TIMOKO TIA NDONGOKOLO 33
Yehova mbo kakengerelaka kanda diandi
“Disu dia Yehova mbo dikengerelaka bô bamutînaka.”—MIK. 33:18, NWT.
MUKUNGA 4 Yehova ni Muvungi’ani
BUKUFI BWA TIMOKO *
1. Mu bungu dia nti Yezu kalomba Yehova kakengerela milongoki miandi?
MU MPIMPA, ntete lufwa lwandi, Yezu wasa ndombolo ya nzitukulu kwe Tata’andi dia ku mazulu. Walomba Yehova kakengerela milongoki miandi. (Za 17:15, 20) Wa matieleka, ntangu zazansoni Yehova mbo keri kipaka mpe mbo keri kengerelaka kanda diandi. Kâ, Yezu wazaba ti milongoki miandi mbo miaketi bwabana na nkwamusu za ngolo zaketi tûka kwe Satana, zi balembo toko bwabana na zo. Yezu wazaba mpe ti, mbo baketi bâ na nsatu lubakusu lwa Yehova mu telamana miangu mia ngolo mia Diabulu.
2. Tintwari na Mikunga 33:18-20, mu bungu dia nti tufweti lembo bêla na bunkuta mu misamu mituturilaka?
2 Lumbu ti, nza yi ya Satana mbo yinatinaka misamu miamingi mia mpasi kwe Bakristo ba matieleka. Mbo tubwabanaka na misamu milendi tu nôkesa, kâ mpe mikotesaka tifu tieto tia kwikama mu ntontolo. Ntiana bu tumona wo mu timoko ti, kani kabwe ka tufweti’â tabâ na bunkuta ko. Yehova beto kakengerelaka—misamu mi tuta bwabana na mio mia kamonaka, mpe wa nguria wa kubama wena mu tu bakisa mu telamana mio. Tataluzuleno bifwani biole bia Bibila bitusongela ka bwe Yehova “[ka]kengerelaka bô bamutînaka.”—Tanga Mikunga 33:18-20.
BU TUBÂKA NA MABANZA MA BUKAKA
3. Mu ntia ntangu tubâka na mabanza ma bukaka?
3 Ni bu sa ti mu kanda dia dinene twena dia bisari bia Yehova, ntangu zakaka tulendi bâ na mabanza ma bukaka. Mu tifwani, bantwenia balendi mona ti bawu kaka bena bu bazonzelaka nkwikulu zawu kwe bampwana’awu ba ku lukolo, peleko bu basobaka timvuka. Bakaka mu beto kampe mu tiari bena, peleko na mabanza ma mbi bata nwana, mpe mbo babanzaka ti bafweti nwana na mbanzulu zo bawu kaka. Tulendi tîna mu zonzela mbanzulu zeto kwe bampwana’eto, mu bungu ti mbo tumonaka ti kampe ka batubakula ko. Mpe ntangu zakaka, tulendi tiyula tala ti wa matieleka muntu tu kipaka. Mabanza ma bukaka—mu musamu ni musamu—malendi sa ti tabâ na lwaka, mpe tabanza ti ka kwena muntu ko wutubakisa. Kani kabwe, Yehova ka zololo’â ko tabanzilaka bo. Mu bungu dia nti tuta têla bo?
4. Mu bungu dia nti mbikuri Eliya katêla ti: “Meno kwa nsiri”?
4 Tataluzuleno tifwani tia Eliya weri tisari tia kwikama. Mbo keri kwe dioke tûka bilumbu 40 mu vukisa luzingu lwandi, mu bungu ti Yezabele wamukanikina lufwa. (1 Mit. 19:1-9) Ha manima, bu keri yandi kaka mu grote, watâ kwe Yehova: “Meno kwa nsiri [mu bambikuri].” (1 Mit. 19:10, NWT) Kâ mbikuri zakaka zeri kô; Obadia wavukisa mbikuri 100 ngatu ka babwandi mu moko ma Yezabele weri dingaka mu ba honda. (1 Mit. 18:7, 13) Kâ, mu bungu dia nti Eliya, keri timonaka yandi kaka? Ngano mbo keri banzaka ti mbikuri zi bavukisa kwe Obadia, zazansoni zayizi fwa ha manima? Ngano mbo keri timonaka yandi kaka mu bungu ti na kani muntu ka wabatika mu sarila Yehova ko, ni bu sa ti Yehova wasongela ti ni Yandi Nzambi ya matieleka ku Mongo wa Karmele? Ngano wayizi mona ti ka muntu’â ko wazaba misamu mia mpasi mieri nandi, peleko watiyula tala ti muntu weri mia kipaka? Bibila ka ditomo’â bangulaka mbanzulu za Eliya ko. Kâ musamu wu tutomono zaba ni wena’eti, Yehova wabakula ka mu bungu dia nti Eliya keri na mabanza ma bukaka, mpe watomo zaba ka bwe kaketi mu bakisila.
