Nsabi za Zingu kia nzo Yakiese

Longa Wana Balungisa e Mbebe au

George: * “E diambu diadi diavangamanga konso fuku. Mwan’ame Michael una ye kimbuta kia mvu yá wamwanganga e lekwa yandi ya nsaka muna nzo. Yavanganga mawonso kimana kakubika e lekwa yandi yo lunda yo una kalele ko. Kansi Michael kazolanga wo vanga ko. Ezak’e ntangwa yambaminanga, kansi ediadi makasi diatufungisanga. Yazolanga vo e ntangw’a leka yakala se ntangw’a kiese. Muna kuma kiaki, yayantika kubika e lekwa yandi ya nsaka, kiankomekenanga diaka ko kavanga wo.”

Emily: “E mpasi zayantika vava Jenny, mwan’ame una ye kimbuta kia mvu 13 kabakulanga ko una kalenda sadila e salu ya sikola kavewa kwa nlongi. Vava kalwaka ku nzo, wayantika dila tezo kia ola mosi. Yankasakesa kalomba lusadisu kwa nlongi andi kuna sikola, kansi Jenny wampovesa vo nlongi andi muntu ambi ye kakala yo unkabu wamokena yandi ko. Yabaka e ngindu za kwenda mokena yo nlongi ndioyo kuna sikola kimana yamvovesa dina yayindulanga mu kuma kiandi. Yamonanga vo ka vena muntu ko una ye nswa wakendeleka mwan’ame mu mpila yayi.”

NGA ngeye mpe omonanga e mpasi zina George ye Emily bemonanga? Nze mase mama, ndonga mpe kebezolanga mona mwana una mu mpasi ko yovo wakendalala. Dialudi vo mase bevavanga tanina wan’au. Muna kuma kiaki, e nona tuyikidi kuna lubantiku lw’elongi diadi isonganga vo mase bafwete longa wan’au bazaya lungisa e mbebe au. Kieleka vo mwana una ye kimbuta kia mvu 4 kalendi longwa mambu mamosi ko yo ndiona una ye mvu 13.

Dialudi mpe vo, ke ntangwa zawonso ko olenda tanina wan’aku mu mpasi zawonso zilenda kubabwila muna zingu. Kieleka, vena ye lumbu kina o mwana keyambula s’andi yo ngw’andi yo ‘nata ezitu dia mambu ma yandi kibeni.’ (Ngalatia 6:5; Etuku 2:24) Muna sadisa wana bazaya lungisa e mbebe au, mase bafwete kubalonga bavangilanga mambu nze  mbuta yo lembi kala akw’eloko. Ediadi diambu diampasi kikilu.

Mase balenda tanginina e mbandu a Yesu muna mpila kakadilanga ye alongoki andi. Yesu kakala se ko. Kansi vava kasola yo longa alongoki andi, wabakubika kimana vava kekubasisa bakwamanana samuna e nsangu zambote. (Matai 28:19, 20) Dina kavanga o Yesu i diau mpe amase bafwete vanga muna sadisa wan’au bazaya lungisa e mbebe au. Tala mambu matatu mana Yesu kasisa mena se mbandu kwa mase.

‘Kala se Mbandu Ambote’ kwa Wan’aku Kuna mfoko a zingu kiandi, Yesu wavovesa alongoki andi vo: “Inuvene e mbandu, nwavanga konso owu inuvangidi.” (Yoane 13:15) Diau adimosi mpe muna sadisa wana bazaya lungisa e mbebe au, amase bafwete songanga mbandu ambote.

Ukiyuvula: ‘Nga yivovesanga wan’ame dina ivanganga muna lungisa e mbebe ame mu mpila yambote? Nga ikubavovesanga kiese kitukanga muna sadisa akaka? Nga iyidimanga ntangwa zawonso yo kuyitezanesa y’awana bena ye zingu kiavevoka?’

Dialudi vo kavena muntu alunga ko. Ezak’e ntangwa yeto awonso tumonanga vo salu yayingi tuna yau. Kansi e mbandu aku ambote i mpila yambote olenda sadisila wan’aku mu zaya o mfunu walungisa e mbebe au.

SADILA ELONGI EDI: Avo dilendakana, nata o wan’aku kuna osadilanga, ubasonga dina ovanganga muna lungisa e nsatu za esi nzo. Lomba kwa mwan’aku kasadisa muna salu osalanga. I bosi unzayisa kiese omwene muna lungisa e mbebe aku.—Mavangu 20:35.

Kala ye Tezo Muna Dina Wana Balenda Vanga Yesu wazaya wo vo ntangwa yayingi yadi vioka yavana alongoki andi badi kala bakubama muna lungisa e mbebe kadi kubavana. Lumbu kimosi Yesu wabavovesa vo: “Mambu mengi aka ngina mau ma kunusamunwina, kansi owau ke nufweno mo siamina ko.” (Yoane 16:12) Yesu kalomba kwa alongoki andi ko vo balungisa e mbebe yayi vana vau kondwa kwa lusadisu lwandi. Kansi wavaula ntangwa yayingi muna kubalonga mambu mayingi. Yesu wabayambula basala yau mosi yavana kakala ye ziku vo bafwana lungisa e salu yayi.

