Накыл сөздөр 22:1—29

  • Жакшы ат көп байлыктан артык (1)

  • Баланы тарбиялап, туура жолго сал (6)

  • Жалкоо: «Эшикте арстан жүрөт!» — деп коркот (13)

  • Оңдоп-түзөө акылсыздыктан арылтат (15)

  • Өз ишин мыкты билген киши падышалардын алдында турат (29)

22  Жакшы ат көп байлыктан артык,+Урмат-сый күмүш менен алтындан артык.  2  Бай менен кедейдин бир окшош жагы бар: Экөөнү тең Жахаба жараткан.+  3  Кыраакы киши коркунучту көрүп жашынат,Ал эми тажрыйбасыздар түз эле кете берип, кесепетин тартат*.  4  Момун болуунун, Жахабадан коркуунун натыйжасы — Байлык, даңк, өмүр.+  5  Бузукунун жолунда тикенек менен тузак бар,Ким өмүрүн бааласа, алардан оолак болот.+  6  Баланы тарбиялап, жүрүшү керек болгон жолго сал;+Ал ошол жолдон карыганда да чыкпайт.+  7  Бай киши кедейди башкарат,Карыздар — карыз бергендин кулу.+  8  Адилетсиздикти сепкен киши жамандык оруп алат,+Анын башкаларды каарданып жазалаган таягы сынат.+  9  Берешен киши бата алат,Анткени ал тамак-ашын кедей менен бөлүшөт.+ 10  Шылдыңчылды кууп жибер,Ошондо чыр-чатак басылат,Талаш-тартыш*, кордук деген токтойт. 11  Кимдин жүрөгү таза, сүйлөгөн сөзү жагымдуу болсо,Ага падыша дос болот.+ 12  Жахаба чындыкты сактап-коргойт,Ал эми митаамдык кылгандардын сөзүн максатына жеткирбей коёт.+ 13  Жалкоо: «Эшикте арстан жүрөт! Аянтка барсам, жара тартып кетет!» — дейт.+ 14  Бузулган* аялдын оозу — терең аң.+ Жахаба айыптаган киши ошол аңга түшөт. 15  Бала акылсыз иш кылганга жакын келет,+Бирок оңдоп-түзөө* аны акылсыздыктан арылтат.+ 16  Ким байлыгын көбөйтүш үчүн бей-бечараны алдаса,+Ким байга белек берип жүрсө,Андай киши жакырданат. 17  Билимимди бүт жүрөгүң менен кабыл алыш үчүн+Кулак төшөп, акылмандардын сөздөрүн ук.+ 18  Анткени аларды жүрөгүңдө сактасаң, бактылуу болосуң,+Алардын баары эч качан оозуңдан түшпөйт.+ 19  Жахабага таянышың үчүн,Бүгүн сага билим берип жатам. 20  Кеңеш айтып, билим берип,Сага мурда да жазган эмес белем? 21  Сураган кишиге так айтып беришиң үчүн,Сага туура, толук ишенсе боло турган сөздөрдү жазган элем. 22  Жакырды жакыр болгону үчүн эле тоной бербе*.+ Шаар дарбазасынын алдында* бей-бечарага кысым көрсөтпө.+ 23  Анткени Жахаба өзү болушуп,+Аларды тоногондорду өмүрүнөн ажыратат. 24  Ачуусу чукул менен достошпо,Тез каарданган киши менен жакын болбо. 25  Болбосо ага окшош болуп каласың да,Өзүңдү тузакка түшүрөсүң.+ 26  Бирөөнүн карызы үчүн кепилдикке өтүп,Кол алышкандардын арасында болбо.+ 27  Төлөп бергенге эч нерсең жок болсо,Астыңдагы төшөгүңдү алдырасың. 28  Жердин илгерки чек белгилерин жылдырба,Аларды ата-бабаларың орноткон.+ 29  Өз ишин мыкты билген кишини көрдүң беле? Ал жөнөкөй адамдардын эмес,Падышалардын алдында турат.+

Шилтемелер

Же: «жазаланат».
Же: «Соттошуу».
Сөзмө-сөз: «Чоочун». Сыягы, Кудайдын адеп-ахлак нормаларынан алыс болгон аял жөнүндө сөз жүрүп жатат.
Сөзмө-сөз: «тарбия чыбыгы».
Бул сот ишин билдирет.
Же: «Жакырды тонобо, анткени ал — жакыр».