TIMOKO TIA NDONGOKOLO 24
Yehova—Muntu wuyôkele mu tifu tia lemvokela
‘Diangana nge Yehova wa mbote wena, zebi lemvokela, nzanda luzolo lwa kwikama lwe naku mu babansoni bakubingulaka.’—MIK. 86:5.
MUKUNGA 42 Lusambulu lwa bisari bia Nzambi
BUKUFI BWA TIMOKO *
1. Tintwari na Ekleziaste 7:20, ntia musamu wa matieleka mutinu Salomo katâ?
MUTINU Salomo watsoneka ti: ‘Ha mutoto ka hena muntu ko wusaka kwa mbote na wulembo saka masumu.’ (Ekl. 7:20) Diangana wa matieleka wena! Beto bansoni bankwa masumu twena. (1 Za 1:8) Buna, mulemvo wa Nzambi we neto nsatu na wa bampwana’eto.
2. Ngano bwe tumonaka bu tulemvokelaka ndiku’eto ya mutima?
2 Kampe mbo ta bambukila tilumbu timosi ti wafwemesa ndiku’aku ya mutima. Buna wadinga mu yirika musamu ngatu tindiku tieno tiavutu kâlana, mpe wamulomba mulemvo. Ngano bwe wamona ku mutima mu ntangu ndiku’aku ya zolo mu kulemvokela? Ngano mutima’aku walembama? Yee, wayangalala mpe!
3. Nti tuzonzela mu timoko ti?
3 Tuzololo ti Yehova kabâ ndiku’eto ya mutima, kâ ntangu zakaka, mbo tutâka peleko mbo tuyirikaka misamu mia mbi mi mu fwemesaka. Kâ, mu bungu dia nti tulendi bêla na lukwikulu ti Yehova zololo mu tu lemvokela? Mu bwe mulemvo wa Yehova we wa swaswana na mulemvo wu tuhanaka kwe bantu? Ngano Nzambi nani kalemvokelaka?
YEHOVA ZOLOLO MU LEMVOKELA
4. Mu bungu dia nti tulendi bêla na lukwikulu ti Yehova zololo mu lemvokela?
4 Bibila mbo ditutêlaka ti Yehova zololo mu lemvokela. Yehova bu katizabikisa kwe Mose ku mongo wa Sinayi, mu nzila ya mbazi wamutêla ti: “Yehova, Yehova, Nzambi yifwilaka tiari mpe ye na tiari tia mutima, mbo kasongelaka luzolo lwa kwikama kwe mafunda mpe mbo kalemvokelaka makuba, mbi na masumu.” (Ndu. 34:6, 7, NWT) Yehova Nzambi ya nsayi yena ye na tiari tia lemvokela, mpe zololo mu lemvokela bantu basumukaka basobaka mabanza.—Neh. 9:17; Mik. 86:15.
5. Tintwari na Mikunga 103:13, 14, luzabu lwe na Yehova mu bantu nti lumutumaka mu sa?
5 Bu kena Mvangi’eto, Yehova misamu mieto miamiansoni mia kazebi. Musamu wa nzitukulu wena mu banza ti Yehova misamu miamiansoni mia muna muntu ha mutoto mia katomono zaba. (Mik. 139:15-17) Buna, lendi mona misamu miamiansoni mia mbi mi tabiarila kwe bibuti bieto. Musamu wakaka, tomono zaba misamu mi tabwabana na mio mu luzingu lweto miasa ti tabâ na timuntu ti twe na tio. Mu bungu ti Yehova beto kazebi, ngano nti kasaka? Luzabu lo mbo lumutumaka mu tu songela tiari tia lemvokela.—Mik. 78:39; tanga Mikunga 103:13, 14.
6. Bwe Yehova kasongela ti zololo mu tu lemvokela?
6 Yehova wasongela ti zololo mu lemvokela. Mbo kabakulaka ti mu bungu dia masumu ma Adame, beto bansoni ndoko ye neto ya masumu na ya lufwa. (Rom. 5:12) Ka kwena tima ko ti tulendi sa mu kabakasa masumu ma muntu peleko ma beto beni na lufwa. (Mik. 49:7-9) Kâ, Nzambi’eto ya luzolo wasongela tiari tia mutima mpe wasa miamiansoni mu tu kûla. Ngano nti kasa? Ntiana bu tâka wo Za 3:16, Yehova watambika Mwana’andi wa wumosi mu fwa mu bungu dia beto. (Mat. 20:28; Rom. 5:19) Yezu wa fwa ha tibuka tia beto mu kûla bantu babansoni basarilaka timinu mu yandi. (Ebr. 2:9) Diangana musamu wa mpasi weri kwe Yehova mu mona Mwana’andi wukazololo weri fwaka mu mpila ya mbi na ya nsoni! Yehova ka keti’â tambula ko ti Mwana’andi wa fwa tala ti kazolo’â ko mu tu lemvokela.