Diau adimosi mpe, ke diambote ko kwa mase mu lomba kwa wan’au balungisa mbebe zina ke balendi lungisa ko. Kana una vo i wau, ekolo wana bekulanga mase balenda sikidisa nkia salu ina o wan’au bafwete sala. Muna bong’e nona, mase bafwete longanga wan’au batoma lunga-lunganga ovelela kwau mu nitu, velelesa suku belekanga, zitisa e ola ya lwaka muna nzo yo sadila nzimbu mu mpila yambote. Vava wana beyantikanga tanga sikola, mase bafwete kubasadisa babadikilanga e salu ya sikola nze salu yisundidi o mfunu bafwete sala.

Mase bafwete vanga mayingi, ke songa kaka kwa wan’au ko e salu ina bafwete sala. Bafwete kubayikama kimana batoma sala e salu yau. George, se ndiona tuyikidi kuna lubantiku wabakula vo o mwan’andi Michael wamwanganga e lekwa yandi ya nsaka kadi kakala wafwana ko muna toma yo lunga-lunga. Wavova vo: “Vana fulu kia yambula vo Michael kakubika e lekwa yandi ya nsaka, yanlonga e mpila yambote kalenda wo vangila.”

Nkia diambu kanlonga? George wavova vo: “Konso fuku yavaulanga e ntangwa yakubika e lekwa yandi ya nsaka. Ekolo yakutikanga e lekwa yandi ya nsaka, Michael mpe wakutikanga ina yakala ku sambu diakaka. Twakitula e salu kiaki nze nsaka, twakutikanga e lekwa yayi mu nzaki mu zaya kana nani ofokola wantete. Lumbu yawonso twasalanga e salu kiaki vitila twenda leka. Yavovesa Michael vo avo okutikidi e lekwa yandi ya nsaka mu nzaki,  ikuntangila lusansu muna ntangw’a leka. Avo kavangidi wo ko kikala ye ntangwa ya kuntangila ko.”

SADILA ELONGI EDI: Fimpa dina konso mwana kalenda sala muna yikama salu ya nzo. Ukiyuvula: ‘Nga yakinu vanga salu ina wan’ame balenda sala yau kibeni?’ Avo i wau, ubasadisa yavana belenda yo sala. Ubakiesesela vo avo batomene sala okubasenda avo kabasadidi yo ko okubatumba. I bosi lungisa nsilu aku diakala nsendo yovo tumbu.

Ubasonga una Balenda Sadila Nze konso nlongi ambote, Yesu wazaya wo vo e mpila yambote yalongela akaka i kubasonga mbandu. Muna bong’enona, vava kamona vo ifwene e ntangwa, watuma alongoki andi “nwole-nwole kuna ntu muna mavata mawonso, yo muna mwawonso, muna kekwenda.” (Luka 10:1) Kansi kabayambula ko lembi kubasadisa. Una kabafididi ko, wabavana luludiku. (Luka 10:2-12) Vava bavutuka yo twasa nsangu zambote, Yesu wabasanisina. (Luka 10:17-24) Yesu wasonga vo vuvu kababundanga.

Vava wan’aku bewanananga ye mambu mampasi, adieyi ovanganga? Nga okubataninanga muna mambu betokanenanga mana bemonanga vo ke belenda mo lungisa ko? Nanga diambu diantete oyindulanga i “vevola” mwan’aku muna salu kiokio yovo sala kio ngeye mosi.

Kansi, badika ediadi: Konso ntangwa osalanga salu kina wan’aku bafwete sala, nkia diambu okubalonganga? Nga osonganga vo obundanga vuvu muna ngangu zau? Yovo osonganga vo bakinu wan’akete ye bafwete vangilwa mawonso bavwidi o mfunu?

Emily ona tuyikidi kala aweyi kasingikila diambu diantokanesanga mu kuma kia mwan’andi? Vana fulu kia singika diambu diadi yandi kibeni, wayambula vo Jenny wa mwan’andi kenda mokena ye nlongi andi. Emily yo Jenny basoneka yuvu kimana Jenny kanata yo kuna sikola. I bosi bawizana ntangwa yambote ina Jenny kadi mokena yo nlongi. Batoma kubika moko. Emily wavova vo: “Jenny wabaka unkabu wamokena yo nlongi andi, o nlongi wansanisina mu kuma kia unkabu wandi. Jenny watoma yangalala, omono mpe yatoma yangalala mu kuma kiandi.”

SADILA ELONGI EDI:Soneka mambu mampasi kewanananga mau o mwan’aku. I bosi, soneka dina olenda vanga mu sadisa mwan’aku lembi “kumvevola” muna mpasi zazi. Nukubika dina kalenda vanga muna zizidila e mpasi. Bunda vuvu muna dina mwan’aku kalenda vanga.

Avo una ye fu kia vevola wan’aku mu mpasi, zaya dio vo kulenda kubasadisa ko banungunuka yamu tezo kia kuyibakila e nzengo muna mambu mampasi malenda kubabwila muna zingu. Kansi, sadisa wan’aku bakala bakubama mu lungisa e mbebe au. O lwalu i lukau lusundidi ntalu olenda kubavana.

[Mvovo Vana Yand’a lukaya]

UKIYUVULA . . .

▪ Nga ibundanga vuvu muna dina wan’ame balenda vanga?

▪ Nga ikubavovesanga yo kubasonga dina balenda vanga muna lungisa mbebe au?

▪ Ayeyi i nkumbu ansuka yakasakesa yovo sanisina mwan’ame?