1. Chifukwa n’ni munayamikela Mulungu vouva-ani Baibulo?

 NINOYAMIKELA vinjinji Yehova chifukwa yoniva-a Baibulo. Zela m’bukuli, liye unoniva-a malangizo azelu anayo kananikami-ede iziwa vyevyo ninaire iyo volimbanana mavuto anayo ninagumanana iyo malambwano. Kanoniva-a teto idedi-edo yosangalasa ya usogolo. Kwaranya vyetene, zela m’Baibulo uniiziwi-a vinjinji vyokuza makalelwaye. Naganizelanga makalelwaye apamala, ninokuziwa murima teto vyevyi vinoiri-a ira niambeele kala naye va usamwali wolimba. — Sal. 25:14.

2. Kodi Yehova aviiziwi-ile wa athu vo-indi-eda chito ndila do-iyana-iyana diivi?

² Yehova unofuna ira athu kamuiziwe. Mundulimu, liye ooviiziwi-a wa athu zela mwa angelo, mu vyoro-a koma teto m’masomphenya. (Num. 12:6; Vyo. 10:3, 4) Koma kodi naiziwa avi vyokuza vyoro-a, masomphenya kapena mauthenga okumela wa angelwala vyaakale ira kavyalembiwe vamo-iviwa vene? Eeno va chifukwa yapama, Yehova oowandela alombwana ira ‘kalembe m’buku’ vyevyo afuna liye ira niviiziwe. (Yer. 30:2) Vofwanya ira “ndila ya Mulungu oona chi yangwilo,” kaninakaikela ira ndila eneyo a-indi-ede liye chito voonga na iywela chi yapama vinjinji koma teto yokami-a. — Sal. 18:30.

3. Kodi Yehova aonechechile n’ni ira Baibulo lisungeye? (Yesaya 40:8)

³ Welengani Yesaya 40:8. Wa chaka dinjinji, Mawu a Mulungu kookala kapelekanga malangizo apama wa alombwana na a-iyana ororomeleya. Kodi vyevyi viwandeile avi? Yofuka enela chapama chifukwa Malembala kalembiwe walewale va vyongo vyoi vinokoza onongeya. Eeno malambwano vyolemba vyowambeelela kavinafwanyeya. Koma Yehova oowonechecha ira athu kookopela Malemba opatuleya. Masiki ira okopelale  katali angwilo, kooyesayesa ira vyongo mosamala vinjinji. Mofwanafwani-a, voonga vya Malemba a Chiheberi kaswiri m’mo-i alembile ira: “Ninokoza onga mosimikiza ira kavali buku limo-i la wale lelo lakopeliwe molondola vinjinji n’nga Malembala.” Eeno masiki ira vyongo vyevyo kalembilevoathu vyali vyoi vinokoza onongeya, okopeliwa katali angwilo koma teto ira voovira thawi indendayi, ninokoza kalave osimikiza ira vyevyo ninawelenga iyo m’Baibulo malambwano mbamaganizo a Mulembiwa, Yehova.

4. Kodi ninatapanya n’ni mukhanila?

⁴ Yehova ngonoyo unaniva-a “mphaso iliyetene yapama na yangwilo.” (Yak. 1:17) Baibulo chi imo-i mwa mphaso dapama vinjinji dedo liye aniva-ile liye. Mphaso inoniwandela vinjinji vyokuza opelekoyo ira unoniiziwa pama koma teto unoiziwa vyevyo ninafuneela iyo. Pumwemo teto vililiathu na Mulungu onoyo aniva-ile Baibulo. Ninofunjeda vinjinji vyokuza Yehova zela mu mphaswela. Ninofunjedamo teto ira liye unoniiziwa pama vinjinji koma teto unoiziwa vyevyo ninafuneela iyo. Mukhanila, ninotapanya teto mwemo Baibulo linatonyi-edelaathu araru mwa makalelo a Yehova anayo chi zelu, chilungamo koma teto chikondi. Yowambeela, tiyemoni nitapanye mwemo Baibulo linatonyi-edelaathu zelu da Mulungu.

5. Kodi chi ndila imo-i iivi eneyo Baibulo linatonyi-edelaathu zelu da Mulungu?

⁵ Yehova unoiziwa ira ninofuneela malangizwaye a zelu. Eeno mphaso ya Baibulo eneyo aniva-ile liye chi yozaala na malangizo azelwala teto kanokami-a vinjinji athu. Baibulo linochenja athu. Mabuku owambeelela a Baibulo kangalembiwe, Mose oowandela Aizarayeli ira: “Anala kai mawu ookaana chito wa nyo, chifukwa mawu anala ngu moywinyu.” (Doto. 32:47) Athu anayo ka-arela malangizo a m’Malemba kookaana moyo wapama koma teto osangalala. (Sal. 1:2, 3) Masiki ira Mawu a Mulungu kalembiwe walewale kookaana kopolo yochenja moyo wa athu. Mofwanafwani-a, mukhani doi “Baibulo Limasintha Anthu” dava jw.org, munofwanyamo visazo vyokwaranya 50, vyotonyi-eda mwemo makundo a m’Baibulo kana-indelaathu “chito mwa ororomela” malambwano. — 1 Ates. 2:13.

