1-2. Ngano Ekleziaste 11:6 mbo yitarilaka mpe tisalu tia samuna nsangu za mbote za Timfumu?

KU NSI zakaka, bantu babingi bazoloko mu zaba misamu miamingi bu bawâka nsangu za mbote. Wena kwa ntiana misamu ni mio beri kekoloko! Kâ ku nsi zakaka, bantu ka babingi’â ko bazoloko Nzambi peleko Bibila. Ngano kuma ku bêlaka, bantu bwe babongelaka nsangu za mbote? Mpila ni mpila bantu yi babongelaka nsangu za mbote, Yehova zololo ti tatamana mu samuna tii ntangu yi kakwizi tâ ti tisalu tiwiri.

² Yehova watisolela ntangu yi wa tisalu tia samuna. Ha manima ma ntangu yo, “nsuka mbo yitula.” (Mat. 24:14, 36, NWT) Ntete nsuka yatula, bwe tulendi tumamana nzonzolo yitâka “kuhumisandi koko kwaku?” *​—Tanga Ekleziaste 11:6.

3. Nti tuzonzela mu timoko ti?

³ Mu timoko tiayôkele tayizi zonzela misamu miyà mi tufweti sa mu kwizi bâ bisari bia mbote mu tisalu tia samuna nsangu za mbote. (Mat. 4:19) Mu timoko ti mbo tuzonzela misamu mitatu miyika nzengolo’eto ya samuna ngolo, ni bu sa ti tubwabane na misamu mia mpasi. Mbo tukwizi longoka mu bungu dia nti we mfunu (1) mu tatamana mu tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto, (2) mu bâ na luvivululu, mpe (3) mu simbirila timinu tia ngolo.

4. Mu bungu dia nti tufweti tûrila tisalu tia tu hana Yehova ha tibuka tia ntete?

⁴ Yezu watâ kwe milongoki miandi bwe bantu baketi bâ  mpe ntia misamu miaketi tula mu bilumbu bia mansukina. Yezu wazaba ti misamu mio mbo miaketi sa ti milongoki miandi miabika mu tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete. Yandi watâ kwe milongoki ti: “Bêno na meso ma tia.” (Mat. 24:42, NWT) Mu ntangu ya Noa, misamu miamingi mieri saka ti bantu ka basandi keba mu ndwengosolo yi keri ba hanaka. Misamu mio milendi sa ti beto mpe ka tusandi keba lumbu ti. (Mat. 24:37-39; 2 Pi. 2:5) Buna, tufweti tûla tisalu tia tu hana Yehova ha tibuka tia ntete.

5. Bwe Bisalu 1:6-8 yisongelaka bunene bwa tisalu tia samuna?

⁵ Lumbu ti, tufweti tomo tûla tisalu tia samuna nsangu za mbote za Timfumu ha tibuka tia ntete. Yezu watâ kwe milongoki miandi ti ha manima ma lufwa lwandi, mbo baketi tatamana mu samuna kwakwingi yôka yandi bu keri moyo. (Za 14:12) Ha manima ma lufwa lwa Yezu, milongoki miandi miakaka miakârila tisalu tiawu tia loba mbizi. Ha manima ma mvumbukulu’andi kwe ba fwa, Yezu wasa timangu mu bakisa milongoki miandi mu baka mbizi zazingi. Mu ntangu yo wabasongela ti, tisalu tiawu tia bâ bilobi bia bantu tiyôkele mfunu tisalu ni tisalu. (Za 21:15-17) Ntangu fioti kwa ntete kenda ku mazulu, Yezu watâ kwe milongoki miandi ti, tisalu ti babatika mbo tiaketi salama mu nsi ze mala na Israele. (Tanga Bisalu 1:6-8.) Mivu miamingi ha manima, Yezu wasongela kwe ntumwa Za mu timona-meso nti biaketi tula “mu tilumbu tia Mfumu.” * Mu misamu mia mona Za mu timona-meso, wamona mpe mbazi yeri na ‘nsangu za mbote za ntangu zazansoni’ zeri samunuku ‘ku nsi zazansoni, na kwe mawa mamansoni, na kwe mazu mamansoni, na kwe makanda mamansoni.’ (Nza. 1:10; 14:6) Wutomono moneka ti, Yehova zololo ti lumbu ti tasala tisalu tio tita salama mu nza ya mukaka tii bu tiwa.

