INKANI IYAKUMANYILA 26
ULWIMBO 8 Yehova Ntchiphokwero Chithu
Mumusubile u Yehova yo Lyalabwe Lyinyu
‘Patalipo ilyalabwe limo lyo lingayana nu Chala witu.’—1 SAMU. 2.2.
IFUNDO INKULU
Mumanyile ichifukwa cho u Yehova akwitiziwa ukuti lyalabwe, sona mo tungabombela ukuti tweghelele inkalo zyache zyo zili ngati lyalabwe.
1. Ngati mo pakunenela pa Salimo 18.46, ka u Devedi akamuyanisya u Yehova ni choni?
TUKWIKALA muchisu cho tungakomana ni ntamyo izya kuchenusya zyo zingasintila zila ubumi bwitu. Loli tukupalizya sana ukuti tungachimbilila kwa Yehova u Chala witu ukuti atwavwe. Munkani iyapisinda, tukakumbusiwa ukuti u Yehova we Chala wabumi sona wakwisengannya ukutwavwa. Nanti atutula vikutwavwa ukusimikizya ukuti u ‘Yehova wabumi!’ (Belenga Salimo 18.46.) Akati anena ukuti u Chala wabumi, u Devedi akayanisya u Yehova ni chintu cho chite nu bumi sona akamwitizya u Yehova ukuti ‘Lyalabwe lyane.’ Nkimba akang’anamulagha choni?
2. Choni cho tubaghiye ukuba ni chinyonywa ni fundo yo u Devedi akanena iyakuti u Yehova ‘Lyalabwe lyane’?
2 Munkani iyi inti twennye ichifukwa cho u Yehova bakumufwanikizya ni lyalabwe, sona mo akalongosolele aka kakutumanyisizya ivyakukwafannya nu Yehova. Inti tumanyile sona mo tungabombela ukuti tumwennyange ukuti Lyalabwe lyitu. Pabumalilo inti tunenezannye izila izya mo tungakonkela inkalo izya Yehova zyo zili ngati lyalabwe.
ICHIFUKWA CHO U YEHOVA LYALABWE
3. Ka Ibayibolo likubombezya buli-buli amazyu aghakuti ‘lyalabwe?’ (Ennya ichituzi icha pachifwambo.)
3 Ibayibolo likubombezya amazyu aghakuti ‘lyalabwe,’ ukuti litwavwe ukuvwisya inkalo zimo zyo u Yehova alinazyo. Akabalilo akinji inkani zyo zikumupala zikulangizya ukuti we Chala yo atakuyana nachilichosi. Pabwandilo po bamulongosoye u Yehova ukuti ‘Lyalabwe,’ po pa Kukumbusya Indaghilo 32.4. U Hana mu lwiputo lwache akanena ukuti ‘patalipo ilyalabwe limo Iyo lingayana nu Chala witu.’ (1 Samu. 2.2) U Habakuku akamwitizya u Yehova ukuti ‘Lyalabwe lyane.’ (Haba. 1.12) Yo akasimba Isalimo 73 akamwitizya u Chala ukuti ‘lyalabwe ilya moyo wane.’ (Sali. 73.26) Sona wepe u Yehova akwiyitizya ukuti lyalabwe. (Yesa. 44.8) Za tunenezannye inkalo zitatu zyo u Yehova akulangizya zyo zikumupangisya ukuti abe ngati lyalabwe nu kumanyila mo tungabombela ukuti abe ‘Lyalabwe lyitu.’—Kumbu. 32.31.
Abantu ba Chala bakwennya mo u Yehova akubafighilila ngati Lyalabwe (Ennya indime 3)
4. Ka u Yehova akutufighilila buli-buli? (Salimo 94.22)
4 U Yehova akutufighilila nanti twakomana ni ntamyo. Ngati mo ichilyalabwe ichikulu chingamufighilila umuntu ku chivula ichakoghofya, umwakuyana bulo u Yehova angatufighilila nanti twakomana ni ntamyo. (Belenga Salimo 94.22.) Akutufighilila ku intamyo zyo tukukomana nazyo pa kabalilo aka, sona ukuti tutakabukilile ukukomana nazyo kwa bwila na bwila. Sona akutulayizya ivintu ivyinji: Akwiza pakwefyapo chilichosi cho chikupangisya ukuti tutakabe nu mutende sona tutakabe bakufighililiwa.—Eze. 34.25, 26.