6. Chifukwa n’ni ninaonge ira kavali buku lofwanafwana na Baibulo?

⁶ Kavali buku lililetene lelo linafwanafwane na Mawu a Mulungu. Chifukwa n’ni ninaonga eeno? Chifukwa Mulembi wa bukuli, Yehova Mulungu Ngwakopolo detene, wamuyaya koma teto zelu daye tido-oyerekezeya. Vikala mabuku anjinji anayo athu kanawelengaathu masiki ira olembiwa kootatiya. Komave vira wathawi malangizwiwa katinakala okami-a. Koma makundo azelu ofwanyeya m’Baibulo kanokala okami-a thawi detene teto kanokami-a athu amibado detene. Nawelenganga buku lopatuleyali koma teto ganizela vyeyvo ninafunjeda iyovyo, Mulembiwa uno-indi-eda chito muzimwaye ochena nikami-eda ona mwemo nina-indi-edele iyo chito makundo a m’Baibulo vamoywi-u. (Sal. 119:27; Mala. 3:16; Aheb. 4:12) Eeno Mulembi wa Baibulo onoyo ngwamoyo, ngofunechecha ukami-ani. Vyevyi vinafuneela nilimbikisa ira niwelengenga Baibulo thawi detene.

7. Kodi mundulimu Baibulo lakami-ile avi athu a Mulungu kala ogwilizana?

⁷ Ndila imo-iwa eneyo Baibulo linatonyi-edelaathu zelu da Mulungu, pumwemo linakami-edelaathu athu a Mulungu kala ogwilizana. Vevo Aizarayeli kavolowileathu mu Ilambo Yolanyediwa, koogarateya m’madela o-iyana-iyana. Amo-iwa kali asozi, amo-iwa  kaweta ng’ombe teto amo-iwa kali alimi. Aizarayeli anayo kakala mudela limo-iliwa kookoza iya ganiza vya Aizarayeli afwiwa anayo kakala mbali imo-iwa ya ilambweyo. Koma Yehova ookoza vyoi thawi dinjinji Aizarayeli kagumanenga vamo-i nayolinga yoi kavuruwanenga Mawaye kawelengiwanga koma teto sambauliwa. (Doto. 31:10-13; Nehe. 8:2, 8, 18) Kaganizelani mwemo Mwiizarayeli ororomeleya avwela liye afiya wu Yerusalemu noona mamiliyoni a olambela afwaye okumela m’madela etene. Mundila enela, Yehova okami-eda athwaye kala ogwilizana. Vira wa thawi, pingo wa Chikiristu woogarati-iwa teto mwali alombwana na a-iyana oowonga viongelo vinjinji. Amo-iwa kali olemela na ochuka teto amo-iwa kali osauwa. Koma chifukwa yoi koowomeliwana Malemba, etene kali ogwilizana volambela Mulungu oona. Athu amo-iwa anayo kakalile ororomeleya koowanda vwechecha Mawu a Mulunu akala kakami-iwe na olambela afwiwa koma teto sonkananawo limo-i.— Vyo. 2:42; 8:30,31.

8. Kodi Baibulo linakami-a avi athu a Mulungu malambwano kala ogwilizana?

⁸ Mulungwi-u wazelu unopitiliza funji-a koma teto gwilizani-a athwaye vo-indi-eda chito Baibulo. M’Baibulo mukala imbarimbari yetene yokuza Yehova eneyo ninafuneela iyo iiziwa. Thawi detene ninosonkana vamo-i va misonkano da pingo, dadela koma teto dachigawo ira nivuruwane Malemba kawelengiwanga koma teto sambauliwa. Eeno Baibulo tilofuneya  vinjinji vokwakwaneli-eda yolinga ya Yehova yoi atumikaye ‘kamutumikelenga mogwilizana.’ — Zef. 3:9.