6. Bwe tulendi tatamana mu tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete?

 ⁶ Tulendi tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete, tala ti tubongele ntangu ya banza misamu miamiansoni mi saka Yehova mu tu bakisa. Mu tifwani, mbo katuhanaka bidia biabingi bia timpeve mu nzila ya mikanda, ya enregistrement audio-video, mpe na mu nzila ya internet. Ngano wa zebi ti mu site’eto mbo bahanaka nsangu mu mazu yôka 1 000? (Mat. 24:45-47) Mu nza, bantu ba kabana bena mu bungu ti mabanza ma politike ma swaswana basingasaka, mu mabundu ma swaswana bena mpe bakaka mvwama zena kâ, bakaka mputu zena. Kâ, bisari bia Nzambi yôka milio 8 bie na nkatika bumosi mu nza ya mukaka. Mu tifwani, tilumbu tia vendredi 19 avril 2019, Mbangi za Yehova za mu nza ya mukaka zavukana mu tala video ya texte du jour. Mu nkokela bantu 20 919 041 bavukana mu bungu dia Mbambukulu moyo ya lufwa lwa Yezu. Bu tukwe banzi bweso bwe neto bwa mona misamu mio mia nzitukulu na bu tukwe sari mu bungu dia misamu mio, tuzololo tatatamana mu bâ na tisalu tiatingi mu tisalu tia samuna Timfumu.

7. Bwe tifwani tia Yezu titubakisilaka mu tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete?

⁷ Mpila yakaka yi tulendi tûrila tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete ni mu landa tifwani tia Yezu. Ka bika na kani tima ko tiamukabakasa mu samuna matieleka. (Za 18:37) Ka lebakana ko mu ntangu Satana yi kamukanisina ‘bimfumu biabiansoni bia ha nsi na nsangu zawu’; ni bu wubâ mu ntangu bantu yi badinga kabâ mutinu. (Mat. 4:8, 9; Za 6:15) Nsatu za bimvwama na mfietokoso za ngolo, ka zamusobesa mabanza ko. (Like 9:58; Za 8:59) Timinu tieto bu tikotaka mu ntontolo, tulendi tatamana mu tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete, tala ti tubambukiri malongi ma hana ntumwa Paulo. Paulo watindisa Bakristo mu landa tifwani tia Yezu ngatu “balembo fwatika mpe balembo bika”!​—Ebr. 12:3, NWT.

8. Ngano luvivululu ni nti, mpe mu bungu dia nti lwe nguria salu bwawu bu?

⁸ Luvivululu ni kêla mu tidzunu ti misamu miasoba. Tufweti sarila luvivululu mu misamu miamingi. Kampe wubâka neto ti musamu wa mpasi wu tuta yôkesa wakulu wa, peleko tima tia mbote ti tukêlaka tuka ntama tiakulu tula. Mbikuri Habakuke weri nandi mbelo ya miangu ya Bisi-Yuda yasuka. (Hab. 1:2) Milongoki mia Yezu mbo mieri banzaka ti Timfumu mbo tiaketi tula ‘ho nkatika bendo’ mpe mbo tiaketi ba kula mu lutumu lwa Bisi-Rome. (Like 19:11) Tuzololo ti Timfumu tia Nzambi tizi tiakatula mbi, mpe tianata nza ya môna ya fuluka mu buderede. (2 Pi. 3:13) Kâ tufweti bâ na luvivululu mpe tufweti kêla ntangu Yehova yi kasolele mu yirika musamu wo. Tataluzuleno mpila zakaka Yehova zi katulongeselaka luvivululu.

