1-2. Akala eni kamunakozeye badiziwa, chifukwa n’ni kamunafuneela tatila murima? (Onani ithuzithuzi yavatakuru lowambeela.)

 AKALA munafuna badiziwa, iziwani ira mukaana yolinga yapama vinjinji. Koma kodi eni muli okozeya badiziwa? Akala munaona ira mukozeya koma teto andimuwa koosomedela, kamuze mulepele panga vyevyo vasonkano wo-arela. Mwaira vyevi munoza musangalale vinjinji tumikela Yehova.

² Kapena kodi muwandeliwa ira munafuneela sakaeda vimo-i na vimo-i mwa-anabadiziwe? Kapena muzindikila vyevi vaekinyu? Akala chi eno, kamutatile murima. Munokoza dowa vasogolo mpakana kwakwaneli-eda yolinga inyuyo, kaya muli n’ng’onong’ono kapena ndimuwa.

3. Kodi chi yofuka iivi eneyo nduna wawu Itiyopiya amufukile liye Filipo, n’nga vyevi vinazi-a yofuka iivi? (Vyoira 8:36, 38)

³ Welengani Vyoira 8:36, 38. Nduna wawu Itiyopiya oomufuka namalaleya m’mo-i zina laye Filipo ira: “Inandilepeli-e badiziwa chin’ni?” Muthu wawu Itiyopiyola oofunechecha badiziwa. Koma kodi ali okozeya panga yongo yofuneya enela?

4. Kodi muthu wawu Itiyopiya atonyi-edile avi ira oofunechecha pitiliza funjeda?

⁴ Muthu wawu Itiyopiyola “adowile wu Yerusalemu dowa pembeza Mulungu.” (Vyo. 8:27) Eno mwina liye ali otembenuwela wu Chiyuda. Mookaikela, liye oofunjeda vyokuza Yehova kumela m’Malemba opatuleya a Chiheberi. Komave ali wofunechecha funjeda vinjinji. Ndiye kodi vevo Filipo amugumanilena liye vandila, amufwanyile airanga n’ni? Ali awelenganga mpukutu wa namaongela Yesaya. (Vyo. 8:28) Anala kali makundo odii-a a imbarimbari. Makundo owambeela anayo ndunola afunjedile  liye katamukwakwanele, koma oofuna pitiliza funjeda.

5. Kodi muthu wawu Itiyopiya atonyi-edile avi ira ooira vyevyo afunjeda liye?

⁵ Muthuyo ookaana udindo ulukulu mu ulamulilo wa Kandake Mwene wamu-iyana wa Itiyopiya. Teto “ali woing’anela chuma yetene ya mwene wamu-iyanoyo.” (Vyo. 8:27) Eno mwina liye ootanganisiwa na vyoira vinjinji. Komave oofwanya nthawi yolambela Yehova. Kaakeda funjeda imbarimbari, koma ooira vyevyo afunjeda liyevyo. Eno ooyenda ulendo undendayi kuma wu Itiyopiya ira alambele Yehova ukachisi wu Yerusalemu. Ulendola podi ira woolanda thawi indendayi koma teto ndalama dinjinji. Koma muthuyo oofunechecha dowa lambela Yehova vo-olandela ira unaononga vyoi avi.

6-7. Kodi muthu wawu Itiyopiya airile n’ni ira apitilize muwomeliwana vinjinji Yehova?

⁶ Muthu wawu Itiyopiyola oofunjeda makundo a imbarimbari asha kumela wa Filipo, tangani-avo oyi Yesu ngu Mesiya. (Vyo. 8:34, 35) Pi vyo-oira fuka ira muthu waudindola oosangalala vinjinji angafunjedile vyevyo Yesu amuirele liye. Ndiye kodi liye afuneela ira n’ni? Liye ookoza kala mwemo ali liye n’nga muthu wotembenuwela wu Chiyuda onoyo alemekeziwa. M’malo mwiwa, liye oowambeela muwomeliwana vinjinji Yehova na Mwanaye. Chikondila yoomuiri-a sakula yongo yofuneya vinjinji vamoyo eneyo kubadiziwa nokala wo-arela wa Yesu Kiristu. Filipo oowona ira muthula ali okozeya eno oomubadiza.

⁷ Akala munalandele isazo ya muthu wawu Itiyopiyola, nyo teto munokoza kala okozeya badiziwa. Munokoza onga mosimikiza ira, “Inandilepeli-e badiziwa chin’ni?” Eno tiyemoni nitapanye vyevyo nyo teto munaire nyo ira mufiye vobadiziwa n’nga mwemo liye airele liye. Liye oopitiliza funjeda, ooira vyevyo afunjeda liyevyo koma teto oopitiliza muwomeliwana vinjinji Mulungu.

