Ivintu vyo Vingavwa Ukubelela Lubilo Kuchipanga Ichipya
NKIMBA vibombiwepo lumo ukuti mwasamila ku chipanga ichipya? Nanti vili bunubu, tutakukayikila ukuti mungakolelana na mazyu agha Jean-Charles yo akanena ukuti: “Chikuba chakutamya sana ukubelela ukusinta nanti mwasamila muchipanga ichipya po aliwesi mumbumba yinyu akuyezya-yezya ukubukilila ukubomba ivintu ivyabuzimu.” Umwakongelezya pakwagha imbombo, isukulu impya na malo amiza aghakwikala, bo basama bangakomana sona ni ntamyo izyamwabo ngati ukusinta ukwanyengo, ukupambana akikalile sona ukubelela ichigaba ichipya icha kulumbililako.
U Nicolas nu Céline, bakakomana ni ntamyo iyakupambanako. Bakitikizya ukusama ukufuma pa ofesi iya nthambi iya France nu kubuka ku chipanga ichipya. Bakanena ukuti: “Pabwandilo tukahoboka sana, loli pisinda pache tukanda ukubasoba abamanyani bitu. Tukaba ukuti tuchili ukuba pa bumanyani ubwakughoma na bakamu na bayemba ku chipanga chitu ichipya.” a Napo pakuba intamyo, ka mungabomba buli-buli ukuti mumalane ni ntamyo zyo zikubapo nanti mwasamila ku chipanga ichipya? Ka abanji bangabomba buli-buli ukuti bavwepo? Sona nkimba malusayo buli gho mungaghagha muchipanga chinyu ichipya?
IFUNDO 4 ZYO ZINGABAVWA UKUTI MUMALANE NI NTAMYO
1. Mumusubilaghe u Yehova. (Sali. 37.5) U Kazumi uwa ku Japan, akasama ukufuma muchipanga cho akaba ukuti ikalamo ukwa myaka 20, ichifukwa chakuti umulume wache bakamusamya ko akabombelagha imbombo ukuti aye abombelaghe kubunji. Ka umuyemba uyu, ‘akapeleka [buli-buli] izila yache kwa Yehova?’ Akanena ukuti: “Nkapungulila umoyo wane kwa Yehova nu kumubuzya chilichosi cho nkoghopagha, nkiyivwanga ukuti indi neka sona nkatamiwanga inyinong’ono. Akabalilo kosi ko nkabombagha bunubu, akampanga amaka gho nkalondiwanga.”
Choni cho chingabavwa ukuti mumusubilaghe nkani u Yehova? Ngati mo ivyakumela vikulondela amizi nu muvundo ukufuma kwitope ukuti vibukilile ukukula, ulwitiko lwitu lope lukulondiwa ukulupwelelela ukuti lubukilile ukughoma. U Nicolas yo twamutambula kale, akanda ukwinong’onelapo ichifwanikizyo icha Abulahamu, u Yesu nu Pabuli, abanavuli bo bakiyipa muzila
izyakupambana-pambana pakubomba ubwighane bwa Chala, kukamwavwa ukusubila ukuti u Yehova inti amwavwe. Ukumanyila Ibayibolo pamweka akabalilo kosi kutangabavwa bulo ukuti mujimbe nu kusinta kulikosi ko kungabombiwa pa bumi bwinyu, loli kungabavwa sona ukwagha ifundo zimo zyo mungabaghomya nazyo abakamu na bayemba muchipanga chinyu ichipya.2. Muchebe ukuti mutakayanisyanje. (Ndumbi. 7.10) U Jules akennya impambano yo yikabapo pankani iyakikalile, akati asama ukufuma ku Benin nu kubuka ku United States. Akukumbukila ukuti: “Nkamubuzyanga umuntu aliwesi uwachilendo yo nakomana nawe imbili iya bumi bwane.” Ichifukwa chakuti ko akasamila kupambanite na ko akabelela, akanda ukwipaghula ku bakamu na bayemba. Akati abamanya akiza abakamu na bayemba, akasinta mo akenezyanga ivintu. Akanena ukuti: “Nkasubila ukuti kulikosi ko tungaba pachisu ichapasi, abantu bayanite bulo. Tukupambana bulo ivyakunena ni vyakubomba. Ukwitikizya mo abantu babeleye chakulondiwa sana.” Cho chifukwa mukulondiwa ukucheba ukuyanisya abantu aba muchipanga cho muli, ni chipanga chinyu ichakale. Ngati mo umuyemba yumo izina lyache u Anne-Lise yo mupayiniya akanenela, yo akanena ukuti, “Ntakasama ukuti inje naghe ivintu vyo nkavileka. Nkasama ukuti inje manyile ivintu ivipya.”