9. Ntia bifwani bisongelaka ti Yehova luvivululu lwe nandi?

⁹ Yehova wena tifwani tia lunga tia luvivululu. Wahana ntangu yayingi kwe Noa ngatu katunga nzaza mpe kabâ ‘tisamuni tia buderede.’ (2 Pi. 2:5; 1 Pi. 3:20) Yehova wawirikila Abrahame bu keri mu yulaka biyuvu biabingi mu bungu dia nzengolo yi kabonga ya fukisa hata dia Sodome na dia Gomore. (Mba. 18:20-33) Tuka ntangu yayingi, Yehova watomo songela luvivululu kwe kanda dia Israele dialembo bâ dia kwikama. (Neh. 9:30, 31) Mbo tumonaka ti Yehova luvivululu lwe nandi mu bungu ti mbo kahanaka bweso kwe bantu babansoni bwa ‘tula ha nsobolo mutima.’ (2 Pi. 3:9; Za 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Tifwani tia Yehova mbo titutindisaka mu bâ na luvivululu bu tuta kwe tatamane mu samuna na  mu longesa. Mbo katulongesaka mpe luvivululu mu nzila ya tifwani timosi tie mu Zu diandi Bibila.

10. Tifwani tia tisari tia misitu tie mu Zaki 5:7, 8, nti tita tu longesa?

¹⁰ Tanga Zaki 5:7, 8. Tifwani tia tisari tia misitu peleko tia muntu wukunaka miti mbo titulongesaka luvivululu. Wa matieleka, miti miakaka mbo miyelaka mu ntinu. Kâ, miti miamingi, nsungula mio mibutaka mbutu, mbo mibongaka ntangu yayingi mu yela. Ntangu yeri yelaka mbutu ku Israele mbo yeri bongaka kampe ngonda sambanu (6). Tisari tia misitu mbo tieri kunaka mbutu ha manima ma mvula za ntete, mpe mbo tieri tiaka mbutu ha manima ma mvula za mansukina. (Mak. 4:28) Tala ti tulendi tifwani tia luvivululu tia tisari tia misitu, mbo tusongela ti ndwenga ze neto. Kâ, wulendi bâ musamu wa mpasi.

11. Ngano luvivululu bwe lutubakisila mu tisalu tia samuna?

¹¹ Vula-vula, bantu ba masumu mbo badingaka mu baka ndandu mu tisalu tiawu ho nkatika bendo. Kâ, tala ti tuzololo ti miti miakula mpe tadila mio mbutu, tufweti mia kipaka ntangu zazansoni. Tufweti tima, tufweti kuna, tufweti katulaka matiti ma mabi mpe tufweti mwangaka mamba. Tala ti tuzololo takubika milongoki, tufweti sarila mpe ngolo zazingi. Ntangu yayingi yifwanakane mu bakisa bantu ba tulongesaka Bibila mu zolo bantu babansoni na mu lembo bâ na mbanzulu za mbi mu bantu bakaka. Luvivululu mbo lutubakisa mu lembo nôka mu ntangu bantu yi balembo tu wirikilaka. Mu ntangu bantu bakaka batambulaka mu tu wirikila na mu longoka, tufweti tatamana mu bâ na luvivululu. Bantu ba tulongokaka na bo Bibila, ka tulendi’â tabatuma mu ngolo ko mu kula mu timinu. Ntangu zakaka, ntangu yayingi yeri fwanakanaka kwe milongoki mia Yezu mu bakula nsasa ya misamu mi keri ba longesaka. (Za 14:9) Bika tabambukaka ti, tulendi samuna mpe tulendi longesa, kâ ni Nzambi bakisaka bantu mu bâ na timinu.​—1 Kor. 3:6.

