O Kiya mu Fulu ya Mpila mu Mpila Yakala se Ndozi ame

Lusansu lwa Zoya Dimitrova

Vava yakala ye kimbuta kia mvu 15 e ndozi ame yalungana. Yakiyanga kumosi y’akwame mu fulu ya mpila mu mpila. I bosi, kina kia 4 kia ngonde a Setemba ya mvu wa 1970 twabwila e sumbula. E tembwa kiamvevomona mu zulu, i bosi yababama va ntoto.

K INA kia 16 kia ngonde a Desemba a mvu wa 1952 yawutuka, yazinganga kumosi ye mase mame yo nsang’ame muna mbanz’a Sofia, kuna Bulgária. Muna ntangwa yayina, Bulgária, luyalu lwa Comunista lwakala. O luyalu lwalu ke lwasimanga mabundu ko, kansi lwakasakesanga nkangu mu lembi sambila. Ndonga muna nkangu wa nsi yayi ke bakwikilanga mu Nzambi ko, akaka bakwikilanga kansi kuna nsweki bavangilanga wo. Kana una vo esi nzo eto mu dibundu dia Orthodox basambilanga, kiazaya mambu ma nsambila ko ye kia kwikilanga ko vo Nzambi una.

Tuka kileke kiame, yayangalelanga nsaka za mpila zawonso mu sungula o nana e nitu. Vava yakala ye kimbuta kia mvu 13, yakala dimosi diayiza kuna sikola eto mu vava dumbelele olenda longwa kimana kakota muna buka kia avangi a nsaka zazi. O nlongi ame wandonganga o nana e nitu, yandi wansola. Yayangalala mu manta mu kalu diansisi dia América mu kwenda mokena ye buka kia alongi. Diakiese kikilu vo yasolwa. I ngyatika yayantika e salu kia ngolo kia longoka yo toma kubama vioka mvu miole. Vava yalungisa e mvu 15, yafokola longoka e salu kiaki yo yantika zingu kiame kia kiya mu fulu ya mpila mu mpila. Kuna lubantiku, yakangala muna Bulgária yawonso i bosi muna nsi za União Soviética ye Argélia, Hungria ye Iugoslávia.

E ndozi ame yalungana, kadi mvu ntatu yazinga e zingu kiaki kia kiese. Lumbu kimosi vava yakala kuna mbanz’a Titov Veles, ku nsi ya Macedônia i kiabwa e sumbula kina ntekele yika. Yababama vana ntoto ekolo yavanganga e nsaka za nana e nitu vana meso ma ndonga. O nkw’ame ona wanzangula tezo kia meta 6, wayambula kunsimba, yababama va ntoto. vana Vau yanatwa kuna lupitalu, yatoloka e koko, mpati zayingi ye nima mpe. Yafwa kiambu lumbu yayingi, kiazayanga ko mana mavangamanga. Vava yavutukila o zayi, yabakula vo se i mbevo evola, kadi yatoloka tuka luketo yamu yanda. Kansi, wau vo nleke yakala, yabundanga e vuvu vo muna lusadisu lwa nlongo ye lupasu se yasasuka kwame yo vutikila diata yo vanga diaka e salu yame.

Mvu miole ye ndambu yawukilwa mu tupitalu twaswaswana, kana una vo i wau, yabundanga e vuvu vo isasuka. Kansi, kuna kwakwiziwa, yakwikila vo e ndozi ame yalwaka ku mfoko. Owau, diavavanga vo yavilakana e zingu kia kiya mu fulu ya mpila mu mpila yo yantika e zingu kia vwanda vana kunda kia mvanguki.

 Zingu Kiampa

Wau vo kuna lubantiku e zingu kiame kiambote kiakala, vava yavanguka yayindula vo kilenda zizidila zingu kiaki ko. Yadimbula evuvu kiawonso, yabwa mu lukendalalu. I bosi muna mvu wa 1977, nleke mosi w’etoko una ye nkumbu Stoyan, wadodela kielo kiame. Vava yabakula vo oyandi mbunzi a nkundi ame ankento ona twasalanga kumosi, vana vau yamvovesa kakota mu nzo. Ekolo twamokenanga, wangyuvula kana vo ngina ye vuvu vo se yasasuka. Ye nkenda zawonso yamvutula vo, kina ye vuvu ko. Vava kampovesa vo Nzambi kaka olenda kunsadisa, yamvutula kuna makasi mawonso vo: “Avo Nzambi una, ekuma e mpasi zazi zindwakidi?”