Abasongo bope, bakulondiwa ukuti bachebe ukuti batakayanisyanje ichipanga chabo ichakale na cho basamilamo. Izila izyakupambana zyo bakubombezya imbombo zingaba ukuti batakupuvya naloli. Chingaba chiza sana ukumanya tasi mo ivintu vibeleye ku chipanga cho mwasamilako po muchili ukupeleka amasakizyo ghinyu. (Ndumbi. 3.1, 7b) Chingaba chiza sana ukulangizya ichifwanikizyo ichiza ku banji mumalo mwakulangizya ukuti mukulonda ukuti aliwesi muchipanga indelaghe bulo inyinong’ono zyinyu.—2 Koli. 1.24.
3. Musendaghepo ichigaba. (Filipi 1.27) Ukusama kukulondiwa akabalilo na maka, loli chakulondiwa sana ukubuka ku nkomano izya pachipanga nanti mwasamila bulo. Abakamu na bayemba aba muchipanga chinyu ichipya, bakulondiwa ukuti babennyanje kabili-kabili umwakuti babe numwe pabumanyani nu kumanya mo bangabatulila. U Lucinda yo akasamila ku tawuni inkulu iya ku South Africa na bana bache babili abalindu akukumbukila ukuti: “Umumanyani wane akandimbikisya ukuti nkulondiwa ukukolelana nkani na bakamu na bayemba aba muchipanga chane ichipya, ningilaghe nawo mu bulumbilili, sona namulaghepo pa nkomano. Tukiyipa ukuti tubombezyanje inyumba yitu nanti tukwisengannya ukwingila mu bulumbilili.”
“Nanti mukubikapo umoyo” pakubomba imbombo izyabuzimu na bakamu na bayemba muchipanga chinyu ichipya, zila inyiza sana yo yingabavwa ukulangizya ukuti mukusubila “amazyu amiza.” U Anne-Lise yo twamutambula kubwandilo, abasongo bakamughomya ukuti ayezyanje ukulumbilila na aliwesi. Choni cho chikakonkapo? Akanena ukuti, “Umwalubilo nkazyaghannya ukuti iyi zila inyiza sana yo yinganavwa.” Sona ukubombela poka imbombo zimo ngati iyakuyannya Inyumba ya Bumwene, vingalangizya ukuti mukwennya ukuti pa kabalilo aka ichi chocho chipanga chinyu. Nanti mukubikapo umoyo pakusendapo ichigaba pavyakubombiwa ivyabuzimu, vingabavwa mwalubilo ukuti mwitikizye nu kwiyivwa ukuti muli chigaba icha mbumba yinyu impya iyabuzimu.
2 Koli. 6.11-13) Ukuba bakumasuka na banji, zila nyiza sana yo yingabavwa ukuti mubaghe lubilo abamanyani, cho chifukwa mukulondiwa ukuti mupaghulaghe akabalilo po inkomano zichili pakwanda napo zyamala ukuti mwangalaghe na banji nu kubamanya akiza. Mubikepo umoyo ukuti mubamanye amazina ghabo. Ukukumbukila amazina agha bantu nu kumasuka sona ukuba bakufikilika, tutakukayikila ukuti vingabavwa abanji ukuti babe bamanyani binyu abapya.
4. Mubaghe abamanyani abapya. (Mumalo mwakupasya nanti babapokeleye, mwitikizye ukuti abakamu na bayemba binyu abapya aba babumanye akiza ubuntu bwinyu mo mubeleye. Mubombe ngati mo akabombela u Lucinda yo akanena ukuti, “Pa kabalilo aka indi na bamanyani abinji ichifukwa chakuti nkupaghula akabalilo nu kubitizya abanji ukuti bize kunyumba yitu.”
“MUPOKELELANAYE AKIZA”
Bamo bangaba ni lyogha ukuti bingile mu Nyumba ya Bumwene yo yizuye na bantu abachilendo. Ka mungabomba buli-buli ukuti chibe chipepe ku bantu bo bachilendo? U Pabuli akutulimbikisya ukuti, “mupokelelanaye akiza ukuyana na mo u Kilisitu akabapokelela.” (Loma 15.7) Nanti abasongo bangamweghelela u Kilisitu, bangabavwa abapya ukuti biyivwe ukuti bapokeleliwa. (Ennya ibokosi ilyakuti, “ Vyo Vingabavwa Ukuti Nanti Mwasama Ivintu Viye Vibendele Akiza.”) Loli napo vili bunubu, aliwesi muchipanga ukongelezyapo abana banandi bangasendapo ichigaba ukuti babe na bamanyani abapya.
