1, 2. Kani findo umuKlistu onse afwaisho’kucita? Peeleni icakubwenako.

KANI fisepo fya kuba shani banyinefwe bafwaisho’kushita pa maliketi? Ukwakubula ne kukanika, tabafwayapo lukoso ukushita ifikulu neli ifili ne mutengo uunini. Pano, balafwaya ukushite’fisepo ifiweme, ifipiile kabili ifilukununkila bwino. Kanshi tungalabila ati balafwaye’fisepo ifipiile bwino kabili ifyelelwe.

² Kani umuntu asambilila pali baYawe ne kusalululapo ukubatishiwa, bucibusa bwakwe na baYawe bulaya ili bukoselako. Ici afwaisha kuba umuKlistu umukulu. Ici tacalulapo ati kukula mu myaka, sombi kukula mu fya baLesa, e kweba’ti ukukwata bucibusa ubukosele na baYawe. Intangishi Paulu yalukufwaya ati abaKlistu abaali mu Efesa bakule mu fya baLesa. Yalibakoseleshe ukwikatana mu kucetekela ne kupitilisha ukusambilila pali baYesu pakweba’ti babe “muntu umukulu, uuwakwesha ifumbi lya kukumana kwa baKlistu.”—AbaEfesa 4:13.

3. Kani abaKlistu ba bubuno bukumo balipalene shani ne baKlistu abaali mu Efesa?

³ Ili Paulu alukulembe’yi inkalata, ninshi ikelesha lya mu Efesa  eko lyali pa myaka iingi. Abengi abaali mwi kelesha baali bakulu mu fya baLesa kabili balipiliile. Nangabe’fyo, mwali ne balukupengela ukukosha bucibusa bwabo na baYawe. Na bubuno bukumo, abakwabesu abengi balipyungiile baYawe pa myaka iyakuti ubwingi kabili balikulile mu fya baLesa. Pano, bambi mu makelesha tabangakula mu fya baLesa. Ku cakubwenako, umwaka ne mwaka abantu abengi balabatishiwa kabili balapengela ukukula mu fya baLesa. Kani mwebo mulikulile mu fya baLesa?—AbaKolosai 2:6, 7.

4, 5. Kani ni muli fisa fintu abaKlistu abakulu mu fya baLesa bapusene, kabili ni muli fisa bapalenemo? (Boneni icikope icili pe buula 8.)

⁴ Ili mwaceba pa fisepo ifipiile pa maliketi, mukasangana ati tafibonekapo fintu fimo. Nangabe’fyo, kulaba ifilangisha ati filipiile. Fyenke’fyo efi cili na ku baKlistu abakulu. Tabapalenepo mu fintu fyonse. Balifumine ku fyalo ifilekenelekene kabili bali ne nkulilo ishilekenelekene. Balikwete imyaka iipusenepusene kabili ifi batemenwe na fyefyo bapatile filipusenepusene. Pano, abaKlistu bonse abakulile mu fya baLesa bali ne mibelo iipalene iilangisha ati bakulu mu fya baLesa. Kani ni ise’yo imibelo?

⁵ UmuKlistu umukulu alatenteka baYesu kabili alalonda ‘amakasa abo.’ (1 Petilo 2:21) BaYesu baalilabiile ati cicindeme umuntu ukutemwa baYawe ne mutima onse, ne mweo onse, ne mano onse, ne kutemwa umubyakwe koti ni fyefyo alitemenwe umwine. (Matayo 22:37-39) UmuKlistu umukulu alafwaisho’kulonda uku ukufunda. Amekalilo akwe alalangisha ati ukutemwa baYawe ne bantu bambi eficindeme makosa mu mweo wakwe.

6, 7. (a) Kani ni isa imbi imibelo yeyo umuKlistu umukulu alangisha? (b) Kani findo twelelwe ukulipusha?