9. Kodi chiikalelo iivi yofuneya eneyo ninafuneela iyo kaana ira nivwecheche uthenga wa m’Baibulo? (Luka 10:21)

⁹ Tiyemoni nione umboni umo-i otonyi-eda zelu da Yehova. Malemba anjinji kalembiwe mundila yoi athu oviyevi-a oka mbanayo kanawanda avwechecha mo-orucha. (Welengani Luka 10:21.) Uliwetene athu kanowelenga Baibulo. Voonga vya Baibulo, kaswiri m’mo-i aongile ira “athu anjinji kanoomeliwa liwelenga kwaranya buku lililetene, teto ti buku lelo athu kanaliwelengaathu mosamala vinjinji.” Koma mboviyevi-a oka anayo kanavwechecha koma teto arela vyevyo linaongaathu.— 2 Akor. 3:15, 16.

10. Kodi chi ndila imo-i iivi eneyo Baibulo linatonyi-edelaathu zelu da Yehova?

¹⁰ Baibulo linonikami-a ona zelu da Yehova mundila imo-i teto. Yehova uno-indi-eda chito Malemba vofunji-a athwaye etene n’nga gulu. Koma unofunji-a teto nolimbikisa uliwetene vaeka. Nawelenganga Mawaye ninoona ira Yehova unoira chidwi na uliwetene vaeka. (Yes. 30:21) Vevo mwagumanilenanyo na mavuto, podi ira maulendo angasene moowelengavo mavesi anayo kaoneya n’nga kalembiwele nyo. Koma Baibulo linokami-eda athu anjinji. Kodi vyawandeile avi ira likayena makundo anayo kanagwilizana na vyevyo nyo munafuneela nyo? Vili eeno chifukwa Baibulo lalembiwe na Mulengi wazelu vinjinji mu chilengedwe yetene. — 2 Tim. 3:16, 17.

11. Kodi Mulungu atonyi-edile avi ookaana sakulo vevo Baibulo lalembiwaathu?

¹¹ Chilungamo chi ikalelo imo-i ya Yehova. (Doto. 32:4) Chilungamo inoyendela limo-i na ookaana sakulo teto Yehova ngookaana sakulo. (Vyo. 10:34, 35; Arom. 2:11) Vyevyi vinooneela pama vevo alolile liye ira Baibulo lilembiwe mu viwongelo vyo-iyana-iyana. Mabuku 39 owambeelela a Baibulo kalembiwe mu Chiheberi, eneyo athu a Mulungu vathawi eneyo kaivwechechaathu mo-orucha. Komave vofiya mu thawi ya Akiristu owambeelela athu anjinji kaonga Chigiriki. Eeno mabuku 27 omari-a a Baibulo kalembiwe mu iwongelwela. Yehova kaafunile ira Mawaye kafwanyeye mu iwongelo imo-i yoka. Malambwano athu otamangela 8 biliyoni vailambo yetene kanoonga viwongelo vinjinji. Ndiye kodi vinawandeye avi ira athu anjinji kafunjede vya Yehova?

12. Kodi chi ndila imo-iwa iivi eneyo lemba la Daniyeli 12:4, likan’leathu likwakwaneli-ediwanga malambo omari-ala?

¹² Zela mwa namawongela Daniyeli, Yehova oolonjeza ira mu thawi ya mapeto, athu “kanoza kaiziwe vyongo vinjinji vyoona” vyofwanyeya m’Baibulo teto anjinji kanoza kavivwecheche. (Welengani Daniyeli 12:4.) Yongo imo-i eneyo ikami-ile ira athu kalivwecheche choi Baibulo koma teto mabuku osambaula Baibulo vitapuleliwa, sindikiziwa koma teto gaweliwa wa athu anjinji. Baibulo ti buku lelo litapuleliwe koma teto falisiwa vinjinji va ilambo yetene. Thawi dinjinji Mabaibulo anayo katapuleliwe koma teto sindikiziwa na amalonda kanakala odura vinjinji. Vofiya vano, athu a Mulungu kootapulela Baibulo latuta kapena mbaliwa mu viwongelo vyokwaranya 240, teto uliwetene unokoza lifwanya waserele. Vyevyi vinokami-a ira athu a mitundu detene kavwe ‘uthenga wapama wa Umwene’ mapeto kaanafiye. (Mat. 24:14) Mulungwi-u wachilungamo unafuna ira athu anjinji kakayena mwayi womuiziwa vowelenga Mawaye. Vi vili eeno chifukwa yoi liye unoniwomeliwana vinjinji etene iyene.

13. Chifukwa n’ni ninaonge ira Baibulo linotonyi-eda chikondi ya Yehova? (Yohani 21:25)

¹³ Baibulo linonikami-a vwechecha ira likalelo lilukulu la Mulungu chi chikondi. (1 Yoh. 4:8) Kaganizelani vyevyo liye alolile liye ira vilembiwe m’Baibulo koma teto kavilembiwemo. Liye akede niva-a vyevyo ninafuneela iyo ira nikale va usamwali na liye, nikalenga na moyo osangalala vathawi ila koma teto ira nize nifwanye moyo o-omala. Eeno chifukwa yoi Yehova unoniwomeliwana, kaniva-ile malangizo anjinji anayo kai ofuneya kwenikweni va khani yomutumikela. — Welengani Yohani 21:25.

