INKANI IYAKUMANYILA 39
ULWIMBO 125 “Mbakukondwa Awo Mbalusungu”
Ukupa Kukupangisya Ukuti Umuntu abe Wakuhoboka
‘Yo akupa akuhoboka nkani ukuchila yo akupokela.’ —IMBO 20.35.
IFUNDO INKULU
Twennye izila zyo zingatwavwa ukuti tongelezye ukuhoboka nanti tukupa.
1-2. Ka tungiyivwa buli-buli nanti tukupa ukuchila ukupokela?
PA KABALILO ko u Yehova akapelagha abantu, akabapela muzila iyakuti bahobokaghe nkani nanti bakupa ukuchila ukupokela. (Imbo. 20.35) Ka ivi vikung’anamula ukuti tutangaba bakuhoboka nanti tukupokela? Awe. Tukumanya ukuti nanti twapokela ichabupi tukwiyivwa akiza sana. Napo vili bunubu loli tungaba bakuhoboka sana nanti tukupa. Sona ukunena ubwanaloli tukupindula sana ichifukwa chakuti u Yehova atupelite muzila yiniyi. Chifukwa buli?
2 Pakuti u Yehova atupelite muzila yiniyi, atwitikizizye ukuti tungongelezya ubuhobosu bwitu. Umwakongelezyapo, tungalondelezya amalusako aghanji gho ghangatwavwa ukuti tongelezye ubuhobosu bwitu. Ka te chakuhobosya sana ukuti u Chala akatupela muzila yiniyi?—Sali. 139.14.
3. Choni cho u Yehova akulongosoliwa ukuti ‘we Chala uwakuhoboka’?
3 Amasimbo ghakutusimikizya ukuti, ukupa kukupangisya ukuti tube bakuhoboka cho chifukwa chakuhobosya nkani ukuti Ibayibolo likumulongosola u Yehova ukuti ‘we Chala uwakuhoboka.’ (1 Timo. 1.11) U Yehova weyo Mupi umukulu nkani. Ngati mo umutumiwa u Pabuli akanenela ukuti, “mumwache tuli nu bumi, tukwenda sona tuliko. (Imbo. 17.28) Naloli ‘ichabupi chosi ichiza ni chakufikapo’ vikufuma kwa Yehova.—Yako. 1.17.
4. Choni cho chingatwavwa ukuti tuhobokaghe nkani?
4 Tutakukayikila ukuti akabalilo kamo, aliwesi akahobokapo ichifukwa cha buhobosu bo bukubapo nanti umuntu akupa. Tungabomba bunubu nanti tungamweghelela u Yehova pa nkani iya bupi. (Efe. 5.1) Po tukunenezanya ifundo izi, za twennye vyo tungabomba nanti umuntu yo twamupa ichintu akulangizya ukuti atakupalizya. Ifundo izi inti zitwavwe ukuti tubulilile ukongelezya ubuhobosu bwitu ichifukwa chakupa.
MUMWEGHELELE U YEHOVA PA NKANI IYAKUPA
5. Nkimba u Yehova akutupa vintu buli ivyakulondiwa pa bumi?
5 Nkimba zila buli zyo u Yehova akulangizizya ukuti mupi? Za twennye ivifwanikizyo vinandi bulo. U Yehova akutupa ivintu vyo tukulondiwa pa bumi. Te kabalilo kosi ko tungaba bakabi, loli tukumupalizya nkani u Yehova ichifukwa chakuti twebinji tuli ni vintu vyo tukulondiwa pa bumi. Umwakufwanikizya, akutwavwa ukuti tube ni vyakulya, ivyakuvwala na malo aghakwikala. (Sali. 4.8; Mata. 6.31-33; 1 Timo. 6.6-8) Ka ivi vikung’anamula ukuti budindo bwa Yehova ukuti atupange chilichosi cho tukulondiwa? Awe te momo vikulondiwa ukubela! Choni cho u Yehova atakubomba bunubu?
