INKHANI IYAKUMANYILA 35
ULWIMBO 123 Kujilambika ku Ndondomeko ya Chiuta
Mo Abasongo Bangabatulila bo Batakupinduka
‘Umwakuyana bulo, naloli inkhubabuzya ukuti kukwiza pakuba ulusekelo ulukulu nkhani pachifukwa icha munthu weka uwambibi yuyo apinduka ukuchila abagholosu 99, babo batakulonda pakupinduka nu kuleka imbibi zyabo.’—LUKA 15.7.
IFUNDO INKHULU
Inthi tumanyile ichifukwa cho abanthu bamo bakulondiwa ukuti bepusiwe muchipanga na mo abasongo bangabatulila ukuti bapinduke nu kuba sona pabumanyani nu Yehova.
1-2. (a) Nkhimba u Yehova akubennya bulibuli abanthu bo bakunangila dala? (b) Ka akusubila ukuti inthi babombaghe choni?
U YEHOVA atakwitikizya inkhalo yiliyosi imbibi. (Sali. 5.4-6) Akulonda ukuti tukonkhaghe ifundo izigholosu zyo zili mu Bayibolo. Napo vili bunubu, u Yehova azimenye ukuti swe banthu basita ukufikapo sona tutangabomba ivinthu vyosi ndendende mo akulondela. (Sali. 130.3, 4) Loli pa kabalilo kanako atakuhoboka ‘na banthu babo bakunyongannya ichisa icha Chala witu ngati po chinthu chimo chicho chikubapa ubusatuke ubwakubombela ivinthu ivinyazu.’ (Yuda 4) Chochobene Ibayibolo likunena izya ‘kulongiwa ukwa banthu’ pa nkhondo iya Chala iya Alamagedoni.—2 Pita. 3.7; Ubuvu. 16.16.
2 Loli u Yehova atakulonda ukuti umunthu yumo ize apyutiwe. Ukuyana na mo twamanyilila munkhani izyapisinda, u Chala akulonda ‘ukuti umunthu wesi apinduke nu kuzileka imbibi zyache.’ (2 Pita. 3.9) Abasongo aba chipanga bakumweghelela u Yehova po bakubavwa umwabufisalyoyo bo babomba imbibi ukuti basinthe nu kuba sona pabumanyani nu Yehova. Loli akabalilo kamo umunthu yo ananga atangalonda ukuti apinduke. (Yesa. 6.9) Bamo bangabukilila ukubomba imbibi napo bangaba ukuti bapokela ubutuli umwakunyokezyanyokezya. Nanthi momo vibeleye, nkhimba abasongo babaghiye ukubomba choni?
‘MUMWEFYEMO MUMWINYU UMUNTHU UMUBIBI’
3. (a) Nkhimba Ibayibolo likuti choni pa nkhani iya munthu yo atakulonda ukusintha? (b) Choni cho tunganena ukuti umunthu yo atakupinduka asala weka ukuti epusiwe muchipanga?
3 Nanthi umunthu yo abomba imbibi atakulonda ukusintha, abasongo bakulondiwa ukubombezya ubulongozi bo buli pa 1 Aba Kolinti 5.13 bo bukunena ukuti: ‘Mumwefyemo mumwinyu umunthu umubibi.’ Mu mazyu aghanji tunganena ukuti umunthu yo atakulonda ukusintha asala weka ukuti epusiwe muchipanga sona akwinula cho apesa. (Gala. 6.7) Choni cho tukunena bunubu? Ichifukwa chakuti akana ukubombezya ubulongozi bo abasongo bamupa umwakupyanizyapyanizya. (2 Nyafya. 17.12-15) Imbombo zyache zyalangizya ukuti asala ukuleka ukwivwila indaghilo zya Yehova.—Kumbu. 30.19, 20
4. Choni cho abasongo bakufumusya nanthi basala ukuti umunthu epusiwe muchipanga?
4 Nanti abasongo bennya ukuti umunthu yo atakulonda ukusintha akulondiwa ukwepusiwa muchipanga, bakufumusya ukuti umunthu uyu te we Kaboni wa Yehova sona. Ichakufumusya ichi te chakuti chimukwelengule umunthu yo abomba imbibi. Loli chikwavwa ichipanga ukukonkha indaghilo zyo zikwaghiwa mu Masimbo zyo zikunena ukuti “mutakangalilanaye poka” nu munthu uyu pamo, ‘ukulya nawe umunthu yunuyu.’ (1 Koli. 5.9-11) Ubulongozi ubu bukapelekiwa pa vifukwa ivyiza. Umutumiwa u Pabuli akasimba ukuti: ‘Ichilungo ichinandi bulo chikututumula indobo yosi iya munya.’ (1 Koli. 5.6) Umunthu yo atakulonda ukusintha loli achili ali poka ni chipanga angapangisya abanji ukwennya ukuti ukubombezya ifundo izigholosu izya Yehova te kwakulondiwa.—Mbupi. 13.20; 1 Koli. 15.33.
