Накыл сөздөр 14:1—35
14 Накта акылдуу аял үй-бүлөсүн чыңдайт,+Ал эми акылсыз аял үй-бүлөсүн өзү бузат.
2 Түз жолдо жүргөндөр Жахабадан коркушат,Кыйшык жолдо* жүргөндөр болсо аны урматташпайт.
3 Акылсыздын текебердене айткан сөздөрү таяк менен чапкандай,Ал эми акылдуунун сөздөрү өзүн сактайт.
4 Бодо мал жок жерде акыр таза турат,Бирок мол түшүм буканын күчү менен жыйналат.
5 Ишеничтүү күбө калп айтпайт,Жалган күбөнүн болсо ар бир сөзү калп.+
6 Шылдыңчыл акылмандык издейт, бирок таппайт,Ал эми түшүнүгү барга билим алуу оңой.+
7 Акылсыз кишиден алыс бол,Анткени анын оозунан акылдуу сөз чыкпайт.+
8 Акылмандыгынын аркасында баамчыл киши кандай жолдо баратканын түшүнөт,Акылсыздар болсо акылсыздыгынан улам алданышат*.+
9 Акылсыздар айыптуу болгонуна башын да оорутпайт*,+Ал эми чынчылдар элдешкенге ынтызар болот.
10 Жүрөгүнүн кайгысын адам өзү гана билет,Анын кубанычын да башка бирөө толук бөлүшө албайт.
11 Ыймансыздардын үйү кыйратылат,+Ал эми чынчыл адамдардын үйү* гүлдөйт.
12 Кайсы бир жол адамга түз болуп көрүнөт,+Бирок акырында ал өлүмгө алып барат.+
13 Адам күлүп жатса да, жүрөгү ооруп жатышы мүмкүн,Кубанычтын аягы да кайгы менен бүтүшү мүмкүн.
14 Ээнбаш өз иштеринин кесепетин тартат,+Жакшы киши болсо өз иштеринин үзүрүн көрөт.+
15 Ишенчээк* ар бир сөзгө ишене берет,Ал эми баамчыл ар бир кадамын ойлонот.+
16 Акылдуу киши сак болуп, жаман иштен алыс болот,Акылсыз болсо ойлонбой иш кылат*, өзүнө таянат.
17 Ачуусу чукул акылсыз иш кылат,+Ал эми терең ой жүгүрткөн* киши жек көрүндү болот.
18 Ишенчээктер* акылсыздыкты мурасташат,Баамчылдар болсо билимди таажыдай кийишет.+
19 Жаман кишилер жакшы кишилерге таазим кылышат,Ыймансыздар адил кишилердин дарбазасынын алдында таазим этишет.
20 Жардыны жакындары да жек көрөт,+Ал эми бай кишинин достору көп.+
21 Башканы жактырбаган күнөө кылган болот,Бей-бечарага боору ооруган киши болсо бактылуу.+
22 Жамандык ойлогондор адашпай коёбу?
Жакшылык кылганга умтулгандарга болсо туруктуу сүйүү, берилгендик көрсөтүлөт.+
23 Ар бир катуу мээнеттин үзүрү болот,Ал эми куру сөз жарды кылат.+
24 Акылдуулардын таажысы — өздөрүндөгү байлык.
Акылсыздардын болгон нерсеси — акылсыздык.+
25 Чындыкты айткан күбө башкалардын өмүрүн сактап калат,Ал эми жалган күбөнүн ар бир сөзү калп.
26 Жахабадан корккон киши ага бекем таянат,+Кудайдан корккону анын уулдарын коргойт.+
27 Жахабадан коркуу өмүр булагындай,Ал адамды өлүмдүн тузактарынан сактайт.
28 Элинин көптүгү — падышанын улуулугу,+Ал эми элинин жоктугу — башкаруучунун кыйраганы.
29 Ким ачууланбай, сабыр сактаса, ал кыраакы,+Ал эми кимдин чыдамы жок болсо, акылсыздыгын көрсөтөт.+
30 Жүрөктүн тынч болгону ден соолукка жакшы,Ал эми көрө албастык* сөөктү чиритет.+
31 Бей-бечараны алдаган киши анын Жаратканына акарат кылат,+Жардыга боору ооруган киши болсо Жаратканды даңктайт.+
32 Ыймансыз киши кылган жамандыгынын айынан кулайт,Ал эми адил кишини кынтыксыздыгы коргойт.+
33 Түшүнүгү бар киши акылмандыгын жар салбайт,+Акылсыз болсо билгенинин баарын жарыялай берет.
34 Адилдик элдин зоболосун көтөрөт,+Ал эми күнөө элди уятка калтырат.
35 Акылдуулук менен иш кылган кул падышага жагат,+Уятсыз иш кылган кул болсо анын каарына калат.+
Шилтемелер
^ Же: «Митаамдык жолунда».
^ Же балким: «Акылсыздар болсо башкаларды алдашат».
^ Же: «күнөөсүн жуугусу келбейт».
^ Сөзмө-сөз: «чатыры».
^ Же: «Тажрыйбасыз».
^ Же: «каарданат».
^ Же: «ой жүгүртө билген».
^ Же: «Тажрыйбасыздар».
^ Же: «кызганыч».
