Chifukwa n’ni muthu m’mo-i onoyo Baibulo linakedaathu muromola ira “Ujeni” awongile ira mutela Rute unokoza ‘wononga’ cholowaye? (Rute 4:1, 6)

Wale mulombwana atatiya o-okaana mwana vookala vyofuka vimo-i. Mofwanafwani-a: Kodi malo anayo an’na liye kanakala ambaani? Kodi zina la banja laye linamalela vevo? Muchilamulo ya Mose moofwanyeya vyosomeda vya vyofuka n’nga vyevi.

Chin’ni eneyo yaireya na malo amuthu onoyo utatiile kapena onoyo usauwile noguli-a malwaye? Balaye kapena waibali m’mo-i wavakwikwi oowanda awombola, kepena ira agula nawili. Vyevi vyookami-eda ira malwayo kakaleve a banja liwa.  — Lev. 25:23-28; Num. 27:8-11.

Kodi zina la banja la muthu onoyo utatiile lateteziwa avi? Vyevi vyoowandeya voira ukwati wavailamu n’nga mwemo vyaliliathu na Rute. Mulombwana oomutela mu-iyana wa balayeyo na yolinga yoi abale mwana onoyo unaze alande zina la onoyo akwileyo koma teto cholowaye. Makonzedwe achikondala kookami-eda teto ira mu-iyana wamasiyeyo asamaleliwenga mwachikondi. — Doto. 25:5-7; Mat. 22:23-28.

Kaganizelani isazo ya Naomi. Liye ooteliwa na mulombwana m’mo-iwa zinalaye Elimeleki. Mulombwanoyo na a-imaye ambiili kangatatiile Naomi oo-ala o-okaana omusamalela. (Rut. 1:1-5) Angawelele wu Yuda, Naomi oomuwandela Rute mpongozaye ira amuwandele Boazi ira awombole malwiwa. Liye ali waibali wavakwikwi wa Elimeleki. (Rut. 2:1, 19, 20; 3:1-4) Koma Boazi ooiziwa ira muthu m’mo-i onoyo Baibulo linakedaathu muromola ira “Ujeni” ngonoyo ali waibali wavakwikwi vinjinji. Eno liye ngwali ofwanelela va-iwa mwayi woi aawombole.— Rut. 3:9, 12, 13.

Vowambeela “Ujeni” oofuna kami-edavo. (Rut. 4:1-4) Masiki ira liye oowanda ononga ndalama ira agule malwayo, ooiziwa ira Naomi kaawande bala mwana onoyo unaze alande cholowa ya Elimeleki. Va pivyovaela oneya ira malwayo kakala aaye teto oowona ira oofwanya phindu.

Koma muthula oochenja maganizo angazindikilile ira oofuneela teto mutela Rute. Liye eere: “Kandinawande uwombola, ovela ira ndinokoza ononga cholowanga.” (Rut. 4:5, 6) Ndiye kodi chifukwa n’ni achenjile maganizo?

Akala ujeni kapena muthu m’mo-i aamutele Rute nobala mwana wamulombwana, mwanoyo ngonoyo aze alande cholowa ya Elimeleki. Koma kodi vyevi ‘vyawononga’ avi “cholowa” ya ujeni? Baibulo kalinasambaula koma mwina viikala vifukwa vingasi.

• Yowambeela, liye oowononga ndalama daye gula malo a Elimeleki koma vamapeto viwa malwayo katakala aaye. Kooza kakale a mwana wa Rute.

• Yanambili liye ooza akaena teto udindo osamalela Rute na Naomi.

• Yanaralu, akala Rute aabale a-ima amo-i, a-imayo limo-i na a-ima anayo muthuyo an’na liye wale kooza kagawane chumaye.

• Ya 4, akala ujeni kaan’na mwana, mwana onoyo Rute abale liye ookaana ufulu owachela cholowa ya ujenila koma teto ya Elimeleki. Eno akala aatatiye, malo anayo an’na liye kadowa wa mwana onoyo un’na zina la Elimeleki ookala la liye. Ujeni kaafuna ononga cholowaye vomukami-eda Naomi. Eno liye oosakula peleka mwayi owawombola wa muthu m’mo-i onoyo ngu Boazi. Boazi ooira vyevi chifukwa oofuna ira “zina la mamunaye [wa Rute] onoyo atatiile liwelele va cholowaye.” — Rut. 4:10.

Vinawoneya ira ujeni oofunechecha ira kawononge zinalaye koma teto cholowaye. Liye ookaana maganizo oviwomeluwana. Masiki ira oofuna teteza zina laye, zinalo loodiwaleya moi kalinafwanyeya mu limbili la wale. Liye ootatila teto mwayi onoyo Boazi awachele liye okala muzele wa makolo anayo Mesiya, Yesu Kiristu, abaluwele liye. Vi pivyo-arelavo vyovwi-a chisoni vyevyo vyamuireele ujeni onoyo alepelile kami-eda muthu onoyo afuneela kami-ediwa. — Mat. 1:5; Luk. 3:23, 32.