INKANI IYAKUMANYILA 20
ULWIMBO 67 “Pharazga Mazgu”
Ulughano Lubapangisye Ukuti Mubukilile Ukulumbilila!
“Amazyu Amiza ghalumbililiwanje pakasi pa bantu aba inko zyosi.”—MALI. 13.10.
IFUNDO INKULU
Mo ulughano lukutupangisizya ukuti tulumbililaghe umwakukwana nu moyo ghosi.
1. Nkimba pa lukomano ulwa pamwaka ulwa mu 2023 tukamanyila ichoni?
PALUKOMANO ulwa pamwaka ulwa 2023, a tukapokela ukusinta ukwa vintu vimo vyo tukusubila sona tukivwa ivintu ivyakuhobosya ivyakukwafannya ni mbombo yitu iya bulumbilili. Umwakufwanikizya, tukamanyila ukuti abantu bamo bakwiza ukuba nu lusako ulwakuba ku chigaba icha bantu ba Yehova pisinda apakuti u Babeloni Umukulu nkani amongoliwa. Tukamanyila sona ukuti ukwanda mu Novembala 2023, abalumbilili ba Bumwene batakulondiwa sona ukupeleka ilipoti ilya vintu vyosi vyo babomba mu bulumbilili. Ka ukusinta uku kukupangisya ukuti tuyennyanje imbombo iya kulumbilila ukuti yaleka ukuba yakulondiwa ukuchila kwisinda uku? Ubwanaloli bwache bwakuti awe!
2. Choni cho imbombo yitu iya kulumbilila yikulondiwa ukubombiwa mwalubilo sana isiku lililyosi? (Maliko 13.10)
2 Isiku lililyosi, imbombo yitu iya kulumbilila yikulondiwa ukubombiwa mwalubilo sana. Chifukwa buli? Ichifukwa chakuti twasyala na kabalilo akanandi bulo ukuti ubumalilo bwize. Inong’onela vyo u Yesu akanenela zila ivyakukwafannya ni mbombo iya bulumbilili mumasiku aghabumalilo. (Belenga Maliko 13.10.) Ukuyana ni nkani yo yili mwa Matayi, u Yesu akanena ukuti amazyu amiza ghakwiza pakulumbililiwa tasi pachisu chosi po “ubumalilo” buchili butizite. (Mata. 24.14) Amazyu agha, ghakung’anamula ubumalilo ubwa vintu vyosi ivya muchisu icha Satana ichi. U Yehova asaliye zila “isiku pamo akabalilo” ko ivintu ivi vikwiza pakubombiwa. (Mata. 24.36; 25.13; Imbo. 1.7) Isiku lililyosi tukupalamila kupipi na kabalilo aka. (Loma 13.11) Po inti tubukilile ukulumbilila mupaka po ubumalilo inti bwizile.
3. Choni cho chikutupangisya ukuti tulumbililaghe?
3 Pa kabalilo ko tukwinong’onelapo pa mbombo iya kulumbilila tungabomba akiza ukwinong’onelapo ilalusyo ilyakulondiwa ili: Choni cho tukulumbilila amazyu amiza? Umwabupepe tunganena ukuti, ulughano lolo lukutupangisya ukuti tulumbililaghe. Vyosi vyo tukubomba pa mbombo iya kulumbilila vikulangizya ukuti tughaghanite amazyu amiza, tubaghanite abantu sona ukukuchila vyosi tumughanite nkani u Yehova ni zina lyache. Za twennye ifundo yiliyosi pa yene.
TUKULUMBILILA ICHIFUKWA CHAKUTI TUGHAGHANITE AMAZYU AMIZA
4. Ka tukubomba buli-buli nanti twivwa ubutenga ubwiza?
4 Ka mukukumbukila mo mukiyivwila po mukapokela ubutenga ubwiza lumo bukaba bwakuti mu mbumba yinyu mwapapiwa ubonda pamo mukayagha imbombo yo mukalondagha? Tutakukayikila ukuti mukabikapo umoyo ukubabuzyako ubutenga ubu abakamu na abamanyani binyu. Ka mukabomba umwakuyana bulo mukati mwivwa ubutenga ubwiza, bo bukanenagha ivya mazyu amiza agha Bumwene ubwa Chala?
