngwizani ko ye ludi. (Kol. 2:8) Diau dimosi mpe o unu, Akristu akieleka bevanganga mawonso muna ‘kangalela muna ludi’ yo yambula vo malongi ye mpila zingu kiau kiakala e ngwizani ye Diambu dia Yave.—3 Yoa. 3, 4.

12. Adieyi bevanganga awana bevitanga o ntu vava bebakulanga vo umbakuzi weto ufwete singikwa? Ekuma bevangilanga e nsobani zazi?

¹² Mbangi za Yave ke bevovanga ko vo bebakulanga mambu mawonso mena muna Bibila. Ezak’e ntangwa, balenda vanga vilwa muna mpila besasilanga e maka malongi ma Bibila yovo vava bevananga tuludiku muna mpila e nkutakani ilenda fidilwa. Ediadi ke difwete kutusivikisa ko. Bibila kitoma kiesesanga vo ekolo ntangwa iviokanga, umbakuzi wa nkangu a Nzambi wokela uwokela. (Kol. 1:9, 10) Yave osengomonanga e ludi malembe-malembe ye tufwete vingila kuna luzindalalu lwawonso yavana tutoma bakula e ludi una ufwene. (Nga. 4:18) Vava Selo Yambuta bebakulanga vo umbakuzi weto muna diambu dimosi ufwete singikwa, bevanganga e nsobani vana vau. Kansi o unu, mabundu mayingi mevanganga e nsobani muna malongi mau muna yangidika kaka minkwikizi miau yovo muna toma zayakana kwa wantu. Oyeto Mbangi za Yave, tuvanganga e nsobani kadi tuzolele finama Nzambi yo kunsambila nze una Yesu kavanga. (Yak. 4:4) Ke tuvanganga e nsobani ko, mu kuma kia sia vo, e ngindu za wantu zisobele omu nza. Kansi, i mu kuma kia sia vo, tutomene bakula e Bibila. Kieleka, oyeto ludi tuzolanga.—1 Tes. 2:3, 4.

13. Nkia fu betoma songanga Akristu akieleka? Aweyi e fu kiaki kitoma monekenanga vana vena Mbangi za Yave?

¹³ Akristu a tandu kiantete fu yayingi yambote basonganga, kansi e fu batoma zayakanena i zola. Yesu wavova vo: “Muna wau i bezayila o wantu awonso vo nu alongoki ame—avo nzolani nuna yau.” (Yoa. 13:34, 35) O unu, Mbangi za Yave beyangalelanga o zola besongaziananga omu nza yawonso. Oyeto twaswaswana kikilu ye mabundu mawonso kadi kana una vo makanda ye kisi nsi kiaswaswana tuna kiau, tusongaziananga o zola. Tumonanga o zola kwaku muna tukutakanu tweto, twakete ye twampwena. O zola kwaku kukutukwikidisanga vo tusambilanga Yave muna mpila ikunyangidikanga.

14. Landila e sono kia Kolosai 3:12-14, nkia mpila isundidi tulenda songela o zola kwa muntu yo nkwandi?

¹⁴ Diambu dia Nzambi dikutukasakesanga vo: “Nuzolaziananga.” (1 Pet. 4:8) E mpila isundidi ya songela o zola i lolokanga mpangi zeto yo vezananga o mambu. Muna nkutakani, oyeto mpe tulenda vava malau muna kayilanga akaka yo kala ye fu kia tambula e nzenza, kana nkutu kwa awana batuvangidi diambu diambi. (Tanga Kolosai 3:12-14.) Vava tusonganga o zola kwa mpila yayi, tusonganga vo tu Akristu akieleka.

15. Nkia mpila yankaka tutangininanga e mbandu yasiswa kwa Akristu a tandu kiantete?

¹⁵ Vena ye mpila yankaka tutangininanga e mbandu a nsambila yasiswa kwa Akristu a tandu  kiantete. Kasikil’owu, nze una antumwa bakubikila e nkutakani muna tandu kiantete, o unu muna nkutakani zeto mpe, tuna ye akengi a zunga, akuluntu ye selo ya salu. (Fili. 1:1; Tito 1:5) Nze Akristu a tandu kiantete, oyeto mpe tuzitisanga e nsiku mia Yave mu kuma kia mvukana, longo, vauka kwa menga yo tanina e nkutakani mu kuma kia asumuki ana ke bevilukanga ntima ko.—Mav. 15:28, 29; 1 Kor. 5:11-13; 6:9, 10; Ayib. 13:4.

16. Adieyi tulongokele muna mvovo miasonama muna Efeso 4:4-6?

¹⁶ Yesu wavova vo ndonga bevova vo alongoki andi, kansi ke awonso ko bekala alongoki andi akieleka. (Mat. 7:21-23) E Bibila mpe kikutuzayisanga vo mu lumbu yambaninu, ndonga bekala “nze yau bevuminanga Nzambi.” (2 Tim. 3:1, 5) Kansi, e Bibila kitoma kutukiesesanga vo vena ye “lukwikilu lumosi” luna Nzambi ketondanga.—Tanga Efeso 4:4-6.

17. O unu, aki nani belandanga Yesu yo kala ye lukwikilu lumosi?

¹⁷ O unu, aki nani bena ye lukwikilu lumosi? Mu longi diadi, tulongokele e ziku kia mambu. Tulongokele e mbandu a nsambila a ludi ina Yesu kasisa ye una Akristu a tandu kiantete balandila e mbandu yayi. Ozevo, e mvutu i zazi: Mbangi za Yave kaka. Ekwe lau diampwena tuna diau diakala muna nkangu a Yave yo zaya e ludi mu kuma kia Yave ye makani mandi! Muna kuma kiaki, tuzolele vanga mawonso tulenda muna kuyikwikidisa vo mu ludi kikilu twina.