ПЛАТОН Жер ортолук деңиздин жээгиндеги аймактарды кыдырып, Сицилиядагы Сиракуза шаарында саясий иштерге катышкан. Андан кийин Афинге кайтып келип, ойчулдардын академиясын негиздеген. Европадагы эң биринчи университет деп эсептелген ал академия математиканы жана философияны изилдеген борборго айланган.

Платондун окуулары ар кайсы динди туткан миллиондогон адамдарга, анын ичинде Иса пайгамбардын жолдоочусу атангандарга да аябай таасир эткен. Алар Платондун айткандары Ыйык Китепте жазылгандарга негизделет деп жаңылыш ойлошкон. Адам өлгөндөн кийин жан жашай берет деген ой-толгоо Платондун негизги окууларына кирген.

Платон өлүмдөн кийинки жашоого абдан кызыккан. Жан тууралуу жазылган бир китепте: «Жандын өлбөстүгү жөнүндөгү ой-толгоо Платондун көңүлүн ээлеген ой-толгоолордун бири болгон»,— делет. Ал «адам өлгөндөн кийин анын жаны башка дүйнөдө жашоосун улантып, тирүү кезде кылгандарына жараша сыйлыгын алат же жазаланат» дегенге бекем ишенген * («Body and Soul in Ancient Philosophy»).

Платондун академиясы 9 кылымдын ичинде, б.з.ч. 387-жылдан б.з. 529-жылына чейин, эң мыкты окуу жайга айланган. Платондун окуулары Греция менен Римдин карамагындагы өлкөлөргө кеңири жайылган. Жүйүт ойчулу Филон Александрийский, христиан диний жетекчилериндей эле, Платондун окууларын кабыл алган. Натыйжада жандын өлбөстүгү жөнүндөгү ой-толгоо ар кайсы кудайларга сыйынган элдердин ой-толгоолору менен бирге иудаизм жана христиан дининин окууларына аралашып кеткен.

Бир сөздүктө: «Христиандардын окууларына, кыязы, грек философиясы, өзгөчө, Платондун окуулары зор таасир эткен. Христиан динин туткан айрым ойчулдар Платондун окууларын кабыл алган»,— деп жазылган. Төмөндө келтирилген булактарды салыштырып көргүлө («The Anchor Bible Dictionary»).

Платон эмне деген? Ал: «Биз өлбөс жан деп атаган бир бөлүгүбүз [биз өлгөндөн кийин] кудайлардын алдына барып, кылгандарыбыз үчүн жооп берет. Жакшы иш кылгандар коркпой эле койсо болот, ал эми жаман иш кылгандар коркушу керек»,— деп айткан («Plato—Laws», Book XII).

Ыйык Китепте эмне делет? Ыйык Китепте адамдын, атүгүл жаныбардын өзү жан экени айтылат. Адам же жаныбар өлгөндө, анын жашоосу токтойт *. Төмөнкү аяттарга көңүл бурсаңар.

• «Биринчи киши — Адам — тирүү жан болуп калды» (1 Корунттуктар 15:45).
• «Жаныңардагы тирүү жандардын: канаттуулардын, жаныбарлардын, жер бетиндеги айбанаттардын бардыгы менен, силер менен... келишим түзөм» (Башталыш 9:10).
• «Жаным пелиштиликтер менен бирге өлсүн» (Бийлер 16:30).
• «Күнөө кылып жүргөн жан өлөт» (Жезекиел 18:4).

Бул аяттардан көрүнүп тургандай, Ыйык Китепте өлгөндөн кийин жан жашай берет деп айтылбайт. Ошондуктан: «Кудайдын Сөзүндө жазылгандарга ишенемби же Платондун ой-толгоолорунабы?» — деп ойлонуп көргүлө.