5. Ka mukiyivwa buli-buli akabwandilo mukati mwamanyila ubwanaloli ubwakufuma mu Mazyu gha Chala? (Ennya sona ivituzi.)
5 Inong’onela mo mukiyivwila akabwandilo mukati mwamanyila ubwanaloli ukufuma mu Mazyu agha Chala. Mukamanya ukuti Ubaba winyu uwakumwanya abaghanite, akulonda ukuti mube mbumba yache, alayizizye ukuti akwiza ukwefyapo ububavu nu kutamiwa kosi, ivi vikabavwa ukuba nu lusubilo ukuti muchisu ichipya abaghaniwa binyu bakwiza pakuzyuka ni vintu vyamwabo ivyinji. (Mali. 10.29, 30; Yoha. 5.28, 29; Loma 8.38, 39; Ubuvu. 21.3, 4) Tutakukayikila ukuti vyo mukamanyila ivi vikabahobosya sana. (Luka 24.32) Mukavighana sana vyo mukamanyilagha sona mukalondagha ukumubuzyako aliwesi ubwanaloli ubu!—Yanisya nu Yeremiya 20.9.
6. Nkimba mwamanyilako ichoni kwa Ernest nu Rose?
6 Ennya ichakubombiwa ichi. Umukamu yumo izina lyache u Ernest, b akaba ni myaka 10 po ubaba wache akafwanga. U Ernest akukumbukila ukuti: “Nkilalusyanga ukuti: ‘Ka abuka kumwanya? Pamo mo afwila apa basi kwamala?’ Nkabapangilagha akabini abana bo bakaba ukuti bachili bali na baba babo.” Akabukagha pipumpa ilya baba wache nu kufughama nu kwiputa ukuti: “We Chala napela nalamba inkulonda ukumanya ko ubaba wane ali.” Pakati pendapo imyaka 17 ukufuma po ubaba wache akafwila, u Ernest akanda ukumanyila Ibayibolo. Akahoboka sana ukumanya ukuti abafwe batakumanya nachimo bali ngati baghonite utulo utwakufwa nato, sona Ibayibolo likulaghizya ukuti kuntazi bakwiza ukuzyuka. (Ndumbi. 9.5, 10; Imbo. 24.15) Pabumalilo akagha amaansala agha malalusyo gho akilalusyanga kwa kabalilo akatali! U Ernest akahoboka sana nu bwanaloli bo akamanyila ubwa mu Bayibolo. Umuchi wache u Rose wepe, akanda ukumanyila Ibayibolo sona akabughana sana ubwanaloli bo akamanyilagha. Mu 1978 bakoziwa. Bakabikapo umoyo pakubabuzyako aba mumbumba yabo, abamanyani na aliwesi yo akaba ni chinyonywa ichakuteghelezya vyo bakusubila. Ivi vikapangisya ukuti u Ernest nu Rose, babavwe abantu abakupululila 70 ukumumanya u Yehova nu koziwa.
7. Choni cho chikubombiwa nanti tukuvighana ivintu vyo tukumanyila mu Bayibolo? (Luka 6.45)
7 Ubwanaloli bwakuti, nanti tukuvighana ivintu vyo tukumanyila mu Bayibolo vikutupangisya ukuti tubabuzyanjeko abanji vyo twamanyila. (Belenga Luka 6.45.) Tukwiyivwa ngati mo abamanyili aba Yesu ababwandilo bakiyivwilagha, bo bakanena ukuti: “Tutangaleka pakunena zizyo twiyenezya na maso ghitu, sona nukwiyivwira na makutu ghitu.” (Imbo. 4.20) Tukubikapo umoyo pakubomba chilichosi cho tungakwanisya ukuti tubabuzyeko abanji ubwanaloli, ichifukwa chakuti tubughanite nkani.
TUKULUMBILILA ICHIFUKWA CHAKUTI TUBAGHANITE ABANTU
8. Choni cho chikutupangisya ukuti tubabuzyanjeko abanji amazyu amiza? (Ennya ibokosi ilyakuti “ Ulughano Lubapangisye—Ukumanyisya Abantu.”) (Ennya sona ichituzi.)
