Tala mambu

Tala ntu mia mambu

KAPU 12

Bakubama mu Sadila “Nzambi a Luvuvamu”

Bakubama mu Sadila “Nzambi a Luvuvamu”

DIAMBU DIASINA

Yave malembe-malembe kekubikanga nkangu andi

1, 2. Nkia nsobani yavangama mun’Eyingidilu dia Yanuali 1895? Aweyi ampangi babadikila e nsobani yayi?

VAVA John A. Bohnet, mosi muna Alongoki a Bibila katambula Eyingidilu dia ngonde a Yanuali ya mvu wa 1895, wayangalala kikilu mu kuma kia dina kamona. E finkanda fiakala ye fukwa kiatuntanga sungididi, fiasiwa fwaniswa kia farol yatungwa vana ndambu a mbu, yakala ye mini kiatemesanga ntemo muna fuku. Muna finkanda fiafi mwakala ye luzayisu mu kuma kia fukwa kiampa lwakala yo ntu a diambu “Mvwatu Eto Wampa.”

2 Ye kiese kiawonso, mpangi bohnet watwika nkanda kwa mpangi Russell yo vova vo: “Ntomene yangalela fukwa kiampa ki’Eyingidilu. Kiambote kikilu.” Nlongoki akaka a Bibila, mpangi John H. Brown, wasoneka mu kuma kia fukwa vo: “Kitomene viengeswa kikilu. Kana una vo mavuku ye tempwa yangolo iwandamanga mu nzo yayi, ke inikukanga ko kadi e nkubilwa yatoma kumama.” E fukwa kiakina kiampa i nsobani yantete bamona ampangi muna mvu wauna. Kansi, ke yau ko yansuka. Muna ngonde a Novemba, bawá e nsangu za nsobani yakaka yampwena. E nsobani yayi yayika mavuku makaka ma mbu.

3, 4. Nkia diambu diavovelwa mun’Eyingidilu dia 15 dia ngonde a Novemba 1895? Nkia nsobani yampwena yavangama?

3 Mun’Eyingidilu dia 15 Novemba 1895, mwakala ye longi diasengomona diambu dimosi diavangamanga: Mavuku manikunanga luvuvamu lwa kintwadi kia Alongoki a Bibila. Ampangi batantananga nkumbu miayingi mu kuma kia ndiona ofwete kala mfidi muna nkutakani. Muna sadisa ampangi mu bakula dina diavavwanga mu singika fu kiaki kiasianga mpambula, elongi diadi diatezanesa e nkutakani ye nzaza. Diasonga ye ziku kiawonso vo awana bavitang’o ntu ke batoma kubika nkutakani ko mu kuma kia mavuku mama. Aweyi diadi singikilwa?

4 Elongi diadi diasasila vo ndiona onatanga nzaza kafwete kala ye ziku vo awana betaninanga mioyo mia wantu bena muna kati kwa nzaza, kana vo wantu awonso bakubama bena mu kanga zianela avo tembwa kiangolo kiyantikidi. Diau adimosi mpe, awana bevitang’o ntu muna nkubik’a Yave bafwete kalanga ye ziku vo e nkutakani zawonso zakubama zina mu nwana ye mambu mampasi. Muna lungisa diambu diadi, elongi diadi diayika nsobani zampwena. Diasikidisa vo “e nkutakani zawonso zifwete sola akuluntu ana ‘belunga-lunga’ ekambi.”—Mav. 20:28.

5. (a) Ekuma nkubika yantete ya sola akuluntu yakadila yamfunu? (b) Nkia yuvu tubadika?

5 E nkubika yayi ya sola akuluntu yamfunu kikilu yakala muna toma sikidisa e mpila ya fidila e nkutakani. Yasadisa ampangi mu zizidila e mpasi zatwasa Vit’Antete ya Nz’Amvimba. Muna mvu mialanda, mambu mayingi diaka matomeswa muna nkutakani oma masadisa nkangu a Nzambi mu kala wakubama mu sadila Yave. Nkia ungunza wa Nkand’a Nzambi wayika mambu mama? Nkia nsobani zavangama mu nkutakani a Yave wamona kala? Nkia nluta zikutwasilanga?

