MUYUDA m’mo-i zina laye Moredekai ooira vinjinji mu khani yosambauliwa m’buku la Baibulo la Estere. Liye ali m’mo-i mwa Ayuda anayo kali akapolo onoyo a-inda chito unyumba ya mwene Uperisiya. Va thawi eneyo vyevyi vyaireyaathu wali umaambeelelo wa chaka dam’ma 400 B.C.E. “m’malambo a [Mwene] Ahasiwero.” (Malambwano mwenela unoiziweya ira Sasta Owambeela.) Moredekai oolepeli-a chiwembu yofuna pha mwene. Voyamikela vyevyi, Mweneyo ookoza vyoi liye alemekeziwe athu etene kaonanga. Vanduli vokhwa wa Hamani, onoyo ali mudani wa Moredekai koma teto Ayuda etene, mwene oo-ela Moredekai kala mwene mulukulu. Chifukwa ya udindola Moredekai oogarati-a lamulo lelo lakami-ile ira Ayuda katiphiwe muumwene wa Perisiya—Estere 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16.

Olemba limbili amo-i anayo kakalilevo umaambeelelo wa chaka dam’ma 1900 kaonga ira khani ya m’buku la Estere chiyokeda peka teto kwaali muthu oromoliwa Moredekai. Komave mu 1941, ovu-ula vyongo vyawale koofwanya vyongo vyevyo vinakale umboni wosimikizela ira khani ya m’Baibulo ya Moredekai chi yoona. Kodi aluwa kafwanyile vyoi avi?

Ovu-ula koofwanya zina loyi Marduka (Mu Ikokola Moredekai) Va vyolembiwa valibwe vya Uperisiya. Liye ookaana udindo m’boma, teto podi ira ali owelengela chuma Ususani. Arthur Ungnad, onoyo uli kaswiri wa limbili Laumamawa, aongile ira “patula va Baibulo, pi vyolemba valibwe leli vyoka vyevyo vinaromola teto vya Moredekai.”

Keda kumela vevo Ungnad aongileliye vyevyi, akaswiri kookala katapulelanga vyolembiwa vamabwe vinjinji vya Uperisiya. Amo-i mwa mabwe anala, kaafwanyile m’madembe a nyumba yosungelamo vyongo, vakwikwi na mpanda wa mzinda. Mabwe anala kalembiwe va thawi ya Sasta Owambeela. Vyolembiwavi vili muiwongelo ya Chiyelami teto vikaana mazina angasene ofwanyeya m’buku la Estere. a

Mabwe angasene kanoromola vya zina la Marduka, onoyo ali mulembi unyumba ya mwene Ususani vathawi ya ulamulilo wa Sasta Owambeela. Libwe limo-i laonga ira Marduka ali wotapulela. Vyevyi vinogwilizana na vyevyo Baibulo linaongaathu vyokuza Moredekai. Liye ali muthu waudindo mukhoti la  Mwene Ahasiwero (Sasta Owambeela) teto awonga viwongelo vyokwaranya vin’li. Thawi dinjinji Moredekai akala vageti unyumba ya mwene Ususani. (Estere 2:19, 21; 3:3) Vagetili vookala nyumba eneyo athu audindo vanyumba ya mwenela mwa-indelaathu chito.

Vuukala fwanafwana woiri-a chidwi vaari va Marduka oromoliwa vamabwala na Moredekai oromoliwa m’Baibulo. Kookalavo vathawi yofwanafwana, vamalo ofwanafwana, teto ka-inda chito vamaudindo ofwanafwana. Fwanafwana wewu unatonyi-eda ira vyevyo ovu-ula vyawale kafwanyileathu vinokoza kala ira vinaonga vya Moredekai oromoliwa m’buku la Estere.