6. Nkimba twamanyilapo choni pa Matayi 6.25, 26?
6 Tunganena umwabupepe ukuti, u Yehova akutupa vyo tukulondiwa pa bumi ichifukwa chakuti atughanite. Inong’onela amazyu gho u Yesu akanena pa Matayi 6.25, 26. (Belenga.) U Yesu akabombezya ivipeliwa pakunena ivifwanikizyo. Pakunena ivya viyuni, u Yesu akanena ukuti: “Vitakupesa imbeyu, pamo ukwinula, pamo ukubika ivyakulya muntamba.” Ennya amazyu aghakukonkapo gho akanena ukuti: “ Loli ughuso uwa kumwanya akuvilyesya.” Pisinda pache u Yesu akalalusya ukuti: “Nkimba mute mwe bapamwanya nkani ukuchila iviyuni?” Ka ifundo yache yakuti choni? Ifundo yache yakuti u Yehova akubennya ababombi bache ukuti bapamwanya nkani ukuchila ivinyamana. Nanti u Yehova akuvipwelelela ivinyamana, tutakukayikila ukuti nuswe bulo inti atupe vyo tukulondiwa pa bumi! Ngati we baba yo akupwelelela akiza imbumba yache, u Yehova akubapa abamumbumba yache ivintu vyo bakulondiwa ichifukwa chakuti abaghanite.—Sali. 145.16; Mata. 6.32.
7. Ka tukulangizya buli-buli ukuti tukumweghelela u Yehova pa nkani iyakupa? (Ennya sona ichituzi.)
7 Nuswe bulo tungabapa abanji ivintu vyo bakulondiwa pa bumi ichifukwa chakuti tubaghanite ngati we Yehova. Umwakufwanikizya, ka mukumanyapo Umukilisitu uwamwinyu aliwesi yo akulondiwa ivyakulya pamo ivyakuvwala? U Yehova angabombezya umwe ukuti mumupe vyo akulondiwa pa bumi. Abantu ba Yehova abakumanyikwa ukuti bakupa nanti kwabombiwa ingozi izya muchipeliwa. Umwakufwanikizya pa kabalilo aka COVID-19, abakamu na bayemba bakavwanagha pakubapako abamwabo ivyakulya, ivyakuvwala ni vintu ivyamwabo ivyakulondiwa pa bumi. Abinji bakalangizya sona ukuti bakupa pakupeleka indalama ku mbombo iya pachisu chosi. Ivi vikavwa ukupeleka ubutuli pachisu chosi ku bakamu na bayemba bo bakalondiwanga ubutuli. Bakaba nu moyo uwakukolelana na mazyu gho ghali pa Aba Hebeli 13.16 po pakunena ukuti: “Mutakaluvyanje pakubombelana ubwiza nukugabana vivyo muli navyo, pakuti ivi vyo vyakwiyipa vyitu vivyo vikumuhobosya u Chala.”
Twebosi tungamweghelela u Yehova pa nkani iyakupa (Ennya indime 7)
8. Ka tukupindula buli-buli na maka gha Yehova? (Aba Filipi 2.13)
8 U Yehova akupa amaka. U Yehova akuhoboka sana ukubagabilako ababombi bache abasubaliwa amaka ghache gho ghatakumala. (Belenga Aba Filipi 2.13.) Ka akabalilo kamo mukiputapo ukuti mube na maka ukuti mukane injelo pamo ukuti mujimbe ku ntamyo yo mukakomana nayo? Lumo mukamulaba ukuti abape amaka aghakubombela ivintu isiku linilyo. Nanti ulwiputo lwinyu lukamuliwa, tutakukayikila ukuti mukakolelana na mazyu gho umutumiwa u Pabuli akasimba ukuti: “Ningabomba ichintu chosi ukwendela mumwache yuyo akumpa amaka.”—Filipi 4.13.
9. Ka tungamweghelela buli-buli u Yehova pa nkani iyakubombezya amaka ghitu? (Ennya sona ichituzi.)
9 Napo swe bantu bambula ukufikapo, loli tungamweghelela u Yehova pa nkani iyakubombezya akiza amaka ghitu. Ubwanaloli bwakuti uswe tutangabapa abantu abanji amaka. Loli tungabombezya amaka ghitu ukuti tubavwe. Umwakufwanikizya, tungabaghulila ivintu vyo bakulondiwa pamo ukubavwa abagosi imbombo izya pa nyumba pamo Umukilisitu uwamwitu yo akubina. Nanti mo ivintu vibeleye pa bumi bwitu vikutwitikizya, tungiyipa ukuti twavweko pa mbombo iyakuswefya nu kuyannya Inyumba ya Bumwene. Mo tukubombezezya amaka ghitu, vingabavwa abanji ukuti bapindule.
