1. Ngano ntia musamu wa mpasi Davide kabwabana na wo?

 DAVIDE wafweti kwe dioke mu vukisa luzingu lwandi. Sawule, weri mutinu wa ngolo ku Israele, wabonga nzengolo ya mu honda. Davide bu kabâ na nsatu bidia, wayenda ku hata dia Nobe, ku kalombela mampa matanu. (1 Sam. 21:1, 3) Ha manima, yandi na bantu bandi baye swama mu grote. (1 Sam. 22:1) Mu bungu dia nti Davide kabwabana na musamu wo?

2. Ngano bwe Sawule katitûrila mu mpasi? (1 Samwele 23:16, 17)

² Sawule wafwa mu timbanda mu bungu dia nsangu mpe na mizingu mia baka Davide. Sawule wazaba mpe ti bukolo bwa yandi beni bwatuma Yehova kamulosa ngatu kalembo vutu bâ mutinu wa ku Israele, mpe kasola Davide mu mu yingasa. (Tanga 1 Samwele 23:16, 17.) Kâ, bu keri mutinu wa ku Israele, Sawule mukangu wawingi weri nandi, mpe bantu babingi beri ku lweka lwandi, ntiangu Davide keri kwe dioke mu tivukisa. Ngano Sawule mbo keri banzaka ti mbo kaketi telamana kani dia Nzambi mu bungu dia Davide? (Iza. 55:11) Bibila ka ditâka wo ko, kâ tulendi bâ na lukwikulu mu musamu wumosi: Sawule mu mpasi kwa keri titûlaka. Bô banwanisaka Nzambi ka babakaka ko!

3. Ngano bwe Davide keri monaka ntono misamu mia mpasi mieri nandi?

³ Davide wa kuluka weri. Ka yandi beni’â ko wasola mu kwizi bâ mutinu wa ku Israele. Yehova wamuhana dema dio. (1 Sam. 16:1, 12, 13) Sawule mbo keri tomo yinaka Davide. Kâ, Davide ka niongena Yehova ko mu bungu dia mpasi zamuturila;  ka mu niongena ko mu bungu ti bidia bia fioti bieri nandi, mpe mu bungu ti mu grote keri bêlaka. Kâ, kampe mu ntangu yi keri bêlaka mu grote katsoneka mukunga wo wa toma mwe misamu mia verse’eto ya mutu-diambu yitâka ti: “Bô badingaka Yehova ka bakondo’â tima tia mbote ko.”​—Mik. 34:10, NWT.

4. Ngano ntia biyuvu tuhanina mvutu, mpe mu bungu dia nti bie mfunu?

⁴ Lumbu ti bisari bia Yehova, ntangu zakaka ka bibâka na bidia bia fwanana ko, peleko bima biakaka bibâka nawu nsatu mu luzingu. * Musamu wo watomono moneka mu ntangu ya coronavirus. Mpe mu ntangu ya “mpasi ziyôkele” tulendi bwabana na misamu mia nkatika mia mpasi. (Mat. 24:21) Na mabanza mo mu mutu, mbo tuhanina mvutu mu biyuvu ebi bia biyà: Mu bwe Davide kalembo kondolo tima tia mbote? Mu bungu dia nti tufweti yangalalaka mu bima bie neto? Mu bungu dia nti tulendi bêla na lukwikulu ti Yehova mbo katukipa? Mpe bwe tulendi kubamana bwawu bu mu bungu dia bilumbu bita kwiza?

5-6. Bwe Mikunga 23:1-6 yitubakisilaka mu bakula ka bwe Davide keri zolo tâka bu katâ ti bisari bia Nzambi “ka b[i]kondo’â tima tia mbote ko”?

⁵ Ngano Davide bwe keri zolo tâka bu katâ ti bisari bia Yehova “ka b[i]kondo’â tima tia mbote ko”? Tulendi baka mwa mabanza tamana taluzula Mikunga 23 mwe ntelo yidelakane na musamu wo. (Tanga Mikunga 23:1-6.) Mu verse ya ntete ya mukunga wo, Davide wabatikila ebu: ‘Yehova ni Muvungi’ani, ka nikondo’â tima ko.’ Mu verse zakaka za mukunga wo, Davide wazonzela bima bie nkatika mfunu​—tusakumunu twatwingi tu kabaka bu katambula Yehova kabâ Muvungi’andi. Yehova mbo keri kwe mu nati ‘mu nzila za buderede,’ mpe na kwikama kwakwansoni mbo keri bakisaka Davide mu ntangu za nsayi na za mpasi. Davide wazaba ti, ni bu sa ti ‘ku musitu we na matiti ma nkunzu’ keri bêlaka, mbo kaketi bâ na misamu  mu luzingu lwandi. Ntangu zakaka, kampe mbo keri bâka wa nôka, mu bungu ti ntiana yandi weri kwe yendele ‘ku mudimba we na buyongongo bwabwingi,’ mpe mbeni zeri nandi. Kâ mu bungu ti Yehova Muvungi’andi weri, Davide keri’â tînaka na kani musamu wa mbi ko

