INKHANI IYAKUMANYILA 2
ULWIMBO 132 Sono Tili Thupi Limoza
Mwe Balume, Mubachindikaghe Abachi Binyu
‘Mwe balume, . . . mubachindikaghe.’—1 PITA. 3.7.
IFUNDO INKHULU
Inthi tumanyile mo abalume bangalangizizya umuchizi ku abachi babo muvyakunena na muvyakubomba.
1. Choni cho u Yehova akandisya isendwa?
U YEHOVA we ‘Chala uwakuhoboka,’ sona akulonda ukuti nuswe bulo tuhobokaghe. (1 Timo. 1.11) Atupiye ivyabupi ivyinji vyo tukuhoboka navyo. (Yako. 1.17) Choka mwa vyabupi ivi yo sendwa. Nanthi umwanavuli nu mukolo basendana, bakulapa ukuti inthi baghananaghe, ukuchindinkhana sona inthi bennyange ukuti uwamwabo wakulondiwa. Nanti bababukilila ukuba bakukolelana, vikubavwa ukuti babe bakuhoboka.—Mbupi. 5.18.
2. Choni cho chikubombiwa mumbumba izyinji amasiku ghano?
2 Ichachitima chakuti, amasiku ghano imbumba izyinji zikuluvya amalaghizyo gho zikanena po zikasendanagha. Ivi vikupangisya ukuti zitakahobokaghe. Ilipoti ilya mwalunulu ilyakufuma ku bungwe lyo likwennya ivya bumi pachisu chosi (World Health Organization) likulangizya ukuti abanavuli abinji bakubabombela inkhaza abachi babo. Umwanavuli yo ali ni nkhalo izi, angalangizya ukuti akumuchindika umuchi wache nanthi ali pigulu loli ku nyumba kwache akumubombela inkhaza. Imbumba izyinji zikuvulungana ichifukwa chakuti umwanavuli akwenelezya ivyakusikula.
3. Ka vinthu buli vimo vyo vikupangisya abalume ukuti babapangilaghe inkhaza abachi babo?
3 Choni cho chikupangisya ukuti abalume bamo bababombelaghe abachi babo inkhaza? Bangaba ukuti bakulila mumbumba yo ubaba akaba wankhaza, po bangaba ni nyinong’ono izyakuti ukupanga inkhaza kwiza bulo. Bamo bakwennya ukuti “umwanavuli umwenecho” abaghiye ukubombezya amaka ghache ukuti amulangizye umuchi wache ukuti weyo we bwana. Abanavuli bamo batamanyisiwe mo babaghiye ukubombela ivinthu nanthi bakalala. Ichifukwa chakuti abanavuli bangaba ukuti bakwenelezya ivyakusikula, akabalilo akinji vingabapangisya ukuti babennyange akabibi abakolo pa nkhani iyakughonana. Umwakongelezyapo, amalipoti ghakulangizya ukuti pa kabalilo ko kukaba imbina iya COVID-19 inthamyo izi zikongelela. Napo vili bunubu, loli pa vifukwa ivi pate ichifukwa nachimochimo cho chingapangisya ukuti umulume amupangilaghe inkhaza umuchi wache.
4. Nkhimba abalume bo bakumubombela u Yehova batakulondiwa ukuba ni nyinong’ono buli sona chifukwa buli?
4 Abalume bo bakumubombela u Yehova batakulondiwa ukubennya akabibi abakolo. a Chifukwa buli? Ichifukwa chakuti akabalilo akinji vyo umunthu akwinong’ona vyovyo akubomba. Umutumiwa u Pabuli akabasoka Abakilisitu abapakaziwa aba ku Loma ukuti ‘mutakeghelelaye inkhalo izya banthu aba muchisu ichapasi ichi.’ (Loma 12.1, 2) Pa kabalilo ko u Pabuli akabasimbilagha Abaloma, ichipanga chikaba ukuti chabako ukwa myaka iyinji. Loli amazyu agha Pabuli ghakulangizya ukuti bamo muchipanga ichi, bakaba ukuti bachili bakusendela akikalile na kinong’onele aka chisu. Cho chifukwa akabaghomya ukuti basinthe akinong’onele ni nkhalo zyabo. Ubulongozi ubu bukubomba sona imbombo ku balume bo bakumubombela u Yehova amasiku ghano. Loli ichachitima chakuti, bamo bakusendela akinong’onele aka chisu sona bakufika napakubayivya abachi babo. b Ka u Yehova akulonda ukuti umulume abombaghe bulibuli ivinthu nu muchi wache? Uansala uwi lalusyo ili ali mwisimbo lyo pafuma umutu uwa nkhani iyi.