7. Hana bifwani bia bantu bê mu Bibila Yehova ba kalemvokela?
7 Bibila diafuluka diena mu bifwani bia bantu Yehova ba kalemvokela. (Efz. 4:32) Ngano ntia muntu luta bambukila? Kampe mutinu Manase. Muntu wo wa mbi wasumuka ha meso ma Yehova mu mpila ya mbi. Wasambila nzambi za bungungu mpe watuma bantu bakaka mu sambila zo. Wahonda bala bandi bu keri bahanaka mu mikayulu kwe nzambi za bapaye. Watula mpe titeki tia nzambi ya bungungu mu Tempelo ya mulongo ya Yehova. Mu bungu dia yandi, Bibila mbo ditâka ti: “Wayirika misamu miamingi mia mbi ha meso ma Yehova mu mu tâ nkesi.” (2 Nta. 33:2-7, NWT) Kâ, Manase bu katomo soba mabanza, Yehova wamulemvokela. Nzambi wavutu mu karisa ha timfumu. (2 Nta. 33:12, 13) Kampe, mbo ta bambukila mpe mutinu Davide, wayirika masumu ma manene ha meso ma Yehova, mu kati bunsuza na honda kwa muntu. Kâ, bu katomo soba mabanza mpe bu katambula fote zandi, Yehova wamulemvokela. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Yee, tulendi bâ na lukwikulu ti Yehova zololo mu tu lemvokela. Ntiana bu tumona wo, lenda diandi dia lemvokela ka diena ntiana dia bantu ko.
LENDA DIA LEMVOKELA DIA YEHOVA DIA NZITUKULU DIENA
8. Mu bungu ti Yehova ni Mfundisi yiyôkele, mu bwe musamu wo wunatinaka nsobolo mu lenda diandi dia lemvokela?
8 Yehova ni Mfundisi ya mutoto wa mukaka. (Mba. 18:25) Mfundisi ya mbote yifweti tomo bakula misiku. Musamu wo wa matieleka wena mu bungu dia Yehova mu bungu ti Mfundisi’eto yena, kâ mpe muntu wena wutuhanaka misiku. (Iza. 33:22) Ka kwena muntu ko wutomono zaba mbi na mbote yôka Yehova. Ngano mfundisi ya mbote nti biakaka bi fweti bâ nandi? Fweti bâ na lenda dia tomo taluzula misamu buna bu miena ntete kahana nzengolo. Buna, Yehova ni Mfundisi yiyôkele mu bungu ti ntangu zazansoni misamu miamiansoni mia kazabaka.
9. Ntia misamu Yehova kazabaka bu kabongaka nzengolo ya lemvokela peleko kâni?
9 Yehova ka fundisaka ntiana bu fundisilaka bantu ko, mu bungu ti misamu miamiansoni mia kabakulaka mu mpila ya lunga. (Mba. 18:20, 21; Mik. 90:8) Ka sukisinaka ko kwa mu mio mi monaka bantu peleko mu mio mi bawâka. Mbo katomo bakulaka mu mpila ya lunga bifu na misamu mia biarila muntu kwe bibuti biandi, mpila yi bamukurisila, mbuka yi kabêlaka na mbanzulu zandi. Yehova mitima mpe katangaka. Mbo katomo bakulaka mio mitumaka muntu, makani mandi, na nsatu zandi. Ka kwena tima ko tilendi swamana kwe Yehova. (Ebr. 4:13) Buna, mulemvo wa Yehova mbo wu sikamanaka mu luzabu lwandi lwa lunga lwa misamu.
10. Mu bungu dia nti tulendi têla ti mfundusu za Yehova za sungama kwa zibâka? (Lubambu 32:4)
10 Mfundusu za Yehova za sungama kwa zibâka. Kena na tihambula ko. Kani kabwe Yehova ka lemvokelaka muntu ko mu bungu ti wa mbote monekaka, mvwama yena, mfunu kena, peleko lenda die nandi. (1 Sam. 16:7; Zaki 2:1-4) Ka kwena muntu ko wulendi sa Yehova tiya peleko wulendi mu hana nsweki. (2 Nta. 19:7) Mfwemoso peleko nkesi ka binataka nsobolo mu nzengelo zandi ko. (Ndu. 34:7) Ntembe kâni, mpila Yehova yi kabakurilaka misamu na lenda diandi dia swasikisa, mbo bisaka ti kabâ Mfundisi yiyôkele.—Tanga Lubambu 32:4.