8 Nuswe bulo tubaghanite abantu ngati mo u Yehova nu Mwana wache babaghaniye. (Mbupi. 8.31; Yoha. 3.16) Tukubapelela ichisa sana abantu bo bakwikala ukusita ukuba “nu Chala” sona bo bakwikala “ukusita ulusubilo.” (Efe. 2.12) Ichifukwa cha ntamyo zyo bakukomana nazyo, bangiyivwa ngati ukuti bali muchiliba ichitali, loli uswe tuli nu lukusa lo lungabavwa ukuti bafumemo, gho mazyu amiza aghakunena ivya Bumwene ubwa Chala. Ichifukwa chakuti tubaghanite sona tukubapelela ichisa, vikutupangisya ukubomba chilichosi cho tungakwanisya ukuti tubabuzyeko amazyu amiza. Ubutenga ubwapamwanya ubu, bungabafika pa moyo nu kubavwa ukuti babe nu lusubilo, ukuti bikalaghe ubumi ubwiza pa kabalilo aka, sona ukubapa ulusako ulwakuti isiku limo bize bikale “ubumi ubwenecho” bo bumi ubwa bwila na bwila muchisu ichipya icha Chala.—1 Timo. 6.19.
9. Nkimba tukubasoka ichoni abantu ivyakukwafannya na muntazi sona chifukwa buli? (Ezekieli 33.7, 8)
9 Ichifukwa chakuti tubaghanite abantu, vikutwavwa sona ukuti tubasoke ukuti ubumalilo ubwa chisu ichibibi ichi buli papipi sana. (Belenga Ezekieli 33.7, 8.) Tukubapelela ichisa abantu bosi ukongelezyapo abamumbumba yitu bo batakumubombela u Yehova. Ababtu abinji bakwikala bulo ukusita ukumanya ukuti, “intamyo zikwiza pakuba mpala-pala nkani ukuchila zyosi zizyo zikabapo nakale, ukwandila ko kubwandilo, bo u Chala apela ichisu ichapasi mupaka ilelo. Po zite zikaboneke nalumo.” (Mata. 24.21) Tukulonda ukuti bamanye ivintu vyo vikwiza pakubombiwa pa kabalilo ko u Chala akwiza pakupelekagha ubulongi. Ichabwandilo ichipanga icha bumyasi chikwiza pakupyutiwa sona pisinda pache ichisu chosi ichibibi chikwiza pakupyutiwa pa nkondo iya Alamagedoni. (Ubuvu. 16.14, 16; 17.16, 17; 19.11, 19, 20). Ulwiputo lwitu lwakuti nge abantu abinji bivwa ukusoka ko tukubabuzya umwakuti basale ukumubombela u Yehova pa kabalilo aka. Loli buli pakunena ivya bo batakuteghelezya vyo tukubasoka pa kabalilo aka ukongelezyapo aba mumbumba yitu bo tubaghanite?
10. Choni cho chakulondiwa sana ukubukilila ukubasoka abantu?
10 Ngati mo inkani iya pisinda yikalongosolela, u Yehova weyo angalonda ukubapoka abantu bo bangize basinte imyoyo yabo nanti bennya ukuti u Babeloni umukulu nkani akumongoliwa. Nanti vikwiza ukuba bunubu, chakulondiwa sana ukuti pa kabalilo aka tubukilile ukubasoka abantu ivyakukwafannya ni nkani iyi. Inong’onela ifundo iyi: Ivintu vyo tungababuzya pa kabalilo aka, vingize vibavwe ukuti bize bakumbukile ichintu chimo kuntazi. (Yanisya nu Ezekieli 33.33.) Pamo vingize vibombiwe ukuti bangize bakumbukile ukusoka ko tukababuzya nu kwanda ukumubombela u Yehova po amizi ghachili ghatafikite musingo. Ngati we Jailer uwa ku Philippi yo akasinta umoyo wache “akasenyenta kati kabombiwa,” pamo bamo bo pa kabalilo aka batakubombapo chilichosi pa mazyu amiza gho tukubabuzya, bangize basinte imyoyo yabo nanti ichisu chiza chanda pakumala pa kabalilo ko u Babeloni umukulu nkani akumongoliwa.—Imbo. 16.25-34.
