Anjinji kaulukulele vikhalelo vyevyo alombwana anjinji kanaonaathu ira a-iyana mbotita. Mwaisazo, oing’anela dela m’mo-iwa wawu Bolivia zina lae Hans, aongile ira: “Alombwana amo-iwa kaulukulele muvikhalelo vyevyo vinalimbikisa alombwana kala ovikuza. Alombwana anala kanoona ira a-iyana mbotita ndipo katinaalemekeza.” a Ndimuwa m’mo-iwa wu Taiwan, zina lae Shengxian, aongile ira: “wewo ndinakala miyo, alombwana anjinji kanoona ira a-iyana katinafuneya wandela alombwana vyoira. Mulombwana apeleka maganizo amu-iyana va khani imo-iwene, alombwana afwae kanomunyoza.” Koma alombwana amo-i kanooni-a sanko wa a-iyana mundila do-ooneela. Mwaisazo, aliwa kanokoza onga tabwala do-olemekeza a-iyana.

Yosangalasa choi mulombwana uliwetene unokoza chenja vyevyo azolowele liye muikalelo yae. Unokoza teto iya ona ira a-iyana mbotita. (Aife. 4:22-24) Vyevi vinokoza wandeya ngati kanasazi-eda Yehova. Mukhanila, ninoona mwemo Yehova munaonela liye a-iyana, vyevyo abali kanapangeathu ira kaonenga a-iyana ngati mwemo Yehova munaaonela liye koma teto mwemo andimuwa kanapelekeleathu isazo va khani yolemekeza arongola.

KODI YEHOVA UNAONA AVI A-IYANA?

Yehova unopeleka isazo yapama vinjinji va khani ya mwemo ninafuneya iyo panga vyongo na a-iyana. Liye ngu Baba wachikondi ndipo unokonda athu etene am’banja laye. (Yoh. 3:16) Koma teto arongola ororomeleya kali ngati a-imae atengo wa vadimu. Tiyemoni nikambilane ndila dedo Yehova atonyi-edele liye ira unolemekeza a-iyana.

Unopanga naaliwa vyongo mo-okaana sanko. Yehova oolenga mulombwana na mu-iyana  muchifanizilo yae. (Gen. 1:27) Liye kaapelekile luso kapena zelu dinjinji wa mulombwana voelekezela na mu-iyana, koma teto kai unakonda vinjinji mulombwana posa mu-iyana. (2 Lim. 19:7) Liye oolenga etene mundila yofwanafwana yoi kaandenga funjeda makundo am’Baibulo koma teto tonyi-eda makalelwae apama. Liye unoona iroromelo ya etene mofwanafwana, kaya unachiembekezo yozakala vailambo yavati pakana walewale kapena dowa lamulela na Yesu monga mamwene na asembe udimu. (2 Pe. 1:1) Onga vyoona, Yehova kanapanga vyongo mwasanko na a-iyana.

Unowavuruwana. Yehova unoganizela mwemo a-iyana kanavwelaathu koma teto vyevyo vinaadi-a nkhawa. Mwaisazo, liye oovuruwana mapempelo a Rakele na Hana ndipo oowatandiza. (Gen. 30:22; 1 Sam. 1:10, 11, 19, 20) Yehova oowandela teto athu ira kalembe m’Baibulo khani da alombwana anayo kavuruwanile maganizo a a-iyana. Mwaisazo, Abulahamu oo-arela malangizo a Yehova oyi avwele maganizo amu-iyanae Sara. (Gen. 21:12-14) Mwene Davide oovwela vyevyo Abigayeli aongile liye. Ndipo Davide oona ira Yehova ngunoyo atumizile Abigayeli ira aze aonge na liye. (1 Sam. 25:32-35) Yesu unoyo atonyi-eda pama makalelo Ababae, oowavuruwana am’mae Mariya. (Yoh. 2:3-10) Visazovi vinotonyi-eda ira ndila imo-i ineyo Yehova unatonyi-eda liye ira unolemekeza a-iyana ku avuruwana.

Unowaroromela. Mwaisazo, Yehova ootonyi-eda ira omuroromela Hava vomuva-a udindo oyi atandize samalela ilambo yetene. (Gen. 1:28) Veva ootonyi-eda ira kamuona Hava ngati otita vomuelekezela na mamunae Adamu, koma monga fwae omufwanelela. Yehova oopeleka udindo wa mneneri wamu-iyana Debora koma teto Hulida ira kalangize atwae tangani-avo oweluza na mamwene. (Owel. 4:4-9; 2 Mam. 22:14-20) Malambwano teto Yehova unopeleka udindo wa a-iyana o-inda chitwae. Arongola ororomeleya anala kanotumikela monga ofalisa, apainiya koma teto amishonale. Kanotandiza vokoza mapulani, manga nosamalela Nyumba da Umwene koma teto maofesi atambi. Amo-i mwa arongola anala kanotumikela va Beteli koma teto m’maofesi omasulela mabuku. Arongola anala kali ngati gulu lilukulu lelo Yehova unali-indi-eda liye chito vokwakwaneli-eda yolingae. Va pivyooneya ira Yehova kanaona a-iyana ira mbotita kapena ofooka.