Ukubapokelela abanji, kukongelezyapo ukubatula ukuti baghe ivintu ivyakulondiwa pa bumi. Umwakufwanikizya, umuyemba yumo akapaghula akabalilo nu kubuka nu mulendo ku tawuni nu kumwendesya umwakuti amanye mo angendelagha. Ivi vikamukwafya sana umuyemba uwachilendo uyu, sona vikamwavwa ukuti abelele lubilo ku malo gho akasamilako agha.
UKUBA NU LUSAKO ULWA KUKULA
Akabalilo akinji nanti impazi yikukula, yikupapaghula umubili wache umwakupyanizya-pyanizya po amapapindo ghache ghachili pakughoma ukuti ghangabuluka. Umwakuyana bulo, nanti mwasamila muchipanga ichipya, mukulondiwa ukupapaghula chilichosi cho chingabapangisya ukuti mupotwe ukutambasula amapapindo
ghinyu pakumubombela u Yehova. U Nicolas nu Céline bakanena ukuti, “Ukwenda kukumanyisya ivyinji sana. Ukubelezannya na bantu na malo aghapya kukatwavwa sana ukuti tube ni nkalo izipya.” U Jean-Charles, yo twamutambula kwisinda, akanena mo imbumba yache yikapindulila po akanena ukuti: “Ukusinta, kukapangisya ukuti abana bitu bakule mwabuzimu muchipanga ichipya. Pakati pendapo imyezi yinandi bulo, umwana witu umulindu bakanda ukumupa ivyakubomba pa nkomano izya mukasi mwa sabata sona umwana witu munyamata akaba mulumbilili uwambula ukoziwa.”Umwakufwanikizya, ka mungabomba ichoni nanti mo ivintu vibeleye pa bumi bwinyu, mutangakwanisya ukuti mubuke ko kukulondiwa abalumbilili abinji? Mungabomba ivyakuti ichipanga chinyu chibonekaghe ngati chipya kwa umwe umwakubombezya amasakizyo ghamo gho ghali munkani iyi. Po mukumusubila u Yehova, mube ni vyakubomba ivyinji muchipanga, umwakupanga indondomeko iyakuti mwingilaghe na banji mu bulumbilili, ukughomya ubumanyani bwinyu na bamanyani abapya pamo ukughomya ubumanyani na bamanyani bo muli nabo kale na banji. Pamo mungabikapo umoyo ukuti mubavwe bo balendo muchipanga chinyu pamo bo bakulondiwa ubutuli. Ichifukwa chakuti ulughano lolo lukupangisya ukuti Abakilisitu ababwanaloli bamanyikwe, tutakukayikila ukuti ukubomba bunubu kungabavwa ukuti mukule mwabuzimu. (Yoha. 13.35) Mungaba bakusimikizya ukuti, “ivi vyo vyakwiyipa vyitu vivyo vikumuhobosya u Chala.”—Hebe. 13.16.
Napo pakuba intamyo, loli Abakilisitu abinji bakwanisya ukusamila ku vipanga ivipya, tutakukayikila ukuti numwe bulo mungabomba bunubu! U Anne-Lise akanena ukuti, “Ukusamila ku vipanga ivyinji kukanavwa ukuti inkule mwabuzimu. Pa kabalilo aka, u Kazumi akusimikizya ukuti, nanti ukwenda “ungennya mo u Yehova akukutulila muzila izyakupambana-pambana ukuchila kwisinda kosi.” Sona ka u Jules akiyivwa buli-buli? Akanena ukuti: “Ubumanyani bo napanga na banji, bwanavwa ukuti niyivwanje ukuti napokeleliwa. Pa kabalilo aka nkwiyivwa ukuti indi chigaba icha chipanga ichipya umwakuti nkwennya ukuti chingaba chipala sana ukuti same.”
a Ukuti mubwaghe ubulongozi, ennya inkani iyakuti, “Kulimbana ndi Malingaliro a Kulakalaka Kumudzi Kwanu mu Utumiki wa Mulungu,” mu Ichitembe cha Mulindilili icha Chichewa Meyi 15, 1994.