1-2. Ngano nti tufweti sa bu tuta kwe kêle nza ya môna?

 KANI dia Yehova dia yingasa nza yi mu nza ya môna kubâ buderede dia tutomo zoloko. (2 Pi. 3:13) Ni bu sa ti ka tuzebi’â ntangu yi lungana kani dio ko, bidimbu bie kô bisongelaka ti ka tuvutu’â kêla ntangu yayingi ko.—Mat. 24:32-34, 36; Bis. 1:7.

² Kâ bwawu bu, ni bu sa ti tûka ntia ntangu twena mu matieleka, beto bansoni tufweti yika timinu tieto ngolo mu kani dio. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti ni bu sa ti timinu tia ngolo tie neto, tilendi wola. Diangana ntumwa Paulo, watâ kondo kwa timinu, ‘masumu makwama tu yabamaka.’ (Ebr. 12:1) Ngatu talunda timinu tia ngolo, ntangu zazansoni tufweti vutu taluzulaka bidimbu bisongelaka ti diangana ntamana nza ya môna mbo yitula.—Ebr. 11:1.

3. Nti tuzonzela mu timoko ti?

³ Mu timoko ti, mbo tuzonzela misamu mitatu milendi tu bakisa mu yika timinu tieto ngolo mu kani dia Yehova ditariri nza ya môna: 1) dimbitila mu nkûlulu, 2) dimbitila mu ngolo za Yehova, na 3) yôkesa ntangu mu misamu mia timpeve. Ha manima, mbo tuzonzela ka bwe misamu mia tâ Yehova kwe Habakuke miyikilaka timinu tieto ngolo lumbu ti. Kâ ntete-ntete, tazonzeleno misamu mi tulendi bwabana  na mio mi dinganaka timinu tia ngolo mu kani dia Yehova dia nza ya môna.

MISAMU MI DINGANAKA TIMINU TIA NGOLO

4. Ntia nzengolo zi dinganaka timinu tia ngolo?

⁴ Bilumbu biabiansoni, mbo tubongaka nzengolo zi dinganaka timinu tia ngolo. Mu tifwani, mbo tubongaka nzengolo zitariri ndiku, nsaka, lukolo, makwela, bala na bisalu bia nza. Musamu wa mbote wena mu tiyula: ‘Ngano nsololo zani mbo zisongelaka ti lukwikulu lwe nani ti nza yi ka yizingila ko, mpe ntamana Nzambi mbo kayingasa yo mu nza ya môna? Peleko mbo nisolaka mu yirika misamu mimosi na bô bakwikilaka ti ka balendi’â bazinga mankulu ko?’ (Mat. 6:19, 20; Like 12:16-21) Mbo tubonga nzengolo za mbote tala ti tuyikiri timinu tieto ngolo ti nza ya môna yeka nguria penepene.

5-6. Mu bungu dia nti tufweti bêla na timinu tia ngolo mu ntangu za mpasi? Bangula.

⁵ Mbo tubwabanaka mpe na misamu mia mpasi mi dingaka timinu tia ngolo. Kampe mfietokoso, timbevo tilembo wasaka, peleko misamu miakaka mitunôkesaka tuta korela. Ku mbatukulu tulendi mona ti mbo tulenda mu korela misamu mieto. Kâ tala ti mizingiri—ntiana bu saka misamu mia mpasi miamîngi—mbo tubâ na nsatu timinu tia ngolo mu tatamana mu korela na mu sarila Yehova na nsayi.—Rom. 12:12; 1 Pi. 1:6, 7.

⁶ Bu tubâka mu mpasi, tulendi banza ti kani kabwe nza ya môna ya Yehova ka yitula ko. Ngano wuzololo tâ ti timinu tieto ka tiena ngolo ko? Ka wena kwa bo ko. Tabongeno tifwani. Bu kubâka tisihu tia ngolo, tulendi banza ti mini ka mivutu’â kwa bâ ko. Kâ, ntangu ya mini tula kwa yitulaka. Mpila mosi mpe, bu tutomo bâka mu bunôkena, tulendi banza ti nza ya môna ka yitula ko. Kâ, tala ti timinu tia ngolo tie neto, tuzebi ti makani ma Nzambi mbo malungana. (Mik. 94:3, 14, 15; Ebr. 6:17-19) Na lukwikulu lo, tulendi tatamana mu tûla nsambululu ya Yehova ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto.

