Tolokeleni

Tolokeleni muye pa filukusangwamo

Mulukufwaisha Ubufumu, Tekufwaisha Ifintu

Mulukufwaisha Ubufumu, Tekufwaisha Ifintu

“Kamubufwaisha ubufumu bwa [baLesa], penka ne fintu ifi na fyo fikalundwapo kuli mwebo.”—LUKU 12:31.

INYIMBO: 40, 98

1. Ni kwisa kupusana ukuli pa fintu tupengela na fyefyo tufwaya?

IFI ABANTUNSHI bapengela finini, pano ifi bafwaya fyakuti ubwingi. Cili koti abengi tabeshipo ukupusana ukuli pali fyefyo abantu bapengela na fyefyo bafwaya. Kani ni kwisa kupusana ukulipo? Ifi tupengela ni fyefyo twelelwe ukukwata ni pakuti filatofwako ukupitilisha ukuba ne mweo, ifili koti fyakulya, ifyakufwala, ne mwakulaala. Ifi tufwaya ni fyefyo tungatemwa ukukwata, pano tungapitilisha ukulukuli ne mweo nangaba’ti tatufikwetepo.

2. Ni fisa ifi abantu bafwaisha makosa?

2 Ifi abantu bafwaya filapusana ukwelelwa na kuko bekala. Mu fyalo ifipengele, abengi bangafwaya lukoso ukukwata indalama sha kushitamo foni, incinga, neli umupunda uunini uwa kwibakapo ing’anda. Pano, mu fyalo umuli amaboni, abengi bangafwaisha ukukwata ifyakufwala fya mutengo, ing’anda iikulu, neli motoka ya mutengo. Nangaba na kuko twikala, kani tatucenjele tungatatika ukufwaishe’fintu fya ku munefu ifingi. Nakabili, ici cingatulengesha ukulukufwaisha ne fintu ifi tatupengelapo kabili ifi tekuti tukonshepo ne kukwata.

MWILUKUTEMWISHA MAKOSA AMABONI

3. Kani umuntu uutemwishishe amaboni muntu wa kuba shani?

3 Kani umuntu uutemenwe amaboni muntu wa kuba shani? Ni woyo uubikile lukoso akalango ku kukwata ifya ku munefu pa mupunda wa kubika akalango ku fya baLesa. Alatatiko’kufwaisha makosa ifintu fya ku munefu ifyakuti ubwingi. Umuntu nangaba’ti takwetepo amaboni aengi kabili tashitapo ne fintu fya mutengo ifingi, angaba pa batemwishishe ifya ku munefu. Ne bantu abapengele bangatemwisha makosa ifya ku menefu ica kweba’ti baleka ne kufwaisha Ubufumu.—Ebeya 13:5.

4. Kani Satana alapyungisha shani ‘ukukumbwa kwa menso’?

Satana alapyungisha icalo cakwe pa kutulengesha ukutatiko’kulanguluka ati ukukwata ifintu fya ku munefu ifingi kungatuletelo’kusangalala. Satana alapyungisha makosa ‘ukukumbwa kwa menso.’ (1 Yoa. 2:15-17; Ifyakuta. 3:6; Ifisi. 27:20) Mu calo muli ifintu ifilekenelekene, fimbi filaboneka ati fiweme pano fimbi fya lukoso. Kani mulingashitepo icintu ici tamwalukupengelapo pano ici mwakumbilwe ili mwacibwene pa TV neli mu shopu? Kani panuma mwalikutulukile ne kubona ati mungaba lukoso bwino nangaba’ti tamukwetepo ico cintu? Ifintu fya kube’fyo filatuliila lukoso impindi ne kutukatalisha. Fingatulengesha lukoso ukuleko’kupenda Baibolo lyonse, ukwanshikilo’kubungana ne kwasukapo, kabili fingatulengesha ne kubulo’kuya lyonse mu kutulisha. Mulukwanuka ifi intangishi Yoane yatucenjeshe ati: “Icalo ca panshi cilukupitilila kumo ne kukumbwa kwa ciko.”

