1. Ntia tifu tia mbote bisari bia Yehova biasongela?

 NGANO mbo bongelaka tindiku tiaku na Yehova ntiana tima tia ntalu? Ntembe kâni ni bo bongelaka tio! Mpe ka wena nge kaka ko. Tûka mu ntama, bantu babingi bayizi bâ na mbanzulu ze naku. (Mik. 104:​33, 34) Bantu babingi bayizi tambula mu hombesa bima mu bungu dia nsambululu ya Yehova. Mpe bantu ba beri tâka nkumbu Banazire ku Israele ya ntama, kampe ni bo beri silaka. Banani beri, mpe ntia malongi tulendi baka mu tifwani tiawu?

2. a) Ngano Banazire banani beri? (Lutangu 6:​1, 2) b) Mu bungu dia nti bala ba Israele bakaka beri solaka mu sa kani dia bunazire?

² Ntelo ya “Nazire” mu Hebre yatûka, mpe yizololo tâ “muntu we yandi kaka,” “muntu wu bahambase,” peleko “muntu wutiheni.” Ntelo yo mbo yitomo zonzelaka bala ba Israele beri na luhemo bayizi tambula mu hombesa bima biakaka ngatu basarila Yehova mu mpila ya nzitukulu. Musiku wa Mose wahana nzila kwe bakento na babakala mu sila Yehova kani dia nzitukulu dia bâ Banazire mwa ntangu. a (Tanga Lutangu 6:​1, 2.) Muntu weri saka kani dio, wafwanakana kalanda misiku mieri lembo landaka bala ba Israele bakaka. Buna, mu bungu dia nti mwana wa Israele keri dingaka mu kwizi sa kani dia bâ Nazire? Muntu wa mpila yo luzolo lwa ngolo mu Yehova lweri mu tumaka, mpe mu bungu ti mbo keri tondaka mu bunsungu mu bungu dia tusakumunu tu keri bakaka.—Lub. 6:5; 16:17.

3. Bwe kanda dia Nzambi dia lumbu ti die ntiana Banazire?

³ Tisalu tia bunarize tiayizi suka bu bayizi yingasa Musiku  wa Mose mu Musiku wa Kristo. (Nga. 6:2; Rom. 10:4) Kâ, ntiana Banazire, lumbu ti kanda dia Yehova mbo ditatamanaka mu songela nsatu ya mu sarila mu mutima’awu wa mukaka, mu tilundi tiawu tia mukaka, mu mabanza mawu ma mamansoni na mu ngolo zawu zazansoni. (Mak. 12:30) Na luzolo lwa mutima, mbo tusaka kani dia sila bo, bu tutihanaka kwe Yehova. Mu zitisa kani dio, wufwanakane mu sarila luzolo lwa Yehova mu miamiansoni na mu tambula mu hombesa bima. Bu tukwe taluzuri ka bwe Banazire beri zitisilaka kani diawu, tulendi baka malongi ma mfunu matusongela ka bwe tulendi zitisila kani dieto. b (Mat. 16:24) Tataleno mwa bifwani.

TAMBULA MU HOMBESA BIMA

4. Tintwari na Lutangu 6:​3, 4, ntia bima Banazire beri tambulaka mu hombesa?

⁴ Tanga Lutangu 6:​3, 4. Banazire bafweti bika mu nwa malavu mamansoni mabakaka na mu dia bima bieri tûkaka mu vinu ntiana mbutu zandi (raisin). Kampe bantu beri ba zungirilaka bima bio bia beri zoloko, mpe ka bweri’â bubi ko. Bibila mbo ditâka ti ‘malavu mutima wa muntu mayangirikaka’ mu bungu ti kabu dia Nzambi diena. (Mik. 104:​14, 15) Kâ ntono musamu wo, Banazire batambula mu bika nswa weri nawu wa mona nsayi mu bima bia mpila yo. c

5. Ngano Madián na Marcela nti basola mu hombesa, mpe mu bungu dia nti?

⁵ Ntiana Banazire, beto mpe mbo tutambula mu hombesa bima bi tuzololo mu tomo sarila Yehova. Tabongeno tifwani tia Madián na Marcela. d Bakristo bo ba kwelana luzingu lwa nienze lweri nawu. Madián tisalu tia mbote tieri nandi tieri ba bakisaka mu bâ mu nzo ya toma. Kâ, bayizi zolo mu sala bwabwingi mu tisalu tia Yehova. Mu lungisa kani diawu, babonga nzengolo ya sa nsobolo. Batêle: “Tayizi batika mu dimina mbongo zi tweri dukisaka. Taye bâ mu nzo ya fioti mpe tateka kaminio’eto.” Madián na Marcela ka babatuma ko mu hombesa bima bio—bawu beni basola mu sila bo mu bungu ti mbo weri ba bakisaka mu kurisa tisalu tiawu tia Yehova. Nsayi ye nawu mu bungu dia nzengolo zi babonga.

