1. Mba nindo ukubeela ne kucetekela kucindamine? (Boneni icikope icili peulu.)

KANI mulingalipushepo ati, ‘Mu mpindi ya kukululuka ukukulu, kani baYawe bakambona ukweba ati ndi muntu uwelelwe ukupuluka?’ Paulu alilabiile ati ukuba ne kucetekela kucindeme pakweba ati tukapuluke. Alilabiile ati: “Apakubulo’kucetekela tapeshiba ukubatemwesha [baLesa].” (AbaEbeya 11:6) Ici icebo cingomfwanika icipubile, pano bucine ni bubu: Talipo ni “bonse abali ne kucetekela.” (2 AbaTesalonike 3:2) Aya amalembo obilo alatofwako ukumfwisha umulandu twelelwe ukukosesha ukucetekela kwesu.

2, 3. (a) Mba nindo twelelwe ukubeela ne kucetekela? (b) Findo twakwambaalapo muli cicino iciputusha?

² Intangishi Petilo yalilabiile pa kucetekela ‘ukweshiwe.’ (Pendeni 1 Petilo 1:7.) Ukukululuka ukukulu kwapalamina, penka tulukufwayo’kuba pali “babo abali ne kucetekela ukwa kupulusho’mutima.” (AbaEbeya 10:39) Pakuti pali fyefyo, tulyelelwe ukupyungisha pakweba ati tukoshe ukucetekela kwesu. Tulukufwayo’kuba pali baabo abakalambulwa ili baYesu Klistu, Imfumu, bakaboneka. Popele, koti ni fyefyo ifyalabiile umwalalume uwalombele baYesu ukukosha ukucetekela kwakwe, na fwebo tungalabila ati: ‘Mungofweko ukubulo’kukanika!’ (Mako 9:24) Neli, koti ni fyefyo intangishi shalabiile, na fwebo tungalabila ati: “Mukukushe ukucetekela kwesu.”—Luku 17:5.

³ Muli cicino iciputusha, twakwambaala pali fifi ifyebo: ifi tungakusha ukucetekela kwesu, ifi tungalangisha ati tuli ne kucetekela  ukukosele, ne mulandu tungacetekela ati baLesa bakatwasuka kani twabalomba ati bakushe ukucetekela kwesu.

4. Fyakubwenako fya bani ifingatulengesha ukukosha ukucetekela kwesu?

⁴ Ukucetekela kucindeme ukwakuti. E mulandu baYawe batupeleele ifyakubwenako ifingi mu Baibolo ifya bantu abaali ne kucetekela. Fyonse’fi “fyalilembelwe ati tufisambile.” (AbaLoma 15:4) Ukusambililako kuli Ablaamu, Sala, Isaci, Yakobi, Mose, Lakabi, Gidyoni, Balaka, na bambi lukoso abaali ne kucetekela kungatulengesha ukukosha ukucetekela kwesu. (AbaEbeya 11:32-35) Ukulunda pali fifi ifyakubwenako ifya baba abaliko akale, tungasambililako na ku baKlistu babyesu aba bucetekelo aba ino mpindi. *

5. Kani Elaija alilangishe shani ati aalicetekele makosa muli baYawe, kabili findo twelelwe ukulipusha?

⁵ Icakubwenako cimo ica mu Baibolo ceco tungalabilapo ca wakushimika Elaija. Ili mulukwalakanya pa cakubwenako cakwe, boneni inshila shisanu mumo alangishe ati alicetekele makosa muli baYawe. (1) Ili Elaija abuulile Imfumu Eyabi ati baYawe baali ne kuleta icilala, alilabiile ukwa kubula ne kukanika ati: “Koti ni fyefyo ifi bali ne mweo baYawe Lesa wakwe Ishilaeli, abo aba njimakene pa menso abo, tapakalukulipo neli cime neli ni mfula.” (1 Imfumu 17:1) (2) Elaija alicetekele ati baYawe baali ne kumupeela ye na bambi ifi balukupengela mu mpindi ya cilala. (1 Imfumu 17:4, 5, 13, 14) (3) Nakabili, Elaija alicetekele ati baYawe baali ne kubuusha umwano’mwalalume uwakwe mukamfwilwe. (1 Imfumu 17:21) (4) Taalukukanikapo ukweba ati umulilo wa baYawe wali ne koca umulambu wakwe pa Lupili lwa Kameli. (1 Imfumu 18:24, 37) (5) Ili ne mfula taingatatika ukuloka, Elaija alibuulile Eyabi ati: “Imeni, mulye, munwe; pakuti pali icibulumo ca mfulo’bwinji.” (1 Imfumu 18:41) Popele, panuma ya kulanguluka pali fifi ifi acitile, tungalipusha ati, ‘Kani ukucetekela kwanji kulikosele koti kwakwe Elaija?’