⁶ Buna tubakiri mvutu mu tiyuvu tieto titêleke: Mu bwe Davide kalembo kondolo tima tia mbote? Tamana wa bongela mu timpeve, mbo tutâ ti biabiansoni bieri nandi nsatu mu sarila Yehova, biabâ nandi. Nsayi’andi ka yeri’â tûkaka mu bima bia tinsuni ko. Davide mbo keri yangalalaka mu bima bieri mu hanaka Yehova. Bima biayôka mfunu kwe yandi, ni lusakumunu lwa Nzambi na kengerela ku keri mu kengerela.

7. Tintwari na Like 21:20-24, mu mbandu ya ntete, ntia musamu wa mpasi Bakristo ba ku Yude babwabana na wo?

⁷ Mu nzonzolo ya Davide, tulendi mona ka bwe we mfunu mu bungu dia beto mu bâ na mabanza ma delakana mu bungu dia bima bia tinsuni. Tulendi mona nsayi mu bima bia tinsuni bie neto, kâ ka bifweti’â biabâka ha tibuka tia ntete ko mu luzingu lweto. Musamu wo wa matieleka weri mu mbandu ya ntete mu bungu dia Bakristo beri bêlaka ku Yude. (Tanga Like 21:20-24.) Yezu wabalwengesa ti ntangu yaketi kwiza yi baketi zungirila Yerusaleme kwe mukangu wa binwani. Musamu wo bu watula, wafwanakana ti badioka ku miongo. Bu baketi dioka mbo baketi vuka, kâ mbo baketi hombesa mpe bima biabingi. Mivu miayôka, Nzo ya Zangama ya Munkengi yatâ ebu: “Basa sisa misitu na nzo zawu, ka basa bonga na kani tima ko mu nzo zawu. Lukwikulu lweri nawu ti Yehova mbo kaketi ba bakisa, mpe mbo kaketi ba kengerela; batûla nsambululu’andi ha matu ma bima biabiansoni biakaka bieri monekaka ti mfunu biena.”

8. Ntia malongi ma mfunu tuta baka mu misamu miaturila Bakristo ba ku Yude mu mbandu ya ntete?

⁸ Ngano ntia malongi tulendi baka mu misamu miaturila Bakristo beri bêlaka ku Yude mu mbandu ya ntete? Nzo ya Zangama ya Munkengi yi tutokolo zonzela yatâ ti: “Kampe mbo tukota mu ntontolo mu bungu dia mpila yi tubongelaka bima bia tinsuni; ngano bima biyôkele mfunu biena kwe beto, peleko mvukulu yi hana Yehova kwe bantu bê ku lweka lwandi ni yo yiyôkele mfunu? Yee, kampe dioka ku tudioka mbo kusa ti takondo bima biakaka bisa ti takota mu ntontolo. Mbo wufwanakana ti tabâ ba kubama mu sa miamiansoni mia mfunu ntiana bwa sa mpangi za ku Yude mu mbandu ya ntete.” *

9. Ngano ntia lutindusu ta baka mu malongi ma hana Paulo kwe Bahebre?

⁹ Ngano lendi banza ka bwe weri musamu wa mpasi kwe Bakristo bo basisa bima biawu, mpe bafweti batika luzingu lwa môna? Wafwanakana ti babâ na timinu mu sikirila Yehova mu bungu dia bima bia mfunu bia luzingu. Kâ, ka bakondo’â lubakusu ko. Mivu 5 ntete Bisi-Rome bazungirila Yerusaleme, ntumwa Paulo wahana malongi ema ma mfunu kwe Bahebre: ‘Ndiatulu’eno ka yibândi mu luzolo lwa mbongo. Yangalaleno kwa mu bio bie neno, bungu yandi beni watâ ti: “Kani kabwe, ka nikubika ko, kani kabwe ka nikuyambirika ko.” Ni bungu dio tulendi tâ na butindi ti: “Yehova, ni tibakisi tiani. Ka nita mona bunkuta ko. Muntu, nti kalendi kundiyirika.”’ (Ebr. 13:5, 6) Musamu wa fioti weri kwe bô balanda malongi ma Paulo mu yangalala mu bio bieri nawu ni bu sa ti bima bia fioti kwa bieri nawu mu luzingu lwawu lwa môna. Lukwikulu lweri nawu ti Yehova mbo kaketi lungisa nsatu  zawu za mfunu. Misamu mia tâ Paulo mbo mita tu bakisa mu kwikila ti tulendi bâ na lukwikulu lwa mpila yo.