⁶ Ubutemwe buli pa mibelo yeyo umuKlistu umukulu alangisha. (AbaGalatya 5:22, 23) Nakabili alalangisho’kulicefya, ukuliteeka, ne nkumbu. UmuKlistu kani ali na yiyi imibelo, akapitilisho’kupyungila baYawe nangaba ne makatasho alukupitamo. Ili alukulisambisha Baibolo, alafwaya-fwayo’kufunda kwa mu Baibolo ukungamofwako ukulekanya ifiweme ne fibipile. Eli pano, kani apyungisha cimanga wakwe uusambishiwe bwino na Baibolo, akasalululapo bwino ifyakucita. Alilicefeshe, popele alicetekele ati ciweme ukutangililwa na baYawe ne mafunde abo ukucilo’kutangililwa ne kulanguluka kwakwe. * Alatulishe’cebo iciweme ne munkonsha kabili alofwako ikelesha ukuba ilikatene.

⁷ Nangaba ne myaka tupyungiile baYawe, fwense tulyelelwe ukulipusha ati: ‘Kani muliko mumo mumo umu njelelwe ukwaluka pakweba ati ndukutenteka baYesu? Kani muli umu ningawamyako?’

8. Findo filangisha ati baYesu baaliishi bwino Amalembo?

⁸ BaYesu baaliishi bwino Amalembo. Na lyelyo baali lukoso ne myaka 12, baalukupyungisha Amalembo ili baalukwambala ne basambishi pe tempuli. Baibolo ilalabila ati: “Bonse abamumfwile balikankamene pakuti pa kalango kakwe ne kwasuka kwakwe.” (Luku 2:46, 47) Panuma, ili baYesu balukutulisha, baalipyungishe bwino Amashiwi abaLesa ukushinawila abapate babo.—Matayo 22:41-46.

9. (a) Findo umuKlistu umukulu atantikilo’kulukucita? (b) Kani ifi tusambilila mu Baibolo filatofwako shani?

 ⁹ Umuntu uulukufwayo’kukula mu fya baLesa alatenteka icakubwenako ca baYesu kabili alafwayo’kumfwisha Baibolo. Impindi shonse alafwaya-fwaya bucine bwa mu Malembo ni pakuti aliishi ati “ifyakulya ifikosele fya bantu abakulu.” (AbaEbeya 5:14) UmuKlistu umukulu alafwaisha ‘ukwishiba bwino’ Baibolo. (AbaEfesa 4:13) Popele, lipusheni ati: ‘Kani ndapenda Baibolo lyonse? Kani nditantikile ukulisambisha Baibolo lyonse? Kani tulakwata amapempelo acisoolo lyonse?’ Ili mulukulisambisha Baibolo, mulukufwaya-fwaye’fyebo ifingamofweniko ukwishiba ukulanguluka kwa baYawe. Eli pano, mulukupyungisha ifi mwasambilila ili mulukusalululapo ifyakucita. Ukucite’fi, kukamupalamisheni kuli baYawe.

10. Kani umuKlistu umukulu mu fya baLesa alabona shani amafunde abaLesa?

¹⁰ UmuKlistu umukulu telelwepo ukupelela lukoso pa kwishiba ifi Baibolo isambisha. Alyelelwe ne kutemwa ukucenjesha kwa baLesa ne mafunde abo. Eli pano, alalangisha uku ukutemwa ukupitila mu kufwaisho’kucita ukufwaya kwa baYawe. Alaalula amekalilo akwe, ukulanguluka kwakwe na fyefyo acita. Ku cakubwenako, alatenteka baYesu ne kufwala ubuntu bwa bukumo, “ubwalengelwe mu cipasho ca baLesa mu kulungama na mu kuswetelela kwa bucine.” (Pendeni AbaEfesa 4:22-24.) Cicindeme ukwanuka ati baLesa baalipyungishe umupashi uuswetelele ukutangilila abalukulemba Baibolo.  Popele, ili umuKlistu alukusambilila Baibolo, umupashi uswetelele ukamofwako ukwishiba bwino Baibolo, ukutemwa amafunde abaYawe ne kukwata bucibusa ubukosele nabo.