11. Mu bwe mulemvo wa Yehova we wa swaswana na wa bantu?
11 Bantu batsoneka Matsonoko ma hebre babakula ti mulemvo wa Yehova wa nzitukulu wena. Ntangu zakaka, basarila ntelo yimosi ya hebre yi babangulaka mu buku dimosi. Buku dio mbo ditâka ti: “Ntelo yo mbo yitarilaka kwa mulemvo wu hanaka Nzambi kwe muntu wusumukini, mpe ka basarilaka yo ko mu zonzela mulemvo we na ndilu wu hanaka muntu kwe mpwana’andi muntu.” Yehova kwa we na lenda dia lemvokela muntu wuyirikiri masumu mpe wusobele mabanza. Ngano nti biyôkaka Yehova bu katulemvokelaka?
12-13. a) Ntia tima muntu kazoloko mu ntangu Yehova yi kamulemvokelaka? b) Ndandu zinataka mulemvo wa Yehova ntangu kwa zizingilaka?
12 Bu tutambulaka ti Yehova tu lemvokele, mbo tubâka mu “ntangu za tidzunu,” mu kati na tindzunu tia mutima, mpe na ngindu ya verela. Mulemvo wa mpila yo ka wulendi’â wa tûka kwe bantu ko, kâ kwe “Yehova Yandi beni” kwa. (Bis. 3:19, NWT) Yehova bu katulemvokelaka, mbo kavutu tuhanaka nzila yabâ ndiku zandi ntiana’eti ka tuyirikiri’â masumu ko.
13 Yehova bu kamana tu lemvokelaka, kani kabwe ka vutu’â tu sembaka ko mu bungu dia masumu ma tuyirikiri. (Iza. 43:25; Yer. 31:34) Yehova mbo katûlaka masumu meto mala ‘ntiana kwa ku dukilaka ntangu kwe mala na ku yi diaminaka.’ * (Mik. 103:12) Bu tudimbitilaka mu bunene bwa mulemvo wa Yehova, mbo tumutondaka mpe mbo tumutînaka. (Mik. 130:4) Kâ, Yehova nani kalemvokelaka?
YEHOVA NANI KALEMVOKELAKA?
14. Ha titini ti nti tulongokele mu nzengolo yi bongaka Yehova ya lemvokela muntu?
14 Ntiana bu tumweni wo, nzengolo ya Yehova ya lemvokela muntu ka yisikamanaka ko mu masumu ma manene peleko ma fioti ma kayirikiri. Kâ, tulongekele ti Yehova bu kena Mvangi, Mfundisi, mpe muntu wuhanaka misiku mbo kasarilaka luzabu lwandi tala ti lendi lemvokela muntu. Ntete Yehova kalemvokela muntu, ntia misamu kakipaka?
15. Tintwari na Like 12:47, 48, ntia musamu Yehova kakipaka?
15 Musamu Yehova wu kakipaka ni mu zaba tala ti muntu wusiri masumu waya kaweyi mo peleko kâni. Yezu wa katomo tâ mu Like 12:47, 48. (Tanga.) Muntu bu wuwayaka mu yirika musamu wu kazebi ti wa mbi wena ha meso ma Nzambi, mpe yirikiri wo; masumu ma manene kayirikiri. Yehova lendi bonga nzengolo ya lembo mu lemvokela. (Mak. 3:29; Za 9:41) Kâ, tufweti tambulaka ti ntangu zakaka mbo tuyirikaka misamu mia tuzebi ti mia mbi miena. Ngano tivuvu tie kô ti balendi tu lemvokela? Yee! Mpe mbo wuta tu nata mu tala musamu wakaka wu kipaka Yehova.
16. Ngano soba mabanza ni nti, mu bungu dia nti we mfunu tala ti tuzololo Yehova katulemvokela?
16 Musamu wakaka Yehova wu kakipaka ni mu zaba tala ti muntu wusumukini wutomono soba mabanza. Ngano soba mabanza ni nti? Soba mabanza ni “soba mpila ya mwina misamu, kani peleko ya diatila.” Mu kati mwe na maniongo na tiari tiatingi tibâka na muntu mu bungu dia musamu wu kayirikiri peleko wu kalembolo yirika. Muntu wusobaka mabanza mbo kaniongaka mu bungu dia musamu wa mbi wu kayirikiri, kâ mpe mbo kaniongaka mu bungu dia timpeve tiandi tibebele. Bambukila mutinu Manase na Davide bawu bayirika masumu ma manene; kâ, Yehova wabalemvokela mu bungu ti batomo soba mabanza. (1 Mit. 14:8) Yehova fweti mona bidimbu bia nsobolo ya mabanza mu lemvokela. Kâ ka wufweni’â ko mu nionga mu bungu dia masumu ma tuyirikiri. Tufweti bâ ba kubama mu sa tima. * Buna, tavutueno tala musamu wakaka.