6. Findo twelelwe ukulomba kuli baYawe pakweba ati tukushe ukucetekela kwesu?

⁶ Pakuti tekuti tukushepo ukucetekela kwesu fwebene, tulyelelwe ukulomba umupashi uswetelele uwa baLesa. Mba nindo? Ni pakuti ukucetekela kuli pa fisepo fya mupashi uswetelele. (AbaGalatya 5:22) Popele, tulalangisha ati tuli ne mano kani twalonda ukufunda kwa baYesu ukwa kulomba ati baLesa batupeele umupashi uswetelele. BaYesu balilabiile ati baYawe ‘bakabapeela umupashi uswetelele abo abalukubalomba.’—Luku 11:13.

7. Buulishisheni ifi tungalama ukucetekela kwesu.

⁷ Panuma ya kuba ne kucetekela ukukosele muli baLesa, tulyelelwe ukukulama. Ukucetekela tungakupalanya ku mulilo. Umulilo kani eli twawambusha lukoso, ungalukubilima. Nangabe’fyo, kani tatulukusonselako inkuni, umulilo ungashimika, na mu kupelako pangashala lukoso itoi. Pano, kani tulukusonselako inkuni ku mulilo, ungapitilisha ukulukubilima. Fyopele’fyo efili ne kucetekela kwesu. Kani tulukupenda ne kusambilila Amashiwi abaLesa lyonse, tukatemwa makosa Baibolo na baYawe. Na mu kupelako, tukalama ne kukosha ukucetekela kwesu.

8. Findo fingamofweniko ukukusha ne kulama ukucetekela kwenu?

⁸ Tamwelelwepo ukupeleela lukoso pa kwishiba ubusambishi bwa kutanga ubu mwasambilile ili tamungabatishiwa. (AbaEbeya 6:1, 2) Ku cakubwenako, ukulukusambilila ifyakushimika fya mu Baibolo ifikonshiwe kale kukamofweniko ukukusha ne kulama ukucetekela kwenu. Nakabili, mungapyungisha Amashiwi abaLesa pa kubona  kani ukucetekela kwenu kulikosele mu cinenene.—Pendeni Jakobo 1:25; 2:24, 26.

9, 10. Kani ifyakonkapo filakosha shani ukucetekela kwesu: (a) ifibusa fyesu? (b) ukubungana kwa mwi kelesha? (c) ukutulisha?

⁹ Intangishi Paulu yalilabiile ati abaKlistu balyelelwe ukulukukoshanshanya mu kucetekela. (AbaLoma 1:12) Kani ici cilaalule’ndo? Kani tulukusangwa ne baKlistu babyesu, tungakosha ukucetekela kwabo kabili nabo bangakosha ukucetekela kwesu. Ifi filacitika makosa makosa kani tulukusangwa ne bantu baabo ukucetekela kwabo ‘kweshiwe.’ (Jakobo 1:3) Ifibusa ifibipile filonaala ukucetekela kwesu, pano ifibusa ifiweme filakusha ukucetekela kwesu. (Ifisimpi 13:20) E mulandu Baibolo itukoselesesha ati tulukusangwa ku kubungana lyonse. Ku kubungana eko ‘tucenjeshanshanya.’ (Pendeni AbaEbeya 10:24, 25.) Nakabili, ifi tusambilila pa kubungana filakosha ukucetekela kwesu. Baibolo ilalabila ati “ukucetekela kulesa pa kumfwa.” (AbaLoma 10:17) Popele, lipusheni ati, ‘Kani ndasangwako ku kubungana lyonse?’