7. Ntia mabanza tufweti sila keba?

⁷ Musamu wakaka wudingaka timinu tia ngolo ni tisalu tia samuna. Bantu babingi ba tusamuninaka babanzaka ti nsangu za mbote zitariri nza ya môna ka zilendi’â zalungana ko. (Mat. 24:14; Ezk. 33:32) Ka tuzololo’â ko ti mabanza mo mabutisa ntembe kwe beto. Mu sa keba ngatu musamu wo walembo tula, tufweti tatamana mu yika timinu tieto ngolo. Tataluzuleno mpila zitatu zi tulendi bwa sila.

DIMBITILA MU NKÛLULU

8-9. Ngano dimbitila mu nkûlulu bwe kulendi yikila timinu tieto ngolo?

⁸ Mpila yimosi yi tulendi yikila timinu tieto ngolo ni mu dimbutila mu nkûlulu. Nkûlulu tidimbu tiena tisongelaka ti makani ma Nzambi mbo malungana. Bu tudimbitilaka mu mpila yi bafutila nkûlulu, timinu tieto mu makani ma Nzambi matariri luzingu lwa mankululu mu nza ya môna ya mbote mbo tiyikamaka ngolo. Mu bungu dia nti tulendi têla bo?

⁹ Ngano nkûlulu nti yisongelaka? Yehova watambika mwana’andi wa wumosi wu katomo zolo, mpe muntu wu beri nguria penepene, wizi wabutuka ha mutoto na nitu ya lunga ya tinsuni. Bu keri ha mutoto, Yezu wakorela mpasi za mpila na mpila. Ha manima wayizi timuka mpe wafwa lufwa lwa mbi. Diangana Yehova ntalu ya ngolo kafuta! Nzambi’eto ya luzolo ka yaketi’â bika  mwana’andi ko wamona mpasi mpe wafwa mu tuhana kwa luzingu lwa mbote lwa ntangu fioti. (Za 3:16; 1 Pi. 1:18, 19) Mu bungu ti wafuta ntalu yo ya ngolo, Yehova mbo kasa miamiansoni ngatu luzingu lwa mankululu mu nza ya môna lwalungana.

DIMBITILA MU NGOLO ZA YEHOVA

10. Tintwari na Bisi-Efeze 3:20, ngano Yehova ntia lenda die nandi?

¹⁰ Mpila ya nzole yi lendi yikila timinu tiaku ngolo ni mu dimbitilaka mu ngolo za Yehova. Lenda die nandi dia lungisa makani mamansoni ma kasaka. Diangana, lumbu ti bantu babingi babanzaka ti kani dia luzingu lwa mankululu mu nza ya môna ka dilendi’â dialungana ko. Kâ vula-vula, Yehova mbo kakanisinaka misamu mi lendi lembo lungisa bantu. Lendi bwa sa mu bungu ti ni Yandi we Nkwa Ngolo Zazansoni. (Yobe 42:2; Mak. 10:27) Buna, ka tuyitukuku’â ko bu katusilaka makani ma nzitukulu?—Tanga Bisi-Efeze 3:20.

11. Hana tifwani tia kani dia nzitukulu diasa Yehova. (Tala kaku tie na mutu-diambu: “ Makani ma nzitukulu meka lungana.”)

¹¹ Tataluzuleno mwa misamu mia nzitukulu mia kanisina Yehova kwe kanda diandi mu ntama. Yehova watâ kwe Abrahame na Sara ti mbo baketi buta mwana mu bununu. (Mba. 17:15-17) Watâ mpe kwe Abrahame ti bala bandi mbo baketi biarila nsi ya Kana. Tûka ntangu yayansoni yeri bala ba Abrahame, babatâka bala ba Israele ngamba ku Ezipte, kani dio mbo dieri monekaka ntiana’eti ka diaketi’â lungana ko. Kâ walungisa dio. Ha manima, Yehova watâ kwe Elizabete weri wa nuna ti mbo kaketi buta mwana. Watâ mpe kwe Mariya walembo zaba babakala ti mbo kaketi buta mwana wa Nzambi. Musamu wo mbo waketi lungisa mbikululu yasa Yehova tûka mivu miamingi ku nsaba ya Edene.—Mba. 3:15.