“Nsia Luvuvamu se Nkengi Miaku”

6, 7. (a) Ayeyi i nsas’a mvovo mina muna Yesaya 60:17? (b) E mvovo “nkengi” ye ‘afidi a salu’ adieyi misonganga?

6 Nze una twalongokele muna Kapu kia 9, Yesaya wasakula vo Yave osambula nkangu andi yo wokesa wo. (Yes. 60:22) Kansi, Yave wasia nsilu vo mambu mayingi kevanga. Muna ungunza wau, Yave wavova vo: ‘Muna nsongo ntwasa wolo, muna sengwa ntwasa palata, muna nti, nsongo, muna matadi, sengwa; nsia luvuvamu se nkengi miaku, unsongi se abangiki aku (yovo afidi a salu).’ (Yes. 60:17) Ayeyi i nsas’a ungunza wau? Aweyi ulunganenanga mu lumbu yeto?

Ke kina kiambi ko kisobwa yo vingisa kina kiambote, kansi kina kiambote kisobwa yo vingisa eki kisundidi o wete

7 Ungunza wa Yesaya usonganga vo e sadilwa yisobwa yo vingisa sadilwa yakaka. Kansi, ungunza usonganga vo ke kina kiambi ko kisobwa yo vingisa kina kiambote, kansi kina kiambote kisobwa yo vingisa eki kisundidi o wete. O vingisa o wolo vana fulu kia nsongo disongele vo toma tomesa. Diau adimosi mpe ye sadilwa yakaka iyikilu mu ungunza wau. Muna mvovo miami, Yave wasakula vo e nkal’a nkangu andi itoma malembe-malembe. Nkia mpila nsobani ziyikwanga mu ungunza wau? Muna sadila mvovo “nkengi” ye ‘afidi a salu,’ Yave wasonga vo mambu metomeswa malembe-malembe muna mpila ina nkangu andi wafidilwanga yo kubikwa.

8. (a) Nani watwasa e nsobani iyikwanga muna ungunza wa Yesaya? (b) E nsobani zazi nkia nluta zikututwasilanga? (Tala e babu “ Kuna Lulembamu Lwawonso Watambulwila e Longi Kavewa.”)

8 Nani otomesanga e mpila ivangilwanga mambu muna nkutakani? Yave wavova vo: “Ntwasa wolo, . . . ntwasa palata, . . . ye nsia luvuvamu.” Elo, Yave yandi kibeni otomesanga e mpila ivangilwanga mambu muna nkutakani, ke mu ngolo za wantu ko. Vana ntandu, tuka Yesu kayadikilwa se Ntinu, Yave osadilanga Mwan’andi muna tomesa mambu muna nkubik’andi. E nsobani zazi nkia nluta zikututwasilanga? E sono kiaki kivovanga mpe vo e nsobani zazi zitwasa “luvuvamu” ye “unsongi.” Vava tutambulwilanga e mfil’a Nzambi yo vanga nsobani, luvuvamu muna nkutakani luwokelanga. O zola unsongi kukutufilanga mu sadila Yave ona Paulu wa ntumwa kayikila vo “Nzambi a luvuvamu.”—Fili. 4:9.

