Накыл сөздөр 3:1—35

  • Акылдуу бол, Жахабага таян (1—12)

    • Жахабага баалуу нерселериңди берип урмат көрсөт (9)

  • Акылмандык бактылуу кылат (13—18)

  • Акылмандык коопсуздукка шарт түзөт (19—26)

  • Башкаларга туура мамиле кылуу (27—35)

    • Колуңдан келип турганда жакшылык кыл (27)

3  Уулум, мен берген билимди* унутпа,Осуяттарымды бүт жүрөгүң менен сакта,  2  Ошентсең, өмүр сүргөн күндөрүң менен жылдарың узарат,Тынчтыкта жашайсың.+  3  Туруктуу сүйүү*, ишеничтүүлүк* деген сапаттар сенден кетпесин.+ Аларды мойнуңа байлап,Жүрөгүңө жазып ал.+  4  Ошондо Кудайга да, адамдарга да жагып,+Түшүнүгү терең киши катары тааныласың.  5  Бүт жүрөгүң менен Жахабага таян,+Өз түшүнүгүңө таянба.+  6  Эмне иш кылба, Кудайды эстеп жүр,+Ошондо ал сени туура жолго салат.+  7  Өзүңдү акылдуу эсептебе.+ Жахабадан коркуп, жамандыктан алыс бол.  8  Бул денең* үчүн даба болот,Сөөктөрүңө кубат берет.  9  Жахабага баалуу нерселериңди,+Бардык нерсеңдин биринчи түшүмүн* берип урмат көрсөт.+ 10  Ошондо кампаларың толуп-ташат,+Идиштериңден* жаңы шарап ашып-ташат. 11  Уулум, Жахабанын жазасын* четке какпа,+Сени оңдоп-түзөгөндө* ачууланба,+ 12  Себеби атасы жакшы көргөн уулун оңдоп-түзөгөндөй эле,+Жахаба кимди жакшы көрсө, ошону оңдоп-түзөйт.+ 13  Акылмандыкты тапкан,+Кыраакы болгонду үйрөнгөн киши бактылуу; 14  Акылмандыкка ээ болуу күмүшкө ээ болуудан артык,Ал алтынга караганда көбүрөөк пайда алып келет.+ 15  Ал маржандан* кымбат,Сен эңсеген нерселердин бири да ага тең келбейт. 16  Анын оң колунда узун өмүр,Сол колунда байлык менен атак-даңк. 17  Акылмандыктын жолунда жүрүү жагымдуу,Анын жолу менен басуу тынчтыкка бөлөйт.+ 18  Акылмандык — аны бекем кармагандар үчүн өмүр дарагы. Аны колунан чыгарбай, бекем кармагандарды бактылуу дешет.+ 19  Жахаба жерди акылмандыгы менен түптөгөн,+Асманды кыраакылыгы менен бекем орноткон.+ 20  Анын билиминин аркасында суу туңгуюктары бөлүнгөн,Булуттуу асмандан жаан себелеген.+ 21  Уулум, ушуларды* унутпа. Акылмандыкты, ой жүгүртүү жөндөмүн сакта. 22  Алар сага узун өмүр берет,Мойнуңа тагылган жасалга болот. 23  Ошондо жолуңда коопсуз басасың,Эч качан эч нерсеге чалынбайсың.+ 24  Жатканда эч нерседен коркпойсуң,+Уйкуң да таттуу болот.+ 25  Күтүлбөгөн коркунучтан үрөйүң учпайт,+Ыймансыздарга сого турган долу шамалдан коркпойсуң.+ 26  Анткени Жахаба таянычың болот,+Ал бутуңду тузактан сактайт.+ 27  Колуңан келип турса,+Муктаж болгондордон* жакшылыгыңды аяба.+ 28  Колуңда бар болуп туруп: «Бар, кийинчерээк кел! Сураганыңды эртең берем»,— дебе. 29  Жаныңда бейкапар жашап жаткан кишиге+Жамандык кылууну ойлобо. 30  Сага эч кандай жамандык кылбаган киши менен+Жөн жерден чатакташпа.+ 31  Зөөкүр кишиге көз артпа,+Анын жолуна такыр кадам таштаба, 32  Анткени Жахаба андай алдамчы адамдан жийиркенет,+Ал эми чынчыл адам менен жакын дос болот.+ 33  Ыймансыздын үйүндөгүлөрүнө Жахабанын каргышы тиет,+Ал эми адил адамдардын үйүндөгүлөрүнө ал батасын берет.+ 34  Ал шылдыңчылдарды мазактап күлөт,+Ал эми мүнөзү жумшактарга мээримин төгөт.+ 35  Акылмандар урмат-сыйга ээ болот,Акылсыздар болсо маскара кыла турган нерсени даңазалайт.+

Шилтемелер

Же: «мыйзамды».
Же: «чындык».
Сөзмө-сөз: «киндигиң».
Же: «Бүт кирешеңдин эң жакшысын».
Же: «Жүзүм сыккан жайыңдан».
Бул жерде «жаза» деп которулган сөз түп нускада кеңири мааниге ээ. Аны «акыл-насаат, билим, оңдоп-түзөө, үндөө, эскертүү, кеңеш» деп да которсо болот.
Же: «ашкерелегенде».
Маржан байыркы убакта абдан баалуу асыл таш болгон. Сөздүктү кара.
Сыягы, Кудайдын буга чейинки аяттарда айтылган сапаттары.
Же: «Кимге тиешелүү болсо, ошол кишиден».