5. Findo fingacitika kuli baabo abafwaisha ukukwate’fintu ifingi?

Satana alafwaya fwebo ukupyungila amaboni pa mupunda wa kupyungila baYawe. (Mat. 6:24) Abo abafwaisha ukukwata ifya ku munefu balaliletela lukoso amakatasho, eli na mu kupelako bangalufya ne kucetekela kwabo. (1 Tim. 6:9, 10; Ukufisulula 3:17) Cili koti ni fyefyo baYesu balabiilepo mu cakupalanya cabo ica wakuminse’mbuto. Ili icebo ca Bufumu caminswa ‘pakati ka myunga, ukukumbwa kwa fintu fimbi kulengila ne kusakishe’shiwi, na lyo ne kuba cilusha.’—Mako 4:14, 18, 19.

6. Findo tungasambililako kuli Baluku?

6 Langulukeni pa fyacitikile kuli Baluku, umulembeshi wakwe Jelemiya. Ili umushi wa Jelusalemi wali apepi ne konaalwa, Baluku alitatikile ukulifwaila “ifintu ifikulu,” e kweba’ti ifya ku munefu ifyali ne konaalwa mu mpindi lukoso inini. Pano, icintu ici aelelwe ukulukufwaisha, kukonshiwa kwa kuku ukulaya kwa baYawe ukwa kweba’ti: “Umweo wobe onse nkakupela ati ca kutapwa.” (Jele. 45:1-5) Ukwakubula ne kukanika, baYawe tabaalipo ne kupulusha ifintu fya muntu uuli onse mu mushi uwali ne konaalwa. (Jele. 20:5) Ili ukushila kwa cicino icalo kulukuya ili kupalamina, tatwelelwepo ukulifwaila ifintu fya ku munefu ifyakuti ubwingi. Nangaba’ti tukwate ifintu fya mutengo, tatwelelwepo ukulukulanguluka ati tukapuluka nafyo mu kukululuka ukukulu.—Ifisi. 11:4; Mat. 24:21, 22; Luku 12:15.

7. Findo twakwambaalapo, kabili nindo cicindamine kuli fwebo ukucite’fyo?

7 BaYesu balipeele ukufunda ukuweme ukungatofwako ukukwata lukoso ifya ku munefu ifi tupengela. Ukufunda kwabo kungatofwako ukubika akalango ku fya baLesa, ukubulo’kutemwisha ifya ku munefu, neli ukubulo’kulikatasha. Uku ukufunda kuli mu lyashi balabiile pa lupili. (Mat. 6:19-21) Nga tupende ne kusalala ilembo lyakwe Matayo 6:25-34. Ukusambilila ifili pali lili ilembo kwakutofwako ukwishiba ati tulyelelwe lukoso ‘ukulukufwaisha Ubufumu,’ talipo fintu.Luku 12:31.

BAYAWE BALATUPEELA IFI TUPENGELA

8, 9. (a) Nindo tatwelelwepo ukulukubombana na pa fintu ifi tupengela? (b) Findo baYesu baishi ukulosha kuli fyefyo abantunshi bapengela?

Pendeni Matayo 6:25. Ili baYesu babuulile abantu ati “tekulukubamba mu mitima yenu pakuti pa myeo yenu,” cali koti baalukubabuula ati “lekeni ukubombomana.” Aba abantu baalukubombomana pa fintu ifi tafyaelelwepo ukubabombomanika. BaYesu baalikwete imilandu ya cinenene iya kubabuula ukuleko’kubombomana. Umuntu kani alukubombomana makosa, nangaba’ti pali ne milandu ya cinenene iya kucitile’fyo, angaleka ukubika akalango ku ficindeme ifi elelwe ukulukulangulukapo. BaYesu baalibikile makosa akalango ku basambile babo ica kweba’ti mu lyashi balabiile pa lupili, baalibuulile abasambile babo ukubulo’kubombomana makosa pa miku 4.—Mat. 6:27, 28, 31, 34.