10. Ngano Paulo ntia musamu katuzonzela weri mu bakisaka?

¹⁰ Paulo wahana malongi ma mpila yo kwe Timote, kâ beto mpe matarilaka. Watsoneka ti: ‘Tamana bâ na bidia na binkuti, bio bitufweni.’ (1 Tim. 6:8) Ngano wuzololo tâ ti ka tulendi’â tadia bidia bia mbote ko, tabâ na tibuka tia mbote tia bêla ko peleko tasumbaka binkuti bia môna ntangu zakaka? Paulo ka buna ko keri zolo tâka. Paulo watâ ti, tufweti yangalalaka mu bima bia tinsuni bie neto. (Flp. 4:12) Wo ni “musamu weri bakisaka” Paulo. Tima tiyôkele mfunu tie neto ni tindiku tieto na Nzambi, ka bima bia tinsuni’â ko bie neto.​—Hab. 3:17, 18.

11. Ngano ntia malongi tuta baka mu misamu mia tâ Mose kwe bala ba Israele?

¹¹ Tulendi bâ na mabanza ma swaswana na ma Yehova mu bima bi tubanzaka ti nsatu bie neto. Tataleno misamu mia tâ Mose kwe bala ba Israele bu bamana yôkesa mvula 40 ku masese, watâ ti: ‘Yehova Nzambi’aku wakusakumuni mu bisalu biabiakulu bia moko maku, wazebi bu wabele kwe diati ku sese dia dinene; zi mvula 40 Yehova Nzambi’aku ke naku, ka wakondolo’â mpe na kani tima ko.’ (Lub. 2:7) Tûka mvula 40, Yehova wahana mane kwe bala ba Israele. Binkuti biawu​—bio kwa bi batûka na bio ku Ezipte—​kani kabwe ka biabeba ko. (Lub. 8:3, 4) Ni bu sa ti bakaka mbo beri monaka ti bima bio bia fioti kwa bieri,  Mose wabambula bala ba Israele ti biabiansoni bieri nawu nsatu biabâ nawu. Yehova mbo kabâ mu nsayi tala ti tuyangalale mu bima bie neto​—zololo ti tatondaka mu bima biabiansoni bibâka neto ni bu sa ti ka biena biabingi ko, mpe zololo ti tabakulaka ti makabu mandi mena.

12. Nti bita songela ti Davide Yehova keri sikirilaka, kâ ka yandi beni’â ko?

¹² Davide wazaba ti Yehova wa kwikama wena mpe mbo katomo kipaka bô bamuzololo. Ni bu sa ti luzingu lwandi mu mpasi lweri mu ntangu yi katsoneka Mikunga 34, na meso ma timinu, Davide wamona ‘mbazi ya Yehova’ yeri mu ‘zungirilaka.’ (Mik. 34:7) Kampe Davide wafwanakasa mbazi ya Yehova na tinwani tieri ku muzingu tieri na meso ma tia mu zaba ka bwe mbeni’andi kasa. Ni bu sa ti tinwani tia ngolo tieri, mpe Yehova wamukanisina timfumu, Davide keri’â sikirilaka ngolo za yandi beni ko mu sarila tari peleko mbele ya muzingu mu nunga mbeni zandi. (1 Sam. 16:13; 24:12) Mbo keri sikirilaka Nzambi mpe lukwikulu lweri nandi ti mbazi ya Yehova mbo yivukisaka bô bamutînaka. Wa matieleka, lumbu ti, ka tukêlaka ko ti Yehova kasa bimangu mu tu kengerela. Kâ tuzebi ti ka kwena muntu ko wusikirilaka Yehova wumona mpasi za ntangu zazansoni.

13. Goge ya ku nsi ya Magoge bu katukotela, mu bungu dia nti tumonekena ba peta mpe tulembo bêla na bunkuta? (Tala tifwani ha tinima tia ntete.)

¹³ Ntamana kwa, lukwikulu lweto mu lenda die na Yehova mu tu kengerela mbo lukota mu ntontolo. Mu ntangu Goge ya ku nsi ya Magoge, timvuka tia makanda, kakotela kanda dia Nzambi, tulendi banza ti balendi tu honda. Mbo wufwanakana takwikila ti Yehova lenda die nandi dia tu vukisa mpe mbo kasila bo. Makanda matukotela, mbo matubongela ntiana bimeme bilembolo na muntu wubanwanina mpe wubakengerela. (Ezk. 38:10-12) Ka tubâ na mata ko, mpe ka tubâ ba kubama ko mu nwana muzingu. Makanda mbo mabanza ti ka wubâ musamu wa mpasi ko mu tu nunga. Ka bamona mio mi tumona beto ko mu meso ma timinu—​mukangu wa bambazi wuzungirila kanda dia Nzambi, mpe wubâ wa kubama mu tu nwanina. Diangana makanda ka mabamona ko. Ka bena na meso ma timpeve ko. Mbo bakwizi pamuka mu ntangu mukangu wa ku mazulu wukwizi tu nwanina!​—Nza. 19:11, 14, 15.