5. Ka u Yehova angaba buli-buli ngati lyalabwe lyitu ilyakuvwamako?
5 Izila yoka iya mo tungabombela ukuti u Yehova abe ngati lyalabwe lyitu ilyakutufighilila ko kwiputa kukwache. Nanti tukwiputa kwa Yehova akutupa “umutende uwa kufuma kwa Chala gho ghukusunga umoyo ni nyinong’ono zyitu.” (Filipi 4.6, 7) Ennya vyo umukamu u Artem, akakomana navyo po bakamwighalila mujele ichifukwa cha lwitiko lwache. Pa kabalilo ko akaba mujele akalalusyiwanga umwankaza umwakupyanizya-pyanizya nayo akamufufuzagha yo akamukakamizyanga nu kumukozya isoni. “U Artem akanena ukuti pa kabalilo ko akaba mujele, umuntu yo akamukufufuzagha akalalusyanga amalalusyo umwakumoghofya nu mwankaza ivi vikapangisya ukuti mpasyange sana. . . . Akabalilo kosi nkiputagha kwa Yehova. Nkamulabagha ukuti ampe umutende uwa mumoyo na mahala. ‘Injomba izya yo akafufuzagha kukwane zitakabomba imbombo. . . . U Yehova akanavwa umwakuti nkiyivwanga ngati ukuti nimiliye kundwila kwa chilubumba icha libwe.”
6. Choni cho akabalilo kosi tukumusubila u Yehova? (Yesaya 26.3, 4)
6 U Yehova musubaliwa. Ngati lyalabwe lyo litakuyingana, akabalilo kosi u Yehova akuba wakwisengannya. Tungamusubila ichifukwa chakuti u Yehova ‘Lyalabwe ilya bwila na bwila.’ (Belenga Yesaya 26.3, 4.) Akabalilo kosi wakwisengannya ukukwanilisya vyo atulayizizye, akwivwa inyiputo zyitu sona akutupa ubutuli po tukulondiwa. Sona tungamusubalila u Yehova ichifukwa chakuti musubaliwa ku bantu bo bakubombela. (2 Samu. 22.26) Atakwiza pakuluvya lumo vyo tukumubombela, sona akwiza pakutusaya.—Hebe. 6.10; 11.6.
7. Ka ivintu vingaba buli-buli nanti tukumusubalila nkani u Yehova? (Ennya sona ichituzi.)
7 Tukupangisya ukuti u Yehova abe Lyalabwe lyitu nanti tukumusubalila nkani. Tukusubila ukuti tukwiza pakupindula nanti akabalilo kosi tukumwivwila napo tungakomana ni ntamyo. (Yesa. 48.17, 18) Nanti tukwennya mo u Yehova akututulila vikutwavwa ukuti tumusubilaghe nkani. Tukuba bakwisengannya ukukomana ni njelo zyo u Yehova mwene weyo angatwavwa ukuti tuzipote. Pa kabalilo ko tukukomana ni ntamyo zyo tukwennya ukuti patalipo nayumo yo angatutula, tukuzyaghannya ukuti u Yehova mwene weyo angatutula. U Vladimir akanena ukuti, “Akabalilo ko nkaba mujere koko kabalilo ko nkaghomya nkani ubumanyani bwane nu Chala. Pa kabalilo aka nkamanyila ukumusubalila nkani u Yehova ichifukwa chakuti nkaba neka sona patakabapo nayumo yo anganavwa ukuti injimbe.”
