Tolokeleni

Tolokeleni muye pa filukusangwamo

Ifi BaLesa Baalukubona Inkondo mu Mpindi ya Basambile

Ifi BaLesa Baalukubona Inkondo mu Mpindi ya Basambile

Abantu baalukupenshiwa. Koti ni fyefyo cali ku fikolwe fyabo, abaJuda abaaliko mu mpindi ya basambile nabo baalukutembela kuli baLesa ati babofweko, pano uno muku balukufwaya ati babapulushe ku Bufumu bwa baLoma. Eli baumfwile pali baYesu. Kani e bali ne kuba baMasaya abalailwe? Ukwakubulo’kukanika, abengi ‘balukucetekela ati bo ebabo abakabalubula abaIshilaeli’ ku balukubapensha. (Luku 24:21) Pano ifyo tafyacitikilepo. Sombi, mu 70 C.E., ifita fya baLoma fyalishile ne konaala umushi wa Jelusalemi ne tempuli ilyalimo.

Nindo cabelele ifyo? Nindo baLesa tabalwilileko abaJuda koti ni fyefyo baalukucita akale? Neli nindo tababuulile abaJuda ukulwa inkondo pakweba’ti balipulushe ku balukubapensha? Kani baLesa baalyalukile muli fyefyo baalukubona inkondo? Koku mwane. Kwali ifikulu ifi abaJuda baacitile. Baalikene Umwana wa baLesa, baYesu, ati talipo e baMasaya. (Ifyacitilwe 2:36) Popele, ubulunda pa baJuda bonse na baLesa bwalishilile.—Matayo 23:37, 38.

BaLesa baalilekele ukulama abaJuda ne Calo Icalailwe, nakabili tapalipo inkondo yeyo baLesa baali ne kubabuula ukulwa neli ukubofwako. Koti ni fyefyo baYesu bashimikile, baLesa baalilekele ukushukisha abaIshilaeli bacinenene ne kutatika ukushukisha abaIshilaeli ba bukumo, neli abaIshilaeli ba ku mupashi, abo Baibolo ita ati ‘Ishilaeli wa baLesa.’ (AbaGalatya 6:16; Matayo 21:43) Ikelesha lya baKlistu abasufishiwe e lyaishile mu kuba Ishilaeli wa baLesa. Na cine, mu mpindi ya basambile, aba balibabuulile ati: “Ni mwe bantu ba baLesa.”—1 Petilo 2:9, 10.

Pakuti abaKlistu abaliko pali yeyo impindi ebali ‘abantu ba baLesa,’ kani baLesa baalukubalwilako pakweba’ti babapulushe ku baLoma abalukubapensha? Neli balibabuulile lukoso ukulwe’nkondo? Koku mwane. Nindo tabacitilepo ifyo? Koti ni fyefyo ifilabilwepo mu ciputusha cafumako, baLesa lukoso e bangalabila ili kwaelelwa ukuba inkondo. BaLesa tabaalukulwilako inkondo abaKlistu abaaliko mu mpindi ya basambile, kabili tabaalukubabuulapo ne kulwe’nkondo. Kanshi twabona ati impindi ya basambile, tayalipo ni mpindi yakweba’ti baLesa bashilishe bumbifi neli ukonaala abalukupensha bambi ukupitila mu nkondo.

Popele, koti ni fyefyo caali ku bapyungishi ba kale aba ba baLesa, aba abaKlistu baalyelelwe ukupembelela baLesa ati ebo abene bakashilishe bumbifi ne konaala abalukupensha bambi. Pali yeyo impindi, baLesa tabababuulilepo ukulwe’nkondo ne bapate babo. BaYesu nabo balilabiilepo pali fifi. Ku cakubwenako, tababuulilepo abasambile babo ukulwe’nkondo, sombi balibabuulile ati: “Mulukutemwa ne bapate benu, ne kubatembelela kuli baLesa abo abamupensheni.” (Matayo 5:44) Ili baYesu baalukushimika pa mpindi ili ifita fya baLoma fyali ne konaala umushi wa Jelusalemi, tababuulilepo abasambile babo ukulwa, pano balibabuulile ati balyelelwe ukubutuka, kabili ifi fyenka efi bacitile.—Luku 21:20, 21.

Ukulunda pali fyefyo, baLesa balibuulile Paulu ukulemba ati: “Tekulicitile’milandu, . . . pakuti palilembelwe ati: BaShikulu [baYawe] ati: Ukubweshe’milandu kwanji; nebo ene nkalambula.” (AbaLoma 12:19) Paulu alukwambula ifi baLesa balabiile akale makosa ifilembelwe pa IfyabaLefai 19:18 na Ndutelonomi 32:35. Koti ni fyefyo ifilabilwepo mu ciputusha cafumako, akale, baLesa baalukupulusha abantu babo pa kubofwako ukucimfya abapate babo mu nkondo. Kanshi amashiwi akwe Paulu alalangisha ati baLesa tabaalukileko muli fyefyo baalukubona inkondo. Na mu mpindi ya basambile, baLesa baalukubona inkondo ati ni nshila ya kupulushishamo abapyungishi babo, ukushilisha bumbifi ne konaala abaalukupensha bambi. Nangabe’fyo, koti ni fyefyo caali ne kale, ni baLesa lukoso abaalukulabila ili kwaelelwe ukuba inkondo ne baelelwe ukulwako.

Caboneka apaswetele ati baLesa tababuulilepo abaKlistu abaaliko mu mpindi ya basambile ukulwe’nkondo. Nga pano pali bubuno bukumo? Kani baLesa balisuminishe ibumba limo ilya bantu ukulwe’nkondo? Kani ino e mpindi ya baLesa iya kulwilako abapyungishi babo? Kani baLesa balabona shani inkondo buno bukumo? Iciputusha ca kupelako muli fifi ifiputusha cilukwasuka ifi ifyakwipusha.