9. Nki kisadisanga mu kala ye nkubika yambote ye kintwadi muna nkutakani? Ekuma?

9 Paulu wasoneka mpe mu kuma kia Yave vo: ‘Kadi Nzambi ke Nzambi a mvwanga ko, kansi Nzambi a luvuvamu.’ (1 Kor. 14:33) Paulu kaswaswanesa mvwanga ye nkubika yambote ko, kansi ye luvuvamu. Ekuma? Badika nona eki: E nkubika yambote ke ntangwa zawonso ko itwasanga luvuvamu. Kasikil’owu, e buka kia masoladi kilenda kangala kondwa mvwanga, kansi o nkangalu au ke wa luvuvamu ko, wa vita. Muna kuma kiaki, wau vo tu Akristu, tufwete sungamenanga diambu edi: Konso nkubika ikondelo luvuvamu, mwangana kaka isinga mwangana. Kuna diak’esambu, o luvuvamu lwa Nzambi i lutwasanga kintwadi kiasikila. Muna kuma kiaki, tuvutulanga kikilu matondo wau vo e nkubik’eto ifilwanga yo tomeswa kwa “Nzambi a luvuvamu.” (Roma 15:33) Luvuvamu lutukanga kwa Nzambi lwau lusadisanga kimana mambu mavangamena mu mpila yambote yo siamisa kintwadi tuna kiau muna nkutakani zeto mu nza yawonso.—Nku. 29:11.

10. (a) Nkia nsobani zavangwa muna nkubik’eto kuna lubantiku? (Tala e babu “ Una Wasingikilwa e Mpila ya Fidila e Nkutakani.”) (b) Nkia yuvu tubadika?

10 E babu “ Una Wasingikilwa e Mpila ya Fidila e Nkutakani” kiyikanga e nsobani zavangwa muna nkubik’eto kuna lubantiku. Kansi mu mvu miaviokele, nkia nsobani a ‘nsongo muna wolo’ kavangidi Yave muna sadila Ntinu eto? E nsobani mu kuma kia mpila ifidilwanga e nkutakani aweyi zisiamisinanga luvuvamu ye kintwadi muna nkutakani mu nza yawonso? Aweyi zikusadisilanga mu sadila “Nzambi a luvuvamu”?

Aweyi Kristu Kefidilanga Nkutakani?

11. (a) O lufimpu lwa Bibila nkia nsobani lwatwasa muna umbakuzi weto? (b) Nkia nzengo babaka mpangi za buka kia selo yambuta?

11 Tuka muna mvu wa 1964 yamuna mvu wa 1971, e buka kia selo yambuta bavit’o ntu muna fimpa Bibila mu vava zaya una nkutakani y’Akristu muna tandu kiantete yafidilwanga. * Lufimpu lwalu lwasonga vo muna tandu kiantete, e nkutakani ke zafilwanga kwa nkuluntu yovo nkengi mosi ko, kansi kwa buka ki’akuluntu. (Tanga Filipi 1:1; 1 Timoteo 4:14.) Vava batoma bakula diambu diadi, e buka kia selo yambuta babakula vo Yesu wa Ntinu au wabasadisanga mu tomesa e mpila ifwete fidilwa nkangu a Nzambi. Mpangi za buka kia selo yambuta basonga etima dia landa luludiku lwa Ntinu. Vana vau, bavanga nsobani mu landa dina diasikidiswa muna Bibila mu kuma kia tumbika akuluntu. Nkia nsobani zavangama muna mvu mia 1970?

12. (a) Nkia nsobani yavangama muna buka kia selo yambuta? (b) Yika una e Buka kia Selo Yambuta kisadilanga o unu. (Tala e babu “ Aweyi e Buka kia Selo Yambuta Kilunga-lungilanga oma ma Kintinu,” lukaya lwa 130.)

12 E nsobani yantete muna buka kia selo yambuta yavangamena. Yamuna ntangwa yayina, muna buka kiakina kia mpangi zakuswa muna mwanda mwakala kaka ye mpangi nsambwadi ana bakala vo afidi a Sociedade Torre de Vigia de Bíblias e Tratados de Pensílvânia. Kansi muna mvu wa 1971, mpangi zakaka zakudikilwa muna buka kia selo yambuta yo lwaka 11 dia mpangi. Ampangi za buka kia selo yambuta bayambula sala nze afidi a Sociedade. Ke mosi ko muna mpangi za buka kia selo yambuta wayibadikilanga vo osundidi akw’andi. Muna kuma kiaki, basikidisa vo konso mvu basobanga ndiona ofwete kala mfidi muna mandandani ma sono kiantete kia nkumbu zau.