17. Vutuka ni nti, mpe mu bungu dia nti kwe mfunu tala ti ka tuzololo’â ko mu kârila masumu meto ma ntama? (Izaya 55:7)
17 Musamu wakaka wa mfunu Yehova wu kakipaka ni vutuka. Vutuka ni “nsobolo.” Mu nzonzolo yakaka, muntu wufweti bika mu yirika misamu mia mbi, mpe wufweti diatila buna bu zololo Yehova. (Tanga Izaya 55:7.) Fweti soba mbanzulu zandi mu bika mbanzulu za Yehova zamutwarisa. (Rom. 12:2; Efz. 4:23) Fweti losa mbanzulu na nsalulu zandi za mbi. (Kol. 3:7-10) Kâ, ni timinu tieto mu mukayulu wa Kristo wusaka ti Yehova katulemvokela, mpe katutsemesa mu masumu meto. Mu nzila ya mukayulu wo Yehova mbo katulemvokela, bu kamona ngolo zi tuta sarila mu soba ndiatulu’eto.—1 Za 1:7.
BÂ NA LUKWIKULU MU MULEMVO WA YEHOVA
18. Nti tutaluzuri mu musamu wutariri mulemvo wa Yehova?
18 Tataluzuleno mabanza ma nguri ma tuzonzele mu bukufi. Yehova ni Yandi yôkele mu tifu tia lemvokela mu nza. Mu bungu dia nti tuta têla bo? Musamu wa ntete, Yehova wa kubama kwa bâka mu lemvokela. Wa nzole, miamiansoni mu beto mia kazebi. Tomono zaba ka ntia mpila muntu twena, mpe lenda die nandi dia zaba tala ti tutomono soba mabanza. Wa ntatu, Yehova mbo katomo lemvokelaka, mpe kwe Yandi ntiana’eti ka tuyirikiri’â masumu ko. Musamu wo mbo wusaka ti tabâ na ngindu ya mbote, mpe katutambula.
19. Ni bu sa ti bantu ba masumu tatiri, mpe mbo tutatamanaka mu sumuka, mu bungu dia nti tulendi bâ mu nsayi?
19 Wa matieleka, bu tatiri bantu ba masumu, mbo tutatamana mu sumuka. Kâ, tulendi baka lutindusu mu misamu mie mu buku dia Étude perspicace des Écritures, volume 2, tinima 765; mbo tutanga ebu: “Mu bungu ti Yehova, mu tiari tiandi tia lemvokela mbo kakipaka mpe misamu mi lembo lendaka bisari biandi bu bena bantu ba tinsuni, ka bafweti’â batisembaka ko ntangu zazansoni mu bungu dia misamu mia mbi mi bayirikaka mu bungu dia masumu ma butukaka nawu. (Mik. 103:8-14; 130:3) Bamana kwe diatiri mu nzila za Nzambi na bunsungu bwabwansoni, balendi bâ mu nsayi. (Flp. 4:4-6; 1 Za 3:19-22).” Diangana musamu wo mbo wutomo tutindisaka!
20. Nti tuzonzela mu timoko tilanda?
20 Mbo tutondaka Yehova mu bungu ti zololo mu tu lemvokela bu tutomo niongaka mu bungu dia masumu ma tuyirikiri. Kâ, bwe tulendi landila tifu tia lemvokela tia Yehova? Bwe mulemvo’eto wudelakanaka na wa Yehova, kâ mu ntia mpila we wa swaswana? Mu bungu dia nti we mfunu mu bakula luswaswanu lo? Timoko tilanda mbo tihanina mvutu mu biyuvu bio.
MUKUNGA 45 Dimbitila kwa mutima’ani
^ Mu Zu diandi, Yehova mbo katuhanaka lukwikulu ti zololo mu lemvokela bantu basumukaka basobaka mabanza. Kâ, ntangu zakaka tulendi banza ti mulemvo’andi ka wutufwanakane’â ko. Mu timoko ti, mbo tubangula mu bungu dia nti tulendi bêla na lukwikulu ti ntangu zazansoni Nzambi’eto wa kubama wena mu tu lemvokela bu tutomo nionga mu masumu ma tuyirikiri.
^ Tala buku dia Approchez-vous de Jéhovah, tim. 26, par. 9.
^ NTELO YI BABANGURI: “Soba mabanza” ni soba mpila ya mwina misamu yikwelanaka na nionga kwa matieleka mu ndiatulu’eto ya ntama, mu nsalulu zeto za mbi, peleko mu bungu dia misamu mi tulembolo na lenda mu yirika. Soba mabanza kwa matieleka mbutu kubutaka, mbutu yango ni nsobolo ya ndiatulu.