5. Bwe Yehova kasongela kwe Eliya ti keri’â yandi kaka ko?
5 Yehova wabakisa Eliya mu mpila zazingi. Wamutindisa mu zonza. Mbala zole wamuyula: ‘Mu bungu dia nti we kû?’ (1 Mit. 19:9, 13) Yehova mbo keri wirikilaka Eliya, ntangu zazansoni zi keri mu ziburilaka mutima. Yehova wavuturila Eliya bu kamuzabikisa ti hô keri, mpe bu kamusongela ngolo zandi. Wamuzabikisa mpe ti bala ba Israele babingi beri mu sarilaka. (1 Mit. 19:11, 12, 18) Ntembe kâni, Eliya walembama bu kamana ziburila Yehova mutima, mpe bu kawâ mvutu’andi. Yehova wahana bisalu biabingi kwe Eliya. Wamulomba katumba Hazayele mu bâ mutinu wa Siri, Yehu mu bâ mutinu wa Israele na Elize mu bâ mbikuri. (1 Mit. 19:15, 16) Yehova wabakisa Eliya mu tûla mabanza mandi mu misamu mia mbote bu kamuhana bisalu bio. Nzambi wamuhana mpe ndiku ya mutima, Elize. Bwe lendi bakila lubakusu lwa Yehova bu timonaka nge kaka?
6. Ntia misamu lendi sambirila bu bâka na mabanza ma bukaka? (Mikunga 62:8)
6 Yehova ku tikisi mu mu sambilaka. Misamu miaku mia kamonaka, mpe zololo wakwikila ti mbo kawirikila tusambulu twaku ntangu zazansoni. (1 Tes. 5:17) Nsayi yibâka nandi bu kawirikilaka bisari biandi. (Bin. 15:8) Ntia musamu lendi sambirila bu timonaka nge kaka? Ziburila Yehova mutima’aku, ntiana bwa sa Eliya. (Tanga Mikunga 62:8.) Mu zonzela maniongo maku, mpe ka bwe monaka ku mutima. Lomba Yehova kakubakisa mu telamana mbanzulu zaku. Mu tifwani, tala ti mbo timonaka nge kaka bu samunaka ku lukolo, lomba kwe Yehova kakuhana butindi bwe naku nsatu mu zonza. Lendi mu lomba mpe ndwenga za bangurila nkwikulu zaku na buzitu bwabwansoni. (Like 21:14, 15) Tala ti na mbanzulu za mbi ta nwana na zo, lomba Yehova kakubakisa mu zonzela zo kwe Mukristo wa yela. Lendi lomba mpe lubakusu kwe Yehova mu bungu dia muntu wukuwirikila ngatu kakubakula. Ziburila Yehova mutima’aku, tala ka bwe kata hanina mvutu mu tusambulu twaku, mpe tambula lubakusu lwa bantu bakaka; kuvutu’â tomo timona nge kaka ko.
