Tini kia 7

Ntelemeno Nkia Ndandu Yatwasa?

1-3. E ntangwa aweyi isongele vo Yave olungidi?

AVO i diambu dia wisa kia Nzambi kia yala, nkia ndandu itwese luyalu lua vaudi lua muntu muna ulolo wa mvu luyadidi kondwa Nzambi? Nga wantu bayadidi e ngyala isundidi o wete ke mu Nzambi ko? Avo tuyindwidi e mpila nsoki a muntu kuna kwa nkw’andi muna lusansu lwau lwawonso tufwete vova vo, ve.

² Amase meto mantete una babembola luyalu lua Nzambi, e ndandu yalanda, mpasi. Bayitwasil’e mpasi ye kwa kanda diawonso dia wantu diatuka muna yau. Ke balendi tumba muntu akaka ko, kansi yau kibene. E Diambu dia Nzambi divovele vo: “Batumbukidi, ke wan’andi ko, i twangu kiau.”—Nsiku 32:5.

 ³ O lusansu lusonganga eziku kia nkanikinu a Nzambi kwa Adami yo Eva wa sia vo ovo bebembola nkubik’a Nzambi, benunuva yo fwa. (Etuku 2:17; 3:19) Ke basidi yalwa diaka kwa Nzambi ko, oku kwakwiziwa banunava yo fwa.

4. Ekuma yeto awonso tuwutukilanga twalembi lunga, yo fwanukin’o yela yo fwa?

⁴ Roma 5:12 osonganga edi diayiza kwa mbongo au yawonso: “Muna muntu mosi [Adami se di’ekanda dia wantu] i mwakotel’esumu muna nza, o lufwa mpe mun’esumu; i ngyandangiana luayandangian’o lufwa muna wantu awonso.” Ozevo, amase meto wau batelamena wisa kia Nzambi, batovoka yo kituka s’asumuki. Nze i diasikidiswa muna nsiku mia wutana, se bafwete sambukisa kaka e nkal’au alembi lunga kwa mbongo au. I dianu yeto awonso tuwutukilanga s’atovoki twafwanukina o yela yo fwa.

5, 6. O lusansu lwa nza aweyi lusongele mu kuma kia ngolo za muntu muna twasa luvuvamu lua kieleka yo mawete?

⁵ Tandu yayingi yiviokele kala. Vakala ye yintinu ya ngolo ina yamana vioka. E mpila zawonso za luyalu zitezelo. Kansi kadi, e kanda dia wantu diakinu mona kaka e mpasi. Wau vo mazunda masambanu ma mvu maviokele kala diafwana vo o wantu batwasa luvuvamu, yo unsongi, yo mawete muna nza yawonso, yo sunda muna mavangu mambote, ye nkenda yo sadiziana.

⁶ Kansi oma mevangamanga makaka. Ke vena konso mpila luyalu lwa muntu lutwese kala luvuvamu lwa kieleka, yo mawete kw’awonso ko. Omu tandu kieto kia 20 ma nkama za mvu tumwene e mponda za mazunda ma wantu bekelwanga nze lukau luamfutumuki ye mponda za vioka 100 mazunda muna vita. Omu lumbu yeto ndonga ya wantu a kondwa lutangu babangikwa, yo vondwa yo siwa muna pelezo mu kuma kia nswaswani za mpila za tuyalu.

Oma Ma Unu

7. O unu e tezo kia zingu kia kanda dia wantu aweyi kilenda yikilwa?

⁷ Se badiki mpe diaka e zingu kia kanda dia wantu o unu. O umpumbulu, ye nsoki mu wokela kaka una. E ndwa za dikaya zimwanganene omu nza. Kuna mpe ye vuku ya yimbevo yisambukiswanga muna zumba. E kimbevo kia vonza kikilu AIDS mazunda ma wantu kifwasanga. Nkama za mazunda ma wantu befwanga mu konso mvu mu kuma kia nzala, yovo mayela, ekolo kina vo akete kaka bavwidi kimvwama kiayingi. E nza yifwaswanga yo sukikwa kwa wantu. Mw’awonso e zingu kia esi nzo ye fu ya kiwuntu kimene yiva. Kieleka vo, e zingu kia unu kisonganga e mpila luyalu lwa “nzambi  a tandu kiaki,” o Satana. E nza eyi keyalanga, yazala yo nsoki yo mambi.—2 Korinto 4:4.