5. Ukuyana nu 1 Pitala 3.7, ka umulume abaghiye ukubomba bulibuli ivinthu nu muchi wache?
5 Belenga 1 Pitala 3.7. U Yehova akubalamula abalume ukuti babachindikaghe abachi babo. Umulume yo akumuchindika umuchi wache akubomba nawe ivinthu umwachisa nu mwalughano. Munkhani iyi, inthi tunenezannye mo umulume angalangizizya ukuti akumuchindika umuchi wache. Loli ichabwandilo za tunenezannye tasi inkhalo zyo zingalangizya ukuti umulume atakumuchindika umuchi wache.
MULEGHUKE INKHALO ZYO ZINGALANGIZYA UKUTI MUTAKUMUCHINDIKA UMUCHI WINYU
6. Nkhimba u Yehova akubennya bulibuli abanavuli bo bakubabombela inkhaza abachi babo? (Aba Kolosi 3.19)
6 Umulume atabaghiye ukumubombela umuchi wache inkhaza. U Yehova amubengite umunthu aliwesi uwa nkhaza. (Sali. 11.5) Nkhaninkhani akubabenga sana abanthu bo bakubabombela abachi babo inkhaza. (Mala. 2.16; belenga Aba Kolosi 3.19.) Ukuyana ni simbo ilya 1 Pitala 3.7, po pafuma umutu uwa nkhani iyi, umunthu yo akumubombela umuchi wache inkhaza ubumanyani bwache nu Yehova bukukomanika. Umwakuti u Yehova atakuteghelezya inyiputo zyache.
7. Ukuyana na Aba Efeso 4.31, 32, nkhimba neno buli yo abalume babaghiye ukuleghuka?(Ennya sona “Amazyu gho Ghalongosoliwa.”)
7 Ukumunena amazyu amabibi. Abalume bamo bakubabombela inkhaza abachi babo umwakunena amazyu amabibi na ghakulasa. Loli u Yehova abengite “ukukalala, ulubengo, ubukali sona ukunena amazyu amabibi.” c (Belenga Aba Efeso 4.31, 32.) U Yehova akwivwa chilichosi. Mo umulume akunenela nu muchi wache napo bangaba ukuti bali kwabeka vikumukwafya u Yehova. Umulume yo akunena amazyu aghakulasa kwa muchi wache atakunanga bulo isendwa yache loli akukomannya sona ubumanyani bwache nu Chala.—Yako. 1.26.
8. Ka u Yehova akuvyennya bulibuli ivinthu ivyakusikula sona chifukwa buli?
8 Ukwenelezya ivyakusikula. Ka u Yehova akuvyennya bulibuli ivinthu ivyakusikula? Avibengite sana. Umulume yo akwenelezya ivinthu ivyakusikula akukomannya ubumanyani bwache nu Yehova sona akulangizya ukuti atakumuchindika umuchi wache. d U Yehova akulonda ukuti umulume abanje musubaliwa kwa muchi wache muvyakubomba na munyinong’ono. U Yesu akanena ukuti umwanavuli yo akumwennya umukolo ni chinyonywa ichibibi akuba ukuti abomba nawe kale ubulowe “mumoyo wache.” e—Mata. 5.28, 29.