7. Nti ta longoka mu tifwani tia Mauricio?
7 Yehova wahana tisalu tia ntalu kwe beto bansoni. Lendi bâ na lukwikulu ti mbo kamonaka, mpe mbo kayangalalaka mu miamiansoni mi saka mu lungisa dema diaku mu timvuka na mu tisalu tia samuna. (Mik. 110:3) Bu tatamana mu bâ na bisalu biabingi mu madema mo, bwe wukubakisila bu bâ na mabanza ma bukaka? Tabongeno tifwani tia mpangi yimosi ya ntwenia ye na nkumbu Mauricio. * Ntangu fioti ha manima ma bateme ya Mauricio, ndiku’andi yimosi yabatika mu bika matieleka malembe-malembe. Mauricio têle: “Bu ndieri mu monaka bu keri hambukaka, ka ndieri’â vutu tikwikilaka ko. Mbo ndieri tiyulaka tala ti mbo naketi zitisa mpana’ani, mpe tala ti mbo naketi tatamana mu bâ mu kanda dia Yehova. Nayizi timona me kaka, mpe mbo ndieri banzaka ti ka kweri muntu ko waketi kumbakula.” Nti biabakisa Mauricio? Têle ti: “Nayizi kurisa tisalu tiani tia samuna. Mpila yo yakumbakisa mu lembo tûla kwa mabanza mu me beni na mu mbanzulu zani za mbi. Bu ndieri samunaka na bantu bakaka, mbo ndieri bâka mu nsayi, mpe ka ndieri’â tomo timonaka me kaka ko.” Diangana, ni bu sa ti ka tulendi’â tasamuna na bampwana’eto ko tintwari mu nzila, mbo tubakaka ngolo bu tusamunaka nawu mu nzila ya mikanda peleko ya telefone. Nti biakaka biabakisa Mauricio? Vutulu tâ: “Mbo ndieri salaka mpe bwabwingi mu timvuka. Mbo ndieri tomo tihanaka mu kubika na mu sa devware ku tukutakanu. Devware zo zayizi sa ti namona ti ntalu ndiena kwe Yehova na kwe bantu bakaka.”
BU TUBÂKA BA NÔKA MU BUNGU DIA MISAMU MIAMINGI MIA MPASI
8. Ngano mpasi za ngolo bwe zilendi tu sobesela?
8 Tuzebi ti misamu mia mpasi mituturila mu bilumbu bia mansukina. (2 Tim. 3:1) Kâ, tulendi susumuka mu ntangu na mpila zi kwizilaka mpasi zakaka. Mu ta-pulukusu, tulendi kwizi bâ na mbaya, tikolela tieto tilendi tomo beba, peleko tulendi hombesa muntu wu tuzololo. Mu ntangu ya mpila yo, tulendi kwizi bâ mu tiari, mpe ba nôka, nsungula tala ti mpasi zango mbo zita landasana, peleko zazingi za ngolo zituturiri mu mbala mosi. Kâ, bambuka ti Yehova beto kakengerelaka, mpe na lubakusu lwandi tulendi korela mpasi ni mpasi na lukwikulu lwalwansoni.
9. Zonzela misamu mia mpasi miaturila Yobe.
9 Tataleno bwe Yehova kabakisila Yobe weri wa kwikama. Misamu mia mpasi miamingi miamuturila mu ntangu fioti. Tilumbu timosi, ba têla Yobe ti, bibulu biandi biabiansoni balaba bio peleko biafwa, mpe bisari biandi na bala bandi bafwa. (Yobe 1:13-19) Ntangu fioti kwa ha manima, mu ntangu yi keri mu tiari tia misamu mio, yandi beni wayizi bâ na timbevo tia nguria tia ngolo. (Yobe 2:7) Mu bungu ti misamu miandi miatomo soba, Yobe watâ ti: “Luzingu lwani ntomono lwa yina! Ka nsiri’â na nsatu luzingu ko.”—Yobe 7:16.