Tungabombezya amaka ghitu pakubavwa abanji (Ennya indime 9)
10. Ka tungabombezya buli-buli amazyu ghitu ukuti abanji bapindule?
10 Mutakaluvyanje sona ukuti amazyu ghali na maka nkani. Ka mumumenyeko yumo yo angapindula nanti mungamubuzyako amazyu ghamo aghakughomya? Nkimba mumumenyeko yumo yo akulondiwa ukusangalusiwa? Nanti momo vibeleye mwalekelachi ukubombapo zimo ukuti mwangale nawe? Mungangala nawe pamaso na pamaso, mungamwimbila ifoni, mungamutumila ikadi, emelo pamo ukumusimbila imeseji. Mutakapasyanje nkani na vyo munganena. Amazyu amapepe bulo gho munganena ukufuma pasi pa moyo, ghangaba ghakuti ghogho Umukilisitu uwamwinyu alondiwanga ukuti abukilile ukuba musubaliwa pamo ukwiyivwako akiza pamo ivintu vibeleye pa bumi bwache.—Mbupi. 12.25; Efe. 4.29.
11. Ka u Yehova akubombezya buli-buli amahala ghache?
11 U Yehova akupa amahala. Umumanyili u Yakobo akasimba ukuti: ‘Nanti yumo mumwinyu akusobelwa amahala aghakubombela ichintu chimo, amulabe u Chala, po akwiza pakughapokela, pakuti u Chala akumupa umuntu wesi ukusita ukumamilizya sona umwakusita ukwilumbusya.’ (Yako. 1.5.) Ngati mo amazyu agha ghakulangizizya, u Yehova atakukanila amahala ghache. Ichifukwa chakuti mupi, akubagabilako abanji. Ennya sona ukuti u Yehova akugabila amahala ghache umwakusita ‘ukumamilizya’ pamo ‘umwakusita ukwilumbusya.’ Atakwiza ukupangapo lumo ivintu ivyakuti twiyivwe akabibi ichifukwa chakuti tukulonda ubulongozi bwache. Mumalo mwache akutulimbikisya ukuti tubulondelezyange.—Mbupi. 2.1-6.
12. Ka tungabavwa buli-buli abanji na mahala ghitu?
12 Buli pakunena ivya uswe? Ka tungamweghelela buli-buli u Yehova pakubavwa abanji na mahala ghitu? (Sali. 32.8) Abantu ba Yehova bali na malusako aghakupambana-pambana gho bangabavwa abanji pakubabuzyako vyo bamanyila. Umwakufwanikizya, bakubamanyisya abalumbilili bo banda mwalunulu vyo bamanyila. Abasongo bakubavwa abavwilizyi na bakamu bo boziwa mwalunulu mo bangabombela imbombo pa chipanga umwabufisalyoyo. Sona bo bamenye ivyingi pa nkani iya vyakuzenga-zenga ni vyakuyannya, bakubamanyisya bo batavimenye akiza pakuzenga nu kuyannya inyumba zyo igulu lya Yehova likubombezya imbombo.
13. Ka tungamweghelela buli-buli u Yehova Nanti tukubamanyisya abanji?
13 Abantu bo bakubamanyisya akiza abamwabo, bakulangizya ukuti bakumweghelela u Yehova pa nkani iyakugabilako abanji amahala. Mukumbukilaghe ukuti u Yehova akupa amahala umwabulele. Umwakuyana bulo, tukubavwa na mahala ghitu umwabulele bo bakumanyila. Tutakufisa vimo vyo tuvimennye pakoghopa ukuti umuntu yo akumanyila angasenda ubudindo bwitu. Tutakuba ni nyinong’ono izyakuti: ‘Nayumo-yumo yo akamanyisya une! Wepe bulo muleke amanyile weka.’ Inyinong’ono ngati izi pakasi pa bantu ba Yehova nazimo. Mumalo mwache tutakubagabila bulo amahala ghitu “loli nu bumi bwitu bulo” pakubamanyisya abanji. (1 Tesa. 2.8) Tukubomba bunubu ichifukwa chakuti tuli nu lusubilo ulwakuti ‘bope bangize babe bakwenelela ukubamanyisya abanji.’ (2 Timo. 2.1, 2) Ifundo iyi yikulangizya ukuti nanti twabamanyisya akiza, twebosi tungaba na mahala sona tungaba bakuhoboka.