8. Kodi lemba la Yohani 17:3 linaonga ira munafuneela ira n’ni?

⁸ Welengani Yohani 17:3. Kodi mawu a Yeswala kooukami-ani ira muwambeele funjeda Baibulo? Pumwemo teto vililiathu na anjinji a iyo. Koma kodi mawala kanoniwandela teto ira nipitilize funjeda? Ee. Ninoza nipitilizeve “iziwa . . . Mulungu yeka onoyo uli waimbarimbari.” (Nam. 3:11) Ninoza nipitilize funjeda mpakana walewale. Teto nafunjedanga vinjinji vya Yehova pavevo ninaambeela iyo muwomeliwana vinjinji. — Sal. 73:28.

9. Kodi munafuneela panga n’ni vanduli vofunjeda vyofunji-a vyowambeela vya m’Baibulo?

⁹ Pivyovweya ira funjeda vyokuza Yehova unaambeela nofunjeda vyofunji-a vyowambeela vya m’Baibulo. Mu kalataye yodowa  wa Aheberi, namarumiwa Paulo ooromola vyofunji-avi n’nga “makundo owambeela” a m’Mawu a Mulungu. Liye kaatonyi-eda ira “makundo owambeelala” mbo-ofuneya, koma oowayerekezela na nkaka onoyo unakami-eda ira mwana akale wathanzi. (Aheb. 5:12; 6:1) Komave liye oolimbikisa Akiristu etene ira kapitilizenga funjeda makundo odii-a a m’Mawu a Mulungu. Kodi munofunechecha funjeda vyofunji-a vyowambeela vya m’Baibulo? N’nga munofunechecha pitiliza funjeda vyokuza Yehova na vyolinga vyaye?

10. Chifukwa n’ni amo-i kanaona ira funjeda korucha?

¹⁰ Wa anjinji iyo funjeda kai wokweya. N’nga bwanji nyo? Mungali usukulu, kodi welenga nofunjeda kawauruchani? Kodi moowona ira funjeda kosangalasa koma teto kopinduli-a? Kapena mwakeda ona ira nyo kamunakwakwani-e funjeda vo-indi-eda chito mabuku? Akala chi eno, iziwani ira kamuli ekinyu. Yehova unokoza ukami-ani. Liye ngwangwilo koma teto Namafunji-a wapama vinjinji.

11. Kodi Yehova unatonyi-eda avi ira ngu ‘Namalangizi-u Mulukulu’?

¹¹ Yehova unoviromola ira ngu ‘Namalangizi-u Mulukulu.’ (Yes. 30:20, 21) Liye ngu Namafunji-a oleza murima, ooma murima koma teto ovwechecha. Unoona vyapama mwa ofunjedaye. (Sal. 130:3) Kanayembekezela ira ninoira vyevyo kaninakwakwani-e. Umbuwelani ira liye ngonoyo apangile ugogwinyu onoyo chi mphaso yodabwi-a. (Sal. 139:14) Mwachibadwa, iyo athu ninofuna funjeda. Mulengi-u unafuna ira nipitilize funjeda mpakana walewale koma teto nisangalalenga nofunjedawo. Eno chizelu ira ‘nilakalakenga’ funjeda imbarimbari ya m’Baibulo vathawi ila. (1 Pe. 2:2) Muvi-elelenga yolinga eneyo munaikwakwaneli-ede nyo teto thawi detene mu-arelenga ndandandinyu yowelengela nofunjedela Baibulo. (Yos. 1:8) Mokami-iwa na Yehova, munoza muwambeele sangalala vinjinji nowelenga koma teto funjeda vya liye.

12. Chifukwa n’ni ninafuneela ganizelanga vya moyo wa Yesu nafunjedanga vaeki-u?

¹² Thawi na thawi muganizelenga vya moyo na utumiki wa Yesu angali vailambwela. Pivyofuneya vinjinji arelanga mosamala manyalo a Yesu akala ninafuna tumikela Yehova, simbwasimbwa malambo oruchala. (1 Pe. 2:21) Mo-ovira m’mbali, Yesu ooromola mavuto anayo o-arelaye kanazeathu kagumanena. (Luk. 14:27, 28) Koma kaakaikela ira o-arelaye kanoza kakwaranye n’nga mwemo liye airele liye. (Yoh. 16:33) Funjedani mwasatanesatane vyokuza moyo wa Yesu teto vi-eleleni vyolinga vyevyo vinaukami-edeni ira mumusazi-edenga dambo lililetene.