9 Nindo baYesu batubuulile ukubulo’kubombomana pakuti pa fyakulya, ifyakunwa, neli pa fyakufwala? Tali ifi fintu ificindeme ifi tupengela pakweba’ti tulukuli ne mweo? Mu cinenene, ifi ifintu ficindeme! Eli, tali nga tatukwetepo ifi ifintu tungabombomana? Ukuba tungabombomana, na baYesu baalishibile’fyo. Baalishibile ifi abantu baalukupengela inshiku na nshiku. Ukulunda pali fyefyo, baalishibile ne kweba’ti panuma ya myaka iingi abasambile babo baali ne kupita mu makatasho, ni pakuti baali ne kulukwikala mu nshiku “sha kupelako,” umwali ne kuba “impindi sha bukali.” (2 Tim. 3:1) Pali aya amakatasho pali ne kubulo’kukwata incito, imitengo ya fintu ukuniina, ifyakulya ukucepa, kabili abengi baali ne kuba abapengele. Nangabe’fyo, baYesu baalishibile ne kweba’ti ‘umweo ulicilile na pa fyakulya, ne mubili na wo ulicilile na pa fyakufwala.’

10. Ukwelelwa ne tembelo baYesu basambishe abasambile babo, findo balabiile ati efi abasambile baelelwe ukubikako makosa akalango?

10 Ili baYesu tabangalabila amashiwi aali pali Matayo 6:25, baalibuulile abo baalukusambisha ati baalyelelwe ukulukulomba baWishibo aba kwiulu ukubapeela ifya ku munefu ifi baalukupengela. Baalibabuulile ukulukutembela ati: “Mutupele lelo ifyakulya fyesu ifya lelo.” (Mat. 611) Neli ukutembela koti ni fyefyo balabiile pa mpindi imbi ati: “Mulukutupela inshiku na nshiku ifyakulya.” (Luku 11:3) Pano uku ukufunda takwalulapo ati tulyelelwe ukulukulanguluka lukoso pali fyefyo tupengela. Mwi tembelo lintu limo ilya kupalanya, baYesu baalitangilo’kulabila pa kutembelela ukwisa kwa Bufumu bwa baLesa. (Mat. 6:10; Luku 11:2)

11, 12. Findo tungasambililako kuli fyefyo baYawe balama ifyuni fya mwiulu? (Boneni icikope pe buula 9.)

11 Pendeni Matayo 6:26. BaYesu baalitubuulile ukubona “ifyuni fya mwiulu.” Nangaba’ti ifyuni filaboneka ifinini, filalya ifisepo ifingi, inseke ishingi, utulongolo utwingi, neli imyambo iingi. Nangaba’ti umubili wa fyuni unini, filalya ifyakulya ifingi ukucila ne bantunshi. Pano, tafilimapo neli ukubyala ifyakulya. BaYawe balafipeela fyonse lukoso ifi fipengela. (Amasa. 147:9) Ukuba, baYawe tabafibikapo ifyakulya mu kanwa! Ifine filyelelwe ukuya mu kufwaya, pano ifyakulya fyakuti ubwingi.

12 BaYesu baalishibile ati baWishibo ba kwiulu kani bangapeela ifyuni ifi filukupengela, ninshi tekuti bafilwepo ukupeela abantushi ifi bapengela. [1] (1 Pet. 5:6, 7) BaYawe tabakabikapo ifyakulya mu kanwa kesu, bangashukisha ukupyungisha kwesu ukwa kulima ifyakulya neli ukufwaya indalama sha kushitamo ifi tulukupengela. Shimbi impindi, baYawe bangalengesha abantu bambi ukupeelako bambi ifi bakwete. Nangaba’ti baYesu tabalabiilepo pali baYawe ukupeela ifyuni fya mwiulu apa kulaala, baYawe balifipeele amano, ubwishibilo, ne fyakupyungisha pakweba’ti fipange ifinsa. Mu kupalako, na fwebo baYawe bangatofwako ukusangana umwa kulaala fwebo ne cisoolo cesu umwelelwe.