5. Ka tukulondiwa ukumwennya bulibuli umunthu yo epusiwa muchipanga sona chifukwa buli?
5 Nkhimba tukulondiwa ukumwennya bulibuli Umukilisitu yo epusiwa muchipanga? Napo tutakubombela nawe poka ivinthu, tutakamwennyanje ngati munthu yo atangasintha, loli tumwennyanje ngati ng’ozi iyakusobela. Ing’ozi yo yapaghuka pa zyamwabo yinganyokela sona. Mukumbukilaghe ukuti ing’ozi yo yasobela yikiyipa yene kwa Yehova. Ichachitima chakuti, pa kabalilo aka yitakwikala umwakukolelana nu bwighane bwa Yehova sona vikupangisya ukuti ubumi bwache bube pangozi. (Eze. 18.31) Loli ichifukwa chakuti u Yehova wachisa, umunthu uyu angize anyokele. Ka abasongo bangamwavwa bulibuli umunthu yo epusiwa muchipanga?
MO ABASONGO BAKUTULILA ABANTHU BO BEPUSIWA MUCHIPANGA
6. Ka abasongo bakwiza pakubomba choni ukuti bamwavwe umunthu yo epusiwa muchipanga?
6 Nanthi umunthu epusiwa muchipanga, nkhimba abasongo babaghiye ukuleka ukumwavwa? Awee! Pa kabalilo ko bakumubuzya umunthu yo atakulonda ukusintha ukuti epusiwa muchipanga, abasongo bakumubuzya sona ivinthu vyo abaghiye ukubomba ukuti anyokele. Loli abasongo bakubomba sona ivinthu ivyamwabo. Akabalilo akinji bakumubuzya umunthu yo abomba imbibi ukuti bakwiza pakukomana sona nawe nanthi penda imyezi yindono bulo ukuti bennye nanthi asintha inkhalo yache. Nanthi umunthu yo akabomba imbibi itikizya ukuti akomane na basongo, abasongo bakwiza pakumukazya ukuti apinduke sona anyokele muchipanga. Nanthi pa kabalilo aka angaba ukuti achili atasinthite, abasongo bakwiza pakupanga indondomeko iyakuti bize bakomane sona nawe munthazi.
7. Nkhimba abasongo bakulangizya bulibuli ichisa cha Yehova nanthi bakumwavwa umunthu yo epusiwa muchipanga? (Yeremiya 3.12)
7 Abasongo bakuyezyayezya ukulangizya ichisa cho u Yehova ali nacho pa kabalilo ko bakumwavwa umunthu yo epusiwa muchipanga. Umwakufwanikizya, u Yehova atakalindililagha ukuti Abaizilayeli bapinduke tasi ukuti abape ubutuli. Mumalo mwache, akabombaghapo zimo ukuti abatule napo bakaba ukuti bachili batalangizizye ukuti bapinduka. Ukuyana na mo tukamanyilila munkhani iyabubili mumagazini iyi, u Yehova akalangizya ichisa chache po akamubuzya umulaghuzi u Hoseya ukuti amuhobokele umuchi wache yo akabukilila ukubomba imbibi nu kumusenda sona. (Hose. 3.1; Mala. 3.7) Ichifukwa chakuti bakumweghelela u Yehova, abasongo Abachikilisitu bakulonda ukuti umunthu yo abomba imbibi anyokele, sona bakulondelezya izila izya mo bangamutulila ukuti anyokele.—Belenga Yeremiya 3.12.
8. Ka ichili icha mwana uwakusobela chikutwavwa bulibuli ukwivwisya ichisa cho u Yehova ali nacho? (Luka 15.7)
8 Inong’onela ivya chili cho u Yesu akanena icha mwana uwakusobela cho tukamanyila munkhani iyabubili mu mumagazini iyi. Ubaba akati amwennya umwana wache, “akachimbila pakumukukila sona akamulamuka nu lughano.” (Luka 15.20) Mungennya ukuti ubaba atakalindilila ukuti umwana wache alabe tasi uluhobokelo. Mumalo mwache, akabombapo zimo ngati mo ubaba aliwesi uwalughano angabombela. Abasongo bakuyezyayezya ukuti babombaghe bunubu na banthu bo bakamuleka u Yehova. Bakulonda ukuti bosi bo bamulekite u Yehova banyokele sona kukwache. (Luka 15.22-24, 32) Kukuba ulusekelo ulukulu nkhani kumwanya na pachisu ichapasi nanthi ing’ozi yo yasobelite yanyokela!—Belenga Luka 15.7.
