Kapu Kia 19

Kwamanan’o Samuna e Diambu dia Nzambi Kuna Unkabu

1. (a) Nkia nsangu zambote basamunanga alongoki a Yesu, kansi Ayuda akaka adieyi bavanga? (b) Nkia kiuvu tufwete kuyivana?

 MAZUNDA mole ma mvu maviokele kala tuka Yesu Kristu wa Mwan’a Nzambi kakusilwa se Ntinu wa nz’amvimba wa kusentu. O Yesu wavondwa mu kuma kia nsokela z’atantu a mabundu, kansi o Yave wamfula muna lufwa. Owau, tulenda kweto ovwa moyo wa mvu ya mvu muna Yesu. Kansi, vava alongoki a Yesu basamunanga kwa awonso e nsangu zazi zambote basiwa e kitantu. Akaka mu yau basiwa muna pelezo yo bundwa nkutu, bavoveswa vo bayambul’o vovela muna nkumbu a Yesu. (Mavangu 4:1-3, 17; 5:17, 18, 40) Adieyi bavanga? Ongeye aweyi wadi vanga? Nga wadi kwamanan’o sila umbangi kuna unkabu?

2. (a) Nkia nsangu z’esivi zifwete samunwa omu lumbu yeto? (b) Nani una ye mbebe ya samuna e nsangu zambote?

² Muna mvu a 1914, o Yesu Kristu wa Ntinu a Kintinu kia Nzambi wayadikwa kun’ezulu ‘kayala muna mwina mbeni zandi.’ (Nkunga 110:2) Edi dialanda, o Satana ye nkwiya miandi batubwa ova ntoto. (Lusengomono 12:1-5, 7-12) I ngyatika kiayantika wowo e lumbu yambaninu ya tandu kiaki kiambi. Vava kifokoka e kolo kiaki, o Nzambi okosomona e kintwadi kiawonso kia mavangu ma Satana. (Daniele 2:44; Matai 24:21) Awana besala moyo bevwa o moyo wa mvu ya mvu ova ntoto ukituka se paradiso. Kele vo ozeye kala e nsangu zazi zambote,  nanga okala yo luzolo lwa samuna zo kw’akaka. (Matai 24:14) Kansi, aweyi obadikilwa kw’akaka?

3. (a) O wantu aweyi bebadikilanga e nsangu za Kintinu? (b) Nkia kiuvu tufwete badika?

³ Vava osamuna e nsangu zambote za Kintinu akaka nanga beyangalela zo, kansi ulolo wa wantu ke beyangalela zo ko. (Matai 24:37-39) Akaka nanga bekuveza yovo kusi’e kitantu. O Yesu wavova vo e yitu ya ngeye kibeni bekusia e kitantu. (Luka 21:16-19) Olenda siwa mpe e kitantu kuna salu kiaku yovo kuna sikola. Muna yaka fulu omu nza e salu kia Mbangi za Yave kikangamanga nkutu kwa ayadi. Vava dikubwila ediadi nga okwamanan’o samuna e Diambu dia Nzambi kuna unkabu yo “sikila muna lukwikilu”?—1 Korinto 16:13.

Ke Tubundanga Vuvu mu Ngolo za Yeto Kibeni Ko

4. (a) Muna kala selo yakwikizi ya Nzambi nkia diambu divavwanga? (b) O tukutakanu twa Akristu nkia kuma twinina o mfunu?

⁴ Muna kala selo yakwikizi ya Yave diamfunu twabunda e vuvu muna nkubika za mwanda kevanganga muna wete dieto. Imosi muna nkubika zazi i tukutakanu. O Nkand’a Nzambi ukutulukisanga vo ke tuvezingi yo ko. (Ayibere 10:23-25) Awana bekwamananang’o kala a Mbangi zakwikizi za Yave besianga e ngolo za lungananga ntangwa zawonso kuna lukutakanu ye asambidi y’akwau. Muna tukutakanu toto, o zayi weto muna Sono uwokelanga. Ye mpe, o luyangalalu lweto muna ludi kia mambu mana tuzeye kala luwokelanga ye tuzaya mpila yambote ina tufwete mo sadila. Tufinamanga ye mpangi zeto z’Akristu muna nsambila imosi yo kumikwa mu vang’o luzolo lwa Nzambi. O mwand’a  Yave uvananga luludiku kuna nkutakani, o Yesu mwamuna mu kekadilanga yeto.— Matai 18:20; Lusengomono 3:6.

5. Vava e salu kia Mbangi za Yave kikangamanga adieyi divangwanga muna diambu dia tukutakanu?

⁵ Nga olungananga ntangwa zawonso muna tukutakanu twawonso, yo sadila mana owanga? Ezak’e ntangwa vava e salu kia Mbangi za Yave kikangamanga o tukutakanu tuvangilwanga mu buka yandwelo muna nzo za ampangi. E ola ye fulu kia lunganena kisobwang’aka, diampasi dikalanga ediadi, etwaka tukutakanu nanga tuvangwanga muna fuku. Kansi, kana una vo diampasi ye diavonza dikalanga, ampangi za kwikizi zamakala ye zamakento besianga ngolo mu kwenda lungana muna konso lukutakanu.