KODI ABALI KANAPANGE AVI IRA KALEMEKEZENGA A-IYANA NGATI MWEMO YEHOVA MUNAPANGELA LIYE?

Abali, ira niiziwe ngati ninalemekeza a-iyana ngati mwemo Yehova unapangela liye, ninafuneya fufuza maganizo na vyopanga vi-u. Koma ira vyevi viwandeye ninafuneya tandiziwa. Monga mwemo mashini a X-ray kanatandizelaathu madokotala iziwa mwemo murima wa muthu uliliathu, fwi-u wa pama koma teto Mawu a Mulungu kanokoza nitandiza iziwa ngati nin’na maganizo olakweya okuza a-iyana. Ndiye kodi ninapange avi ira nitandiziwe?

Mufukenga afwinyu. (Miya. 18:17) Nifukenga afwi-u ororomeleya anayo kanaiziweya ira mbooma murima koma teto oganiza pama mafuso monga ala: “Kodi ndinapangecha avi vyongo na a-iyana? Kodi kanoona ira ndinowalemekeza? Kodi viikala vyongo vimo-i vyevyo ndinafuneya miyo chenja?” Ngati fwinyuyo uuwanden’leni mbali dedo munafuneya nyo chenja, kamuvi-elele unduli. M’malo mwiwa mukalenga okozeya chenja.

Mufunjedenga Mawu a Mulungu. Kodi ndila yapama ineyo inanitandize iziwa ngati ninalemekeza a-iyana chiivi? Mawu a Mulungu kanokoza nitandiza fufuza maganizo na vyopanga vi-u. (Aheb. 4:12) Nawelenganga Baibulo, ninofunjeda vya alombwana anayo kalemekeza a-iyana koma teto nayo kataalemekeza. ndiye ninokoza erekezela vyevyo aliwa kapangaathu na vyevyo iyo ninapanga iyo. Athu amo-i kano-indi-eda chito mavesi amo-i am’Baibulo vovi-elela unduli maganizo olakweya anayo kan’naathu okuza a-iyana. Koma erekezela mavesala na mavesi amo-i unokoza nitandiza pewa vyevi. Mwaisazo, lemba la 1 Petulo 3:7 linaonga ira a-iyana kava-iwenga ulemu chifukwa kali ngati “chiwiya yo-olimba.” b Koma Kodi vyevi vinatantauza ira a-iyana mbotita, zelu diwa tidoeva  koma teto katin’na luso voelekezela na alombwana? Iyayi ndithu. Kaelekezelani mawu a Petulwala na vyevyo lemba la Agalatiya 3:26-29 linaongaathu. Lembali linotonyi-eda ira Yehova oosakula alombwana na a-iyana ira kaze kalamulele limo-i na Yesu udimu. Funjeda mawu a Mulungu koma teto vepa afwi-u ira kanitandize va khanila unokoza nitandiza teto ira nilemekezenga a-iyana.

KODI ANDIMUWA KANATONYI-EDE AVI IRA KANOLEMEKEZA ARONGOLA?

Abali mupingo kanokoza funjeda lemekeza arongola voona isazo ya andimuwa. Kodi andimuwa kanapeleke avi isazo va khani yolemekeza arongola? Teyemoni nikambilane ndila dingasi dene.

Kanoyamikela arongola. Mtumwi Paulo oopeleka isazo yapama ineyo andimuwa kanalandeleathu. Mukalata ineyo alembele liye Akiristu awu Roma, liye ooromola mazina angasene a arongola anayo aayamikela liye. (Arom. 16:12) Arongola anala piyvovaela oneya ira koosangalala vinjinji vevo kalata ya Paulo yawelengiwaathu mupingo. Naliwene teto andimuwa kanoyamikela arongola chifukwa ya makalelwiwa apama koma teto chifukwa yo-inda mwatindi chito ya Yehova. Vyevi vinotandiza arongola iziwa ira kanolemekeziwa koma teto yamikeliwa. Mawu olimbikisa anayo andimuwa kanaawandeleathu kanokoza alimbikisa ira kapitilize tumikela Yehova mororomeleya.— Miya. 15:23.

Voyamikela arongola, andimuwa kanopanga vyevyo mokumela vati va murima koma teto romola zenizeni vyevyo arongolayo kanapangaathu pama. Chifukwa n’ni ninaonga eno? Murongola m’mo-iwa zina lae Jessica aongile ira: “vinokala pama abali kamuwandela murongola ira ‘muupanga pama.’Koma ninoyamikela vinjinji aromola vyevyo napangile iyo. Mwaisazo, kanokoza niyamikela chifukwa yotandiza a-ima a athu ira kakale vati vuruwana mwachelu nakala va misonkano, kapena teto chifukwa yoesaesa dowa landa muthu  onoyo ninafunjedana iyo Baibulo voza wu misonkano.” Andimuwa kayamikelanga arongola voromola mwachindunji vyevyo kapangileathu pama, arongolayo kanovivwa ira mbofuneya mupingo.

