Jairo wawutuka ye kimbevo kia tomfo (paralisia cerebral) kiyikilwanga vo tetraplegia espástica. * Muna kuma kiaki, kalendanga lunga-lunga nitu andi ko. O tomfo twandi ke tulendanga toma nikuna mianzi mia nitu ko, o moko yo malu mandi matekomoka, ke lendanga telama ko ngatu simba kima. Ezak’e ntangwa ozangulanga moko ye malu lembi wo kana, ediadi dikunlwekanga. Awana mpe bekalanga vana ndambu andi balenda lwala avo ka bakebele ko. Diankenda kikilu vo moko ye malu mandi mekangwanga muna mvelo muna lembi kuyilweka.

Jairo mpasi zayingi kamona e kolo kakolanga. Vava kalungisa ngonde tatu wayantika tikuka, ediadi diamfilanga mu fwa kimfwa nkanda (fwa kiambu). Nkumbu miayingi ngudi eto wanatanga mu nzaki kuna lupitalu, kadi wayindulanga vo ofwidi.

Mu kuma kia tikuka, kuna kwalanda e visi ya Jairo yayantika tekomoka. Vava kalungisa mvu 16, e visi yawonso ya luketo ye ya masina ma malu yakunkuka muna fulu yandi, ediadi diafila mase meto mu vava dotolo diambote muna singika e visi yayi. Yakinu sungamena vava Jairo kadilanga muna fuku mu kuma kia ndunzi.

Mu kuma kia kimbevo kiandi, Jairo kelendanga dia yandi kibeni ko, vuata ngatu manta kuna mfulu. Papa yo mama yau bekumvangilanga mambu mama. Kana una vo Jairo nkumbu miayingi kevuanga mfunu a lusadisu, mase meto bekunsungamesanga vo kavavingi kaka lusadisu lwa wantu ko kansi lwa Nzambi mpe.

Wau vo mase meto Mbangi za Yave bena, betangilanga Jairo tusansu twa Nkand’a Nzambi tuka muna kileke kiandi. Kadi bazeye wo vo okala ye ngwizani ambote yo Nzambi i dikitulanga e zingu kia muntu se kiakiese. Kana una vo e nitu a Jairo yatovoka ye ndunzi zayingi kemonanga, wafwana kala ye vuvu kiasikila mu kuma kia kusentu. Nkumbu miayingi mase meto bakiyuvulanga kana vo Jairo olenda bakula Diambu dia Nzambi.

Lumbu kimosi vava Jairo kakala nleke, se dieto wanyuvula, “e Jairo olenda mokena yame?” I bosi wakudikila vo, “avo zola okunzolanga mokena yame.” Ekolo se dieto kanlombanga kavova kana diambu dimosi, Jairo wayantika dila. Kana una vo wasia ngolo muna vova, kansi mambu kavova ka mawakananga ko. Papa wakendalala vava Jairo kadila. Kansi, e dilu kiandi  kiasonga vo Jairo wabakula mana Papa kavova. Ozevo, Jairo wá kawanga kansi kalendanga vova ko.

Ke kolo ko, mase meto babakula vo Jairo wasadilanga meso mandi muna songa ngindu zandi. Ezak’e ntangwa Jairo wakendalalanga kadi wantu ke babakulanga ko mana kavavanga. Kansi, vava mase meto bayantika bakula sinsu ya meso mandi yo zaya mana kavuanga o mfunu, Jairo wasevanga muna songa luyangalalu lwandi. E yayi i mpil’andi ya vovela vo ntondele.

Nlongi mosi olonganga wantu ovova fonoaudiólogo wayika e mpila yambote ya mokenena yandi, watuzayisa vo vava tumokenanga yandi tufwete zangula moko yo kunyuvula kiuvu kina kafwete vanina mvutu “elo” yovo “ve.” O koko kwalunene disongele vo “elo,” o kwalumonso disongele vo “ve.” Muna mpila yayi, Jairo wadi songa ngindu zandi muna tala koko kuna ngwizani yo luzolo lwandi.

Konso mvu, Mbangi za Yave nkumbu tatu bekutakananga muna tukutakanu twampwena muna wá malongi ma Nkand’a Nzambi. Nkumbu miayingi, Jairo wayangalalanga vava kiafilwanga e longi mu kuma kia awana bavubwanga. Lumbu kimosi, vava kalungisa mvu 16 s’eto wanyuvula, “Jairo, nga ozolele vubwa?” Vana vau watala kuna koko kwalunene kwa papa muna songa luzolo lwandi lwa vubwa. I bosi, papa wakudikila: “Nga wasambidi kala kwa Nzambi yo sia nsilu wa kunsadila yakwele mvu?” Jairo watala diaka kuna koko kwalunene kwa papa. Ediadi diasonga vo Jairo wakiyekola kala kwa Yave.