Nanti tukumusubila u Yehova nu moyo witu ghosi tukupangisya ukuti abe Lyalabwe lyitu (Ennya indime 7)
8. (a) Choni cho tunganena ukuti u Yehova atakusinta? (b) Ka tukupindula buli-buli ichifukwa chakuti u Chala Lyalabwe lyitu? (Salimo 62.6, 7)
8 U Yehova atakusinta. U Yehova wakwima nkani sona atakuyingana ngati libwe ikulu. Ubuntu nu bwighane bwache vitakusinta. (Mala. 3.6) Abantu ababwandilo bakati bamusambukila mumughunnda uwa Edeni, u Yehova atakasinta ubwighane bwache. Cho chifukwa umutumiwa u Pabuli akasimba ukuti, ‘u Yehova atangikana mwene.’ (2 Timo. 2.13) Ivi vikung’anamula ukuti mulimosi mo ivintu vingabela pamo vyo abantu abanji bangabomba, u Yehova atangasinta inkalo zyache, ubwighane bwache, pamo ifundo zyache izyapamwanya. Pakuti tuli nu lusubilo mwa Chala witu yo atakusinta, tungamusubila ukuti angatupoka nu kutwavwa mu kabalilo akantamyo.—Belenga Salimo 62.6, 7.
9. Nkimba tukumanyila choni pa vyo u Tatyana akakomana navyo?
9 U Yehova akuba Lyalabwe lyitu nanti tukubikapo umoyo ukuti tubumanye ubuntu bwache sona nanti tukubukilila ukukumbukila ubwighane bwache mu munyinong’ono zyitu. Ukubomba bunubu kungatwavwa ukuti tube nu mutende munyinong’ono zyitu po tukubukilia ukujimba ku njelo zyo tungakomana nazyo. (Sali. 16.8) Momo vikabela nu muyemba yumo izina lyache u Tatyana yo akaba mujele iya panyumba chifukwa cha lwitiko lwache. Akanena ukuti, “nkaba bulo nemwene. Pabwandilo chikaba chakutamya sana. Akabalilo akinji nkatamiwanga inyinong’ono.” Loli nanti ennya intamyo yo akakomanagha nayo yikukolelana nu Yehova nu bwighane bwache, vikamwavwanga ukuti ajimbe nu kwagha amaka. Akanena ukuti: “Ukwivwisya ichifukwa cho ivintu ivi vikabombiwanga, vikanavwa ukukumbukila ukuti u Yehova weyo itikizizye ukuti ivintu ivi vibombiwe kwa une. Ivi vikanavwa ukuti indeke ukwiyinong’onela nkani nemwene.”
10. Ka pa kabalilo aka, u Yehova angaba buli-buli Lyalabwe lyitu?
10 Kuntazi uku inti tukomane ni ntamyo izyinji nkani umwakuti tukwiza ukulondiwa ukumusubila nkani u Yehova ukuchila kwisinda. Pa kabalilo aka tubaghiye ukusimikizya nkani ukuti inti ize atupe chilichosi cho tukulondiwa ukuti tujimbe umwabusubaliwa. Ka tungabomba buli-buli bunubu? Mubelengaghe inkani izya mu Bayibolo, sona na vyo vikubachitikila Abakaboni amasiku ghano. Mumanye mo u Chala akulangizizya inkalo zyache zyo zili ngati lyalabwe ukuti abavwe ababombi bache. Mungabomba akiza nanti mukwinong’onelapo inkani izi. Nanti mungabomba bunubu vingapangisya ukuti u Yehova abe Lyalabwe lyinyu.
MWEGHELELE INKALO ZYA YEHOVA ZYO ZILI NGATI LYALABWE
11. Choni cho tukulondiwa ukweghelela inkalo zya Yehova zyo zili ngati lyalabwe? (Ennya ibokosi ilyakuti “ Vyo Abakamu aba Chinyamata Bangize Babombe.”)