TUKULUMBILILA ICHIFUKWA CHAKUTI TUMUGHANITE U YEHOVA NI ZINA LYACHE
11. Ka tukumupa buli-buli u Yehova ubuchindamu, umuchizi na maka? (Ubuvumbuli 4.11) (Ennya sona ivituzi.)
11 Tukulumbilila amazyu amiza ichifukwa chakuti tumughanite nkani u Yehova u Chala ni zina lyache ilizelu. Tukwennya ukuti imbombo yitu iyakulumbilila zila yoka iyakumupalila u Chala yo tumughanite. (Belenga Ubuvumbuli 4.11.) Tukukolelana nu moyo ghosi na mazyu aghakuti: Wee, Mwene u Chala witu, pokela ubuchindamu, nu muchizi na maka. Tukumupa ubuchindamu nu muchizi nanti tukubabuzya abantu abanji umwakusimikizya ukuti weyo “akapela ivintu vyosi” sona ukuti tuli nu bumi ichifukwa chakuti weyo atupiye. Tukumupa u Yehova amaka ghitu nanti tukubombezya akabalilo, amaka ghitu sona ivintu vyo tuli navyo ukuti tubombe chlichosi cho tungakwanisya pakulumbilila amazyu amiza agha Bumwene. (Mata. 6.33; Luka 13.24; Kolo. 3.23) Umwabupepe, tunganena ukuti tughanite ukunena ivya Chala witu yo tumughanite. Ivi vikutupangisya sona ukuti tubabuzyanjeko abanji ivyakukwafannya ni zina lyache ni nkalo zyo ali nazyo. Chifukwa buli?
12. Ka tukulizelufya buli-buli izina lya Yehova nanti tuli mu bulumbilili?
12 Ichifukwa chakuti tumughanite u Yehova vikutupangisya ukuti tulizelufyanje izina lyache. (Mata. 6.9) Tukulonda ukubabuzyako abantu abanji ukuti ivintu ivibibi vyo u Satana akunena ivyakukwafannya nu Yehova, vyabumyasi. (Ubwa. 3.1-5; Jobu 2.4; Yoha. 8.44) Nanti tuli mu bulumbilili, tukubikapo umoyo pakubabuzyako abanji mo u Chala abeleye ni vintu vyo avighanite. Tukulonda ukuti aliwesi amanye ukuti inkalo yache inkulu nkani lo lughano, izila yo akulaghilila yabugholosu sona yabwanaloli, umwakuti lunulu Ubumwene bwache inti bumazye intamyo zyosi nu kwavwa abantu ukuti babe nu mutende na bakuhoboka. (Sali. 37.10, 11, 29; 1 Yoha. 4.8) Nanti tukubabuzya abanji ivya Yehova mu bulumbilili, tukuba ukuti tukulizelufya izila lyache. Sona swe bakuhoboka sana ichifukwa chakuti tukubomba ivintu umwakukolelana ni zina lyitu ilyakuti Bakaboni ba Yehova. Choni cho tukunena bunubu?
13. Choni cho tukuhoboka sana pakwitiziwa ukuti Bakaboni ba Yehova? (Yesaya 43.10-12)
13 U Yehova atusalite ukuti tube ‘bakaboni’ bache. (Belenga Yesaya 43.10-12.) Imyaka iyinji yo yendapo, Akagulu Akakwenelezya kakasimba ukalata yo akanena ukuti: “Ichintu ichapamwanya sana cho aliwesi uwa uswe angahoboka nacho, ko kwitiziwa ni zina ilyakuti Bakaboni ba Yehova.” c Choni cho vili bunubu? Inong’onela ichifwanikizyo ichi. Nanti mungaba ukuti mukulonda umuntu uwakuti aye abimile ubukaboni ku koti, tukusubila ukuti mungasala umuntu yo mukumumanya akiza sona mukumusubalila, yo ali ni nkalo zyo zingamwavwa umulongi ukuti abusubile ubukaboni bo akupeleka. U Yehova pakutusala uswe ukuti tube Bakaboni bache, alangizizye ukuti atumenye akiza sana sona akutusubalila ukuti tungakwanisya ukupangila ubwakaboni ubwakusimikizya ukuti weyo we Chala mwene uwabwanaloli. Pakuba Bakaboni bache, tukwiyivwa ukuti swe bakuchindikiwa sana vyo vikutupangisya ukuti tubombe chilichosi cho tungakwanisya pa lusako lulilosi lo tungaba naloli pakuzelufya izina lyache nu kususya amabumyasi gho ghakupangisya ukuti izina lyache lifite. Nanti tukubomba bunubu, tukulangizya ukuti tukuhoboka sana ukuti tuli ni zina ilyapamwanya ilyakuti Bakaboni ba Yehova!—Sali. 83.18; Loma 10.13-15.