13. Kodi munafuneela pitiliza vepa n’ni wa Yehova, n’nga chifukwa n’ni?

¹³ Keda iziwa vyongo vaekiwa kai wokwakwanela. Yolinga ilukulu kuukami-ani funjeda vinjinji vyokuza Yehova koma teto kaana makalelo n’nga muwomeliwana Mulungu nomuroromela. (1 Akor. 8:1-3) Vevo munapitiliza nyo funjeda, muvepenga Yehova ira aukami-eni wenjedela iroromelo inyu. (Luk. 17:5) Liye unosomeda mofunechecha mapepelo n’nga anayo. Iroromelo, eneyo inaza chifukwa yoiziwa vyolondola vyokuza Mulungwi-u, inoza iukami-eni ira mudowe vasogolo. — Yak. 2:26.

14. Kodi namarumiwa Petulo agogomezile avi funeya woira vyevyo ninafunjeda iyo? (Onani ithuzithuzi.)

¹⁴ Namarumiwa Petulo oogogomezela funeya woi o-arela a Kiristu kapitilizenga panga vyevyo kanafunjedaathu. Liye ooromola vya khani ya m’Baibulo yokuza Nowa. Yehova oomuwandela Nowa ira unoza azi-e Chigumula eneyo inaze iwononge athu otakala amuthawaye. Keda iziwa ira unoza Chigumula kawali wokwakwanela  ira Nowa na Banja laye kavulumuwe. Onani ira Petulo oowonga vya thawi eneyo Chigumula yaliathu ya-anaambeele “vevo ngalawa yapangiwaathu.” (1 Pe. 3:20) Nowa na banja laye kooira vyevyo Mulungu aafunji-a liye moi koomanga ngalawa, eneyo yali ilukulu. (Aheb. 11:7) Vanduli viwa Petulo ooyerekezela vyevyo Nowa airile liye na ubadizo, vevo alembile liye ira: “Yofwanafwana na ngalaweyo inovulumucha teto nyo malambwano. Enela ngu ubadizo.” (1 Pe. 3:21) Eno ninokoza yerekezela chito eneyo muna-inda nyo vokozeela badiziwa na chito eneyo Nowa na banja laye ka-indileathu wa chaka dinjinji vosakaeda ngalawa. Kodi chi chito yoi avi eneyo muna-inda nyo vokozeela ira mubadiziwe?

15. Kodi lapa unatangani-avo n’ni?

¹⁵ Imo-i mwa vyongo vyowambeela vyevyo ninafuneela iyo ira kulapa machimwi-u mokumela vati va murima. (Vyo. 2:37, 38) Lapa unonikami-eda ira nichenje. Kodi moo-iya makalelo anayo Yehova unaidanana liye n’nga chiwerewere, dja sola, onga mawu otakala kapena ruwana? (1 Akor. 6:9, 10; 2 Akor. 7:1; Aife. 4:29) Akala kamuna-iyeve vyongo vyevi, pitilizani yesayesa ira muchenje. Munokoza muvepa onoyo unaufunji-ani Baibulo kapena andimuwa ira kaukami-edeni koma teto uva-ani malangizo. Akala muli n’ng’onong’ono moi munakala na makolwinyu, pitilizani avepa ira kaukami-edeni iya makalelo otakala anayo kanaulepeli-eni badiziwa.

16. Kodi panga vyongo vyokuza lambela thawi detene unatangani-avo n’ni?

¹⁶ Pivyofuneya teto ira thawi detene muirenga vyongo vyokuza lambela. Vyevi vinotangani-avo fwanyeya vamisonkano, kamba khani koma teto peleka ndemanga. (Aheb. 10:24, 25) Teto kausomedelani ira muwambeele laleela, muirenga vyevyo thawi detene. Mwa-indanga vinjinji chito yovulumucha athwila, pavevo teto munasangalalana nyo vinjinji. (2 Tim. 4:5) Akala muli n’ng’onong’ono teto munakala na makolwinyu vifukeni ira: ‘Kodi makolwanga kanairecha ndiumbucha ira ndasonkane kapena ndalaleele? Kapena kodi ndinoirecha vyevi vameka?’ Mwairanga vyevi vaekinyu munotonyi-eda iroromelo inyu koma teto ira munomuwomeliwana nomuyamikela Yehova Mulungu. Dedi ti “chito dotonyi-eda ira muli ovipeleka wa Mulungu,” kapena  ira mphaso dedo munamuva-a nyo Yehova. (2 Pe. 3:11; Aheb. 13:15) Mulungwi-u unosangalala na mphaso dedo ninapeleka iyo mofunechecha, ookala mokanyi-ediwa na muthu. (Yerekezelani na 2 Akorinto 9:7.) Ninosangalala panga vyongo vyevi chifukwa ninofuna muva-a Yehova vyongo vyapama vinjinji.