Vava akuluntu bamokena yandi muna fimpa mana mevavuanga muna vubwa, bamona vo Jairo wabakulanga nsas’a luvubu lwa Kikristu. Muna mvu wa 2004, Jairo wavana mvutu za kiuvu kisundidi mfunu, “Nga ukiyekwele kwa Nzambi muna vanga luzolo lwandi?” Jairo watala ku zulu muna vana mvutu za kiuvu kiaki. Muna mpila yayi watambulwila vo elo. Vava kalungisa mvu 17, Jairo wavubwa yo kituka Mbangi a Yave.

Muna mvu wa 2011 wayantika sadila komputadore Computador controlados-oculares muna mokenena ye akaka. Divavanga vo Jairo kalaba meso muna sadila komputadore yayi. Muna komputadore yayi muna ye fwaniswa kafwete tala muna yika dina kazolele. Muna mpe ye ecrã isonganga e  fwaniswa yayi muna kunsadisa kalenda mokena yo wantu. Vava Jairo ketalanga kimosi muna fwaniswa yayi, e komputadore yau kibeni ivovanga dina kazolele.

E kolo umbakuzi wa Jairo muna Nkand’a Nzambi wawokelanga, luzolo lwandi mpe lwa sadisa wantu muna mwanda lwawokela. Vava tukalanga muna Nsambil’eto ya esi nzo, nkumbu miayingi okuntalanga i bosi otalanga komputadore andi muna kundomba vo yasoneka mambu kalenda vanina e mvutu muna longi dia nkutakani dia yuvu ye mvutu.

Vava kevewanga e lau dia vana nkomena muna lukutakanu, kuna luzindalalu lwawonso otalanga komputadore andi muna sola fwaniswa kina ngwizani ye mvutu kevana, i bosi komputadore ivaikisanga ndinga iwakananga kwa wantu awonso. Oyangalalanga vava kekasakesanga ampangi muna mvutu zandi. Alex una vo mosi muna akundi a Jairo wavova vo: “Nkumbu miayingi isivikanga vava iwanga mvutu za Jairo muna lukutakanu.”

Jairo osadilanga mpe meso mandi muna samuna nsangu zambote. Osolanga fwaniswa kisonganga mpatu ina ye bulu yayingi yo wantu a makanda mawonso bena kuna luvuvamu. Vava ketalanga fwaniswa kiaki, ndinga ivaikanga muna komputadore yo vova vo, “Nkand’a Nzambi usianga nsilu vo ntoto ukituka se paradiso, ke mukala diaka yimbevo ko ngatu lufwa, Lusengomono 21:4.” Avo muntu osongele luzolo lwambote, Jairo otalanga fwaniswa kiankaka, i bosi komputadore ivovanga diaka vo, “Nga ozolele longoka yame Nkand’a Nzambi?” Diakiese vo nkaka eto watambulwila mboka yayi. Tuyangalalanga mu mona Jairo ekolo kelonganga Bibila kwa nkaka muna lusadisu lwa ampangi. Diakiese vo muna ngonde ya Agositu ya mvu wa 2014, nkaka eto wavubwa kuna lukutakanu lwa mvivu lwavangamena kuna mbanza Madrid.

Alongi a sikola a Jairo besivikanga o vema kwandi muna salu kia Yave. Rosario una vo mosi muna alongi a Jairo wavova vo: “E lumbu ikala ye kani dia kota mu dibundu, Mbangi a Yave ikituka. Imonanga una lukwikilu lwa Jairo lukumvaninanga vuvu kiakieleka muna zingu kana una vo onwananga ye kimbevo kiangolo.”

Jairo oyangalalanga vava ikuntangilanga nsilu a Nkand’a Nzambi uvovanga vo: ‘O koka otikuna nze mvudi, o lubini lua baba luyimbila.’ (Yesaya 35:6) Kana una vo ezak’e ntangwa okendalalanga, Jairo nkwa kiese. Ediadi divangamanga kadi osadilanga zingu kiandi muna salu kia Yave, ye mpe ovuidi akundi bena vo Mbangi za Yave. E kiese yo lukwikilu lwandi lwasikila lusianga kimbangi vo kana nkutu muna mpasi, osadila Yave zingu kiasikila ditwasanga.