INTI TUBUKILILE UKULUMBILILA MUPAKA PABUMALILO
14. Nkimba vintu buli ivyakuhobosya vyo vikwiza pakubombiwa muntazi?
14 Nanti tukwennya ivintu vyo inti vibombiwe muntazi, tukuba bakuhoboka sana! Tuli nu lusubilo ukuti u Yehova inti atusaye ukuti abantu abinji bitikizye ubwanaloli po intamyo inkulu yichili pakwanda. Sona tukuhoboka sana pakumanya ifundo iyakuti na pa kabalilo akantamyo inkulu, kakwiza ukuba kabalilo akakutamya sana ko katabombiwepo lumo mumbili iya bantu. Abantu abinji bangize babe nu lusako ulwakufumako ku chisu icha Satana ichi, nu kukolelana nuswe pakumupala u Yehova!—Imbo. 13.48.
15-16. Nkimba swe bakwisengannya ukubomba ichoni sona mupaka lighi?
15 Pa kabalilo aka, tuli ni mbombo iyakulondiwa sana iyakuti tubombe, imbombo yo yitalibombiwa sona lumo. Tuli nu lusako ulwakuti tulumbililaghe pachisu chosi ichapasi ivyakukwafannya na mazyu amiza aghakunena ivya Bumwene ubwa Chala. Pa kabalilo akakuyana bulo, tukulumbilila amazyu amiza nu kubasoka abantu pa vintu vyo inti vibombiwe mwalunulu. Abantu bakulondiwa ukumanya ukuti ubumalilo ubwa vintu ivibibi vyo vikubombiwa muchisu ichi, buli papipi sana. Nanti akabalilo ko u Chala akwiza pakubalongela abantu kakwana, bakwiza pakumanya ukuti amazyu gho tukalumbililagha, ghakafumagha naloli kwa Yehova u Chala.—Eze. 38.23.
16 Ukuyana ni fundo zyo twanenezannya izi, ka pa kabalilo aka swe bakwisengannya ukubomba ichoni? Ichifukwa chakuti tughaghanite amazyu amiza, tubaghanite abantu sona ukuchila vyosi tumughanite u Yehova u Chala ni zina lyache, inti tubukilile ukulumbilila umwakubikapo umoyo, umwalubilo sona umwakukwana mupaka u Yehova ize anene ukuti, “mpela!”
ULWIMBO 54 “Nthowa Ni Iyi”
a Ulukomano ulwa pamwaka, lukabombiwa pa 7 Okutobala 2023 ku Malo Aghakupangilako Inkomano agha Bakaboni ba Yehova gho ghali ku Newburgh ku New York, U.S.A. Vyosi vyo vikabombiwa palukomano ulu, vibikiwe mupulogilamu iya JW Broadcasting®—Ichigaba 1 chili mu JW Broadcasting iya Novembala 2023 sona Ichigaba 2 chili mu JW Broadcasting iya Janiwale 2024.
b Ennya inkani iyakuti “Baibolo Likusintha Umoyo wa Ŵanthu—Nkhakondwa Chomene na Mazgoro Ghakupulikikwa Makora gha mu Baibolo,” yo yili mu Ichitembe cha Mulindilili icha Chitumbuka Febuluwale 1, 2015.
c Ennya Buku Lapachaka la Ŵakaboni ŵa Yehova la 2007, p. 3 ilya Chingelezi.