11. Kani findo baYesu bapitilemo ili baali pa calo?

¹¹ BaYesu baali abawaminine. Nangabe’fyo, ili baali pa calo, balukwikala ne bantu abakubulo’kuwaminina. Abafyashi babo, abakwabo ne nkashi shabo baali abakubulo’kuwaminina. Ne basambile babo baalukulangishe’mibelo iili koti kulitoota ne kulitemwa. Ku cakubwenako, ubushiku ili baYesu tabangafwa, abasambile babo baalukupikishanya ati: “Pali fwebo mba ni nani uwebelwe ati wa kucilo’bukulu?” (Luku 22:24) Nangaba ne kulanguluka kwabo ukubipile, baYesu baalishibile ati abasambile babo bakakula mu fya baLesa ne kupange’kelesha ilikatene. Bwenka bulya ubushiku, baYesu baalitembeleleko abasambile babo ati balukuli abekatene. Baalilombele kuli baWishibo ati bangaba bamo. Baalilabiile ati: “Koti ni fyopele’fyo na mwebo, Tata, ifi muli muli nebo, na nebo ifi ndi muli mwebo, . . . ati bakalukuli bamo koti ni fyopele’fyo ifi tuli bamo fwebo.”—Yoane 17:21, 22.

12, 13. (a) Kani findo fwe baKlistu tufwaisho’kucita? (b) Kani ba Uwe balisambilile shani ukofwako ikelesha ukuba ilikatene?

¹² UmuKlistu umukulu mu fya baLesa alofwako ukwikatanye’kelesha. (Pendeni AbaEfesa 4:1-6, 15, 16.) Fwe baKlistu ici tufwaisha ‘kufiikwa pamo,’ e kweba ati ukupyungila pamo mu kwikatana. Pakweba’ti mube ukwikatana mwi kelesha, umuKlistu umukulu alyelelwe ukulicefya. Popele, umuKlistu umukulu alapitilisha ukofwako ikelesha ukuba ilikatane nangaba’ti bamubifya kuli bambi. Pakuti pali fyefyo, tulyelelwe ukulipusha ati: ‘Kani ndacita shani ili abaKlistu babyanji babifya? Ndomfwa shani kani umuntu ambifya? Kani ndaleka lukoso ukulabila na ye? Neli ndesha ukuwamya bucibusa bwesu?’ UmuKlistu umukulu mu fya baLesa alafwaisho’kushilisha amakatasho ukucilo’kuba ubukatasho ku baKlistu babyakwe.

¹³ Langulukeni pa cakubwenako ca ba Uwe. Akale, baalukufiitwa makosa kani abaKlistu babyabo bababifya. Pano, balipyungishe Baibolo ne buuku lya Insight on the Scriptures ukusambilila pali Dafidi. Nindo basalulwililepo ukusambilila pali Dafidi? Ni pakuti na ye alikweteko amakatasho ne bapyungishi bambi aba baLesa. Ku cakubwenako, Imfumu Saulu yalukufwayo’kumwipaya, bambi abantu baalukufwayo’kumupama amabwe, eli ne mukashi wakwe alukumupufya. (1 Samweli 19:9-11; 30:1-6; 2 Samweli 6:14-22) Pano, nangaba na fyefyo bambi baalukucita kuli ye, Dafidi alipitilishe ukutemwa ne kucetekela baYawe. Nakabili alukulangishe’nkumbu. Ba Uwe baalikutulukile ati balyelelwe ukucita fintu fimo. Ili baalukulisambisha Baibolo, balisambilile ati balyelelwe ukwaluka muli fyefyo baalukumfwa pa fyakubifya fya baKlistu babyabo. Baalyelelwe ukulukulubako ku fyakubifya fya baKlistu babyabo ne kulukofwako ikelesha ukuba ilikatene. Kani na mwebo efi mufwaisho’kucita?