E kiuvu kiaki kiavana elau kwa Stoyan ona wakituka Mbangi a Yave ke kolo ko mu kunsasila o nsilu mia Nkand’a Nzambi kuna ngemba zawonso mu kuma kia vuvu kia kusentu, ekolo kasadilanga kuna Estados Unidos muna nsaka za nana nitu. Yayangalala kikilu vava yalongoka vo ke kolo ko e ntoto ukituka se paradiso. O nsilu wa sia vo “o lufwa, ke lukala diaka ko; musungula kala diaka dilu, yovo kazu, ngatu mpasi,” wasimba kikilu o ntim’ame. (Lusengomono 21:4) Ekwe kiese ikala kiau vava mvutukila o vimpi wame! Vana vau yatambulwila elongi dia Nkand’a Nzambi. O lwalu lubantiku lwa zingu kiampa kuna kwa mono. Owau, ngina ye vuvu kiasikila kia kusentu.

Konso lumingu yavingilanga elongi diame dia Nkand’a Nzambi y’etima diawonso. Kuna lubantiku, yalongokanga yo Stoyan, i bosi yayantika longoka yo Totka, mbangi a Yave wa nkwa ngemba. Muna lusadisu lwandi, o zayi wame wa ludi kia NKand’a Nzambi wawokela, i bosi yakiyekola kwa Yave wa Nzambi. Muna kolo kiakina, muna mbanza Sofia ke mwakala mpangi wayifwanisa ko mu kumvuba, muna kuma kiaki yavingila yavana twakingulwa kwa mpangi watuka kuna Macedônia. Mvu umosi wavioka tuka yayantikila longoka o Nkand’a Nzambi, kina kia 11 kia ngonde a Setemba a mvu wa 1978, yavubilwa muna ndungu wakala muna nzo ame. Kiese kiayingi yamona vava yavubwa se Mbangi a Yave, owau e zingu kiame kina ye nsasa.

E ludi kia Nkand’a Nzambi yalongokanga kiakala nze tiya twalemanga muna ntima ame. Yakala ye tima dia zayisa o lukwikilu lwame lwampa kwa konso muntu wayizanga kuna nzo ame. Diankenda kikilu vo mu kuma kia uvanguki wame, o wantu ke bakwikilanga ko mana yabavovesanga kadi bayindulanga vo o ntu ame ke watoma salanga ko.

Vilwa Wampwena

Kuna kwalanda, e salu kia umbangi kia Mbangi za Yave kiasimwa muna nsi a  Bulgária, Mbangi za Yave akete kaka bakala muna nsi yayi. Ke mwakala nkutakani ko yadi kwenda lunganena, diampasi diakala mu kala vamosi ye esi lukwikilu lwame. Kondwa nkutakani yo lembi bakula e vonza kina mu vanga kikundi y’awana ke bezingilanga ngwizani ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi ko, diamfila mu vanga e vilwa wampwena.

E ntona zame zantokanesanga kwayingi, yamona e mpasi zitukanga muna kuyivambula yo Yave wa Nzambi. E ntantu ye nsoni zamfila mu ziula o ntima ame kwa Yave muna sambu mu lomba luloloko lwandi. I bosi, muna lusadisu lwa akuluntu Akristu, yavutulwisa e ngwizani ame yo Yave yo sala e salu kiandi ye kiese kiawonso. Ekwe lau diampwena dia sadila Yave ye ntona za velela yo lungananga kumosi ye nkubika andi!

Ngina ye Kiese Kana una vo i Mvanguki

E sumbula kiambwila se vioka mvu 40, kiafwasa ekani diame dia kwenda kiyi mu fulu ya mpila mu mpila yo yantika e zingu kia vwanda va kunda kia mvanguki. Kana una vo i wau, kikuyibanzanga ko yo kendalala nze vika sia vo e zingu kiame ke kina mfunu ko. E ludi kia Nkand’a Nzambi kikunsadisanga mu bakula vo e kiese yavavanga muna zingu kia nsaka kia kolo kiandwelo. Imonanga o lukendalalu ye mpasi bemonanga akundi ame ana bekwamanananga muna nsaka zazi. Kansi, vo i mono, yasolola lusalu lwantalu, i sia vo, ngwizani ambote yo Yave wa Nzambi wa Mvangi ame. Ediadi dikuntwasilanga kiese kiayingi kina kiadi mona ko muna zingu kia nsaka za nana e nitu.