14. Ngano nti tulendi sa bwawu bu mu kubama mu bungu dia bilumbu bita kwiza?

¹⁴ Ngano nti tulendi sa bwawu bu mu kubama mu bungu dia bilumbu bita kwiza? Musamu wa ntete, tufweti bâ na mabanza ma delakana mu bima bia tinsuni, mu bungu ti lumbu tie kô ti tusisa bio. Musamu wakaka, tufweti yangalalaka mu bio bie neto, mpe nsayi’eto yayîngi yifweti bâka mu tindiku tie neto na Yehova. Bu tutomo kwe zabi Nzambi’eto, lukwikulu lweto mu lenda die nandi dia tu kengerela mu ntangu Goge ya ku nsi ya Magoge yitukotela mbo lutomo kula.

15. Ntia misamu mia ntete miasongela kwe Davide ti kani kabwe Yehova ka keti’â mu niongesa ko?

¹⁵ Tataleno ka nti biakaka biabakisa Davide, mpe bilendi tu bakisa mu bungu dia misamu mia mpasi. Davide watâ ti: “Bimbeno mpe moneno ti Yehova wa mbote wena; nsayi kwe muntu wô swaminaka kwe yandi.” (Mik. 34:8, NWT) Verse yo mbo yita bangula ka mu bungu dia nti Davide kazabila ti wafweti sikirila Yehova. Mbo keri vulu sikirilaka Yehova, mpe kani kabwe Nzambi’andi ka yamuniongesa  ko. Bu keri ntwenia, wafwanakana ti Davide kanwana na Musi-Filisiti wa zangama, Goliate, mpe wamutêla ti: ‘Mu tilumbu kwa ti, Yehova mbo kakuyekola ha moko mani.’ (1 Sam. 17:46) Ha manima, Davide wayizi sarila mutinu Sawule, wayêla mu mu honda mbala zazingi. Kâ, Yehova na Davide keri. (1 Sam. 18:12) Mu bungu ti Davide wamona lubakusu lwa Yehova mu ntama, wazaba ti mbo kaketi mu bakisa mu misamu mia mpasi mi keri bwabanaka na mio.

16. Mu ntia mpila lendi bimbila mbote ya Yehova?

¹⁶ Bu tutomo kwe sikiriri lutwalusu lwa Yehova bwawu bu, mbo tukwizi bâ na lukwikulu mu lenda diandi dia tu vukisa mu bilumbu bita kwiza. Tufweti bâ na timinu, mpe tufweti zolo mu sikirila Yehova mu lomba congé kwe mfumu ya tisalu ngatu twenda ku lukutakanu lwa lunene, peleko mu mu lomba ntangu ya kwendaka ku tukutakanu twatwansoni twa timvuka, na ya samunaka. Ngano bwe tusa tala ti mfumu’eto kariri, mpe tuhombese tisalu tieto? Ngano mbo tubâ na timinu ti kani kabwe Yehova ka tu bika ko peleko ka tu yambirika ko, mpe ntangu zazansoni mbo katuhana bima bia mfunu bie neto nsatu? (Ebr. 13:5) Mpangi zazingi ze mu tisalu tia ntangu zazansoni zilendi zonzela binsamu bisongelaka ka bwe Yehova kababakisila mu ntangu yi beri na nsatu lubakusu lwandi. Yehova wa kwikama wena.

17. Ngano verse ya muvu wa 2022 ni ye, mpe mu bungu dia nti yifwanakane?

¹⁷ Na Yehova ku matu meto, ka tufweti’â tabâ na bunkuta ko mu bungu dia bilumbu bita kwiza. Tamana tatamana mu tûla Timfumu tiandi ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto, kani kabwe Nzambi’eto ka tu yambirika ko. Mu tu bambula mfunu ya kubama mu bungu dia misamu mia mpasi mita kwiza, mpe mu bâ na lukwikulu ti kani kabwe Yehova ka tu yambirika ko, Timvuka titwarisaka tiasolele ti Verse ya muvu wa 2022 yabâ Mikunga 34:10 yitâka ti: “Bô badingaka Yehova ka bakondo’â tima tia mbote ko.”