14. Kani fibusa fya kuba shani baYesu basalulwile?

¹⁴ BaYesu baali aba bucibusa ku bantu bonse. Abalalume ne banakashi, abanice ne bakulu, ukubikako ne bana abanini balukumfwa abakakulukile ukuba na baYesu. Pano, baYesu balisalulwile bwino ifibusa. Balibuulile intangishi shabo ati: “Kani mulukucite’fintu ifi mufundeni, ifyo muli fibusa fyanji.” (Yoane 15:14) BaYesu baalisalulwile ifibusa ifyabatemenwe, kabili ifyatemenwe ne  kupyungila baYawe. Kani mulasalulula ifibusa ifitemenwe baYawe ne mutima onse? Mba nindo ukucite’fi kucindamine?

15. Kani umuKlistu umwanice angabwenamo shani mu kukwata ababyakwe abakulu mu fya baLesa?

¹⁵ Ifisepo ifingi filapya bwino kani kuli akasuba. Mu kupalako, ubutemwe bwa bakwabesu ne nkashi bungamofweniko ukukula mu fya baLesa. Kani uli mwanice uulukufwaya ukusalululapo ifyakucita mu mweo obe? Kani efi cili, ciweme ukusalulula ababyobe abapyungiile baYawe pa myaka iingi kabili abofwako ikelesha ukuba ilikatene. Cipale baalipitileko mu makatasho ili baalukupyungila baYawe kabilli balipitilishe ukuba abakosele. Bangakofwako ukusalululapo bwino ifyakucita mu mweo obe. Kani ulukwambaala nabo, bangakofwako ukusalululapo bwino ifi ungacita pakweba’ti ukule mu fya baLesa.—Pendeni AbaEbeya 5:14.

16. Kani abakulu mu fya baLesa baalyofweleko shani inkashi imo iyanice?

¹⁶ Ba Helga balaanuka ifi cali umwaka wa kupelako ili bali ku sukuulu. Ababyabo abengi balukulabila pali fyefyo bali ne kucita kuntangiile. Abengi balukufwayo’kuya ku yuniveshiti pakweba ati bakasambilile makosa. Pano, ba Helga balyambawilepo ne babyabo abakulu mu fya baLesa. Baalilabiile ati: “Abengi pali bo bali bakulu pali nebo, kabili balingofweleko makosa. Baalinkoseleshe ukutatika bupainiya bwa mpindi shonse. Panuma, nalipyungile imyaka 5 muli bupainiya. Buno bukumo, ndi umusangalele ukwakuti pakuti nalipyungiile baYawe mu bwanice bwanji. Nshilangulukapo ne kulangulaka ati nalibifishe.”

17, 18. Cindo cingatofwako ukupyungila bwino baYawe?

¹⁷ Kani tulukutenteka baYesu, tukakula mu fya baLesa. Tukapalamina makosa kuli baYawe, kabili tukafwaisha ukulukubapyungila. Umuntu alapyungila bwino baYawe kani akula mu fya baLesa. BaYesu balikoseleshe abasambile babo ati: “Ukutuba kwenu nga kutube ku bantu, ati bakabone’milimo yenu iweme, balemye baWishinwe aba Kwiulu.”—Matayo 5:16.

¹⁸ Twasambilila ifi umuKlistu umukulu mu fya baLesa angofwako ikelesha. Nakabili, umuKlistu alalangisha ati mukulu mu fya baLesa ukupitila muli fyefyo apyungisha cimanga wakwe. Kani cimanga angatofwako shani ukusalululapo bwino ifyakucita? Kani tungalangisha shani ati tulicindikile bacimanga ba bantu bambi? Isambililo ilyakonkapo likaasuka ifi ifyakwipusha.