13. (a) Aweyi wafidilwanga e nkutakani tuka muna mvu wa 1932 yamuna mvu wa 1972? (b) Nkia nzengo babaka e Buka kia Selo Yambuta muna mvu wa 1972?

13 E nsobani yalanda muna nkutakani yavangamena. Adieyi diasoba? Tuka muna mvu wa 1932 yamuna mvu wa 1972, mpangi mosi kaka wavitang’o ntu muna nkutakani. Yamuna mvu wa 1936, mpangi ndioyo wayikilwanga vo mfidi a salu. Kuna kwalanda, e nkumbu yasobwa vo selo kia nkutakani, i bosi nkengi a nkutakani. E mpangi zazi basalanga yo vema kwawonso kimana nkutakani yasikila muna mwanda. Nkumbu miayingi, o nkengi a nkutakani wabakang’e nzengo mu kuma kia nkutakani lembi teka yuvula selo yakaka ya nkutakani. Kansi muna mvu wa 1972, mpangi za Buka kia Selo Yambuta babak’e nzengo za soba diambu diadi. Nkia nsobani yavangama?

14. (a) Nkia nsobani yavangama kina 1 kia ngonde ya Okutoba, 1972? (b) Aweyi o mfidi a buka ki’akuluntu kelemvokelanga luludiku luna muna Filipi 2:3?

14 Vana fulu kia sia vo mpangi mosi ofwete sala se nkengi muna konso nkutakani, mpangi zakaka ana balungisanga mana masikidiswa muna Nkand’a Nzambi bayantika mpe tumbikwa se akuluntu Akristu. Yau awonso bakala muna buka ki’akuluntu kina kifwete vitang’o ntu muna konso nkutakani. E nkubika yayi ya akuluntu yayantika kina 1 kia ngonde a Okutoba 1972. O unu, o mfidi a buka ki’akuluntu ke kuyibadikilanga ko vo osundidi akw’andi, kansi nze “ndion’osakalele.” (Luka 9:48) Mpangi zazi zalembama bena se nsambu muna kintwadi kia wana-ngudi omu nza yawonso.—Fili. 2:3.

Kieleka, muna ngangu zawonso, o Ntinu eto ovananga avungudi kwa alandi andi muna ntangwa yasikidiswa

15. (a) E nkubika ya kala ye buka ki’akuluntu muna nkutakani nkia nluta itwasanga? (b) Adieyi disonganga vo Ntinu eto diambu diangangu kavanga?

15 E nkubika ya vana kiyekwa kwa konso mpangi muna buka ki’akuluntu muna nkutakani nluta miayingi itwasanga. Badika nluta ntatu: Wantete, e nkubika yayi isadisanga akuluntu awonso mu zaya vo, kana nkutu kia kiyekwa bakala kiau, Yesu i Ntu a nkutakani. (Ef. 5:23) Wazole, e sono kia Ngana 15:22 kivovanga vo: ‘Muna ulolo w’aludiki i tusikidila.’ Vava akuluntu bekutakananga mu fimpa mambu matadidi kimwanda kia nkutakani yo songaziana ngindu, besadisanga mu bak’e nzengo zin’e ngwizani ye nkanikinu mia Nkand’a Nzambi. (Nga. 27:17) Yave osambulanga nzengo zazi. E nkutakani mpe isikilanga. Watatu, wau vo e nkutakani mu wokela kaka zina, o kala ye mpangi zayingi zazikuka bafwana sala se akuluntu, disadisanga e nkubik’a Yave mu lunga-lunga yo vungula e nkutakani zazi. (Yes. 60:3-5) O lutangu lwa nkutakani mu nza yawonso lwawokela kikilu. Muna mvu wa 1971, tezo kia 27.000 ma nkutakani zakala mu nza yawonso, muna mvu wa 2013 lutangu lwalwaka vioka 113.000. Kieleka, muna ngangu zawonso, o Ntinu eto ovananga avungudi kwa alandi andi muna ntangwa yasikidiswa.—Mika 5:5.

