NTU A DIAMBU WA FUKWA | YESU OKUTUVULUZA—MUNA NKI?
Lufwa yo Lufuluku lwa Yesu—Nkia Nsambu Lulenda Kutwasila?
“Kwikila muna Mfumu Yesu, wavuluzwa.”—Mavangu 16:31.
Ntumwa Paulu yo Sila bavovesa mvovo miami kwa nyingidi mosi kuna mbanza Makedonia, Filipi. Adieyi bazola vova? Muna bakula e ngwizani ina vana vena lukwikilu muna Yesu yo luvuluzu muna lufwa, entete tufwete zaya e kuma tufwilanga. Badika dina Bibila kilonganga.
Nzambi kavanga wantu ko kimana bafwanga
“O Yave wa Nzambi obongele muntu, unsidi muna mpatu a Edene, kavata yo lunga-lunga yo. O Yave wa Nzambi okanikini muntu vo, konso nti wina muna mpatu, dia kwaku; kansi o nti a zayila wete yo bi, kudie wo ko, kadi muna lumbu odia wo, fw’ofwa.’”—Etuku 2:15-17.
Nzambi wasia Adami wa muntu antete muna mpatu a Edene, i sia vo muna paradiso. Muna mpatu yayina mwakala ye bulu ye nti miayingi miayimanga bundu kadianga. Kansi, Yave wa Nzambi wakanikina Adami vo kadie bundu kia nti ko wakala vana kati kwa mpatu, wanlukisa vo avo odidi kio fwa kefwa.
Nga Adami wabakula nkanikinu wau? Adami watoma zaya nki i lufwa, kadi wamonanga bulu vava yafwanga. Lulukisu lwa Nzambi ke lwadi kala mfunu ko kele vo Adami wavangwa ye kani dia fwa. Kansi, Adami wabakula vo avo olemvokele nkanikinu a Nzambi walembi dia bundu kia nti—wadi zinga yakwele mvu.
Ankaka bevovanga vo o nti uyikwanga muna Nkand’a Nzambi i vangu dia vukana, kansi ediadi ke dialudi ko. Vana ntandu, Yave wazola vo Adami yo Eva ‘bawutana yo wokela,’ ‘balungila nza yo lunga-lunga yo.’ (Etuku 1:28) Ozevo, nkanikinu wau nti wakieleka wavovelanga. Yave wayikila nti wau vo “nti a zayila wete yo bi,” kadi wisa kiandi kia baka nzengo muna edi diambote y’edi diambi wasunzulanga. Kele vo Adami kadie bundu kia nti wauna ko, wadi songa lemvo yo luyangalalu lwandi muna Nzambi ona wamvanga yo kunsambula.
Adami wafwa mu kuma kia kolamena Nzambi
“Kuna kwa yakala [Nzambi] ovovele vo, wau . . . wadia nti una yàkanikina . . . muna kiufuta kia ndose aku odil’o dia, yavan’ovutuka muna ntoto, kadi mûna wabongwa: Kadi u ntoto wina, mu ntoto ovutuka.”—Etuku 3:17, 19.
Adami wadia bundu kina kakanikinwa vo kadie ko. O ukolami wau diambu diampasi diakala. Adami wakolamena Nzambi, wabembola mawete mawonso Yave kakubika mu kuma kiandi. Vava kadia e bundu, Adami wabembola Yave yo yantika zingila mun’owu wa luzolo lwandi, ediadi mfwilu miayingi diatwasa.
Adami wafwa nze una Yave kasakula. Nzambi ntoto kasadila muna vanga Adami, wamvovesa mpe vo ‘mu ntoto ovutuka’ vava ofwa. Vitila kavangwa, Adami kakala moyo ko ngatu zingila ku fulu kiankaka. Vava kafwa, Adami kakala diaka moyo ko, wakituka nze ntoto una kavangilwa.—Etuku 2:7; Kimpovi 9:5, 10.
Tufwanga kadi mu Adami twatuka
“Wau vo muna muntu mosi i mwakotel’esumu mu nza, o lufwa mpe mun’esumu; i ngyandangiana luayandangian’o lufwa muna wantu awonso, wau yawonso basumuka.”—Roma 5:12.
O ukolami yovo sumu dia Adami—mfwilu miayingi—diatwasa. Vava kasumuka, Adami kavidisa kaka zingu kia 70 yovo 80 lwa mvu ko, kansi zingu kiakwele mvu kavidisa. Kuna diak’e nsambu, vava Adami kasumuka wavidisa moyo alunga yo sambukisa e sumu diandi kwa wan’andi awonso.