9. Ka u Yehova akulonda ukuti bo babombite imbibi babombe choni?
9 Ukuyana na vyo twamanyila, chakwivwika ukunena ukuti u Yehova atakubatagha abanthu bo batakulonda ukusintha, loli akubukilila ukubavwa. Akulonda ukuti banyokele kukwache. U Yehova akulongosola mo akubenezya abanthu bo bapinduka nu kuzileka imbibi pa Hosea 14.4 po pakuti: ‘Nkhwiza pakupozya ubusita ubusubaliwa bwabo. Nkhwiza pakubaghana ukuyana na mo nalondela, ichifukwa chakuti ubukali bwane bwamala.’ Isimbo ili likubakumbusya abasongo ukuti bennyanje chilichosi cho chikulangizya ukuti umunthu anda pakusintha. Sona amazyu agha ghakubalimbikisya abanthu bo bamulekite u Yehova ukuti banyokele sona kukwache.
10-11. Ka abasongo bakulondiwa ukubavwa bulibuli abanthu bo bakepusiwa kale sana muchipanga?
10 Nkhimba abasongo bakulondiwa ukubavwa bulibuli abanthu bo bakepusiwa kale sana muchipanga? Bangaba ukuti bakaleka ukubomba ivinthu vyo vikapangisya ukuti bepusiwe muchipanga. Lumo bangaba ukuti bakaluvya ichifukwa cho chikapangisya ukuti bepusiwe muchipanga. Napo vingaba bunubu, loli abasongo bakwiza pakuyezyayezya ukuti bakomane nabo. Pa kabalilo ko babendela, abasongo bakwiza pakwiputila nabo poka nu kubaghomya ukuti banyokele muchipanga. Ubwanaloli bwakuti nanthi umunthu ikala akabalilo akatali ukusita ukwiza ku nkhomano, angalondiwa ukuti ande sona pakumanyila Ibayibolo. Polelo nanthi alangizya ukuti akulonda ukunyokela muchipanga, abasongo bangapanga indondomeko iyakuti umunthu yumo amanyilaghe nawe Ibayibolo, napo bangaba ukuti bachili batamunyosezizyemo muchipanga. Akabalilo kosi abasongo bobo bakulondiwa ukusala umunthu yo abaghiye ukumanyila nawe Ibayibolo.
11 Umwakuyezya ichisa cha Yehova, abasongo bakulonda ukwavwa abanthu abinji ukuti bamanye ukuti ulusako luchili lulipo ulwakuti banganyokela kwa Yehova. Nanthi umunthu yo akabomba imbibi alangizya ukuti asintha nu kuleka vyo akabambogha, bangamunyosezya muchipanga mwalubilo.—2 Koli. 2.6-8.
12. (a) Ka abasongo bakulondiwa ukubomba ivinthu umwabuchevu pa nkhani buli? (b) Choni cho tutakulondiwa ukwinong’ona ukuti abanthu bo babomba imbibi ngati izi, u Yehova atangabahobokela? (Ennya sona amazyu aghamunthende.)
12 Loli muvyakubombiwa vimo, abasongo bakulondiwa ukubomba ivinthu umwabuchevu po bachili batamunyosezizyemo umunthu muchipanga. Umwakufwanikizya, nanthi umunthu akamubombela umwana inkhaza, wakusambukila pamo akamwenda pasi uwamwabo uwa musendwa ukuti amazye isendwa, abasongo bakulondiwa ukusimikizya ukuti umunthu uyu asintha naloli. (Mala. 2.14; 2 Timo. 3.6) Bakulondiwa ukufighilila ing’ozi muchipanga. Loli tukulondiwa ukukumbuka ukuti u Yehova akumupokelela umunthu aliwesi yo akabomba imbibi nu kupinduka. Napo abasongo bakulondiwa ukubomba ivinthu umwabuchevu na banthu ngati aba, loli batakulondiwa ukwinong’ona ukuti abanthu ngati aba, batangaba sona pa bumanyani nu Yehova. a—1 Pita. 2.10.
VYO ICHIPANGA CHIBAGHIYE UKUBOMBA
13. Ka pali mphambano buli pakasi pa mo tukubombela ivinthu nu munthu yo apokela ubulongozi na yo epusiwa muchipanga?
13 Ngati mo tukamanyilila munkhani iyapisinda, akabalilo kamo bangafumusya muchipanga ukuti umunthu apokela ubulongozi. Nanthi vyaba bunubu, tungabukilila ukubombela poka nawe ivinthu ichifukwa akuba ukuti asintha inkhalo zyache imbibi. (1 Timo. 5.20) Umunthu uyu akuba ukuti achili ali muchipanga sona akulondiwa ukulimbikisiwa na Bakilisitu abamwabo. (Hebe. 10.24, 25) Loli vipambanite na mo tukubombela ivinthu nu munthu yo epusiwa muchipanga. Tukuleka ‘ukwikala nawe nu kulya nawe.’—1 Koli. 5.11.