‘Nukala Kaka se Mbandu Z’ekambi’

16. (a) Nkia mbebe bena yau akuluntu? (b) Aweyi Alongoki a Bibila babadikila luludiku lwa Yesu lwa ‘vungula mameme’?

16 Tuka kuna lubantiku lwa lusansu lwa Alongoki a Bibila, akuluntu babakula vo mbebe yampwena bakala yau ya sadisa mpangi zau mu kwamanana sadila Nzambi. (Tanga Ngalatia 6:10.) Muna mvu wa 1908, longi dimosi diavaikiswa mun’Eyingidilu diasasila mvovo mia Yesu: “Vungula mameme mame.” (Yoa. 21:15-17) Muna longi diadi akuluntu bavoveswa vo: “Diamfunu kikilu vo nkanikinu wa Mfumu mu kuma ki’ekambi wakala va fulu kiantete muna ntima mieto, tufwete dio badikilanga vo lau diampwena dia dikila yo lunga-lunga alandi a Mfumu.” Muna mvu wa 1925, Eyingidilu diasonga diaka o mfunu wa sala se mvungudi muna sungamesa akuluntu vo: “Nzambi i mfumu a dibundu, . . . akuluntu awonso mbalu betá kwa yandi mu kuma ki’elau bena diau dia sadila mpangi zau.”

17. Aweyi akuluntu besadisilwanga mu tomesa e salu kiau kia vungula ekambi?

17 Aweyi e nkubik’a Yave isadisilanga akuluntu mu tomesa ndekwa zau za vungula ekambi, i sia vo, ‘vingisa palata vana fulu kia sengwa’? Ivanganga wo muna kubalonga. Muna mvu wa 1959, e Sikola yantete ya Salu kia Kintinu mu kuma kia akuluntu yavangama. Kunku kimosi kia sikola yayi kiakala yo ntu a diambu vo: “Sia Sungididi Muna Konso Mpangi.” Akuluntu awaya bakasakeswa mu “vanga nkubika ya kingulanga ateleki muna nzo zau.” E kunku kiaki kiasonga mpila zayingi zina avungudi balenda kitulwila nkingula zazi se za lukasakeso. Muna mvu wa 1966, Sikola yampa ya Salu kia Kintinu yayantika. E sikola yayi yakala ye kunku kiakala yo ntu a diambu vo: “Mfunu wa Salu kia Vungula Ekambi.” Nkia diambu diasina diavovwa muna kunku kiaki? Awana bevitang’o ntu “bafwete lunga-lunganga ekambi dia Nzambi kuna zola kwawonso, ekolo besianga mpe ngolo za lunga-lunga esi nzo zau yo kuyivana muna salu kia umbangi.” Mu mvu miviokele, sikola zayingi zakubikilu mu kuma ki’akuluntu. E sikola zazi zikubikwanga kwa nkubik’a Yave nkia nluta zitwasanga? O unu, e nkutakani y’Akristu ivwidi ulolo wa mpangi zazikuka ana besalanga se avungudi muna mwanda.

Sikola ya Salu kia Kintinu kuna Filipinas muna mvu wa 1966

18. (a) Nkia kiyekwa kiampwena bevewanga akuluntu? (b) Ekuma Yave yo Yesu betoma yangalelanga akuluntu ana besalanga kwayingi?

18 Akuluntu Akristu betumbikwanga kwa Yave muna nzil’a Yesu wa Ntinu eto mu lungisa kiyekwa kiampwena. Nkia kiyekwa? Kia fila mameme ma Nzambi mu kolo kiaki kisundidi e mpasi muna lusansu lwa wantu. (Ef. 4:11, 12; 2 Tim. 3:1) Yave yo Yesu betoma yangalelanga akuluntu ana besalanga kwayingi kadi belemvokelanga nkanikinu wa Nkand’a Nzambi uvovanga vo: “Nuvungul’ekambi dia Nzambi dina vovo nwina, nukenga dio, . . . kuna zolela . . . , muna mvevo a ntima . . . , nukala kak’e mbandu z’ekambi.” (1 Pet. 5:2, 3) Yambula twabadika mpila zole zina avungudi Akristu besongelanga e mbandu kw’ekambi yo siamisa luvuvamu ye kiese muna nkutakani.