Wau vo yeto awonso tu wana Adami, twasambukila sumu diandi dikutufilanga muna lufwa. Paulu wayika ziku kia diambu diadi. Wasoneka vo: ‘I muntu a kinitu, yatekwa muna sumu. Ekwe mono fwafwala kia muntu! Nani okumpuluza muna nitu yayi ikumfilanga muna lufwa?’ Paulu yandi kibeni wakivana e mvutu, wavova vo: “Ntondele Nzambi muna Yesu Kristu wa Mfumu eto!”—Roma 7:14, 24, 25.
Yesu wavana moyo andi kimana twazinga yakwele mvu
“O Se watum’o Mwan’andi se Mvuluzi a nza.”—1 Yoane 4:14.
Yave wa Nzambi wavanga nkubika muna kutuvuluza muna sumu ye tumbu kia lufwa. Mu nkia mpila? Watuma Mwan’andi anzolwa tuka kuna zulu muna wutuka se muntu alunga nga Adami. Kansi, nswaswani yo Adami, Yesu “kasumuka ko.” (1 Petelo 2:22) Wau vo muntu alunga kakala, Yesu kadi fwa ko kansi wadi zinga yakwele mvu ova ntoto.
Kansi, Yave wayambula vo Yesu kavondwa kwa mbeni zandi. Vioka lumbu tatu, Yave wafutumuna Mwan’andi se vangwa kiamwanda kimana kavutuka kuna zulu. Vava kavutuka, Yesu wasunzula e ntalu a moyo andi alunga se kimenga kwa Nzambi muna vutulwisa moyo una Adami yo wan’andi bavidisa. Yave watambulwila kimenga kia Yesu yo vana e lau diavua moyo a mvu ya mvu kwa awana bekwikilanga muna yandi.—Roma 3:23, 24; 1 Yoane 2:2.
Ozevo, Yesu wavutulwisa moyo una Adami kavidisa. Wafwa kimana twazinga yakwele mvu. Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Yesu . . . wayeleka lufwa muna diambu dia wantu awonso.”—Ayibere 2:9.
E nkubika yayi mayingi isonganga mu kuma kia Yave. Nsiku andi ansongi ke wavana nswa ko kimana wantu alembi lunga bakivuluza. Kansi muna zola ye nkenda zandi, Nzambi yandi kibeni walungisa nsiku andi muna tambika Mwan’andi se kimenga.—Roma 5:6-8.
Lufuluku lwa Yesu lusonganga vo wantu akaka mpe besinga fuluka
“Kansi owau Kristu wafulwa muna mafwa, yandi i ntomoni muna awana balele kala muna lufwa. Kadi wauna o lufwa luayizila muna muntu mosi, o lufuluku lwa mafwa muna muntu mosi mpe luayizila. Wauna wantu awonso befwilanga muna Adami, awonso muna Kristu mpe i bevuila moyo.”—1 Korinto 15:20-22.
Ka lukatikisu ko vo Yesu wazinga yo fwa, kansi nkia ziku kisonganga vo wafutumunwa? Vava kafuluka, Yesu wamoneka kwa wantu ayingi muna ntangwa ye fulu yaswaswana. Nkumbu mosi, wamoneka kwa vioka wantu 500. Vava Paulu kasonekena esi Korinto, akaka muna wantu awaya moyo bakala, ozevo wantu awaya badi sia kimbangi mu mana bamona yo wá.—1 Korinto 15:3-8.
Vava Paulu kasoneka vo Kristu “i ntomoni,” wasonga vo wantu akaka mpe befuluka. Yesu yandi kibeni wavova vo “awonso bena muna ziami bevaika.”—Yoane 5:28, 29.
Muna zinga yakwele mvu tufwete songa lukwikilu muna Yesu
“Kadi muna nzola kazolele nza o Nzambi i kavanin’o Mwan’andi amosi, kimana konso on’okwikilanga muna yandi ke vila ko, moyo a mvu ya mvu kevwa.”—Yoane 3:16.
Nkanda Etuku usonganga una lufwa lwakotela mu nza ye una paradiso yavidila. O nkanda Lusengomono usonganga una lufwa lufokokela ye mpila ina Nzambi kevutulwisila paradiso ova ntoto. I bosi, wantu bezinga ye kiese yakwele mvu. Muna Lusengomono 21:4 tutanganga vo: “Lufwa ke lukala diaka ko.” Muna songa e ziku kia nsilu wau e tini kia 5 kivovanga vo: “Mambu mama makwikizi ye ludi.” Yave osinga lungisa e nsilu miandi.
Nga okwikilanga vo “mambu mama makwikizi ye ludi?” Avo i wau, zaya diaka mankaka mu kuma kia Yesu Kristu yo kwikila muna yandi. Avo ovangidi wo otondakana kwa Yave. Ovua nsambu zayingi o unu, okala ye vuvu kia zinga yakwele mvu muna paradiso ova ntoto muna ke mukala diaka lufwa ko, “kazu, ngatu mpasi.”