12. Bwe tulendi sarila luvivululu bu tusamunaka kwe bantu ba kanda dieto?

 ¹² Wulendi bâ musamu wa mpasi kwe beto mu bâ na luvivululu bu tusamunaka kwe bantu ba kanda dieto balembolo Mbangi za Yehova. Mutieno we mu Ekleziaste 3:1, 7 wulendi tu bakisa. Verse yo yitêle: “Ntangu ye kô [. . .] ya kuta na ntangu ya zonza.” Ndiatulu’eto ya mbote yilendi bakisa bantu ba kanda dieto mu zolo mu wâ nsangu zeto. Buna, tufweti bâka ba kubama ntangu zazansoni mu ba zonzela misamu mitariri Yehova. (1 Pi. 3:1, 2) Tufweti samunaka, mpe tufweti longesaka na luhemo lwalwansoni. Kâ ntangu zazansoni, tufweti bâka na luvivululu kwe bantu babansoni na kwe bantu ba kanda dieto.

13-14. Ntia bifwani bia bantu beri na luvivululu tulendi landa?

¹³ Tulendi longoka luvivululu mu nzila ya bifwani bia bantu beri ba kwikama bie mu Bibila na bia bantu ba kwikama ba mu ntangu yi. Habakuke wazolo ti mbi yawa, kâ wasongela luvivululu bu katâ ti: “Mbo nitelama ha mbuka’ani ya kengerela.” (Hab. 2:1) Ntumwa Paulo watâ ti mbo keri zoloko mu tula ‘kuna ku wila’ tisalu tiandi tia samuna. Wa matieleka, na luvivululu lwalwansoni watatamana mu ‘tomo [. . .] kwe tê timbangi tia nsangu za mbote.’​—Bis. 20:24.

¹⁴ Tabongeno tifwani tia mpangi zimosi za kwelana zayizi baka diplome ya Lukolo lwa Galade, zi batambika ku hata dilembolo na Mbangi za Yehova zazingi, mpe bantu babingi ku hata dio ka bena Bakristo ko. Bantu ka babingi’â ko beri zoloko mu longoka Bibila. Kâ ndiku zawu zi basa Lukolo lwa Galade tintwari, mpe zi batambika mu mahata makaka, mbo zeri ba tambikilaka nsangu za bantu babingi ba beri longesaka Bibila na za bantu ba beri bakisaka mu kwizi bâ Mbangi za Yehova. Kâ mpangi zo za kwelana zatatamana mu samuna na luvivululu lwalwansoni ni bu sa ti bantu ka beri’â zoloko ko mu ba wirikila. Bu bayizi yôkesa mvula nana (8) mu tisalu tia samuna ku hata dio, bayizi bâ na nsayi ya mona mosi wa milongoki miawu wabatusu. Ngano bifwani bio bia ntangu ya ntama na bia ntangu yi, nti bita tu longesa? Bisari bio bia kwikama biatatamana mu bâ na luhemo, ka biahumisa moko mawu ko, mpe Yehova wabasenda mu bungu dia luvivululu lwawu. Bika tabâ “bilandi bia bifwani bia bô babiarila makani mu nzila ya timinu na ya luvivululu.”​—Ebr. 6:10-12, NWT.

15. Ntia musamu wusa ti timinu tieto tiayika nzengolo’eto ya samuna ngolo?

¹⁵ Lukwikulu lwe neto mu nsangu zi tusamunaka, ntiangu tuzoloko mu samuna zo kwe bantu babingi. Lukwikulu lwe neto mpe mu makani me mu Zu dia Nzambi. (Mik. 119:42; Iza. 40:8) Mu ntangu yi ya beto mbo tuta mona ndungananu za mbikululu ze mu Bibila. Mbo tumonaka ka bwe bantu batomesenaka mbelo’awu bu babatikaka mu sarila malongi ma Bibila. Misamu mio mbo mitomo yikaka lukwikulu lweto ngolo ti bantu babansoni bafweti wâ nsangu za mbote za Timfumu.