13. Findo filangisha ati tulicindeme ukucila ifyuni fya mwiulu?

13 BaYesu balibuulile abo baalukusambisha ati: “Kanshi mwebo tamulificilile ukwakuti [ifyuni fya mwiulu] amakwebo?” Ukwakubula ne kukanika, pali yiyi impindi ninshi baYesu balishibile ati bukumo baali ne kufwila abantunshi bonse. (Boneni na Luku 12:6, 7) Umulubulo wa baYesu tawapeelwepo pakuti pa filengelwe fimbi ifya mweo. BaYesu tabaafwililepo ifyuni fya mwilu, sombi baalitufwilile fwebo pakweba’ti tukwate ishuko lya kwikala umuyayaya.—Mat. 20:28.

14. Ni findo ifi umuntu uulukubombomana tekuti acitepo?

14 Pendeni Matayo 6:27. Mba nindo baYesu balabilile ati umuntu uulukubombomana tekuti alundeko ikubita ku mweo wakwe? Ni pakuti ukubombomana makosa pali fyefyo tupengela tekuti kutulengeshepo ukwikala inshiku ishingi. Sombi, ukubombomana makosa kungacefyako umweo wesu.

15, 16. (a) Findo tungasambililako kuli fifilya baYawe balama balendya ba mu mpanga? (Boneni icikope pe buula 9.) (b) Ni fisa fyakwipusha twelelwe ukulipusha, kabili nindo?

15 Pendeni Matayo 6:28-30. Kani kulipo umuntu uutafwayapo ukufwala ifyakufwala ifiweme ili alukuya mu kutulisha, mu kubungana kwa pe kelesha, neli ku mabungano? Pano, kani ico cilukwalula ati tulyelelwe ukubombomana “pakuti pa fyakufwala”? Na pali yiyi impindi baYesu baalilabiile pa bulengeshi bwa baYawe. Pano ino mpindi tulukusambilila kuli ‘balendya ba mu mpanga.’ BaYesu cipale baalukulanguluka pa maluba ambi aaweme aaboneka koti ni balendya. Aya amaluba taalipangilapo ifyakufwala pakweba’ti alukuboneka bwino. Pano, alaboneka bwino ukwakuti! Eli, nangaba “ni Solomoni wonse mu buleme bwakwe bonse taafwitepo koti liluba ilya kube’fi”!

16 Ici baYesu baalukulabilapo ca kweba’ti: “Kani baLesa balafwike’fi ifyani fya mu mpanga . . . , tanje cine mwebo, kanshi tabakamufwikeni, mwe bakucetekela kunini?” Ukwakubula ne kukanika bakatufwika! Nangabe’fyo, abasambile ba baYesu baali ne kucetekela ukunini. (Mat. 8:26; 14:31; 16:8; 17:20) Baalukupengela ukuba ne kucetekela ukukosele ne kucetekela makosa muli baYawe. Mba pano fwebo? Kani tulicetekele makosa ati baYawe balafwaya ukulukutupeela ifi tupengela?

17. Findo fingonaala bucibusa bwesu na baYawe?

17 Pendeni Matayo 6:31, 32. Tatwelelwepo ukulukucita ificita “abena fyalo.” Aba abantu tabacetekelepo muli baWishifwe ba kwiulu abapeela abantu abapensela Ubufumu bwabo ifi bapengela. ‘Ukufwaya-fwaya ififwaya abena fyalo’ kungonaala bucibusa bwesu na baYawe. Pano, tulyelelwe ukucetekela ati kani twabika baYawe pantangiile mu mweo wesu, bakatupeela fyonse ifi tupengela. Kani tulitemenwe makosa baLesa ‘ifyakulya ne fyakulifimba fikatukumana.’—1 Tim. 6:6-8.

KANI MULIBIKILE MAKOSA AKALANGO KU BUFUMU BWA BALESA?