17-18. Kodi chi ikalelo yofuneya iivi eneyo inaukami-eni ira mudowe vasogolo mpakana badiziwa, n’nga inaukami-eni avi? (Miyambo 3:3-6)

¹⁷ Vevo munapitiliza nyo dowa vasogolo ira mubadiziwe munongogumanana mavuto. Athu amo-i kanongounyozani chifukwa ya vyevyo muwambeele nyo viroromela, uruni-ani kapena uzuzumi-ani. (2 Tim. 3:12) Podi ira munoyesayesa ira mu-iye ikalelo imo-iwa yotakala koma thawi dimo-i munofwanyeya ira muiira nawili. Kapena mwina munokoza ambeela tatila murima chifukwa yoi yolinga inyu kinakwakwaneli-ediwa mombaraanya. Ndiye kodi chin’ni inaukami-eni ira muvilele? Chi ikalelo yofuneya vinjinji eneyo ku muwomeliwana Yehova.

¹⁸ Muwomeliwana Yehova chi ikalelo yofuneya vinjinij eneyo munafuneela nyo kaana. (Welengani Miyambo 3:3-6.) Chikondi enela inonikami-eda ira nilimbanena mavuto anayo ninagumanana iyo. Thawi dinjinji Baibulo linosambaula mwemo Yehova unatonyi-edela liye chikondi yororomeleya wa atumikaye. Chikondila chi yakopolo vinjinji moi kinamala viruche vyere avi. (Sal. 100:5) Nyo mwalengiwe mu ifwanafwani-edo ya Mulungu. (Gen. 1:26) Ndiye kodi munatonyi-ede avi chikondi n’nga enela?

19. Kodi munatonyi-ede avi ira munoyamikela vinjinji vyetene vyevyo Yehova uuireleni liye? (Agalatiya 2:20)

¹⁹ Muyamikelenga. (1 Ates. 5:18) Dambo lililetene muvifukenga ira, ‘Kodi Yehova utonyi-edile avi ira unondiwomeliwana?’ Era eno muwonechechenga ira munomuyamikela m’mapepelwinyu teto muromolenga vyevyo uuireleni liye. Muwonenga ira chikondiyo unautonyi-edani nyo vaekinyu, mofwanafwana na mwemo namarumiwa Paulo aonela liye. (Welengani Agalatiya 2:20.) Vifukeni ira, ‘Kodi miyo teto ndinofuna mutonyi-eda chikondi?’ Muwomeliwana Yehova unoza uukami-eni ira mupitilize limbanana vyoshisha vyevyo munagumanana nyo. Unoza uulimbikiseni teto ira mupitilize panga vyongo vyokuza lambela thawi detene, notonyi-edanga ira munomuwomeliwana Babinyu dambo na dambo.

20. Kodi munafuneela panga n’ni ira muvipeleke wa Yehova, n’nga chifukwa n’ni sakula panga vyevi uli wofuneya?

²⁰ Vira wa thawi, muwomeliwana winyu Yehova unoza uulimbikiseni ira mupeleke pepelo lavadela lotonyi-eda ira munovipeleka wa liye. Umbuwelani ira vevo muvipelekile nyo wa Yehova munokaana idedi-edo yoi munoza mukale athwaye mpakana walewale. Munomulonjeza ira munoza mumutumikele vathawi dapama na dorucha. Iziwani ira mwalonjeza ulendo umo-i kamunaza muweli-eda nawili lonjezoli. Pivyoona ira vipeleka chi khani ilukulu, komave kaganizelani vi: Munafuneela sakula vyoira va vyongo vinjinji, vimo-i vyapama, koma kamunasakule yongo yapama vinjinji kwaranya vipeleka wa Yehova. (Sal. 50:14) Satana unoza ayesayese upangi-ani ira mu-iye muwomeliwana Babinyu voganiza ira munoza mu-iye kala ororomeleya wa liye. Koma kamulole ira liye augonji-eni. (Yob. 27:5) Muwomeliwana vinjinji Yehova unoza uukami-eni ira mukwakwaneli-ede lonjezo linyu, loi munoza mumutumikele mpakana walewale koma teto kala va usamwali wolimba na Babinyu waudimu.

21. Chifukwa n’ni ninaonge ira ubadizo chi chiyambi chabe ookala mapeto a vyetene?

²¹ Vanduli vovipeleka wa Yehova munokoza onga na andimuwa a mupingo mwinyu, nowasambaulela vya yolinga inyu yofuna badiziwa. Komave thawi detene muumbuwelenga ira badiziwa chi chiyambi chabe ookala mapeto a vyetene. Enela chi chiyambi yotumikela Yehova moywinyu wetene. Eno vathawi ila munafuneela muwomeliwana vinjinji Babinyu. Muvi-elelenga vyolinga vyevyo vinaukami-eni wenjedela chikondila dambo na dambo. Panga vyevi unoza uulimbikiseni ira mubadiziwe. Dambo lelo munaze nyo mubadiziwe linaza likala lavadela vinjinji. Koma enela inaza ikala chiyambi chabe. Eno pitilizani muwomeliwana vinjinji Yehova na Mwanaye mpakana walewale.