12. Ntia lukwikulu mu bungu dia ngolo za Yehova tubakaka mu Yoswa 23:14 na Izaya 55:10, 11?

¹² Bu tudimbitilaka mu makani mamansoni masa Yehova na mpila yi kalungisila mo, mbo tubakulaka ti ngolo za nzitukulu ze nandi. Ha manima timinu tieto mu nza ya môna mbo tikwizi tomo kula. (Tanga Yoswa 23:14; Izaya 55:10, 11.) Musamu wo mbo wusaka ti tatomo kubama mu bakisa bantu bakaka mu bakula ti nza ya môna ka yena ndozi ko peleko tinsamu tia mpamba. Mu bungu dia mazulu na mutoto wa môna, Yehova watâ ti: ‘Misamu mi mia sikirila miena, mpe mia matieleka’ miena.—Nza. 21:1, 5.

YIRIKA MISAMU MISA TI WATOMO PUSANA KWE YEHOVA

13. Bwe tukutakanu twa timvuka tulendi yikila timinu tieto ngolo? Bangula.

¹³ Mpila ya ntatu yitubakisa mu yika timinu tieto ngolo ni mu yôkesa ntangu yayingi mu misamu mia timpeve. Mu tifwani, tataluzuleno ndandu zi tubakaka bu tukwendaka ku lukutakanu lwa timvuka. Anna, wasala bisalu biabingi mu tisalu tia samuna têle ti: “Tukutakanu mbo tusaka ti timinu tiani tia bâ nguria ngolo. Ni bu sa ti mulongi kena na lenda diadingi ko dia longesa peleko dia dukisa tima tia môna, vula-vula mbo niwâka musamu wusaka ti natomo bakula matieleka ma Bibila mpe wuyikaka timinu tiani ngolo.” b Ntembe kâni, mbo tutomo tondaka mu mvutu zihanaka bantu ku tukutakanu zitungaka timinu tieto.—Rom. 1:11, 12; 10:17.

14. Ngano tisalu tia samuna bwe tiyikilaka timinu tieto ngolo?

 ¹⁴ Mbo tuyikaka mpe timinu tieto ngolo bu tusamunaka. (Ebr. 10:23) Barbara, sarilaka Yehova tûka mvula yôka 70 têle ti: “Mbo nimonaka ti tisalu tia samuna timinu tiyikaka ngolo. Bu nivulu zonzelaka makani ma toma ma Yehova, timinu tiani mbo tibâka tia moyo mpe mbo tikulaka.”

15. Bwe ndongokolo ya beto beni yiyikilaka timinu tieto ngolo? (Tala mpe bifwani.)

¹⁵ Tataleno tima tiakaka tiyikaka timinu tieto ngolo: ndongokolo ya beto beni. Susan têle ti bu kakubikaka programe’andi ya ndongokolo, mbo wutomo mu bakisaka. Têle ti: “Tilumbu tia dimanche, mbo nilongokaka Nzo ya Zangama ya Munkengi ya lumingu lulanda. Tilumbu tia lundi na mardi, mbo nikubamaka mu bungu dia lukutakanu lwa Luzingu lwa Bakristo. Bilumbu bisîri, mbo nisalaka mu bungu dia ndongokolo ya me beni.” Mu bungu ti ntangu zazansoni mbo kalandaka programe’andi, Susan mbo katatamanaka mu tunga timinu tiandi. Irene, wasala ku siège mondial tûka mvula zazingi, wamona ti bu tulongokaka mbikululu, timinu tieto mbo tiyikamaka ngolo. Têle ti: “Wa nzitukulu wena kwe meno bu nimonaka mbikululu zita lungana buna bu batsonekena zo.” c

“KANSO BU BASA, LUNGANA KWA TILUNGANA”

