Накыл сөздөр 30:1—33
30 Жакенин уулу Агурдун Итиел менен Укалга айткан нуска кеби.
2 Баарынан түркөй менмин,+Адамдардыкындай түшүнүгүм жок;
3 Мен акылмандыкты үйрөнгөн жокмун,Менде Баарынан Ыйыктын билими жок.
4 Асманга көтөрүлүп, кайра түшкөн ким бар?+
Шамалды кош уучуна чогулткан ким бар?
Сууну кийимине түйүп алган ким бар?+
Жердин чектерин ким белгилеген?+
Эгер билсең, анын аты ким? Уулунун аты ким?
5 Кудайдын ар бир сөзү таза.+
Ал — аны баш маана кылгандарга калкан.+
6 Анын сөздөрүнө эч нерсе кошпо,+Болбосо ал сени ашкерелегенде,Калпычы болуп чыгасың.
7 Оо, Кудай, сенден эки нерсени тилейм,Көзүм тирүү кезде орундата көр:
8 Мени жалгандык менен калптан алыс кыла көр,+Мени жакыр да, бай да кыла көрбө.
Өз ырыскымды гана бере көр.+
9 Молчулуктан улам сенден баш тартып:
«Жахаба ким экен?!» — деп айтпагыдай болоюн.+
Же жакырданып кетип, уурулук кылып,Кудайым, сенин атыңа тил тийгизип койбоюн.
10 Кожоюнунун алдында кулга жалаа жаппа,Болбосо анын каргышына калып,Күнөөлүү болуп каласың.+
11 Атүгүл атасын каргаган,Энесине алкыш айтпаган муун бар.+
12 Ыпылас нерселеринен* тазаланбай туруп,Өзүн таза эсептеген муун бар.+
13 Ашкере бой көтөргөн,Башкаларды менменсине караган текебер муун бар.+
14 Тиштери кылычтай,Азуулары касапчынын бычагындай болгон муун бар;Алар жер жүзүндөгү бей-бечараларды,Адамзаттын арасындагы кембагалдарды жеп-жутушат.+
15 Сүлүк курттун: «Келе! Келе!» — деп кыйкырган эки кызы бар.
Тойбогон үч нерсе,Эч качан: «Жетет!» — дебеген төрт нерсе бар:
16 Көр*+ менен куу жатын,Сууга чаңкаган жер,Эч качан: «Жетет!» — дебеген от.
17 Ким атасын мыскылдаса, энесине баш ийбесе,+Анын көзүн өрөөндөгү* кузгундар чокуйт,Жаш бүркүттөр жейт.+
18 Менин акылым жетпеген* үч нерсе,Мен түшүнө албаган төрт нерсе бар:
19 Асмандагы бүркүттүн жолу,Аскадагы жыландын жолу,Деңиздеги кеменин жолу,Кызга алып барган жигиттин жолу.
20 Бузулган аялдын жолу мындай:
Ал жеп бүткөн соң оозун аарчып:
«Мен эч кандай жаман иш кылган жокмун»,— дейт.+
21 Үч нерседен жер солкулдайт,Ал көтөрө албаган төрт нерсе бар:
22 Кулдун падыша катары башкарганы,+Акылсыздын ашыра тойгону,
23 Жек көрүндү* аялдын күйөөгө тийгени,Күңдүн өз мырзайымынын ордун ээлегени*.+
24 Жер бетинде эң кичинекей,Бирок абдан* акылдуу төрт жандык бар:+
25 Кумурскалар башка жандыктардай күчтүү болбосо да*,Азыгын жайында камдап алышат;+
26 Тоо дамандары*+ күчтүү жаныбар болбосо да,Үйлөрүн аскага салышат;+
27 Чегирткелер+ падышасы жок болсо да,Баары тизилип* алып алдыга жөнөшөт.+
28 Кескелдирик*+ буттары менен жармашып алып,Падышанын ак сарайына да кирип кетет.
29 Басканы суктанткан үчөө,Жүрүшү таңдандырган төртөө бар:
30 Арстан — айбанаттардын эң кубаттуусу,Ал эч кимдин алдында кетенчиктебейт;+
31 Тайган менен теке,Ошондой эле аскерлеринин башында турган падыша.
32 Акылсыздык кылып, өзүңдү жогору көтөрсөң,+Же ошентүүнү ойлоп жүрсөң,Анда колуң менен оозуңду жаап, унчукпа.+
33 Анткени сүттү бышканда май чыгат,Мурунга урганда кан агат,Ал эми ачууну козгогондо чатак чыгат.+
Шилтемелер
^ Сөзмө-сөз: «Заңынан».
^ Же: «өзөндөгү».
^ Же: «Мен үчүн укмуштуу».
^ Же: «Башкалар жактырбаган».
^ Же: «мырзайымын кубалап чыкканы».
^ Же: «тубаса; табиятынан».
^ Же: «күчтүү эл болбосо да».
^ Же: «Кашкулактар».
^ Же: «топ-топко бөлүнүп».
^ Б. а. геккон кескелдириги.