Kanovuruwana maganizo a arongola. Andimuwa oviyevi-a kanozindikila ira kai ekiwa anayo kanaana makundo apama. Andimuwa oyi eno kanovepa arongola ira kapeleke maganizwiwa ndipo kanowavuruwana mwachelu kaonganga. Kapanganga vyevi kanolimbikisa arongola ndipo aliwa teto kanopindula. Ndimuwa m’mo-iwa unoyo unatumikela va Beteli zina lae Gerardo aongile ira: “ndinoona ira fuka arongola ira kapeleke maganizwiwa unonditandaza ira ndi-indenga pama chitwanga. Thawi ndinjinji kanakalecha ira kookala ka-indanga chitweyo wa kacha dinjinji posa abali amo-i.” Mupingo, arongola anjinji mba apainiya eno kanoiziwa vinjinji vyokuza athu amudela lelo kanakalaathu. Ndimuwa m’mo-iwa zana lae Brian aongile ira: “arongoli-u kanokoza tandiza vinjinji gulu la Yehova mundila dinjinji. Eno mulolenga ira kautandizeni chifukwa kanoiziwa vinjinji.”

Andimuwa ozindikila katinambaraanya nyalanyaza maganizo a arongola. Chifukwa n’ni ninaonga eno? Ndimuwa m’mo-iwa zina lae Edward aongile ira: “Maganizo a arongola koma teto vyevyo kanaiziwaathu vinokoza mutandiza m’bali iziwa mbali detene dokuza khani imo-iwene ndipo vinokoza mutandiza teto kala wa chifundo.” (Miya. 1:5) ngakale ndimuwa angaiziwile ira kana-indi-ede chito maganizo anayo murongola upelekile liye, unafuneya muyamikela chifukwa yopeleka maganizwae koma teto yotonyi-da zelu.

Kanofunji-a arongola. Andimuwa ozindikila kanofunafuna mipata doi kafunji-e arongola. Mwaisazo, aliwa kanofunji-a arongola mwemo kanapangi-eleathu misonkano dokozeela utumiki ngati kavili m’bali obadiziwa. Kanokoza afunji-a mwemo kana-indi-edeleathu chito vipangizo vyo-iyana-iyana koma teto mashini ira katandizenga va chito yomangamanga mugulu li-u. Va Beteli, abali oing’anela madipatimenti kanofunji-a arongola chito do-iyana-iyana monga koza vyongo, gula vyongo, welengela dalama, dava kompyuta na chito domo-i. Andimuwa kafunji-anga arongola kanowatonyi-eda ira mbororomeleya koma teto ira kanowaroromela.

Arongola anjinji koo-indi-edavo chito vyevyo andimuwa kaafunji-ileathu votandiza teto amo-i. Mwaisazo, arongola amo-i anayo kafunji-iwile chito domangamanga kanotandiza koza nyumba da afwiwa vaireya ngozi. Arongola anayo kafunji-iwile mwemo kanapangeleathu ulaliki wa va malo ofwanyeya athu anjinji kanofunji-a teto arongola afwiwa mwemo kanapangeleathu ulalikila. Kodi arongola kanavwa avi kaganizela vya andimuwa anayo kaafwinji-ile? Murongola m’mo-iwa zina lae Jennifer aongile ira: “Vevo nda-indana miyo chito yomanga Nyumba ya Umwene imo-i, m’bali unoyo aing’anela undifunji-a vinjinji. Oondiyamikela chifukwa ya vyevyo ndikwakwani-ile miyo panga. Ndoosangalala indanawo chito chifukwa ndooviona ira ndili ofuneya koma teto ndinororomeliwa.”

UBWINO OLEMEKEZA ARONGOLA MUPINGO

Ninokonda vinjinji arongoli-u ororomeleya ngati mweno Yehova unapangela liye, eno ninowaona ngati athu a m’banja li-u. (1 Tim. 5:1, 2) ninoona ira inda naaliwa chito dimo-i ngu mwayi uluku ndipo ninosangalala kazindikila ira ninowakonda koma teto atandiza. Murongola m’mo-iwa zina lae Vanessa aongile ira: “ndinoyamikela kala mugulu la Yehova, lelo muli abali anayo kanandilimbikisa vinjinji.” Murongola m’mo-iwa wawu Taiwan aongile ira: “Ndinoyamikela vinjinji Yehova na gulu lae chifukwa kanonilemekeza vinjinji iyo a-iyana koma teto kanoganizela mwemo ninavwela iyo. Vyevi vinolimbikisa iroromelo yanga ndipo vinondipangi-a yamikela mwayi okala mugulu la Yehova.

Yehova unosangalala vinjinji aonanga alombwana a Ikiristu kaesaesanga ona arongola ngati mwemo liye unapangela liye. (Miya. 27:11) Ndimuwa m’mo-iwa wawu Scotland, zina lae Benjamin, aongile ira: “Ilambwela athu anjinji kanonyoza a-iyana, eno ninafuna ira a-iyana kafiya wu nyumba ya Umwene kaonenga iyana.” Eno tiyemoni nipangenga vyetene vyevyo vinawande iyo sazi-endanga Yehova vokonda koma teto lemekeza arongoli-u. — Arom. 12:10.