11 Twennya mo u Yehova akulangizizya ukuti ali ngati lyalabwe. Pa kabalilo aka za twennye mo tungabombela ukuti tweghelele inkalo zyache zyo zilingati lyalabwe. Nanti tukubomba bunubu, vingavwa ukuti tubaghomye abamwitu muchipanga. Umwakufwanikizya, u Yesu akamupa u Simoni izina lyakuti Kefasi (lyo likung’anamula “Pitala”) Pamo ukuti vikung’anamula “Ilyalabwe.” (Yoha. 1.42) Ivi vikalangizyanga ukuti akwiza ukuba muntu uwakusangalusya nu wakughomya abamwabo muchipanga. Abasongo abachipanga bakulongosoliwa ukuti bali ngati ‘kazundila akibwe ikulu.’ Ivi vikung’amula ukuti bakufighilila bo bali muchipanga. (Yesa. 32.2) Loli ichipanga chikupindula nanti abakamu na bayemba bosi bakweghelela inkalo zya Yehova zyo zili ngati lyalabwe.—Efe. 5.1.
12. Longosola izila izya mo tungabela malo amiza aghakuti abanji bangachimbililako.
12 Mube malo amiza aghakuchimbililako. Nanti bakamu na bayemba bitu bakomana ni mikosi iya chipeliwa, ivivulupi pamo inkondo, koko kabalilo ko tungaba ngati malo amiza aghakuchimbililako. Po ivintu vikubukilila ukubipila-bipila “mumasiku agha bumalilo” agha, tutakukayikila ukuti tuli na malusako aghinji agha mo tungalangizizya ukuti tukutulana. (2 Timo. 3.1) Tungabavwa abakamu na bayemba bitu kubili na mwabuzimu. Izila yoka yo tungabombela bunubu ko kubapokelela akiza nanti biza ku Nyumba ya Bumwene. Tukwikala muchisu cho abantu bakubabombela abamwabo ivintu umwankaza. Cho chifukwa nanti abakamu na bayemba biza ku nkomano, tukulondiwa ukubomba chilichosi cho tungakwanisya ukuti biyivwange ukuti baghaniwe, basangalusiwa sona bakufigililiwa.
13. Ka abasongo bangaba buli-buli malo amiza ghakuti abanji bangachimbililako? (Ennya sona ichituzi.)
13 Abasongo bangaba ngati malo amiza aghakuchimbililako ku banji muchipanga bo bakomana ni ntamyo zyo zili ngati chivula ichakoghofya. Mu kabalilo aka mikosi iyachipeliwa nu butuli bwa chipatala bo bukulondiwa mwalubilo-lubilo, abasongo bakusendapo ichigaba ukuti batulepo. Bakupeleka sona ubutuli mwabuzimu. Chikuba chipepe sana ku bakamu na bayemba ukubuka kwa songo yo akumanyikwa ukuti wakwiyisya, wachisa sona wakwisengannya ukuteghelezya. Inkalo izi zingabavwa abanji ukuti biyivwe ukuti bakupweleleliwa, ivi vingapangisya ukuti chibe chipepe ukubombezya ubulongozi bo usongo angabapa.—1 Tesa. 2.7, 8, 11.
Nanti abakamu na bayemba muchipanga bakukomana ni ntamyo izyinji zyo zili ngati chivula ichakoghofya, abasongo bakuba malo amiza aghakuchimbililako (Ennya indime 13) a
14. Ka tungalangizya buli-buli ukuti swe basubaliwa?
14 Mube basubaliwa. Tukulonda ukuti abanji batwennyanje ukuti tungabavwa, nkani-nkani pa kabalilo ko bakomana ni ntamyo. (Mbupi. 17.17) Ka tungabomba buli-buli ukuti tube basubaliwa? Tukulondiwa ukuti akabalilo kosi tuyezye-yezyanje ukubomba ivintu ivyakulangizya ukuti tukweghelela inkalo zyo u Chala ali nazyo, ngati ukubukilila ukukwanilisya vyo twalayizya nu kuvikwanilisya pa kabalilo kache. (Mata. 5.37) Tungapeleka sona ubutuli nanti pakulondiwa ukubomba bunubu. Umwakongelezyapo, tukulondiwa ukwenelezya ukuti twamalizya imbombo yitu ukuyana nu bulongozi bo batupiye ubwa mo tungayibombela.