10. Bwe Yehova kahanina Yobe bima bieri nandi nsatu mu korela mpasi zandi? (Tala tifwani ha tinima tia ntete.)
10 Yehova mbo keri kengerelaka Yobe. Mu bungu ti Yehova wazolo Yobe, wamuhana bio bieri nandi nsatu mu lenda mu korela mpasi zandi. Yehova wazonza na Yobe, wamubambula ndwenga zandi zilembo sukaka na luzolo lwandi mu bima bi kasala. Wazonzela bibulu biabîngi bia nzitukulu. (Yobe 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2) Yehova wasarila mpe ntwenia ya kwikama, Eliwu, mu tindisa Yobe. Eliwu wamuzabikisa ti Yehova mbo kasendaka bisari biandi mu bungu dia tifu tiawu tia korela. Kâ, Yehova watuma mpe Eliwu mu hana malongi ma luzolo kwe Yobe. Eliwu wamubakisa mpe mu lembo tûla mabanza mamansoni mu yandi beni, bu kamubambula ti ba nguria ba fioti twena ha meso ma Yehova, Mvangi wa nza ya mukaka. (Yobe 37:14) Yehova wahana mpe tisalu kwe Yobe; wafweti sambirila ndiku zandi za zitatu zasumuka. (Yobe 42:8-10) Bwe Yehova katubakisilaka lumbu ti bu tubâka mu mpasi?
11. Ntia lutindusu Bibila dituhanaka bu tubâka mu mpasi?
11 Yehova ka zonzaka na beto ko ntiana bu kasa na Yobe, kâ mbo katuzonzelaka mu nzila ya Zu diandi, Bibila. (Rom. 15:4) Mbo katutindisaka mu nzila ya tivuvu tia bilumbu bia ku matu. Tataleno mwa mabanza ma Bibila malendi tu tindisa bu tubâka mu mpasi. Mu Bibila, Yehova mbo katutêlaka ti na kani tima—mu kati na misamu mia mpasi mia ngolo—“ka tilendi’â tiatuhambasa ko na luzolo [lwandi].” (Rom. 8:38, 39, NWT) Watutêla mpe ti ‘penepene kena na babansoni bô bamubingulaka’ mu lusambulu. (Mik. 145:18) Yehova tu têlele ti tala ti tumusikiriri, tulendi telamana mpasi ni mpasi, mpe tulendi bâ mu nsayi mu mpasi zeto. (1 Kor. 10:13; Zaki 1:2, 12) Zu dia Nzambi mbo ditubambulaka mpe ti mpasi zeto za ntangu fioti kwa zena tamana za fwanakasa na ndandu za ntangu zazansoni zi tubaka. (2 Kor. 4:16-18) Yehova tu heni tivuvu tia matieleka ti mbo kakatula mudza wa mpasi zeto—Satana na bô balandaka nsalulu zandi za mbi. (Mik. 37:10) Ngano verse ze kô wasimba mu mutu zikubakisa mu korela misamu mia mpasi milendi ku turila?
12. Ngano Yehova nti kazololo tasa tala ti tuzololo tabakila Zu diandi ndandu?
12 Yehova zololo ti talongokaka Bibila ntangu zazansoni, mpe tatomo dimbitilaka mio mi tutangaka. Bu tusarilaka mio mi tulongokaka, timinu tieto mbo tiyikamaka ngolo, mpe mbo tupusanaka kwe Tata’eto dia ku mazulu. Buna, mbo tubakaka ngolo za korela misamu mia mpasi. Yehova mbo kahanaka mpe mpeve santu’andi kwe bô basikirilaka Zu diandi. Mpe mpeve yo yilendi tu hana ngolo ziyôkele mu korela mpasi za mpila na mpila.—2 Kor. 4:7-10.
13. Bwe bidia bia timpeve bi tu hanaka “ngamba ya kwikama na ya ndwenga” bilendi tu bakisila mu korela mpasi?
13 Na lubaksusu lwa Yehova, “ngamba ya kwikama na ya ndwenga” mbo kadukisaka mitu-diambu, video, na mikunga miamingi milendi tu bakisa mu yika timinu tieto ngolo na mu bâ ba vumbuka mu timpeve. (Mat. 24:45) Tufweti tomo sarilaka bima bio mu bakila bio ndandu. Mpangi yimosi ya yikento yazonzele ka bwe katondelaka mu bungu dia bidia bio bia timpeve. Watêle: “Tûka mvula 40 zi nisarilaka Yehova, nakota mu ntontolo mbala zazingi.” Misamu mia mpasi miamuturila—nkaka’andi ya yibakala yafwa bu bamutapa kwe chauffeur yimosi yanwa malavu mamingi, bibuti biandi biafwa mu bungu dia timbevo tia ngolo, mpe mbala zole bamubaka na kansere. Nti biamubakisa mu korela? Banguri ti: “Ntangu zazansoni Yehova mbo keri kunkipaka. Bidia bia timpeve bi kakungana mu nzila ya ngamba ya kwikama na ya ndwenga biakumbakisa mu korela. Ntiangu, ndendi bâ na mabanza ma Yobe, watâ ti: ‘Tii bu nivutula tiwumunu tiani ka nilosa kwikama kwani ko.’”—Yobe 27:5.