6. Mu bungu dia nti Bakristo batambulaka mu hombesa bima lumbu ti? (Tala mpe tifwani.)

 ⁶ Bakristo ba lumbu ti nsayi bamonaka bu bahombesaka bima biawu mu yôkesa ntangu yayingi mu bisalu bia timpeve. (1 Kor. 9:​3-6) Yehova ka tulombaka ko mu hombesa bima bio; mu bungu ti bima bi tubikaka ka biena bia mbi ko. Mu tifwani, bantu bakaka mbo babikaka tisalu ti bazololo, nzo peleko tibulu ti bazololo. Babingi basola mu lembo toko kwela peleko mu lembo toko buta ha manima ma makwela. Bakaka basola mu kwe sarila ku mbuka zidinganaka bisamuni, ni bu sa ti wuzololo tâ ti mbo babâ mala na bantu ba bazololo. Babingi mu beto batambulaka mu hombesa bima bio mu bawu beni mu bungu ti bazololo mu hana bima biyôkele bubote kwe Yehova. Bâ na lukwikulu ti nsololo zi saka mu sarila Yehova nguria ntalu zena kwe Yandi, ni bu sa ti za fioti zena peleko za zinene.—Ebr. 6:10.

ZOLO MU BÂ WA SWASWANA

7. Mu bungu dia nti waketi bêla musamu wa mpasi kwe Nazire mu zitisa kani diandi? (Lutangu 6:5) (Tala mpe tifwani.)

⁷ Tanga Lutangu 6:5. Banazire badia ndefi ya lembo zenga nsuki zawu. Mpila yeri ya songela ti Yehova beri tumamanaka mu miamiansoni. Tintwari na bula bwa bunazire bwawu, bala ba Israele bakaka mbo beri tomo monaka bula bwa nsuki za Banazire. Tala ti bantu beri ba zungirilaka moko beri ba yikaka mu lungisa kani diawu dia bunazire, buna ka weri’â musamu wa mpasi ko kwe bawu. Kâ, musamu wa tiari ni wena’eti, ntangu zeri kô, mu tinsamu tia Israele, zi beri lembo zitisaka Banazire peleko zi beri lembo ba zoloko. Mu ntangu ya mbikuri Amose, bala ba Israele ba-aposta mbo beri tatamanaka mu hana vinu kwe Banazire, kampe na kani dia ba nata mu diata kani diawu dia lembo nwa vinu. (Amo. 2:12) Ntangu zakaka, wafwanakana ti Nazire kabâ na butindi bwabwingi mu zitisa kani diandi na mu bâ wa swaswana.

8. Nti bita kutindisa mu tifwani tia ntwenia ye na nkumbu Benjamin?

⁸ Na lubakusu lwa Yehova, beto mpe tulendi bâ ba swaswana, ni bu sa ti ba yembama twena. Tabongeno tifwani tia Benjamin, Mbangi ya Yehova ye na mvula 10, ku Norvège. Mu bungu dia muzingu we ku Ukraine, ku lukolo lwandi basa mwa tima mu songela ti bantu ba Ukraine beri yikaka moko. Balwika bala binkuti bieri na couleurs za drapo ya Ukraine, mpe babakubika mu tanga mukunga. Benjamin wabâ na kani dia dioka musamu wo mu mansweki bu kaketi bâ mala na mbuka yi baketi sila miamiansoni. Kâ, mulongisi’andi wumosi wamumona, mpe wamutâ mbila mu zu dia ngolo: “Fweti kwiza hâ mu bâ neto tintwari  bwawu bu. Beto bansoni nge tuta kêla!” Na butindi bwabwansoni, Benjamin wapusana kwe mulongisi’andi mpe watâ: “Ka nikotaka misamu mia politike ko. Kâ, Mbangi za Yehova zazingi ze ku boloko mu bungu ti bakariri mu kwenda ku muzingu.” Mulongisi watambula mbangululu ya Benjamin mpe ka vutu’â mu lomba ko mu bâ nawu tintwari. Kâ, bala ba bakota tintwari babatika mu mu yula mu bungu dia nti kalembo bâ nawu. Benjamin lwaka lwalwingi lwayizi bâ nandi mpe waketi batika mu dila; Kâ, misamu mi katâ kwe mulongisi’andi, ni mio kwa mpe kayizi tâ kwe bala babansoni ba mu classe’andi. Ha manima, Benjamin watêla bibuti biandi ti wamona ti Yehova wamubakisa mu nwanina timinu tiandi.