16. Tintwari na nzonzolo ya Mikunga 46:1-3, bwe timinu mu Yehova na mu Yezu tiyikila ngolo nzengolo’eto ya samuna?

¹⁶ Timinu tie neto mpe mu Yehova, Yandi vwiri nsangu zi tusamunaka, na mu Yezu wu katumba Mutinu wa Timfumu. (Za 14:1) Musamu ni musamu wututurila, Yehova mbo kabâ tiswamunu tieto mpe ngolo zeto. (Tanga Mikunga 46:1-3.) Mpe, lukwikulu lwe neto ti mu ngolo na lutumu lwa mu hana Yehova, Yezu mbo katwarisaka tisalu tia samuna tuka ku mazulu.​—Mat. 28:18-20.

17. Hana tifwani tita songela mu bungu dia nti tufweti tatamana mu samuna.

¹⁷ Timinu mbo tisaka ti tatomo kwikila ti Yehova mbo kasakumuna ngolo zeto, ntangu zakaka mu mpila yi tulembo kêlaka. (Ekl. 11:6) Mu  tifwani, lumbu batêle lumbu mafunda ma bantu bayôkaka ha prezentware zi tuyalaka mikanda mieto. Ngano mpila yo ya samunina ya mbote yena? Yee, ya mbote yena! Ministère du Royaume ya Novembre 2014 mbo yeri zonzelaka ntwenia mosi ya yikento yeri dingaka mu tsoneka buku ditarila Mbangi za Yehova. Walembana mu baka Nzo ya Nsambululu, kâ wabaka mukanda’eto ha prezentware yeri ku lukolo lwawu mpe wabaka nsangu zafwanakana mu bungu dia buku diandi. Ha manima, wayizi batusu mpe bwawu bu mupasuri-nzila wa ntangu zazansoni wena. Bifwani bia mpila yo mbo bituyikaka ngolo mu tatamana mu samuna mu bungu ti mbo bisongelaka ti bantu batiri kô bê na nsatu ya wâ nsangu za Timfumu.

18. Mu bungu dia nti tulendi bêla na lukwikulu ti tisalu tia samuna mbo tiwa mu ntangu ya kubika Yehova?

¹⁸ Tulendi bâ na lukwikulu ti tisalu tia samuna mbo tiwa mu ntangu yifwanakane. Tazonzeleno misamu miayôka mu ntangu ya Noa. Yehova wasongela ti mu ntangu yifwanakane kwa kayirikilaka misamu. Mvula kampe 120 ntete delize, Yehova watisolela ntangu yaketi batika delize. Ha manima ma mvula zazingi, Yehova watâ kwe Noa katunga nzaza. Mvula kampe 40 peleko 50 ntete delize yabatika, Noa watatamana mu sala tisalu tia ngolo. Ni bu sa ti bantu ka beri’â mu wirikilaka ko, watatamana mu samuna nsangu za ndwengosolo na tii ntangu Yehova yi katâ ti bafweti kotesa bibulu mu kati dia nzaza. Ha manima, ntangu bu yafwana, “Yehova wakanga mwelo.”​—Mba. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. Nti tulendi kêla tala ti ka tuhumisi’â moko meto ko?

¹⁹ Ntamana Yehova mbo kamanisa tisalu tia samuna Timfumu; ha manima mbo “kafukisa” nza ya Satana mpe mbo katûla nza ya môna yibâ ya fuluka mu bantu bamutumamanaka. Buna, bika talanda tifwani tia Noa, tia Habakuke na tia bantu bakaka balembo humisa moko mawu. Bika tatamana mu tûla tisalu tia samuna ha tibuka tia ntete, tabâ na luvivululu mpe tatatamana mu simbirila timinu tia ngolo mu Yehova na mu makani mandi.