Vana ntandu, ngina ye kiese kia mona ulolo wa wantu bevwanga o zayi wa ludi kia Nkand’a Nzambi yo yekola zingu kiau kwa Yave wa Nzambi eto anzodi. Vava yayantika longoka o Nkand’a Nzambi muna mvu a 1977, e Mbangi za Yave akete kaka bakala kuna Bulgária. Kana nkutu vava kiabwa luyalu lwa Comunista muna mvu a 1991, vava Mbangi za Yave mu nkumbu antete basonekeswa mu mabuku ma luyalu, akete kaka bakala, tezo kia nkama muna nsi yawonso. Ekwe kiese mu mona o wokela kwa ateleki a Kintinu o unu balweke tezo kia 1.800!

Twakinu ye salu kiayingi mwamu nsi a Bulgária. Wantu ayingi betombanga o zayi wa Diambu dia Nzambi. E ziku kia diambu diadi  kiamoneka muna Luyindulu lwa lufwa lwa Kristu muna mvu a 2010, tezo kia 3.914 dia wantu bakala muna luyindulu lwalu. Diakiese dia mona una Yave kesambulwilanga e buka kiakala kiandwelo kwaku nsi a Bulgária. Imonanga muna meso ma mono kibeni una ‘kiandwelo kikitukilanga se zula kiangolo’ nze una wasakulwa muna Yesaya 60:22.

E diambu diakaka diantwasila e kiese muna zingu kiame i mona vava kiavaikiswa e nsekola ya Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas muna ndinga Búlgaro mu lukutakanu lwa mvivu lwaviokela muna mbanz’a Sofia mu Agositu a mvu wa 2009 lwakala ye ntu a diambu vo, “Nuyingila!” E mpaika ya Nkand’a Nzambi muna ndinga a mono kibeni, yakala se ndungana a ndozi ame. Ka lukatikisu ko, usadisa ulolo wa wantu mu vwa zayi wa ludi kia Nkand’a Nzambi mwamu Bulgária.

Kana una vo kilendanga vanga mayingi ko mu salu kia samuna nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi mu kuma kia uvanguki wame, ngina ye kiese kia longa ludi kia Nkand’a Nzambi kwa mfinangani zame ye awana bekwizanga ku nzo ame. Lumbu kimosi vava yakala yavwanda kuna yanzala kia nzo ame, yabokela mfinangani ame waviokanga mu nzila. Wayiza vana yakala, yamvovesa mambu mayingi ma lukasakeso ma Nkand’a Nzambi, vana vau watonda longoka yame Nkand’a Nzambi. E kiese kiame kiawokela vava nkento ndioyo kavubwa yo kituka se mpangi ame a mwanda. Ngina ye kiese kia sadisa wantu nyá bayekola e zingu kiau kwa Yave.

Imonanga kiese kiayingi yo kasakeswa mu lungananga muna tukutakanu twa Akristu kumosi ye mpangi zayingi ana bena nze yitu yame. Wau vo mwamu nsi eto ke tuna ye makalu menatanga anunu ko ngatu mbevo, diampasi dikalanga mu kwenda kuna lukutakanu. Kansi, mvutulanga matondo mu lusadisu kekumpananga mpangi mosi w’etoko. Konso lukutakanu okundatanga mun’ekalu diandi yamuna Eseka dia Kintinu, kuna mfoko a lukutakanu okundantanga kuna nzo. Mvutulanga matondo kwa Yave mu kala mu buka kia ampangi awaya anzolwa.

Vava nyindulanga kileke kiame, imonanga vo mambu ke mavangama nze una yazola ko. O sadila Yave dikuntwasilanga kiese kiayingi owau ye vuvu kia kusentu. Iyangalelanga nsilu a Nzambi vo muna paradiso ova ntoto “o nkw’evola olemoka nze mvudi.” (Yesaya 35:6) Ivingilanga ye vuvu kiawonso e lumbu kina ntelama vana kunda kia mvanguki yo vimpi wambote.

[Mvovo mia Sina mina muna lukaya lwa 20]

“Imonanga kiese kiayingi yo kasakeswa mu lungananga muna tukutakanu twa Akristu”

[Mvovo mia Sina mina muna lukaya lwa 21]

“E diambu diakaka diantwasila e kiese muna zingu kiame i mona vava kiavaikiswa e nsekola ya Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas muna ndinga Búlgaro”

[Foto ina muna lukaya lwa 19]

Yayantika e nsaka zazi vava yakala ye mvu 15