9. Mu ntia mpila tulendi sila ti mutima wa Yehova wayangalala?

⁹ Mu bungu ti mbo tusolaka mu sarila luzolo lwa Yehova, mbo tuswaswanaka na bantu batuzungirilaka. Nsatu butindi ye neto mu zabikisa bantu ba ku lukolo peleko ba ku tisalu ti Mbangi za Yehova twena. Mpe mu bungu ti ndiatulu na nsalulu za bantu ba mu nza yi beba kwa bita kwe bebe, kampe mbo wutomo bâ musamu wa mpasi kwe beto mu landa mitieno mia Bibila na mu samuna nsangu za mbote kwe bantu. (2 Tim. 1:8; 3:13) Kâ, ntangu zazansoni bambukaka ti, mutima wa Yehova tutâka nsayi, bu tusarilaka butindi mu tatamana mu bâ ba swaswana na bantu balembo mu sarilaka.—Bin. 27:11; Mal. 3:18.

TATAMANA MU TÛLA YEHOVA HA TIBUKA TIA NTETE MU LUZINGU LWAKU

10. Mu bwe kampe weri musamu wa mpasi kwe Banazire mu landa ntumunu ze mu Lutangu 6:​6, 7?

¹⁰ Tanga Lutangu 6:​6, 7. Banazire ka bafweti’â pusana ha mvumbi ko. Mu wâ, mbo wuta moneka ntiana ka weri’â musamu wa munene ko. Kâ, mu ntangu zi beri tsonekaka Bibila, musamu wa mpasi weri kwe Nazire mu zitisa kani dio bweri fwaka muntu wa mu kanda diandi. Bikulu bieri tintwari na musamu lufwa mu ntangu yîna, mbo bieri lombaka kwe muntu mu bâ penepene na mvumbi. (Za 19:​39, 40; Bis. 9:​36-40) Kani dia Nazire ka dieri’â tomo mu hanaka nzila ko mu landa bikulu bia mpila yo. Ni bu wubâ mu ntangu yi beri bwabanaka na musamu lufwa wa munene mu kanda, Banazire mbo beri songelaka timinu tia ngolo bu beri zitisaka kani diawu. Ntembe kâni, Yehova mbo keri yikaka bisari bio bia kwikama ngolo mu telamana misamu mia mpasi mi beri bwabanaka na mio.

11. Mu nti Mukristo wufweti bongela nzengolo ya ngolo mu misamu mia kanda? (Tala mpe tifwani.)

 ¹¹ Bu twena Bakristo, mbo tubongelaka na bunsungu kani di tasa dia tihana kwe Yehova. Kani dio mbo disobesaka nzengolo na nsalulu zeto mu misamu mia kanda. Mbo tusarilaka ngolo mu kipa nsatu za kanda dieto ntiana bu tulombaka Bibila, kâ, kani kabwe ka tutûlaka nsatu za bantu ba kanda dieto ku matu ko yôka mio mi tu lombaka Yehova. (Mat. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8) Ntangu zakaka mbo wuzolo tâka, katula mwa tidzunu tibâka neto na kanda dieto mu tâ Yehova nsayi.

12. Ngano Alexandru nti kasa mpe nti kalembo sa, bu keri kwe kipi musamu wa mpasi wa mu kanda diandi?

¹² Tabongeno tifwani tia Alexandru na mukento’andi, Dorina. Bantu bo ba kwelana bu bamana sa mvula mosi mu longoka Bibila, Dorina wabonga nzengolo ya bika, mpe wazolo ti Alexandru kabika yandi mpe. Kâ na tidzunu mpe na buzitu, Alexandru wamutêla ti weri nandi katatamana. Dorina ka wamutâ nsayi ko, mpe wamutuma mu ngolo mu bika. Alexandru têle ti wayêla mu bakula ka mu bungu dia nti keri dingaka kabika, kâ mpasi weri kwe yandi. Ntangu zakaka, Dorina mbo keri mu tsâlaka, mbo keri mu hanaka mvutu za ngolo, wayizi bâ na nsatu ya bika ndongokolo ya Bibila. Kâ, Alexandru watatamana mu tûla Yehova ha tibuka tia ntete, bu keri kwe songele mpe luzolo lwalwingi na buzitu kwe mukento’andi. Buna, ha manima, tifwani tiandi tia mbote tiayizi tuma mukento’andi mu kârila ndongokolo’andi ya Bibila, mpe wayizi batusu.—Tala video ya Alexandru na Dorina Văcar: “Luzolo vivirila luvivirilaka mpe lwa mbote lwena” mu jw.org mu mutu-diambu wa “Matieleka luzingu masobesaka.”