6. Aweyi tusongelanga vo kwa Yave tubundang’e vuvu ye aweyi dilenda kutusadisila mu vova yo unkabu?

⁶ E vuvu muna Yave kiwokelanga vava tusambanga kwa yandi ntangwa zawonso kadi tuzayanga wo vo lusadisu lwa Nzambi tuvwidi o mfunu. Nga ovanganga wo? O Yesu wasambanga ntangwa zawonso ekolo kasalanga e salu kiandi kia umbangi ova ntoto. (Luka 3:21; 6:12, 13; 22:39-44) Vitila o fuku wauna kakomeno ko vana nti, walukisa alongoki andi vo: “Nuyingila yo samba, ke nwakota mu umpukumuni.” (Maku 14:38) Vava ke tutambukanga ko mu salu kia umbangi nanga tulenda zola yoya mu salu kieto kia umbangi. Vava wantu bekutuvezanga yovo kutubangika nanga tulenda yindula dia yambula e salu kiaki twalembi bangikwa. Kansi, kele vo tusamba mu lomba mwand’a Nzambi watusadisa yo kwamanan’o vova yo unkabu, tutaninwa yo lembi bwa muna ntonta zazi.— Luka 11:13; Efeso 6:18-20.

 Sono ya Umbangi wa Unkabu

7. (a) Mana masonama muna nkanda Mavangu ekuma menena o mfunu kwa yeto? (b) Vana e mvutu za yuvu ilende, yika o mfunu zina kwa yeto e nsangu zazi.

⁷ E nsangu zasonama muna nkanda Mavangu zamfunu kikilu kwa yeto awonso. Zikutuzayisanga una antumwa ye alongoki antete—bena vo wantu nze yeto—basundila e mpasi zazi yo kala yo unkabu nze mbangi za kwikizi za Yave. Mbula twafimpa omaka muna sono yoyo yo lusadisu lwa yuvu yilende ye sono ya Nkand’a Nzambi iyikilu. Ekolo tuvanga wo badika una olenda vwil’e ndandu za mana otangidi.

Antumwa nga akwa ngangu za sikola zampwena bakala? O unkabu basonganga mu mana mababwilanga nga wa kingutukila? ( Yoane 18:17, 25-27; 20:19; Mavangu 4:13)

Nki kiafwanisa Petelo mu vova yo unkabu vana vena mfumu za Ayuda ana batumba o Mwan’a Nzambi? (Matai 10:19, 20; Mavangu 4:8)

Adieyi bavanga antumwa muna tumingu twavitila e nkangam’au yo natwa kwa Mbanda-banda? (Mavangu 1:14; 2:1, 42)

Vava ayadi basima antumwa bayambul’o vovela muna nkumbu a Yesu, o Petelo yo Yoane nkia mvutu bavana? (Mavangu 4:19, 20)

Vava bavaikiswa muna pelezo, antumwa kwa nani diaka balomba lusadisu? Nga balomba vo o lubangamu lwau lwafokoka yovo nki balomba? (Mavangu 4:24-31)

Nkia mpila lusadisu kabavana o Yave vava atantu  bavava kanga e salu kia samuna e nsangu zambote? (Mavangu 5:17-20)

Antumwa aweyi basongela vo babakula ekuma bavaikisilwa muna pelezo? (Mavangu 5:21, 41, 42)

Kana nkutu vo alongoki ayingi bamwangana mu kuma kia lubangamu, nkia diambu bakwamanan’o vanga? (Mavangu 8:3, 4; 11:19-21)

8. Nkia nluta miambote babaka alongoki antete muna salu kia umbangi ye aweyi oyeto mpe twakotela muna salu kiaki?

⁸ E salu kiau kia samuna e nsangu zambote ke kia mpavala ko. Tezo kia 3.000 ma alongoki bavubwa kina kia Pentikosti ya mvu a 33 wa T.K. “E minkwikizi minungunukini o yikama kwa Mfumu, ndong’akala y’akento.” (Mavangu 2:41; 4:4; 5:14) Oku kwakwiziwa, o Saulu wa mwisi Taso wakala mosi muna atantu ampwena a nkangu a Nzambi wakituka se Nkristu, ye wayantik’o sila umbangi wa ludi kuna unkabu wawonso. Wazayakana muna nkumbu ya ntumwa Paulu. (Ngalatia 1:22-24) E salu eki kiayantika muna tandu kiantete ke kianingama ko. Kiwokelang’o salwa omu lumbu yayi yambaninu ye mwawonso ova nza. Tuvwidi elau dia lungananga muna salu kiaki, ye muna vanga wo tulenda longoka e mbandu batusisila a mbangi za kwikizi ana batuvitila muna salu kiaki.

