Binwani bia ku Russie biabatikiri mu kotela Ukraine mu tilumbu tia 24 février 2022, mpe batulumuni musamu wa mpasi, bantu bata kwe dioke muzingu. a

 “Bingundu na bizongo biabingi biabêle bwaka. Bunkuta bwingi kwa biabêle tâka, buna mpasi wena mu zonzela. Bu tawîri ti masini mabêle kô mu nata bantu, tabongele nzengolo ya kwenda. Mu bima bieto biabiansoni, mwa nkutu kwa muna muntu kaketi nata. Ka tabêle’â na lenda ko dia nata mikanda, bilongo, mamba na bidia. Tabikiri bima biabiansoni biakaka mpe tayele ku mbuka yi babakilaka masini mu ntangu ya bêle bwaka bingundu.”—Nataliia, wa ku Kharkiv, Ukraine.

 “Tii mu tilumbu tia mansukina tabêle banzaka ti ka kwaketi’â bâ muzingu ko. Meno nayizi wâ bingundu biabêle wakanaka mu mbuka zakaka za hata dieto mpe fenetre ni zabêle ninganaka. Meno nabongele nzengolo ya kwenda bu nasi bonga bima bia mfunu. Meno nasi katuka ku nzo mu 8h00 mpe nabakiri masini mu kwenda ku Lviv mpe navutulu bakiri bus mu kwenda ku Pologne.”—Nadija, wa ku Kharkiv, Ukraine.

Mu mutu-diambu wu

•  Ngano nti kwa biatulumuni misamu mio mia mpasi mita diokela bantu?

•  Kwe nani bantu badiokele balendi bakila tivuvu?

•  Ngano bwawu bu Bibila dilendi bakisa bantu badiokele?

 Ngano nti kwa biatulumuni misamu mio mia mpasi mita diokela bantu?

 Misamu mia mpasi mia bantu badiokele miatulumukini mu bungu dia nkotolo ya Russie. Kâ, Bibila misamu mia ngolo mitumaka bantu mu dioka dizonzelaka:

•   Guvernema za bantu mu nza bantu ziyambirikaka. Bantu timfumu tiawu basarilaka mu guvernema mu mwisa bantu bakaka mpasi.—Ekleziaste 4:1; 8:9.

•   Satana, Diabulu, “mfumu ya nza,” lutumu lwa mbi lwe nandi mu bantu, ntiangu Bibila ditâka: “Nza yayansoni mu lutumu lwa nkwa-mbi yena.”—Za 14:30; 1 Za 5:19.

•   Ntono misamu mita kwamisa bantu tûka ntama, bwawu bu ntangu yi bazonzela mu Bibila tuta bwabana na yo: “Mu bilumbu bia mansukina, ntangu za mpasi mu vivirila zibâ kô.” (2 Timote 3:1) Mu bilumbu biango, mbo kwaketi bâ mizungu, katastrofe, nsatu na bimbevo, mpila mosi misamu mitumaka bantu mu dioka.—Like 21:10, 11.

 Kwe nani bantu badiokele balendi bakila tivuvu?

 Bibila ditêle ti Mvangi’eto Yehova, b ni Nzambi ye na luzolo mpe ye na tiari mu bungu dia bantu badiokele nzo zawu. (Lubambu 10:18) Yandi kanisini mu yirika misamu mia bantu badiokele mu nzila ya guvernena’andi ya ku zulu, yi batâka Timfumu tia Nzambi, yiyingansa guvernema zazansoni za bantu. (Daniele 2:44; Matie 6:10) Yehova mbo kasarila Timfumu mu fukisa Satana Diabulu. (Bisi-Rome 16:20) Timfumu tio guvernema yibâ ya nza yayansoni, yikatula tihambula na ndilu za makanda. Bantu babansoni mbo babâ kanda dia nza yayansoni dibâ mu bumosi. Ka kwena muntu ko wubâ na nsatu ya dioka nzo’andi, mu bungu ti Bibila dikanisini: “Muna muntu mbo kazakala ku nsi’a muti’andi wa vinu na ku nsi’a muti’andi wa fige, mpe ka ku bâ muntu wubatâ bunkuta ko, munwa wa Yehova wa binwani wuzonzele.”—Mika 4:4.

 Timfumu tia Nzambi kwa tilendi yirika misamu mia bantu badiokaka nzo zawu mi tuta mona bwawu bu. Yehova mbo kasarila Timfumu mu katula misamu mitumaka bantu mu dioka nzo zawu. Tataluzula bifwani:

•   Muzingu. “[Yehova] mizingu kata manisa.” (Mikunga 46:9) Mu zaba bwe Nzambi kamanisina mizingu, tanga mutu diambu wa “Tidzunu ha mutoto—Bwe tikwizila?”

•   Nkwamusu na miangu. “[Yehova] mbo kabakûla mu nkwamusu na miangu, mpe menga mawu mbo mabâ ntalu ha meso mandi.” (Mikunga 72:14) Mu bakula bwe bantu balendi sobela bifu bia ngolo, tanga tikunku mitu-diambu mia “Manisa diki ha kati dia bantu.”

•   Bumputu. “[Yehova] mbo kavukisa mputu yita mu lomba lubakusu.” (Mikunga 72:12) Mu mona bwe Nzambi kakaturila misamu mitulumunaka bumputu, tanga mutu-diambu wa “Ngano mbo ku bâ tinsamu tia mbongo tia buderede?””

•   Nsatu za ngolo. “Mbutu mbo zibâ zazingi ha mutoto.” (Mikunga 72:16) Mu dzukula bwe Nzambi kasila ti bantu ka bavutuandi bâ na nsatu, tanga mutu-diambu wa “Nza ya lembo nsatu?”

 Ngano bwawu bu Bibila dilendi bakisa bantu badiokele?

 Yee. Bibila tivuvu dihanaka mu bilumbu bia ku matu kwe bantu badiokele nzo zawu, kâ dilendi ba bakisa mpe mu telamana nkwamusu zi bata bwabana na zo bwawu bu.

 Mutieno wa Bibila: “Ka lumonakandi mutima lwaka, kâ mu misamu miamiansoni, mu lusambulu na mu ndiyawululu, mpe na lusambulu lwa matondo, zabikiseno ndombolo zeno kwe Nzambi; mpe, tidzunu tia Nzambi, tiyôkele mabanza mamansoni, mbo tikeba mitima mieno na mbanzulu zeno mu Kristo Yezu.”—Bisi-Filipe 4:6, 7.

 Nsasa: Lombaka tidzunu tia ku kati na tia mutima kwe Nzambi mu misamu miamiansoni mi bwabana na mio. Tala mutu-diambu wa “Bisi-filipe 4:6, 7—‘Ka lumonakandi mutima lwaka.’”