14. Bwe Yehova kasarilaka mpangi zeto mu tu bakisa bu tubâka mu mpasi? (1 Bisi-Tesalonike 4:9)
14 Yehova wakubika kanda diandi mu zolosono na mu tindasana mu ntangu za mpasi. (2 Kor. 1:3, 4; tanga 1 Bisi-Tesalonike 4:9.) Ntiana Eliwu, mbo bazoloko mu tu bakisa mu tatamana mu bâ ba kwikama mu ntangu yi tubwabanaka na misamu mia mpasi. (Bis. 14:22) Mu tifwani, tataleno bwe mpangi za timvuka tia Diane zamutindisila mpe zamubakisila mu tatamana mu bâ na timpeve tia ngolo, bakala diandi bu diamana bêla timbevo tia ngolo. Têle ti: “Musamu wa mpasi weri. Kâ, tamona ngolo za Yehova na moko mandi ma luzolo mu ngonda zo za mpasi. Timvuka tieto misamu miamingi tiayirika mu tu bakisa. Mbo beri kwizi tu talaka, beri tu tâka mbila mu telefone, mpe mbo beri tu bumbaka bu weri mfunu ngatu tatatamana mu korela. Mu bungu ti ka nzebi’â nata kaminio ko, bampangi mbo beri saka miamiansoni ngatu nabâka ku tukutakanu na ku tisalu tia samuna tala ti lenda na dio.” Diangana lusakumunu lwena mu bâ mu kanda dia timpeve die na luzolo lwa mpila yo!
MATONDO MU BUNGU TI YEHOVA BETO KAKIPAKA
15. Mu bungu dia nti twe na lukwikulu ti tulendi telamana mpasi?
15 Beto bansoni mbo tubwabana na mpasi. Kâ, ntiana bu tulongokele, kani kabwe ka tutelamana zo beto kaka ko. Bu kena Tata dia luzolo, ntangu zazansoni Yehova beto kakengerelaka. Ha lweka lweto kena, wa kubama wena mu wirikila ndiyawululu zeto, mpe zololo mu tu bakisa. (Iza. 43:2) Lukwikulu lwe neto ti tulendi telamana misamu mia mpasi mu bungu ti, na luzolo lwalwansoni watuhana bima biabiansoni bie neto nsatu mu korela. Watuhana kabu dia lusambulu, Bibila, bima bia timpeve biabingi na mpangi za luzolo mu tu hana lubakusu bu tubâka na lo nsatu.
16. Mu bwe Yehova katatamana mu tu kengerela na luzolo lwalwansoni?
16 Diangana mbo tutomo tondaka mu bungu ti Tata dia ku mazulu die neto ditukengerelaka! ‘Mu Yandi mitima mieto misakatalaka.’ (Mik. 33:21) Tulendi songela kwe Yehova ti mbo tuyangalalaka mu mpila ya luzolo yi katukengerelaka, bu tudinga mu baka ndandu mu bima biabiansoni bi kasa mu tu bakisa. Tufweti nata dema dieto ngatu Nzambi katatamana mu tu kengerela. Wuzololo tâ, tala ti tutatamane mu sa miamiansoni mu tumamana Yehova, mpe tuyirikiri misamu mia sungama ha meso mandi, ntangu zazansoni mbo katukengerela!—1 Pi. 3:12.
MUKUNGA 30 Tata’ani, Nzambi’ani, Ndiku’ani
^ Nsatu lubakusu lwa Yehova ye neto mu telamana misamu mia mpasi mituturilaka lumbu ti. Timoko ti mbo titubambula ti Yehova kanda diandi kakengerelaka. Mbo kakipaka misamu mi bwabanaka na muna muntu mu beto, mpe mbo katuhanaka bio bie neto nsatu mu lenda mu telamana mio.
^ Nkumbu zakaka za basobele.