¹⁰ Nakabili, tungakosha ukucetekela kwesu kani tulukupyungako umulimo wa kutulisha ne kusambisha bambi icebo iciweme ica mu Baibolo. Koti ni fyefyo abaKlistu ba kutanga bacitile, na fwebo tulasambilila ifya kucetekela muli baYawe kabili tulatulisha ukwa kubulo’mwenso.—Ifyacitilwe 4:17-20; 13:46.

11. Cindo caofweleko Kalebi na Joshua ukuba ne kucetekela ukukosele, kabili tungabatuntulula shani?

¹¹ Ukucetekela kwesu muli baYawe kulakulilako ili twabona ifi batofwako ne kwasuka amatembelo esu. Ifi e fyacitikile kuli Kalebi na Joshua. Baalilangishe ukucetekela muli baYawe ili baile mu kuceta Icalo Icalailwe. Mu kupita kwa mpindi, ukucetekela kwabo kwalukuye’li kukoselako ili balukubona ifi baYawe baalukubofwako. E mulandu Joshua abuulile abaIshilaeli ukwa kubula ne kukanika, ati: “Tapabulile ukucitwa neli kantu kamo pa fintu fyonse ifiweme ifyo balabile baYawe Lesa wenu ifya kuli mwebo.” Panuma, alilabiile ati: “Pakuti pali fyefyo lomba, kamubatina baYawe, mulukubapyunjila ne kutekanya ne cine.” Nakabili, alilabiile ne kweba ati: “Nebo ne ng’anda yanji twakulukubapyunjila baYawe.” (Josyua 23:14; 24:14, 15) Kani twacetekela muli  baYawe ne kubona ifi batofwako, ukucetekela kwesu kulakulilako.—Amasamo 34:8.

12. Tungalangisha shani ati tuli ne kucetekela ukukosele?

¹² Tungalangisha shani ati tuli ne kucetekela ukukosele? Umusambile Jakobo alilabiile ati: “Nakukulanjisha ukucetekela ku fyakucita fyanji.” (Jakobo 2:18) Ifi tucita filalangisha ukweba ati tuli ne kucetekela ukukosele. Nga tubone ifi tungalangishe’fyo.

13. Kani ukutulisha kulalangisha shani ati tuli ne kucetekela?

¹³ Ukupyungako umulimo wa kutulisha ni nshila yeyo tungalangishishamo ukweba ati tuli ne kucetekela. Mba nindo? Ni pakuti, kani tulukupyungako umulimo wa kutulisha, tulalangisha ati tulicetekele ukweba ati ukushila kwapalamina kabili ati ‘tekuti kushinge!’ (Abakuci 2:3) Pakweba ati twishibe kani ukucetekela kwesu kukosele, tungalipusha ati: ‘Kani ndicindikile umulimo wa kutulisha? Kani ndapyungisha apapelele amakosa anji ukubuulako bambi pali baLesa? Kani ndacita ifingangofwako ukupyungisha mu milimo ya baYawe? (2 AbaKolinto 13:5) Nga tulangishe ati tuli ne kucetekela ukukosele pa ‘kufisululula ifya kuleta ukupuluka,’ e kweba’ti, ukutulisha icebo iciweme.—Pendeni AbaLoma 10:10.

14, 15. (a) Tungalangisha shani ati tuli ne kucetekela mu mekalilo esu aanshiku na nshiku? (b) Shimikeni ifyacitikile ifilangisha ifi ukucetekela kupyunga.

¹⁴ Nakabili, tulalangisha ati tulicetekele muli baYawe kani twapitilisha ukubapyungila nangaba ati tulukupita mu makatasho aakulu. Kani twalwala, twabombomana, tulukupenga, neli tuli ne makatasho ambi lukoso, tulyelelwe ukucetekela ati baYawe na baYesu bakatofwako “pa mpindi ya kupenga kwesu.” (AbaEbeya 4:16) Tulalangisha ati tulicetekele muli baYawe kani twabalomba ati batofweko. BaYesu balilabiile ati tungalomba baYawe ati batupeele ifyakulya ifi tupengela inshiku na nshiku. (Luku 11:3) Mu Baibolo mulilembelwe ifyacitikile ifilangisha ati baYawe bangatupeela fyonse lukoso ifi tulukupengela. Ku cakubwenako, ili kwali icilala mu Ishilaeli, baYawe balimupeele Elaija ifyakulya ne menda. Baibolo ilalabila ati “bacikwangala balimuletele shinkwa ne finani ulucelo, na shinkwa ne finani kabili icingulo; na ye ne kulukunwa ku kanika.” (1 Imfumu 17:3-6) Tulicetekele ati baYawe bangatupeela na fwebo ifi tupengela.