NANTI UMUNTU AKULANGIZYA UKUTI ATAKUPALIZYA ICHABUPI CHITU
14. Ka abinji bakubomba buli-buli nanti twabapa ivintu?
14 Nanti swe bakupa nkani-nkani ku bakamu na bayemba, akabalilo akanji bakulangizya ukuti bakupalizya sana. Bangatusimbila amazyu aghakulangizya ukuti bapalizya pamo bangalangizya ukupalizya kwabo muzila iyamwabo. (Kolo. 3.15) Nanti twamanya ukuti umuntu yo twamupa ichabupi akupalizya sana, vikutwavwa ukuti tongelezye ukuhoboka kwitu.
15. Nkimba tukulondiwa ukukumbukila choni nanti bamo bakulangizya ukuti batakupalizya pa vyo twababombela?
15 Ubwanaloli bwakuti, te kabalilo kosi ko bamo bangalangizya ukuti bakupalizya. Pa kabalilo kamo, tungamupa umuntu akabalilo kitu, amaka pamo ivintu vyo akulondiwa pa bumi, loli pabumalilo tunganda ukwinong’ona nanti akupalizya pa vyo twamubombela. Nanti ivi vyabombiwa, choni cho chingabavwa ukuti mutakaleke ukuhoboka pamo mukalale? Mukumbukilaghe amazyu gho ghali pa Imbombo 20.35, isimbo lyo lili ni fundo inkulu munkani iyi. Ukuhoboka ko tukuba nako nanti twamupa umuntu kutakusendela mo umuntu inti abombele ni chabupi cho twamupa. Tungasala ukuba wakuhoboka napo abanji bakulangizya ukuti batakupalizya pa vyo twababombela. Buli-buli? Ennya izila zinandi bulo izi.
16. Nkimba tukulondiwa ukubikapo umoyo pa choni nanti tukubapako abanji?
16 Mubikepo umoyo pakumweghelela u Yehova. Akubapa abantu ivintu ivyiza kali bangapalizya pamo awe. (Mata. 5.43-48) U Yehova alaghizizye ukuti nanti mukubapa abanji “mutakalindililaye ukuti mupokelepo kamo” mumalo mwache “umuvwalo winyu ghukwiza pakuba umukulu nkani.” (Luka 6.35) Amazyu aghakuti “mupokelepo kamo,” ghakongelezyapo pa mazyu aghakulangizya ukupalizya. Napo bangatupalizya pamo bangatupalizya, tukumbukilaghe ukuti akabalilo kosi u Yehova akwiza pakutunyosezya ivintu ivyiza vyo twabavwa abanji.—Mbupi. 19.17; 2 Koli. 9.7.
17. Ka tungaba buli-buli ni nyinong’ono inyiza? (Luka 14.12-14)
17 Ifundo yo yili pa Luka 14.12-14, (Belenga.) yingatwavwa ukuti tubukilile ukuba nu moyo uwakubapako abanji. Te chibibi ukubapa pamo ukubalangizya ichisa abantu bo bangakwanisya ukutubombela ichintu ichakuyana bulo. Loli vingaba buli-buli nanti tukupa, ichifukwa chakuti tukusubila ukuti bope inti bize batubombele vimo? Tungabomba akiza sana ukuyezya ukubomba vyo u Yesu akasakizya. Tungaba bakupa ku muntu yo tukumanya ukuti atangakwanisya ukutubombela ngati vyo uswe twamubombela. Nanti tungabomba bunubu, tungaba bakuhoboka sana ichifukwa chakuti twamweghelela u Yehova. Ifundo iyi, yingatwavwa sona ukuti tubukilile ukuba bakuhoboka napo abanji bangalangizya ukuti batakupalizya pa vyo twababombela.
18. Choni cho chingatwavwa ukuti tubavwange abanji?
18 Mutakinong’onaghe ukuti abamwinyu batakupalizya. (1 Koli. 13.7) Nanti abanji bakulangizya ukuti batakupalizya pa vyo twababombela, tungilalusya ukuti: ‘Nkimba batakupalizya naloli pamo bangaba ukuti baluvizye bulo ukuti bapalizye?’ Lumo pangaba ivifukwa ivinji vyo vingapangisya ukuti bachipokele ichintu cho twababombela umwakupambana na mo twinong’onelagha. Bamo bangaba ukuti bakupalizya sana loli bakupotwa ukulangizya mo bakupalizizya. Bamo vingabatamya ukuti balangizye ukupalizya, nkani-nkani nanti kwisinda bo bo bakabatulagha abanji. Mulimosi mo vingabela, ichifukwa chakuti tuli nu lughano, vikutupangisya ukubavwa Abakilisitu abamwitu nu kubukilila ukuba bakuhoboka.—Efe. 4.2.