9. Choni cho u Yehova akukalala nanthi umulume akumukakamizya umuchi wache ukuti aghonane nawe?
9 Ukumukakamizya pa nkhani iyakughonana. Abalume bamo bakubakakamizya abachi babo ukuti baghone nabo muzila yo abachi bakwiyivwa ukuti te bakughaniwa pamo bakulondiwa. U Yehova ayibengite sana inkhalo iyakwighana ni yasita ukupwelelelako ivya banji. Akulonda ukuti umulume amughanaghe umuchi wache sona amwennyange ukuti wakulondiwa sona achindikaghe inyinong’ono zyache. (Efe. 5.28, 29) Buli nanthi umulume uwa Chikilisitu akumukakamizya, akumupangila inkhaza umuchi wache sona akwenelezya ivithuzi ivyakusikula? Ka angabomba choni ukuti asinthe inyinong’ono zyache na mo akubombela ivinthu?
MO UMULUME ANGABOMBELA UKUTI ALEKE INKHALO IMBIBI
10. Nkhimba abalume bangamanyilako ichoni kwa Yesu?
10 Choni cho chingamwavwa umulume ukuti amalane ni nkhalo iya nkhaza sona ukumusamula umuchi wache? Akulondiwa ukubikapo umoyo ukuti amweghelele u Yesu. U Yesu atakasenda loli mo akabombelagha ivinthu na bamanyili bache, akalangizya ichifwanikizyo ichiza icha mo abanavuli bangabombela ivinthu na bachi babo. (Efe. 5.25) Umwakufwanikizya, ennya vyo abalume bangamanyilako ukufuma kwa Yesu pa mo akabombelagha ivinthu na batumiwa bache sona mo akanenelagha nabo.
11. Ka u Yesu akabombagha bulibuli ivinthu na batumiwa bache?
11 U Yesu akabombagha ivinthu na batumiwa bache umwachisa nu mwamuchizi. Atakabombagha nabo ivinthu umwankhaza pamo umwabukali. Akaba we Mwene nu Mumanyisi wabo loli atakabombagha nabo ivinthu umwakulangizya ukuti ali nu budindo pamo amaka. Mumalo mwache, akabombagha ivinthu umwakwiyisya. (Yoha. 13.12-17) Akababuzya abamanyili bache ukuti: “Manyila kukwane pakuti ane ne mololo nu wakwiyisya, po mukwiza pakubwagha ubutuzyo.” (Mata. 11.28-30) Nanthi umunthu wakwiyisya vitakung’anamula ukuti ate na maka. Mumalo mwache vikulangizya ukuti ali na maka sona wakwilema. Nanthi bamukalalizya akubukilila ukuba wakufwasa sona akwilema pa mo akubombela ivinthu.
12. Ka u Yesu akanenagha bulibuli na banji?
12 U Yesu akabombezyanga amazyu ghache ukuti abaghomye abanji. Atakanenagha na bamanyili bache umwabukali. (Luka 8.47, 48) Pa kabalilo ko abakususya bakamuyivyanga nu kumutuka, ‘atakatanizyapo ni nthuko.’ (1 Pita. 2.21-23) Utubalilo tumo, mumalo mwakuti amule umwabukali u Yesu akasalagha ukuba bulo myee. (Mata. 27.12-14) Ichi chifwanikizyo ichiza sana ku banavuli bo bakumubombela u Yehova!
13. Ngati mo pakunenela pa Matayi 19.4-6, ka umulume ‘angamamatilana bulibuli nu muchi wache’? (Ennya sona ichithuzi.)
13 U Yesu akabapa ubulongozi abalume ukuti babaghiye ukubukilila ukuba basubaliwa ku bachi babo. Akakola amazyu gho Ubaba wache akanena aghakuti umulume akwiza ‘ukumamatilana nu muchi wache.’ (Belenga Matayi 19.4-6.) Amazyu agha Chigiliki gho bakabombezya aghakuti ‘ukumamatilana’ ghakung’anamula ukusenda ivinthu vibili nu ‘kuvimamatizya poka.’ Chochobene umulume nu muchi babaghiye ukughanana nkhani ngati vinthu vibili vyo bavimamatizya poka nu supagulu. Ulughano lwabo lubanje lwakuti lutangakomanika ukusita ukukomannya bosi babili. Umulume yo amughanite nkhani umuchi wache akuleghuka ichinthu chilichosi ichakusikula. Umwalubilo akukana ‘ukwennya ichinthu chilichosi cho chambula imbombo.’ (Sali. 119.37) Sona ngati we Yobu akusimikizya mumoyo wache ukuti te amwennyange umukolo aliwesi ni chinyonywa ichibibi mumalo mwa muchi wache.—Jobu 31.1.