14. Ka Umukilisitu angabombezya bulibuli umabyebye wache nanthi akubomba ivinthu nu munthu yo epusiwa muchipanga? (Ennya sona ichithuzi.)
14 Nkhimba ivi vikulangizya ukuti tukulondiwa ukulekela zila ukubomba ivinthu nu munthu yo epusiwe muchipanga? Awee. Loli tutabaghiye ukwangalilana nawe poka. Mumalo mwache, Umukilisitu angabombezya umabyebye wache uwakumanyisiwa ifundo zya mu Bayibolo ukuti amwitizizyeko ku nkhomano. Angaba mukamu wache uwakumubili pamo yo akaba mumanyani wache. Nkhimba tubaghiye ukubomba nawe bulibuli nanthi iza pa nkhomano? Kwisinda kosi tutakamulamukagha. Loli pa kabalilo aka, Umukilisitu aliwesi akulondiwa ukubombezya umabyebye wache uwakumanyisiwa akiza pa nkhani iyi. Bamo bangasala ukumulamuka umunthu uyu pamo ukumupokelela pa nkhomano. Loli tutabaghiye ukwangala pamo ukubombela poka ivinthu.
Abakilisitu bangabombezya umabyebye wabo uwakumanyisiwa akiza nanthi bakulonda ukumwitizizya ku nkhomano umunthu yo akepusiwa muchipanga pamo ukumulamuka nanthi iza pa nkhomano (Ennya indime 14)
15. Nkhimba banthu buli bo bakutambuliwa pa 2 Yohani 9-11? (Ennya sona ibokosi ilyakuti “ Ka u Yohani nu Pabuli Bakalongosola Imbibi Iyakuyana?”)
15 Bamo bangaswigha nu kunena ukuti, ‘Nkhimba Ibayibolo litakunena ukuti Umukilisitu yo akumupokela akiza umunthu uyu akusendamo ichigaba mu mbombo zyache imbibi?’ (Belenga 2 Yohani 9-11.) Ifundo inkhulu iya pisimbo ili yikunena izya munthu uwakusambuka pamo umunthu yo akulimbikisya inkhalo imbibi. (Ubuvu. 2.20) Polelo, nanthi umunthu akumanyisya ivimanyisyo ivyakulangizya ukuti wakusambukila pamo akulimbikisya inkhalo imbibi, abasongo batabaghiye ukukomana nawe umunthu uyu. Umunthu uyu achili ali nu lusako ulwakuti anganyokela kwa Yehova. Loli pa kabalilo ko achili atalekite ukubomba inkhalo izi, tutakumulamuka pamo ukumwitizizyako ku nkhomano.
MUYEZYE ICHISA CHA YEHOVA
16-17. (a) Nkhimba u Yehova akulonda ukuti abanthu bo babomba imbibi babombe choni? (Ezekieli 18.32) (b) Ka abasongo bangalangizya bulibuli ukuti babombi abamwabo nu Yehova nanthi bakumutula umunthu yo abombite imbibi?
16 Nkhimba twamanyila choni munkhani zyosi 5 zyo zili mu magazini iyi? U Yehova atakulonda ukuti umunthu yumo ize apyutiwe! (Belenga Ezekieli 18.32.) Akulonda ukuti abanthu bosi bo babombite imbibi banyokele kukwache. (2 Koli. 5.20) Chochobene ukwanda kale, u Yehova akubalimbikisya abanthu bosi bo bakamuleka ukuti bapinduke nu kunyokela kukwache. Abasongo abachipanga bakubombela poka nu Yehova ukuti bavwe abanthu bo bakabomba imbibi inkhulu ukuti bapinduke nu kunyokela sona kwa Yehova.—Loma 2.4; 1 Koli. 3.9.
17 Inong’onela ulusekelo lo lukubako kumwanya nanthi abanthu abambibi bapinduka! U Yehova akuhoboka sana nanthi ing’ozi yoka yo yikasobela yanyokela muchipanga. Ulughano lwitu kwa Yehova lukubukilila ukukula nanthi tukwinong’onela ichisa cho ali nacho.—Luka 1.78.
ULWIMBO 111 Vifukwa Vyakuŵira na Chimwemwe
a Ibayibolo likunena ukuti abanthu bamo batangahobokeliwa imbibi, ichifukwa chakuti bakuba ukuti basala ukususannya nu Chala sona batakulonda ukusintha. Loli u Chala nu Yesu bobo bangamanya nanthi umunthu uyu atangahobokeliwa.—Mali. 3.29; Hebe. 10.26, 27.