16. Mu bwe misamu mia tâ Yehova mu yika Habakuke lukwikulu mie na nsasa kwe beto lumbu ti? (Bahebre 10:36, 37)

¹⁶ Bisari biakaka bia Yehova tûka ntama bikêlaka nsuka ya nza yi. Mu mabanza ma beto bantu, tulendi mona ti kampe kani dia Nzambi ka divutu’â lungana ko. Yehova watâ diambu mu musamu wo bu kahana mbikuri Habakuke lukwikulu: “Timona-meso tia ntangu  yi bakubika tiatiri, kâ mu ntinu tita kwenda ku nsuka, mpe ka tihuna ko. Ni bu sa ti tizingiri, tatamana mu kêla tio! Mu bungu ti kanso bu basa, lungana kwa tilungana. Ka tilandila ko!” (Hab. 2:3, NWT) Ngano Nzambi kwe Habakuke kwa kahana lukwikulu lo? Peleko misamu mi katâ nsasa miena mpe kwe beto? Mu ngolo za mpeve santu, ntumwa Paulo wasarila misamu mio muzonzela Bakristo bakêlaka nza ya môna. (Tanga Bahebre 10:36, 37.) Yee, ni bu sa ti kani dia mvukulu di batusila mbo dimonekaka ntiana ka dilungana ko, tufweti bâ na lukwikulu ti ‘kanso bu basa, lungana kwa dilungana. Ka dilandila ko!’

17. Bwe mpangi yimosi ya yikento kasarila malongi ma hana Yehova kwe Habakuke?

¹⁷ Bisari bia Yehova biabingi bilandaka malongi mandi matâka ti “tatamana mu kêla”—ni bu sa ti tûka mivu miamingi. Mu tifwani, Louise wabatika mu sarila Yehova mu 1939. Têle ti: “Mu ntangu yîna, mbo ndieri banzaka ti Armagedo mbo yaketi tula bu naketi manisa ku lycée. Kâ ka yatula ko. Mivu bu mieri kwe yôke, nayizi mona ti bubote bwena mu tangaka binsamu bi nayizi tâ ‘binsamu mu kêla’—binsamu bia Bibila bia Noa, Abrahame, Yozefe, na bantu bakaka bakêla ntangu yayingi ntete babaka musendo wa bakanisina Yehova. Bu tatatamana mu kêla, meno na mpangi zakaka tayizi lenda mu bâ na lukwikulu ti nza ya môna ka yisiri’â mala ko.” Bisari bia Yehova bia ntama babingi basingasaka wo!

18. Bwe tifu tia taluzulaka ndiyilukulu tiyikilaka timinu tieto ngolo mu nkwizulu ya nza ya môna?

¹⁸ Wa matieleka, nza ya môna ka yeka’eti tula ko. Kâ, banzaka mu bima bie neto—mbwetete, miti, bibulu na bantu. Ka kwena muntu ko sa ntembe ti bima bio bia matieleka biena, ni bu sa ti ntangu ye kô yi bialembo kwa bâ. Bia tumonaka mu bungu ti ni Yehova wasala bio. (Mba. 1:1, 26, 27) Nzambi’eto tu kanisini ti mbo kubâ nza ya môna. Mbo kalungisa kani dio. Mu nza ya môna, bantu mbo babâ na luzingu lwa nsayi lulembolo na nsuka na tikolela tia mbote. Mu ntangu ya kubika Nzambi, wa matieleka nza ya môna mbo yitula.—Iza. 65:17; Nza. 21:3, 4.

19. Bwe lendi yikila timinu tiaku ngolo?

¹⁹ Sarila bweso bwabwansoni bumoneka mu yika timinu tiaku ngolo bwawu bu. Ntangu zazansoni tondaka mu bungu dia nkûlulu. Dimbitilaka mu ngolo za Yehova. Yirika misamu misa ti watomo pusana kwe Yehova. Bu sila bo, lendi kwizi bâ mu mulonga wa “bô bata biarila makani, mu nzila ya timinu na luvivululu.”—Ebr. 6:11, 12, NWT; Rom. 5:5.