Umulume yo musubaliwa akuleghuka ukwenelezya ivinthu ivyakusikula (Ennya indime 13) g
14. Nkhimba zila buli zyo umulume uwankhaza abaghiye ukukonkha ukuti anyosezyepo ubumanyani bwache nu Yehova sona umuchi wache?
14 Umulume yo akumubombela umuchi wache inkhaza pamo ukumunenela amazyu amabibi akulondiwa ukubombapo zimo ukuti anyosezyepo ubumanyani bwache nu Yehova sona nu muchi wache. Nkhimba angabomba ichoni? Ichabwandilo, abaghiye ukuzyaghannya ukuti ali ni nthamyo inkhulu sona u Yehova akwennya chilichosi. (Sali. 44.21; Ndumbi. 12.14; Hebe. 4.13) Ichabubili, akulondiwa ukuleka ukumuyivya umuchi wache nu kusintha inkhalo yache. (Mbupi. 28.13) Ichabutatu, akulondiwa ukumupepesya u Yehova sona umuchi wache nu kulaba ukuti bamuhobokele. (Imbo. 3.19) Abaghiye ukumulaba sona u Yehova ukuti amwavwe ukusintha sona ukuti abe wakwilema muvyakunena, mukinong’onele na mukabombele ka vinthu. (Sali. 51.10-12; 2 Koli. 10.5; Filipi 2.13) Ichanambala 4, abaghiye ukubomba ivinthu umwakukolelana ni nyiputo zyache umwakubenga chilichosi cho chingamupangisya ukuba wankhaza nu kunena amazyu amabibi. (Sali. 97.10) Ichanambala 5, umwalubilo abaghiye ukulaba ubutuli ku basongo ba chipanga. (Yako. 5.14-16) Ichanambala 6, akulondiwa ukubomba chilichosi cho angakwanisya ukuti aleghukaghe inkhalo izi. Umulume yo akwenelezya ivinthu ivyakusikula wepe bulo abaghiye ukukonkha ifundo zinizi. U Yehova angamusaya pachilichosi cho akubomba ukuti asinthe inkhalo yache. (Sali. 37.5) Te chakukwana ukuti umulume aleghukaghe bulo inkhalo zyo zingamukalalizya umuchi wache loli akulondiwa sona ukumanyila mo angalangizizya ukuti akumuchindika umuchi wache. Ka angabomba bulibuli bunubu?
MO MUNGAMUCHINDIKILA UMUCHI WINYU
15. Ka umulume angalangizya bulibuli ukuti amughanite umuchi wache?
15 Mumulangizyange ukuti mumughanite. Abakamu bamo bo bakuhoboka musendwa zyabo bali ni chibelezya ichakubomba ivinthu vimo isiku lililyosi ivyakulangizya ukuti babaghanite abachi babo. (1 Yoha. 3.18) Umulume angalangizya ukuti amughanite umuchi wache mutunthu utudonodono ngati ukumukola panyobe pamo ukumuhaga. Angamusimbila imeseji nu kumubuzya ukuti “nakusoba” pamo ukumulalusya ukuti “Ka isiku likwenda bulibuli?” Angamusimbila sona akakalata akakulongosola amazyu aghakulangizya ukuti amughanite sana. Nanthi umulume akubomba ivinthu ngati ivi akulangizya ukuti akumuchindika umuchi wache sona vikwavwa ukuti isendwa yabo yendaghe akiza.
16. Choni cho umulume abaghiye ukumupala umuchi wache?
16 Mumubuzyange ukuti wapamwanya nkhani kwa umwe. Umulume yo akumuchindika umuchi wache akumughomya nu kumusangalusya. Angabomba bunubu umwamukupalizya vyosi vyo akubomba ukuti amwavwe. (Kolo. 3.15) Nanthi umulume akumupala umuchi wache akumupangisya ukuti iyivwange akiza. Akwiyivwa ukuti wakughaniwa, wakuchindikiwa sona wakufighililiwa.—Mbupi. 31.28.