Aweyi Akuluntu Bevungulwilanga Ekambi dia Nzambi o Unu?

19. Aweyi tumonanga vava tuvaikanga entwadi y’akuluntu muna salu kia umbangi?

19 Diantete, akuluntu besalanga entwadi ye mpangi muna nkutakani. Luka wa nsoneki a Nkand’a Nzambi wavova mu kuma kia Yesu vo: “Wele akangala muna mavata, yo muna mpata-vata, wele alonginge yo samunang’e nsangu zambote za Kintinu kia Nzambi, yau ekumi ye zole bakedi yandi.” (Luka 8:1) Nze una Yesu kasadilanga entwadi ye ntumwa zandi, akuluntu o unu besalanga entwadi ye mpangi zau muna salu kia umbangi. Bazeye wo vo vava bevanganga wo, besiamisanga kintwadi muna nkutakani. Aweyi ampangi muna nkutakani bemonanga mu kuma kia akuluntu awaya? Mpangi ankento Jeannine, una ye kimbuta kia mvu 80, wavova vo: “O sala entwadi yo nkuluntu muna salu kia umbangi dikumpananga elau dia mokena yandi yo toma kunzaya.” Mpangi Steven, una ye kimbuta kia vioka mvu 30, wavova vo: “Vava isalanga entwadi yo nkuluntu muna salu kia nzo ye nzo, imonanga luzolo lwandi lwa kunsadisa. Lusadisu itambulanga kiese kiayingi lukuntwasilanga.”

Nze una mvungudi kevavilanga e meme diavila, akuluntu besianga ngolo za vava awana bavambuka e nkutakani

20, 21. Aweyi akuluntu balenda tanginina mvungudi oyikwanga muna kingana kia Yesu? Yika nona. (Tala mpe babu “ Nkingula Zitwasanga Nluta.”)

20 Diazole, e nkubik’a Yave ilonganga akuluntu una bafwete songela o zola kw’awana bavambuka e nkutakani. (Ayib. 12:12) Ekuma akuluntu bafwete sadisilanga awana bayoya muna mwanda? Aweyi balenda wo vangila? Kingana kia Yesu mu kuma kia mvungudi ye meme diavila kivananga e mvutu za yuvu yayi. (Tanga Luka 15:4-7.) Vava mvungudi oyikwanga muna kingana kazaya vo meme dimosi dikondelo, wayenda vava meme diavila vika sia vo diau kaka kakala diau. Aweyi akuluntu balenda tanginina e mbandu a mvungudi ndioyu? Nze una e meme diavila diakadila o mfunu kwa mvungudi, ndiona wavambuka o nkangu a Yave wakinu o mfunu kwa akuluntu. Bebadikilanga ndiona wayoya muna mwanda nze meme diavila, o vava meme diadi ke bebadikilanga dio ko vo fwasa ntangwa. Vana ntandu, nze una mvungudi ‘kayenda vavila dina diavila yavana kasolola dio,’ akuluntu bekalanga y’etima dia vava yo sadisa awana bayoya muna mwanda.