 ¹⁵ Tulicetekele ati kani twalonda ukufunda kwa mu Baibolo, tukakonsha ukupeela aba mu cisoolo cesu ifi bapengela. Ba Rebecca, inkashi ya ku Asia, baalibuulishishe ifi bo ne cisoolo cabo balondele ukufunda ukuli pali Matayo 6:33 na Ifisimpi 10:4. Baalilabiile ati abalume babo baalibwene ati incito baalukupyunga yalukulengesha icisoolo ukubulo’kubika makosa akalango kuli bucibusa bwabo na baYawe. Popele, abalume babo balilekele incito. Pano, baali ne bana bane. Na muli fyefyo, baalitatikile ukupanga ifyakulya ifi bangalukushitisha. Pakuti pa kupyungisha kwabo, lyonse baalukukwata indalama balukupengela pakweba ati balame icisoolo cabo. Ba Rebecca baalilabiile ati: “Twalibwene ati baYawe tabatushiilepo neli panini. Tatwalelepo insala neli kasuba kamo.” Kani kuliko ifyacitikile mu mweo wenu ifyakoseshe ukucetekela kwenu?

16. Findo fikacitika kani twacetekela muli baLesa?

¹⁶ Kani twalonda ukufunda kwa baYawe, baYawe bakatofwako. Tatwelelwepo ukukanike’fyo. Paulu alyambwile amashiwi akwe Abakuci ili alabiile ati: “Umuntu ulungeme pa kucetekela epo akalukwikele ne mweo.” (AbaGalatya 3:11; Abakuci 2:4) E mulandu twelelwe ukucetekela makosa muli Baabo abangatofwako. Ifi Paulu alembele filatwanushako ati baLesa ‘ebeshi ukucite’fintu ifya kucilo’kwakuti na pali fyefyo ifi tulomba neli kulanguluka, koti makosa apyunga muli fwebo.’ (AbaEfesa 3:20) Abapyungishi ba baYawe balapyungisha apapelele amakosa abo pa kucito’kufwaya kwa baLesa, pano baliishi ati pali apa bangapeleela. Popele, tulatoota baLesa pakuti balaba na fwebo impindi shonse kabili ati balukushukisha ukupyungisha kwesu.

17. (a) Kani baYesu baalyasukile shani abasambile babo? (b) Mba nindo tungacetekela ati baYawe bakaasuka ukulomba ukwa kukusha ukucetekela kwesu?

¹⁷ Panuma ya kwalakanya pali fyefyo twaambaalapo, mungomfwa koti ni fyefyo abasambile baumfwile ili balombele baYesu ati: “Mukukushe ukucetekela kwesu.” (Luku 17:5) BaYesu balyasukile abasambile babo mu nshila iilibelele pa Pentekosite mu mwaka kwa 33. Pali yeyo impindi, abasambile balipokelele umupashi uswetelele uwabofweleko ukumfwisha ukufwaya kwa baLesa. Ici calikoseshe ukucetekela kwabo. Findo fyafuminemo? Ifi baatatikile ukupyunga umulimo wa kutulisha fyalicilile na pali fyefyo baalukupyunga kunuma. (AbaKolosai 1:23) Kani tungacetekela ati baYawe bakaasuka ukulomba ukwa kukusha ukucetekela kwesu? BaYawe balitulaile ati bakaasuka kani ‘twalombe’cintu koti kufwaya kwabo.’—1 Yoane 5:14.

18. Kani baYawe balashukisha shani abakusha ukucetekela kwabo?

¹⁸ BaYawe bakasangalala kani twacetekela makosa muli bo. Bakatofwako ukukusha ukucetekela kwesu kani twabalomba, ukucetekela kwesu kukakoselako, kabili tukaba ‘abelelwe Ubufumu bwa baLesa.’—2 AbaTesalonike 1:3, 5.