9. (a) Nki’elau kasadila o Paulu muna sila umbangi? (b) Nkia mpila ozayisilang’e nsangu za Kintinu kw’akaka?

⁹ Vav’o Paulu kalongoka e ludi mu kuma kia Yesu Kristu, adieyi kavanga? ‘Vana vau wateleka . . . owu wa Yesu, ovo, yandi Mwan’a Nzambi.’ (Mavangu 9:20) Wayangalela lukau luangovo lwa Nzambi kuna kwa yandi yo zaya vo konso muntu kafwete wa e nsangu zambote  zina katambula. O Paulu Nyuda kakala, ye mun’owu wa fu kia lumbu yayina, wayenda silang’o umbangi kuna masambilu. Wasianga mpe umbangi wa nzo ke nzo yo bakulwisang’o mambu kwa wantu muna mazandu. Wakala yo luzolo lwa lwaka muna zunga yampa mu samuna e nsangu zambote.— Mavangu 17:17; 20:20; Roma 15:23, 24.

10. (a) O Paulu aweyi kasongelanga vo kana una vo nkwa unkabu, kansi wasadilanga mpe e ndekwa muna sia umbangi? (b) Aweyi tulenda tanginina e fu kiaki kia Paulu vava tusianga umbangi kwa yitu yeto, akundi a salu yovo a sikola?

¹⁰ O Paulu nkwa unkabu kakala, kansi ye ndekwa mpe, oyeto mpe i wau tufwete kala. Vava kamokenanga y’Ayuda wabavovesanga oma ma nsilu kavan’o Nzambi kw’akulu au. Kuna kwa Mingerekia wabavovesanga mambu mana bazaya. Ezak’e ntangwa wayikanga mana mambwila muna zaya e ludi mu sila umbangi. Owu kavova: “Mawonso mvangilanga mo muna diambu dia nsangu zambote, yakala zau e ntwadi.”— 1 Korinto 9:20-23; Mavangu 22:3-21.

11. (a) O Paulu adieyi kavanganga muna vengesa e kitantu? (b) Nkia ntangwa tufwana tanginina e mbandu a Paulu, ye ngangu zawonso, mu nkia mpila? (c) Akweyi kutukanga o nkuma wa kwamanan’o vovela kuna unkabu?

¹¹ Vava kitantu kiawokelanga o Paulu wayendanga ku zunga kiakaka mu sila umbangi, kavavanga tantana ko mu vava fwemesa atantu. (Mavangu 14:5-7; 18:5-7; Roma 12:18) Kansi, kasidi mwena nsangu zambote nsoni ko. (Roma 1:16) Kana una vo o Paulu kayangalelanga luvezo luna kavezwanga ko—ye mpila kabangikilwanga—kw’atantu oyandi ‘wakabukila muna Nzambi eto’ yo kwamanan’o samuna e nsangu zambote. Owu kavova: “O Mfumu untelamène, unkumikini mpe; o nteleko  watoma lungidiswa kwa mono.” (1 Tesalonika 2:2; 2 Timoteo 4:17) O Yesu wa Mfidi a nkutakani ya Akristu ovananga o nkuma una tuvwidi o mfunu muna sala e salu kina kayika vo kisalwa omu lumbu yeto.— Maku 13:10.

12. Adieyi disongang’e ziku kia unkabu wa Kikristu ye akweyi utukanga?

¹² Tuvwidi ekuma kiawonso mu kwamanan’o vovela e Diambu dia Nzambi yo unkabu wawonso nze una kavanga o Yesu ye asadi akaka a Nzambi akwikizi muna tandu kiantete. Ediadi ke disongele ko vo tufwete silanga umbangi muna ngolo kw’awana ke bazolele zo wá kwau ko. Kansi, ka tufwete vwena mpe ko wau vo o wantu ke bezolanga kutuwila ko; ngatu vo twayambula e salu kiaki mu kuma kia kitantu tusiwanga. Nze Yesu tuzeye wo vo Kintinu kia Nzambi kaka i luyalu lwasikila luyala e nza yawonso. Tuvovanga ye sikididi kiawonso kadi Yave wa Mfumu a Nz’amvimba tusunzulanga, ye nsangu tusamunanga ke za yeto kibeni ko kansi za yandi. O zola kweto kwa Yave i nkuma ukutufilanga muna kunkembela.— Filipi 1:27, 28; 1 Tesalonika 2:13.

Yuvu ya Lufimpu

• Ekuma dinina diamfunu dia samunanga e nsangu za Kintinu kwa konso muntu, kansi adieyi balenda kutuvanga?

• Aweyi tulenda songela vo muna sadila Yave ke tubundanga vuvu mu ngolo za yeto kibeni ko?

• Nki’elongi diamfunu tulongokele muna nkanda Mavangu?

[Yuvu ja longokela]

 [Foto muna lukaya 173]

O unu asadi a Yave bevovanga e Diambu dia Nzambi kuna unkabu nze kuna nkulu