21 Adieyi o mvungudi oyikwanga muna kingana kavanga vava kasolola e meme diavila? Kuna ngemba zawonso watombola dio yo ‘sia dio van’evembo,’ wanata dio kuna kwakala ekambi. Diau adimosi mpe, e mvovo miangemba mia nkuluntu milenda kasakesa ndiona wayoya muna mwanda yo kunsadisa kavutuka muna nkutakani. I diau diavangama kwa mpangi Victor kuna África, ona wayambula kwenda muna tukutakanu. Wavova vo: “Muna mvu nana yayambula kwenda muna nkutakani, akuluntu bakwamanana kunsadisa.” Adieyi diatoma simba ntim’andi? Wavova vo: “Lumbu kimosi, mpangi John, nkuluntu ona yakota yandi Sikola ya Salu kia Kimviti a Nzila, wavaula e ntangwa mu kunkingula yo kunsonga mafoto mana katukatula ekolo twakala kuna sikola. Mafoto mama mansungamesa kolo yakiese yo kumfila mu yindula e kiese yakala kiau vava yasadilanga Yave.” Ke vavioka kolo ko vava mpangi John kankingula, Victor wavutuka muna nkutakani. O unu, wavutukila e salu kia kimviti a nzila. Kieleka, akuluntu azodi kiese kiayingi bekututwasilanga.—2 Kor. 1:24. *

Akengi Ambote Besiamisanga Kintwadi kia Nkangu a Nzambi

22. Aweyi unsongi ye luvuvamu lusiamisinanga kintwadi muna nkutakani? (Tala mpe babu “ Twasivika Kikilu.”)

22 Nze una tuyikidi kala, Yave wasakula vo unsongi yo luvuvamu luwokela vana vena nkangu andi. (Yes. 60:17) E fu yole yayi isiamisanga kintwadi muna nkutakani. Mu nkia mpila? Muna diambu ditadidi unsongi, “Nzambi eto i Yave mosi.” (Nsi. 6:4) E nsiku miandi miansongi ke mikalanga mia swaswana ko muna nkutakani zawonso ova nza. E nsiku miandi mun’edi diambote y’edi diambi mimosi kaka, miau misadilwanga muna ‘nkutakani zawonso z’aveledi.’ (1 Kor. 14:33) Muna kuma kiaki, e nkutakani inungunukanga kaka vava ilemvokelanga nsiku mia Nzambi. Muna diambu ditadidi luvuvamu, o Ntinu eto ke zolanga kaka ko vo twakala mu luvuvamu muna nkutakani, kansi mpe twakala tu ‘avangi a luvuvamu.’ (Mat. 5:9) Kiaki i kuma tufwete ‘tatidilanga mambu metwasanga luvuvamu.’ Tufwete kalanga ye nzaki za singika konso ntantani zilenda kota vana kati kweto. (Roma 14:19) Muna mpila yayi, tusiamisa luvuvamu ye kintwadi muna nkutakani eto.—Yes. 60:18.

23. Wau vo tu selo ya Yave, nkia diambu tumwenanga kiese?

23 Muna ngonde a Novemba ya mvu wa 1895, vava Eyingidilu diazayisa e nkubik’antete ya akuluntu, diazayisa mpe etima dia ampangi ana bavitang’o ntu. Nki’etima bakala diau? Basambanga yo vingila vo e nkubika yayi kasikidisa o Yave muna nzil’a Ntinu eto yasadisa nkangu a Nzambi kimana “wakala mu kintwadi muna lukwikilu.” Vava tuyindulanga mvu miawonso miviokele kala, tuvutulanga matondo mu mona vo e nsobani mu kuma kia ukengi kavanga o Yave muna nzil’a Ntinu eto, zisiamisanga kikilu kintwadi kieto kia nsambila. (Nku. 99:4) O unu, awonso muna nkangu a Yave mu nza yawonso mu kiese bena wau tukangalelanga “muna mwanda mosi,” tulandanga ‘ntambi zau azimosi’ yo sadila “Nzambi a luvuvamu” “kumosi.”—2 Kor. 12:18; tanga Sefaniya 3:9.

^ tini. 11 Mana basolola muna lufimpu mavaikiswa muna nkanda Ajuda ao Entendimento da Bíblia.

^ tini. 21 Tala elongi “Akuluntu Akristu—‘Asadisi Muna Kiese Kieto,’” mun’Eyingidilu dia 15 Yanuali 2013, lukaya lwa 27-31