15. Ka ichipanga chikupindula buli-buli nanti abasongo basubaliwa?
15 Ichipanga chikupindula sana na basongo bo basubaliwa. Ka chikupindula buli-buli? Abalumbilili bakwiyivwa ukuti bakutuliwa nanti bakusatuka ukubafika abasongo, ngati uwakwenelezya akagulu kabo aka bulumbilili. Abalumbilili bakwiyivwa sona ukuti bakupweleliwa nanti bakumanya ukuti abasongo bakwisengannya ukubavwa. Sona nanti abasongo bakuyezya-yezya ukubombezya ubulongozi ubwa mu Bayibolo na mabuku gho uwambombo umusubaliwa akupeleka mumalo mwa nyinong’ono zyabo, vikwavwa ukuti abakamu na bayemba babasubilaghe. Abakamu na bayemba bakuba sona ni chifukwa ichiza ichakubasubila abasongo, bo bakubukilila ukusunga ichisisi pa nkani izya banji nu kukonka vyo balayizya ukuti inti babombe.
16. Ka uswe na banji tukupindula buli-buli nanti tutakuyingana?
16 Mutakayinganaghe. Tungabavwa abanji nanti akabalilo kosi tukusimikizya ukubomba cho chiza sona tukusala ivintu umwakukolelana ni fundo izya mu Bayibolo. Nanti tukubukilila ukughomya ulwitiko lwitu nu kumanya ivintu, vingatwavwa ukuti twikalane mubwanaloli. Tutakuvulungana, ukuyingana, pamo ukupetiwa ni vimanyisyo ivya bumyasi na kinong’onele aka chisu ichi. (Efe. 4.14; Yako. 1.6-8) Nanti tuli nu lwitiko mwa Yehova na vyo alayizizye, vikutwavwa ukuti tutakayingane nanti twivwa inkani izibibi. (Sali. 112.7, 8) Sona chikuba chipepe ukubavwa bo bakukomana ni ntamyo izyinji.—1 Tesa. 3.2, 3.
17. Choni cho chingabavwa abasongo ukuti babombaghe akiza ivintu?
17 Abasongo bakulondiwa ukuti babanje ni nkalo inyiza, bakwinong’ona akiza, abakubomba ivintu mwandondomeko sona bololo. Abanavuli aba, chakwenezyapo ichiza ku banji sona bakughomya ichipanga nanti “bakulemezya amazyu amasubiliwa.” (Titi 1.9; 1 Timo. 3.1-3) Nanti bakupanga amabulendo agha budimi, abasongo bakwavwa abalumbilili ukuti akabalilo kosi bafikaghe pa nkomano, balumbililaghe nu kumanyila pabene. Nanti abakamu na bayemba bakomana ni vintu ivyakuchenusya, abasongo bangabomba ivyinji pakubakazya ukuti babukilile ukubika inyinong’ono zyabo kwa Yehova nu bwighane bwache.
18. Choni cho tukulonda ukumupala u Yehova nu kupalamila ku kwache? (Ennya ibokosi ilyakuti “ Izila iya mo Mungapalamilila kwa Yehova.”)
18 Twati twennya inkalo izya pamwanya izya Yehova, tunganena ngati mo u Mwene u Devedi akanenela ukuti: ‘Nge u Yehova yo Lyalabwe lyane apaliwa.’ (Sali. 144.1) U Yehova atakwiza ukupotwapo ukuba we Chala yo tungamusubila. Ubumi bwitu bosi napo tungagosipa, tuli ni chifukwa ichiza ichakunena ukuti: ‘We Lyalabwe lyane,’ nu kuba nu lusubilo ulwakuti akabalilo kosi inti ize abukilile ukutwavwa mwabuzimu.—Sali. 92.14, 15.
ULWIMBO 150 Penjani Chiuta Kuti Mupone
a AMAZYU AGHAKULONGOSOLA ICHITUZI: Abantu ba Chala bakwennya ukuti u Yehova akubafighilila ngati lyalabwe. Po bali pa Nyumba ya Bumwene, umuyemba akusatuka pakunenezannya na basongo babili.