13. Bwe tulendi songela luzolo mu Yehova na mu kanda dieto?

¹³ Yehova wasa ti makanda mabâ, mpe zololo ti tabâ na nsayi mu kanda. (Efz. 3:​14, 15) Tala ti tuzololo tabâ na nsayi ya matieleka, tufweti yirika misamu mi zololo Yehova. Kani kabwe, kusakandi ntembe ti Yehova mbo katomo zoloko ngolo zi sarilaka mu tambula mu hombesa bima ngatu wamusarila, bu ta kwe kipi kanda diaku, mpe bu ta dia bongela na luzulo mpe na buzitu.—Rom. 12:10.

HANASANENO LUTINDUSU MU BÂ NTIANA BANAZIRE

14. Vula-vula, ngano banani tufweti tindisaka mu nzonzolo’eto?

¹⁴ Bantu babansoni basarilaka Yehova lumbu ti, bafweti zolo mu hombesa bima mu luzolo lwa mutima. Ntangu zakaka, musamu wa mpasi wubâka mu sila bo. Bwe tulendi hanasana lubakusu mu songela tifu tio? Bu tubâ na  nzonzolo yitindisaka. (Yobe 16:5) Ngano mu timvuka tiaku mpangi ze kô zita zolo mu katula bima biakaka bilendi ba sa nkaka ngatu basarila Yehova tisalu tiatingi? Ngano ntwenia zebi zayizi yirika misamu mia nzitukulu mu bâ ba swaswana na bampwana’awu ba ku lukolo, ni bu sa ti musamu wa mpasi wena kwe bawu? Bwe tutâ mu bungu dia milongoki mia Bibila na mpangi zeto zita nwana mu tatamana mu bâ ba kwikama ntono nkwamusu zita tûka kwe makanda mawu? Tasarileno bweso bwabwansoni buta moneka mu zonza mu mpila yibombaka kwe mpangi zo, bu tubatêla ka bwe tutondelaka mu bungu dia ngolo zi basarilaka na butindi bwawu.—Flm. 4, 5, 7.

15. Bwe mpangi zakaka zahanina lubakusu kwe bô bê mu tisalu tia ntangu zazansoni?

¹⁵ Ntangu zakaka, tufweti bâ na lenda dia hana lubakusu lwa delakana kwe mpangi ze mu tisalu tia ntangu zazansoni. (Bin. 19:17; Ebr. 13:16) Mpangi mosi ya yikento ya nuna ya kwikama ya ku Sri Lanka nsatu yayingi yeri nandi mu sila bo. Wabaka ntenso ha zulu pension’andi, mpe wadinga mu bakisa ntwenia zole za zikento mu tatamana mu tisalu tiawu ntono mpasi zi beri monaka mu baka mbongo. Buna wabonga nzengolo ya ba sumbilaka kredi za telefone ngonda zazansoni. Mpangi yo mbanzulu za mbote ze nandi!

16. Ntia malongi tulendi baka mu kani dia ntama dia bunazire?

¹⁶ Ntembe kâni, tulendi baka malongi mamingi mu tifwani tia mbote tia sisa Banazire! Kâ, kani dia bunazire musamu mpe ditulongesaka mu Tata’eto dia ku mazulu, Yehova. Lukwikulu lwe nandi ti nsatu yayingi ye neto ya mu tâ nsayi, mpe tuzololo mu hombesa bima mu zitisa kani di tamusila bu tatihana kwe Yandi. Mbo katuhanaka mukembo bu katubikaka mu songela luzolo lwe neto mu Yandi. (Bin. 23:​15, 16; Mak. 10:​28-30; 1 Za 4:19) Kani dia bunazire mbo disongelaka ti Yehova mbo kamonaka bima bi tuhombesaka mu mu sarila, mpe nsayi yibâka nandi. Buna, bika tabongeno nzengolo ya tatamana mu sarila Yehova, bu tuzolo mu kwe mu hani bima bieto bia ntalu.