17. Ka umulume angalangizya bulibuli ukuti akumuchindika umuchi wache?
17 Mube bachisa sona bamuchizi. Umulume yo amughanite umuchi akumwennya ukuti wakulondiwa sona akumuchindika. Akumwennya ukuti chabupi ichapamwanya sana ichakufuma kwa Yehova. (Mbupi. 18.22; 31.10) Ivi vikupangisya ukuti abombaghe nawe ivinthu umwachisa nu mwamuchizi, na pa kabalilo ko bakughonana. Atakumukakamizya ukuti baghonane muzila iyakuti atakiyivwe akiza, iyivwange ukuti bamupangila inkhaza pamo muzila iyakuti umabyebye wache amutamye. f Umulume wepe atangalonda ukuti abombe ivinthu vyo vingamupangisya ukuti atakabe nu mabyebye umwiza pamaso pa Yehova.—Imbo. 24.16.
18. Nkhimba abalume bakulondiwa ukubikapo umoyo pakubomba choni? (Ennya sona ibokosi ilyakuti “Izila 4 zyo Zingamwavwa Umulume Ukuti abe Wamuchizi.”)
18 Mwe balume mumanye ukuti u Yehova akwennya sona akupalizya chilichosi cho mukubomba ukuti mubachindike abachi binyu. Mubachindikaghe umwakuleghuka inkhalo zyo zingalangizya ukuti mutakubachindika sona mubanje mwe bamuchizi, bachisa nu kulangizya ulughano. Nanthi mukubomba bunubu, mukulangizya ukuti mumughanite umuchi winyu sona mukumwennya ukuti wakulondiwa. Nanthi mukubachindika abachi binyu mukufighilila ichinthu ichakulondiwa sana cho bumanyani bwinyu nu Yehova.—Sali. 25.14.
ULWIMBO 131 “Icho Chiuta Wagumanya Pamoza”
a Abalume bangapindula nanthi bangabelenga inkhani iyakuti “Nkimba Mukubomba Ivintu na Bakolo Ngati mo u Yehova Akubombela?” mu Ichitembe cha Mulindilili icha Janiwale 2024.
b Bo bakukomana ni nkhaza mumbumba bangabelenga inkhani iyakuti “Wovwiri ku Awo Ŵakukumana na Nkhaza mu Banja” pa “Nkhani Zinyake” Nkhani Zakupambanapambana pa jw.org na pa JW Library®.
c AMAZYU GHO GHALONGOSOLIWA: “Ineno imbibi” yikongannyapo ukumwitizya amazina gho ghatangalangizya umuchizi sona ukumunena umwabukali pamo ukwikalila bulo ukunena ivinthu vyo utakuhoboka navyo ivyakukwafannya nu munthu uyo. Amazyu ghosi amabibi, gho te ghamuchizi pamo aghakutukana, tunganena ukuti nkhaza.
d Ennya inkhani iyakuti “Kuwonelera Vyamuziro Kungananga Nthengwa Yinu.” pa jw.org na pa JW Library
e Umuchi yo umulume wache akwenelezya ivithuzi ivyakusikula angapindula sana nanthi angabelenga inkhani iyakuti “Nanti Uwamwinyu uwa Musendwa Akwenelezya Ivituzi Ivyakusikula” mu Ichitembe cha Mulindilili icha Ogasiti 2023.
f Ibayibolo litakulongosola ivyinji ivya mo umulume nu muchi bangabombela pa nkhani iya kughonana ukuti kube kwakwitikiziwa pamo awe. Imbumba iya Chikilisitu yikulondiwa ukusala yeka izila yo yingamuchindikila u Yehova, uwamwabo uwa musendwa sona ukuti yibukilile ukuba nu mabyebye umwiza. Ubwanaloli bwakuti imbumba yitabaghiye ukunenezannya na banji ivinthu ivyachisisi ivya mo bakubombela musendwa yabo.
g AMAZYU AGHAKULONGOSOLA ICHITHUZI: Abanthu bo umukamu akubomba nabo imbombo, bakumukakamizya ukuti ennye ivyakusikula mu magazini