19-20. Choni cho ubufisalyoyo bwakulondiwa sana nanti twabatula abanji? (Ennya sona ichituzi.)
19 Mube bafisalyoyo. Pa nkani iyakupa, Umwene uwamahala u Solomoni akasimba ukuti: ‘Utaghile ubuledi wako pa mizi, pakuti nanti penda amasiku aminji, ukwiza pakumwagha sona.’ (Ndumbi. 11.1) Ngati mo amazyu agha ghanenela, bamo bangalangizya ukuti bakupalizya pa chabupi cho twabapa nanti penda akabalilo akatali pamo nanti ‘penda amasiku aminji.’ Pali ichakubombiwa cho chikulangizya ukuti ivi vikubombiwa naloli.
20 Imyaka iyinji yo yendapo, umuyemba yumo umukawadela akamusimbila ukalata umuyemba yumo yo akaba ukuti oziwa bulo, akamulimbikisya ukuti abukilile ukuba musubaliwa. Pakati pendapo imyaka 8, umuyemba yula akamusimbila ukalata ukuti: “Nkwiyivwa ukuti inkusimbile bulo ukalata ukukubuzya mo wantulila ukwa myaka iyinji yo yendapo, napo uwe utakamanyagha nkiyivwila. Ukalata yo ukansimbila akaba wakulimbikisya sana, loli isimbo lyo ukasimba mwakalata uyu lyolyo likanfika nkani pa moyo umwakuti te nkaliluvyepo lumo.” a Pisinda apakuti alongosola intamyo zimo zyo akakomana nazyo, umuyemba yula akabukilila ukunena ukuti: “Akabalilo kamo, nkalondagha ukubuleka ubwanaloli. Loli isimbo lyo mukansimbila lila, nkalisunga pa moyo sona lyolyo likanavwa ukuti . . . imbukilile ukuba mubwanaloli. Pa myaka 8 yosi iyi, patalipo ichintu chimo cho chandimbikisyanga ukuchila ukalata yo mukansimbila.” Inong’onela mo umukawadela uyu akiyivwila bo apokela ukalata pisinda apakuti pendapo ‘amasiku aminji’! Nuswe bulo, bamo bangatupalizya pisinda apakuti pendapo akabalilo akatali ukufuma po tukababombela ivintu ivyiza.
Umuntu yumo angatupalizya pa vintu ivyiza vyo tukamubombela pisinda apakuti penda akabalilo akatali (Ennya indime 20) b
21. Choni cho mukulondiwa ukusimikizya ukubukilila ukumweghelela u Yehova pa nkani iyakupa?
21 Ngati mo twamanyilila, u Yehova atupelite umwapalubazu sana. Napo nanti twapokela tukuba bakuhoboka, loli tungaba bakuhoboka sana nanti tukupa abanji. Tukwiyivwa akiza nanti tukubavwa Abakilisitu abamwitu. Sona tukuba bakuhoboka nanti bakupalizya pa vyo twababombela. Napo umuntu yo apokela angalangizya ukuti akupalizya pamo awe, loli tungaba bakuhoboka pakumanya ukuti twabomba cho chiza. Mutakaluvyanje ukuti vyosi vyo mwapeleka, ‘u Yehova akwiza pakongelezyapo ivyinji.’ (2 Syambu. 25.9) Ivintu vyo mukukwanisya ukubapa abanji vitangachila vyo u Yehova akubapa umwe! Patalipo ichintu ichakuhobosya sana ukuchila ukuti u Yehova weyo anyosezyepo. Nge twasimikizya ukubukilila ukumweghelela Ubaba witu uwakumwanya yo wakupa.
ULWIMBO 17 “Nkhukhumba”
a Isimbo lyo akamusimbila umuyemba yula akaba we 2 Yohani 8, lyo likunena ukuti: “Muchebaye ukuti mutakataye chicho mwabombela imbombo, loli enelezya ukuti mwapokela umuvwalo umwizule.”
b AMAZYU AGHAKULONGOSOLA ICHITUZI : Ivituzi ivyakufwanikizya bulo, umukawadela akusimba ukalata. Imyaka yati yendapo, apokela ukalata ukufuma kwa muntu yo akamusimbila.