8. Ekuma oma kalendele vang’o muntu ka malendi yikilwa ko vo lunungunuku?

⁸ Nzambi wavana ntangwa yafwana kwa wantu muna sadila ngangu zau muna mawonso ma ndongota ye salu yau. Nga zozo i ngangu zamfunu wau bavingisi e nwaninwa isundidi o umpondi nze i metralhadoras, tanques, bombardeiros a jato ye mísseis nucleares vana fulu kia mfumba ye nzanza? Nga i ngangu ezozo za sia vo o wantu balendele o kwenda muna ngambwil’ezulu ekolo kina vo ka balendi zing’e ntwadi yo luvuvamu ko ova ntoto? Nga i lunungunuku lua ngangu ekolo kina vo wantu ka balendi kangala mu fuku ko mu kuma kia wonga e kana nkutu mu mwini muna yaka fulu?

Ekolo Kiviokele Nki Kisongele

9, 10. (a) E tandu eyi yiviokele kala adieyi yitomene songa? (b) O Nzambi nkia kuma kalembi katuluila o nswa a kuyisolela?

⁹ Ekolo kiviokele kisongele vo o wantu ke balendi kukiyala kiambote ko kondwa kwa luyalu lua Nzambi. Wauna ka dilendakana ko kuna kwa muntu vo kazinga lembi dia, lembi nua yovo lembi fulumuna. Eziku kia diambu i kiaki: Twavangwa muna lemvokela nsiku mia Mvangi eto nze i una tuvwilang’o mfunu a madia yo maza yo tembwa.

¹⁰ Muna yambul’e mbi, i kasongelang’o Nzambi e ndandu za nkenda kikilu za lembi sadila o lukau lua nswa a kuyisolela muna mpila ufwene. O nswa a kuyisolela i lukau lua mfunu kikilu luna vo o Nzambi ka katula lo ko kwa wantu, kansi wayambula kinumana bazaya vo muna lembi wo sadila una ufwene e ndandu yambi yikala. E Diambu dia Nzambi dia ludi, muna vovanga vo: “E nzil’a muntu ke ina muna yandi ko.” Uvovele diaka vo: ‘Okal’o muntu ye wisa muna nkw’andi kamwesa mpasi.’—Yeremiya 10:23; Kimpovi 8:9.

11. Nga vena yo luyalu lwa muntu lulendele fokola mpasi?

¹¹ O mazunda masambanu ma mvu kayambulwila Nzambi kwa muntu kayala mesonganga vo o muntu kafwana nkutu ko muna manis’e mpasi. Kasidi dio lenda vanga ko. Muna bong’e mbandu, muna lumbu ya Solomo wa Ntinu a Isaele, ye ngangu zandi zawonso wavwa kimvwama kiayingi, ye nkuma, kansi kalenda singika o bendomoka kwa luyalu lwa muntu ko. (Kimpovi 4:1-3) I una mpe ayadi a nza yayi, kufwila lunungunuku lwau muna ngangu za nza ke balendi manisa e mpasi ko. Ekolo kiyadidi o muntu kondwa kwa luyalu lwa Nzambi e mpasi wokela kaka ziwokele ke mu manisa ko.

 Mona Meso kia Nzambi kia Kusentu

12-14. Muna yambul’e mpasi o Nzambi nkia ndandu ambote yibakamanga?

¹² Dialudi vo o Nzambi muna yambula vo e mbi yakalanga ekolo kiokio kiawonso diatumwesesa mpasi zayingi. Kansi wayizayila owu wa kuntwala, wazaya wo vo oku sentu ndandu ambote ikwiza. E mona meso kiaki kia Nzambi ke kitwasa wete wa kolo kiakete kaka ko yovo wa mazunda ma mvu kwa vangwa yawonso kansi wete wa mazunda ma mvu ya mvu, elo yakwele mvu.

¹³ Ovo mosi kuna sentu osadila o nswa a kuyisolela mu teza diaka fidisa luyalu lua Nzambi empaka, ke vewa diaka ntangwa ko ya sia vo kateza sadila e ngindu zandi. Wau kayambula mazunda momo ma mvu kwa atelameni, o Nzambi wasikidisa e nzengo yakwele mvu ilenda sadilwa muna nsema a kimfumu wawonso.

¹⁴ Wau vo o Yave wayambul’e mbi ye mpasi yamu unu, dimonekene mvimba vo ke vena diambu disikila ko kondwa kwa yandi. Disonganga mpe vo ke vena nkubika avauki ko kana ya wantu kana nkutu ya vangwa ya mianda ilenda twasa ndandu ambote. Ozevo, kuna sentu o Nzambi okala ye ndungidi muna fukisa vana vau konso ntelameni. “Kansi yimpumbulu yawonso i kefwasakesa.”—Nkunga 145:20; Roma 3:4.

[Yuvu ja longokela]

[Foto ina muna lukaya 15]

Una basola kuyifila kondwa kwa Nzambi amase meto mantete, banunuva yo fwa

[Mafoto zina muna lukaya 16]

Luyalu lwa muntu kondwa kwa Nzambi i vonza kikilu

[Avwe a Foto]

U.S. Coast Guard photo