18. Findo baYawe beshi pali fwebo umo umo, kabili findo bakatucitila?

18 Pendeni Matayo 6:33. Abasambile ba baYesu baalyelelwe lyonse ukulukubika akalango ku Bufumu. Kani twacite’fyo, eli pano “fyonse fikalundwapo” pali fwebo koti ni fyefyo baYesu balabiile. Nindo baYesu balabilile ifyo? Pali Matayo 6:32 baYesu baalilabiile ati: “BaWishifwe abakwiulu baliishi ati mulukufipengele’fi fintu,” ekweba’ti ifintu ifipengelwa pakweba’ti umuntu alukuli ne mweo. BaYawe bangeshiba ifyakulya, ifyakufwala, ne mwakulaala ifi fwense umo umo tulukupengela ili na fwebene tatungeshiba. (Filip. 4:19) Baliishi ifyakufwala fyesu ifili apepi ne konaika. Baliishi ifyakulya tupengela ne mwakulaala umwelelwe kuli fwebo, ukwelelwa na fyefyo icisoolo cesu cili. Mu cinenene baYawe bakatupeela ifi tulukupengela.

19. Nindo tatwelelwepo ukulukubombomana pa fikacitika kuntangiile?

19 Pendeni Matayo 6:34. Boneni ati uyu wali muku wa kulenga bubili baYesu ukulabila ati: “Tekulukubamba mu mitima.” BaYesu tabalukufwayapo fwebo ukulukulanguluka pa makatasho aengi pa mpindi intu imo ni pakuti tulicetekele ati baYawe bakatofwako. Umuntu kani alukulanguluka makosa pa fikamucitikila kuntangiile, angatatika ukweyamina pa makosa akwe pa mupunda wa kweyamina pali baLesa. Icingafumamo cakweba’ti bucibusa bwakwe na baLesa bungonaika.—Ifisi. 3:5, 6; Filip. 4:6, 7.

MULUKUTANGO’KUPENSELA UBUFUMU, KABILI BAYAWE BAKAMUPEELENI IFI MUPENGELA

Kani mungapufyako amekalilo enu pakweba’ti mulukufwaisha Ubufumu? (Boneni palakalafu 20)

20. (a) Ni wisa mulimo wa mu kwanshika kwa baYawe mungatemwa ukupyungako? (b) Findo mungacita pakweba’ti mupufyeko amekalilo enu?

20 Tamulipo akalango mu kubulo’kupensela Ubufumu pakweba’ti lukoso tukwate ifya ku munefu ifingi. Popele, tulyelelwe ukulukufwaisha ukupyunga imilimo ya baLesa. Ku cakubwenako, kani mungakuukila kwi kelesha ililukupengela abakutulisha ba Bufumu? Kani mungapyungako bupainiya? Kani ni mwe bapainiya, mulingalangulukepo pa kuya kwi Sukuulu lya Bakutulisha ba Bufumu? Kani mungalitemenwa ukofweleshako imilimo ya pa Beteli neli pe ofeshi lya bakwalula? Kani mungalitemenwa ukofweleshako umulimo wa kwibaka Imilenda ya Bufumu? Langulukeni pali fyefyo mungapufyako amekalilo enu pakweba’ti mulukukwatako impindi ya kupyunga imilimo ya baLesa. Langulukenipo ne kutembelelapo pa fyebo ifili mu kabokoshi ka “ Ifi Mungapufyako Amekalilo Enu,” ne kutatiko’kupyungila pa fipengelwa pakweba’ti mupufyeko amekalilo enu.

21. Findo fingamofweniko ukupalamina kuli baYawe?

21 Twabona ati pali imilandu ya cinenene iya kulondela ukufunda kwa baYesu ukwa kufwaisha Ubufumu, ne kubulo’kufwaisha ifintu. Kani twalonda uku ukufunda, tatukalukubombomanapo pali fyefyo tupengela. Ukucetekela makosa muli baYawe ne kubulo’kushita ifintu ifi tatulukupengelapo nangaba’ti tungakonsha, kungatofwako ukupalamina kuli baYawe. Ukupufyako amekalilo esu ino mpindi kukatofwako ‘ukwikatisha umweo wa cine’ uulukwisa.—1 Tim. 6:19.

^ [1] (palakalafu 12) Kani mulukufwaya ukwishibilapo na fimbi pa mulandu shimbi impindi baYawe balekela abaKlistu ukubulo’kukwata ifyakulya ifingi, boneni Akatambo ka Wakulama aka September 15, 2014, aka Cibemba, pa mutwi wakweba’ti “Amepusho Ukufuma ku Babelenga,” pe buula 22.