14. Kodi vyevyo vili m’Baibulo vinatonyi-eda mundila imo-i iivi ira Mulungu unoniwomeliwana?

¹⁴ Yehova ootonyi-eda ira unoniwomeliwana voonga na iyo mundila yonilemekeza. M’Baibulo, liye kaniva-ile malamulo anjinji oniwandela vyofuneela ira m’mbali iliyetene ya moywi-u. M’malo mwiwa, unonikami-a ira niganizelenga koma teto sakula eki-u vyoira vonisambaulela khani doireela athu amo-i, vyoro-eda vyoiri-a chidwi koma teto malangizo okami-a. Mwandila enela Mawu a Mulungu kanonikami-a ira nimuwomeliwengana koma teto muvwela kumela vati va murima.

15. (a) Kodi Yehova unatonyi-eda avi ira unoira chidwi na athu anayo kanawelenga Mawaye? (b) Va ithuzithuzila, kodi musikana n’ng’onong’ono, m’bali waizombwe koma teto murongola ouluula kanaganizela vya athu aavi oromoliwa m’Baibulo? (Gen. 39:1, 10-12; 2 Mam. 5:1-3; Luk. 2:25-38)

¹⁵ Baibulo linotonyi-eda ira Mulungu unoira chidwi vinjinji na iyo. Moi avi? M’Mawaye mukala khani dinjinji dotonyi-eda mwemo athu kanavwelaathu. Ninokoza vwechecha mwemo athu oromoliwa m’Baibulo kavwelaathu chifukwa  aliwa kali athu “n’nga iyo.” (Yak. 5:17) Yofuneya vinjinji choi naganizelanga mwemo Mulungu airele liye vyongo na athu n’nga iyo, ninofiya vovwechecha pama ira “Yehova ngwachikondi ilukulu na wachifundo.” — Yak. 5:11.

16. Kodi ninafunjeda n’ni vyokuza Yehova nawelenganga m’Baibulo khani da athu anayo kalakwi-ile vyongo vimo-i? (Yesaya 55:7)

¹⁶ Viikala teto ndila imo-i eneyo Baibulo linatonyi-edelaathu ira Yehova unoniwomeliwana. Malemba kanonisimikizela ira Mulungu kanaza ani-iya masiki vevo nilakwi-ile iyo vyongo. Aizarayeli koochimwela Mulungu moweli-edaweli-eda, komave kalapa kumela vati va murima, liye oowakhululukela. (Welengani Yesaya 55:7.) Akiristu a muthawi ya anamarumiwa kooiziwa teto ira Yehova oowawomeliwana vinjinji. Mowandeliwa, namarumiwa Paulo oolimbikisa Akiristu afwaye ira ‘kakhululukele na murima wetene nomiyali-a’ muthu onoyo airile chimo lilukulu koma vanduli viwa oolapa. (2 Akor. 2:6, 7; 1 Akor. 5:1-5) Pi vyoiri-a chidwi ira Yehova kaa-iya atumikaye chifukwa yoi koomuchimwela. M’malomwiwa, oowakami-a mwachikondi, awongolela koma teto avepa ira kawelele wa liye. Malambwano teto liye unolonjeza ira unoza aire vyevyi wa athu etene anayo kalapile. — Yak. 4:8-10.

17. Chifukwa n’ni Baibulo lili mphaso yapama vinjinji?

¹⁷ Yehova univa-a mphaso yapama vinjinji. Chifukwa n’ni Mawaye kali mphaso yavadela? N’nga mwemo nifunjedele iyo, Baibulo linoniwandela vya zelu, chilungamo koma teto chikondi ya Mulungu. Bukuli linonisimikizela ira Yehova unafuna ira nimuiziwe koma teto nikale afwaye.

18. Kodi ninatonyi-ede avi ira ninoyamikela Yehova voniva-a ‘mphaso yapama’ ya Baibulo?

¹⁸ Ninoona ira ‘mphaso yapama’ ya Mawu a Mulungu chi yatengo wavadimu. (Yak. 1:17) Eeno tiyemoni nipitilize tonyi-eda ira ninoiyamikela. Ninokoza ira vyevyi vopepela nawelenganga Mawu opatuleyala koma teto aganizela modii-a. Nairanga vyevyi, ninokala osimikiza ira Mulembi mulukulu wa Baibulo unoza adalise tindi li-u teto ‘ninoza nimuiziwe Mulungu.’ — Miya. 2:5.